Lesbók Morgunblaðsins - 07.01.1945, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
frískf' því hann hafði ekkert um,
það frjett. Þessa sömu nótt hafði
Þórunn dáið af barnsförum, fyrir
hryggilega slysni yfirsetukonunnar.
Móðir mín Guðlaug Árnadóttir,
var af svonefndri Ilólalandsætt.
Foreldrar hennar dóu bæði úr tauga
veiki og fór hún þá 10 ára gömul
til sjera Sigurðar á Desjarmýri og
þar ólst hún upp og dvaldist þar
til hún giftist. Foreldrar mínir
kynntust þar, því faðir minn var
vinnumaður hjá sjera Sigurði.
Mamma var hár kvenmaður, en
fremur grönn afarfjörleg á fæti
og altaf glaðleg í framkomu.
Lagleg var hún, enda orkaði •’>11
framkoma hennar í þá átt, greind
og bókhneigð. Tómstundir hennar
voru fáa)-, en þær greip hún til að
lesa blöð og bækur.
Jlún gekk á engjar á sumrum
hvern dag og hafði svo búverkin
og önnur heimilisstörf á kvöldin.
Einu sinni fóru þær, hún og
Ingibjörg föðxirsvstir mín, gang-
andi suður á Glettinganes, sem er
fyrir sunnan Borgarfjöi'ð, til að<
sækja bát. Sitt handfærið livor
báru þær á bakinu. Þegar þær
komu aftur, voru þær með bátinn
hálffullan af fiski.
Yfirleitt mátti hún hafa alla bú-
stjórn á hendi, utan bæjai' og inn-
an. Faðir minn mun hafa verið lít-
ið gefin)i fyrir búsýslu, enda fór
tími hans mikið í lækningaferðir,
eða hann vann við smíðar hingað
og þa)igað. En hann var afkasta-
maður þegar hann gekk að bústörf
um og svo verklaginn, að allt ljek
í höndunum á honum. Þegar faðir
minn var ekki við, mátti mamma
kasta heyjunum.
Okkur þótti mjög vænt um for-
eldi-a okkar og einkum þurfti faðir
minn að hafa lítið fyrir því, að
láta okkur hlýða. Við vorum 8
systkinin, en 6 sem lifðum og kom-
ust upp. Þau voru þessi: Elísabet,
Þorbjörg Áslaug', Þórhalla, Árni
og Sigurður. Bústofninn var sjaldn-
ast meira en 12 ær og 2 kýr þegar
mest var_ Mest lifðum við á fiski,
fugli og sel. Faðir minn var af-
bragðs skytta og stundaði það mest
þegar hann var heima.
Yfir þessu var hann vakinn og
sofinn og kom sjaldan allslaus úr
veiðiferðum. Jeg er líka viss um að
þetta nýmeti hefir oft bjargað okk-
ui' frá dauða, eða því sem verra er.
Á þessum árum var ekki svo f.jöl-
breytt mataræði, einkum er tók að
líða á vetur og fyrst á vorin.
Skothund átti faðir minn er
Ilringur h.jet, mesta afbragðsskepna
Aldrei hikaði hann að leggja í
brim og úfinn sjó og flaugst jafnt
á við sel og fugl. Ilörðust var þó
liarátta hans við selina. Oft sagðist
faðir minn ekki hafa hugað lion-
um líf, þegai' hann kom að jandi,
úr sínum verstu svaðilförum, eu
eftir að hann hafði gefið honuin
löpp af fugli og seppi hlaupið
nokkra hringi. var hann jafn ó-
trauður að legg.ja í ný.ja ferð.
Jeg man síðast cftir honum
heyi-narlausum og nær blindum, en
yi’ði hann var við nð bvssan væri
tekin, þá spratt hann upp og virtist
nokkur augnablik. sem ungur væri.
Foreldrar mínir bjuggu allan
sinn aldur í Njarðvík og faðir minn
dó þar 75 ára að aldri. Mamma
lifði mörg ár eftir það og lá fleiri
ár ulveg í rúminu. Ilún var, sem.
ekki var undarlegt útslitin fyrir
ár frany Við börnin vorum öll
heima til íuliorðins aldur, eða þang
að til við giftum okkur, nema Þór-
lialla systir mín. Ilún var nokkur
ár í Jórvíkurhjáleigu h.já Ilildi föð-
ursystur minni og Ilunólfi Daníels-
syni.
Sagt frá öðrum búendum í Njarð-
vík og þeirra fólki.
í IIEIMA NJARÐVlK, aðaljörð-
inni^ voru 3 býli. Þar bjuggu þá
Jón Sigurðsson, Björn og Ilelga og
Þorkell G. Sigurðsson.
Á Stekk svonefndum bjó Þorkell
Sigurðsson en faðir minn á Borg.
Jón Sigurðsson, föðurbróðir
minn, var hálfbróðir pabba. Hann
bjó á hálfri heima N.jarðvíkinni.
Jón var mikill maður vexti, hár
og sver, bjartur yfirlitum, ljós 1
andliti og fríður sýnum. Það sem
óprýddi hann var það, að hann
var einsýnn og stór æxli við ofan-
vert nefið. Æxli þetta stafaði frá
sjúkdóm í augunum.
Jón bjó sæmilegu búi, en vann
lítið sjálfur. Ilann þótti gagngreind
ur og var allur í fróðleik, bókum
og skriftum. Af því fjekk hann
nafnið fræðimaður, eða hinn fróði.
Ilann fjekkst nokkuð við skáldskap
bæði sálma og tækifæriskvæði, en
ekki mun hann hafa verið mikið
skáld. Ættfræðiingur var hann með
afbrigðum og skriíaði mikið upp
af því öðrum til fróðleiks. Einnig
safnaði hann sögnum og öðrum
fróðleik.
Landsbókasafnið á eitthvað af
handritum hans, en sumt lenti til
Ameríku. Bækur átti hann í stór-
um stíl, bæði á íslensku og Norð-
urlandamálunum. Söngmaður var
hann góður og var meðhjálpari í
Njarðvíkurkirkju alla sína tíð, eftir
að hann komst í búendatölu. Því
var viðbrugðið hve vel hefði verið
sungið í Njarðvíkurkirkju þegar
þau systkinin voru þar öll, því þau
höfðu mikla og fallega söngrödd.
Jón var gæfur og góður í um-
gengni og kastaði oft fram vísum
í gamni. Ekki var hann hversdags-
lega tiltækur á fróðleik sinn við al-
þýðu yfirleitt. En þegar hann fann
menn, sem honuiii fannst talandi
við um þessa hluti, þá var liann
veitull á slíkt.
Margir fræðimenn heimsóttu
hann og sátu hjá honum dögum,
saman til að afla sjer fróðleiks.
Oft stóðum við krakkarnir hjá og
hlnstuðum á þessar viðræður. Jón
sagði þá jöfnum höndum frá eða
4