Lesbók Morgunblaðsins - 28.06.1931, Blaðsíða 1
j: ■
Skáldsögur Gunnars Gunnarssonar
*
á ensku.
Eftir prófessor Richard Beck.
Nokkrir rithöfundar vorir núlif-
andi hafa varpað bjarma frægðar
á ættjörð sína; og það er óblandið
fagnaðarefni, að slíkum mönnum
fer fjölgandi. Kristmann Guð-
pnindsson hefir t, d. á óvenjulega
skötnmum tíma unnið sjer verð-
skuldaða viðurkenningu víða um
lönd. Stjarna hans liækkar óðum.
Mun þess ekki langt að bíða, að
liann haldi innreið sína í hinn
enska og ameríska bókmentaheim.
Þó mun það ekki of mælt, að
Gunnar Gunnarsson sje víðkunn-
astur allra nútíðarskálda vorra,
;og hann er hinn eini þeirra, sem
kunnur er að nokkru ráði meðal
enskumælandi þjóða,
Þrjár af skáldsögum Gunnars
hafa verið þýddar á enska tungu:
Póstbræður (1920), Saga Bcffgar-
ættarinnar (1921) og Sælir eru
cinfaldir, árið sem leið. Tvær hin-
ar fyrnefndu voru prentaðar í
Lundúnum, en hin síðastnefnda í
New York. Skiftir ])að að vísu
minstu máli, því að frá hvorum
útgáfustaðnum sem er, berast bæk-
urnar um hinn enskumælandi
heim. Hvernig hefir þessum sögum
Gunnars verið tekið í enska bún-
ingnum?
Dálítið skifti í tvö horn með
dómana um Fóstbræður (Swom
Brothers), en þó voru ummælin
um þá yfirleitt iofsamleg. Dr. A.
W. Porterfield, prófessor í þýsk-
um fræðum við West-Virginia há-
skólann, glöggur maður og víðles-
inn, kvað umrædda bók Gunnars:
„Merkilega, sögulega skáldsögu“,
og fleiri gagnrýnendum fjellu
svipað oi-ð.
L'aga Bcrgarættarinnar er stór-
um samdregin í þýðingunni og
kallast Guest the One Eyed (Gest-
ur eineygði). Vakti hún athygli
lesonda og ritdómara. Þýðingin er
líka mjög vel af hendi leyst; en
hana annaðist W. W. Worster.
Veit .jeg eigi betur en að hann
sje kennari í Norðurlandamálum
við Edinborgarháskóla. Hefir hann
ritað um íslenska nútíðarrithöf-
unda í „Edinburgh Review“ og
víðar, bæði af þekkingu og skilu-
ingi; skáld þau, sem hann tekur
til meðferðar, hleður hann eigi
lofi eða lasti; hann túlkar rit
þeirra og lífsskoðanir eins og sönn
um ritdómara samir.
Tlm ensku útgáfuna af Sögu
Borgarættarinnar linigu dómarnir
m.jög á einn veg. í merkistímarit-
inu „Outlook“ var svo að orði
koinist, að í þessari skáldsögu væri
að finna bæði ímyndunarauðlegð
og hugsana. En ritdómari „New
York Times“ sagði, að hughrær-
ingum og athöfnum öllum væri svo
glögglega lýst, að sögupersónurnar
stæðu lifandi fyrir sjónum lesand-
ans. Er það mikið lof um hvaða
skáldsögu sem væri. Ymsir ritdóm-
arar lögðu einuig áherslu á það,
að Gunnari tækist einkar vel að
lýsa umgerð sögunnar, baksviði
liennar, ef svo má að orði kveða,
landinu og hinni sjerkennilegil
hrikafegurð þess.
Sælir eru einfaldir hefir þó
hlotið hvað mest lirós skáldsagna
Gunnars á ensku. Nefnist sagan
Eeven Days’ Darkness (Sjö dægra
myrkur) í þýðingunni. En nafnið
er auðvitað dregið af eldgosmyrkri
því, sem hvílir yfir sögusviðinu;
þó er hið upprunalega heiti sög-
unnar miklu betur valið, bendir til
þess, sem er kjarni hennar. Annars
er þýðingin nákvæm og lipur og
blæ frumritsins víða vel haldið.
Rnskir og amerískir ritdómarar
eru sammála um það, að hjer sje
um merkilegt skáldrit að ræða;
sumum þeirra þykja þó rökræðurn
ar um dauðann, annað líf og önn-
ur hugleg efni fremur spilla en
bæta, að þær tefji um skör fram
eðlilega rás atburðanna. Er sú
aðfinsla á nokkrum rökum bygð.
En það er þá líka það helsta', sem
bók þessari hefir verið fundið til
foráttu.
Stórblaðið „New York Times“
segir að Sælir eDi einfaldir sje
óneitanlega áhrifamikil skáldsaga,
og bætir því við, að Gunnar hafi
hjer brugðið upp ágætri mynd af
heilum hóp manna undir áhrifum
þungrar áþjánar, landfarsóttar og
eldgoss. En „Saturday Review of
Literature“ fellir meðal annars
]>ann dóm á bókina, að hún sje
„afar óvenjuleg saga, vægðarlaus