Lesbók Morgunblaðsins - 11.04.1937, Blaðsíða 6
110
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
sig, og á eftir sótti að hoiium mik-
ið þunglyndi með iðrun og efa-
semdum. En Katharina var ekki
einasta fær um að matreiða handa
honum eins og honum fjell best,
hún fann líka þegar þunglyndis-
köstin nálguðust. Þá gerði hún
boð fyrir bestu vini þeirra heim
í klaustrið, án þess hann vissi af,
og hauð einmitt þeim, sem best
gátu glatt hann og dreift áhyggj-
um hans, efndi til veislu og glað-
værðar, ellegar undirbjó skemti-
ferðir út í sveit með þeini.
Búsýslukona mikil.
Húsmæður eru vanar að spyrja
hvaðan peningar þeir koma, er
þær þurfa til heimilisins. En
þetta var erfitt mál. Lúther helst
ekki á neinu, og bað svo vini
sína að hjálpa sjer um það, sem
hann þurfti til þess að halda uppi
greiða og gestrisni. Kjörfurstinn
sendi þeim villikjöt og vín. Aðrir
gáfu þeim kálfa eða grísi, og enn
aðrir sendu smjör. ost, grænmeti
og ávexti.
En húsmóðuriuni líkaði þetta
ekki. Hún átti erfitt með að veita
stóru heimili forstöðu, en vera háð
gjöfum manna sitt úr hvorri átt-
inni.
í Nimbschen hafði hún lært
hvað hægt var að hafa upp úr
landbúnaði, með jarðrækt og bú-
peningsrækt. Hún gat ekki þolað
til lengdar að vera svona ósjálf-
bjarga. Því yar það, að þegar
bróðir hennar flosnaði upp af föð-
urleifð þeirra, þá fjekk Katharina
komið því í kring. að þau kevptu
jörðina.
Lífsregla Lúthers var: Gef
þeim, sem biður, og snú eigi frá
þeim, sem vill lána.
En Katharinu fjellu betur í geð
orðin: „Hver af yður, sem ætlar
að byggja turn, setur sig fyrst
niður og reiknar, hvort hann hafi
nóg til þess að ljúka við hann, svo
eigi allir spotti hann og segi:
Þessi maður byrjaði að höggva,
en hann var eigi þess megnugur
að fullkomna verkið“.
Hún leit svo á, að þegar menn
ættu fyrir börnum að sjá, þá yrðu
menn að koma sjer þannig fyrir,
að þeir gætu staðið á eigin fót-
um. Og hún fjekk búsforráð á
Zuelsdorf, og áhöfn á jörðina.
Hún náði líka eignarhaldi á dá-
litlum skógi, svo hún gat fengið
þar nægan eldivið, og hún leigði
jörðina Boas, því þar var dáltíil
fiskitjörn.
Hún gerði miklar endurbætur
á jörðinni, sem góð búkona, ljet
byggja þvottahús og baðstofu,
brugghús, hesthús og fjós, svína-
stall og hænsnagarð. Hún gróður-
setti vínvið, ræktaði hör, til þess
að geta spunnið og ofið í sængur-
föt heimilisius.
Armæða og dauði.
En svo komu veikindi á heim-
ilið og dauðinn barði að dyrum.
Verst fjell þeim lijónum er þau
mistu dóttur sína Magdalenu, 14
ára gamla. Hún var augasteinn
þeirra, engill í mannsmynd. Frá-
fall hennar varð foreldrunum svo
þungbært, að þau ætluðu vart að
geta afborið það.
Nu leið að því, að heilsa Lúthers
bilaði alveg, og þunglyndið ásótti
haun meira og meira.
Eitt af því, sem jók á áhyggj-
ur hans var það, að stúdentalífið
í Wittenberg fjekk alt annað snið
og stefnu, en liann hafði gert sjer
vonir um.
Það var árið 1546, að Lúther
varð að fara að heiman til þess að
koma sættum á í landamerkjamáli
milli tveggja bræðra, er voru vin-
ir hans. Það voru greifarnir af
Mansfield. Þeir gerðu báðir til-
kail til þess að eiga sama fjallið.
Hann var á heimleið íir þeirri
ferð, er hann veiktist í Eisleben.
Honum hafði tekist að koma sætt-
um á. Hann skrifaði til konu sinn-
ar: ,,Alt hefir gengið að óskum,
kæra Kata. Jeg vonast eftir að
vera kominn heim til þín eftir fáa
dagft“.
En þegar hún fjekk orðsending
þessa, lá hann meðvitundarlaus á
banabeði. Allar lækningatilraunir
urðu árangurslausar. Hann leið út
af í dauðann áður en varði. Við
banabeð hans voru synir hans
þrír, Coelsius hirðprestur og Al-
breeht greifi, svo og nokkrir
fleiri vina hans. Síðustu orð hans
voru: „Faðir í þínar hendur fel
jeg minn anda. Þú hefir endur-
leyst mig, þú tryggi Guð“.
Nú komu mikil mæðuár fyrir
Katharinu, með ófriði og drepsótt-
um. Vonir hennar brugðust. Heim-
ilið varð hún að flýja. Fjárþröng
hennar var mikil og varð hún að
leita á náðir ýmsra. M. a. leitaði
hún styrks hjá Kristjáni þriðja
Danakonungi, en hann hafði
styrkt Lúther í þakkarskyni fyr-
ir að Lúther annaðist kenslu
danskra prestaefna. Og þegar
pestin kom á fjölment heimili
hennar, varð hún að flýja barn-
anna vegna. En á þeirri ferð varð
him fyrir slysi. Vagnhestur fæld-
ist, og slengdist hún úr vagnin-
um. Hún slasaðist svo mikið inn-
vortis, að hún dó 3 vikum síðar
eftir miklar þjáningar. En meðau
hún lá banaleguna las hún mikið
í heilagri ritningu og bað fyrir
böruum sínum og þjóð sinni.
\æn kona.
Eitt sinn hjelt Lúther ræðu í
brúðkaupi. Þá hafði hann verið
giftur í mörg ár. Þá vitnaði hann
í orð Salomons, hvernig fyrir-
myndar húsmóðir sje:
Væna konu, liver hlýtur hana?
Hún er mikils meira virði en
perlur.
Hjarta manns hennar treystir
henni,
og ekki vantar að honum fjenist.
Hún gjörir honum gott og ekkert
ilt
alla æfidaga sína.
Hún sjer um ull og hör
og vinnur fúslega með höndum
sínum.
Hiin er eins og kaupförin,
sækir björgina langt að.
Hún fer á fætur fyrir dag,
skamtar heimilisfólki sínu
og segir þernum sínum fyrir
verkum.
Hún hefir augastað á akri og
kaupir hann.
af ávexti handa sinna plantar
hún víngarð.
Hiin girðir lendar sínar krafti
og tekur sterklega til armleggj-
unum.
Hún finnur, að atvinna hennar er
arðsöm,
á lampa hennar sloknar eigi um
nætur.
Hún rjettir út hendurnar eftir
rokknum,