Lesbók Morgunblaðsins - 18.07.1937, Blaðsíða 2
218
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
— Skrambi er hann góður, hí hí.
Járngerður hló. — Hann ætti
hara að vita!
Hann tók ofan og heilsaði úr
nokkurri fjarlægð. Hann var tals
vert vandræðalegur.
— Góðan dag. — Fallega rödd
hafði hann líka; var yfir höfuð
viðkunnanlegasti maður.
— Góðan daginn, svaraði Járn-
gerður. — Kemur maðurinn langt
aðí
Hann játti því, kom til henn-
ar og heilsaði með handabandi.
— Jeg er búinn að vera á ferðinni
í allan dag, og jeg hugsaði kann-
ske, að jeg gæti fengið að hvíla
mig svolítið hjerna. Jeg er á leið
norður í land til föðursystur
minnar.
— Föðursvstur, já einmitt. Og
hvað heitir maðurinn með leyfi?
— Jón Arnason. Jeg er málari,
eða rjettara sagt ætlaði að verða
það, en nú verð jeg að fara og
hjálpa föðursvstur minni með
verslunina. Þá verð jeg nú víst
að leggja listina á hilluna. En ef
yður langar til að fá laglega mynd
af j’ður og bænum, þá er það vel-
komið. Þjer getið bara látið mig
fá mat og nesti í staðinn.
— Mat getið þjer sjálfsagt feng
ið. Járngerður gat ekki að sjer
gert að brosa. — Viljið þjer ekki
setja yður hjerna inn í stofuna, þá
skal jeg vita, hvort jeg á ekki
einhvern bita. Mynd, já — sann-
arlega væri gaman að fá skilirí af
bænum. Og dóttur mína hefir alt
af langað til að láta mála af sjer
mynd.
Jón Árnason brosti dálítið hik-
andi og horfði athugull á þessa
þriflegu konu. Var nú þetta al-
vara, eða bara spaug? Eftir að
hafa barist áfram í tvö ár í höf-
uðstaðnum, peninga- og allslaus,
hafði hann ekki of mikið traust
á hjálpsemi og góðvild manna við
fátæka listamenn. En sannarlega
virtist það ekki lítið betra út um
sveitirnar, og því hefði hann ald-
rei trúað.
Hann trúði varla sínum eigin
augum, þegra hann kom inn í
stássstofuna. Þar var stórt borð,
hlaðið dýrustu krásum; hann sá
strax þrjá af lífrjettum sínum.
Hann sneri sjer skelkaður að hús-
móðurinni og hjelt að verið væri
að leika á sig, en Járngerður
brosti breiðlega og bað hann að
gera svo vel.
— Jeg vona að þjer forsmáið
þetta ekki, sagði hún ofur blíð-
mælt.
Þetta hlýtur að vera draumur,
eða þá að jeg er dauður og kom-
inn til himnaríkis, liugsaði hann
alveg steinhissa. — Þetta getur
aldrei verið veruleiki!
Járngerður settist að snæðingi
með honum, og bað hann enn einu
sinni að forsmá þetta ekki. Og
það var ekki hægt að segja að
hann gerði það. Hvort sem þetta
var draumur eða galdrar, skyldi
hann að. minsta kosti "jeta. Hann
gerði matnum bestu skil. Hús-
frevjan á Bala hafði aldrei á æfi
sinni sjeð mann raða svona í sig.
Það var ekki laust við að henni
hrysi hugur við„ — að hafa svona
mathák á fóðrum daglega væri
síst gaman. En svo mintist hún
strax hve ríkur hann var, og það
róaði liana mikið.
Þegar hann eftir langan tíma
tók að gerast mettur, var hann
líka málhreyfari. Hann sagði frá
mörgu um sjálfan sig. Hann hafði
komið með skipi frá Reykjavík í
næsta kaupstað og eytt sínum síð-
asta eyri í fargjaldið.
— Jeg lærði svolítið að mála,
en frænka mín vildi ekki styrkja
mig, svo það er hreinasta furða, að
jeg skuli ekki vera dauður úr
hungri fyrir löngu síðan. Hún
vildi að jeg tæki við matvöru-
versluninni hennar á Akureyri, og
þá átti jeg að erfa hana. En ann-
ars fengi jeg ekki grænan eyri,
því hún hefir ekkert vit á list,
ha, ha. Og að síðustu varð jeg að
láta undan, en hún veit ekkert
um að jeg er á leiðinni, jeg ætla
að koma henni á óvart, ha, ha!
Það var aldeilis makalaust hvað
maðurinn gat skrökvað, hugsaði
Járngerður dálítið hneyksluð yfir
svona gífurlegri hraðlýgni. Jæja,
þetta var víst alt í gamni, og
svona óguðlega ríkt fólk gat nú
leyft sjer flest.
Þegar þau voru búin að borða,
kom Stína með kaffi. Hún var í
grænum kjól úr útlendu efni, og
þykka gula hárið var sett upp á
dálítið úreltan hátt. Járngerður
kynti þau eftir öllum kúnstarinn-
ar reglum, og svo mundi hún alt
í einu eftir einhverju, sem hún
þurfti endilega að igera strax
frammi í eldhúsi.
— Þú verður að sjá um að gest-
inum leiðist ekki, Stína, sagði hún
og brosti blíðlega. — Þið getið
talað um myndina, sem hann ætl-
ar að mála af þjer, hí hí. Svo fór
hún út og fól þau í hendur hinni
náðugu forsjón. —
Jón Árnason var nú algjörlega
búinn að vinna bug á því sleni,
sem hungrið og þreytan höfðu
lagt á hann. Hann var að eðlis-
fari kátur og fjörugur maður, og
var nú kominn í það skap, að ekk
ert gat komið honum á óvart nje
fengið honum undrunar. Þar að
auKi var hann ekki ónæinur fyrir
kvenlegum töfrum, og Stína var
verulega lagleg stúlka, þó hún
væri sú stærsta og kraftalegasta,
sem hann hafði sjeð. En hún var
kvenleg í fasi, ræðin og óheimsk,
og þau töluðu mjög skemitlega
saman í nærri tvo tíma.
Loksins kom húsmóðirin inn
aftur. Hún spurði nær því auð-
mjúklega, livort hann gæti verið
svo lítillátur að notast við þessa
stofu, meðan hann dveldist þar.
— Við höfum ekki betra að
bjóða, sagði hún eins og henni
þætti mjög miður. — En við vild-
um gjarna að þjer dvelduð hjerna
dálítið og máluðuð svona ýmis-
legt.
Það var ekki alveg laust við að
Jón Árnason yrði ofurlítið á báð-
um áttum aftur. Miklar breyting-
ar hlutu að hafa orðið á heimin-
um upp á síðkastið! hugsaði hann
og fjekk hrollkend í bakið. Ætli
jeg sje annars ekki dauður? En
húsfrú Járngerður gaf honum
ekki tíma til þess að hugsa sig
um. Hún skipaði dóttur sinni að
sýna gestinum bæinn.
— Það er nú sagt að við sitjum
á bestu jörðinni hjerna í dalnum,
sagði hún lítillát. — Og þeir, sem
koma hingað, segja að hjer sje
falleg útsýn og svoleiðis, bætti
hún við.
Þannig byrjaði æfintýralegasta
vikan, sem Jón Árnason hafði lif-
að. Honum fanst, tvo til þrjá