Lesbók Morgunblaðsins - 07.01.1945, Page 4
4
LESliÓK MORQUNBLAÐSIXS
hauu las úr syrpum síuum, stuml-
um þuldi hann kvehskap sinn. Sjera
Einar Jónsson prófastur frá Kirkju-
bæ, heimsótti hann oft til að fræð-
ast um ættir Austfirðinga. Járn-
gerður. móðir sjera Einars, hjelt
svo mikið upp á Jón, að hún sendi
honum öll brjef frá syni sínum
meðan hann var í skóla. svo að Jón
gæti lesið þau.
Mjer er eiginlega óskiljanlegt
hvar Jón gat komið fyrir öllum
sínum bókum í þessari baðstofu-
kytru og hvernig hann fór að skrifa
innnan um allan þennan eril, sem
þar var. Atta börn átti hann sjálf-
ur, sem öll komust tii fullorðins
ára og svo vorum við af hinum
bæjunum heimagangar.
Kona Jónasar, Sigþrúður Sigurð-
ardóttir. Oíslasonar, af ætt sjera
Gísla á Desjarmýri. Iiún var góð
kona, en þótti ekki greind. Aldrei
kom þetta þó beint fram^ því hún
blandaði sjer ekki í tal manna á
þann hátt. Sigþrúður var fríð kona
og myndarleg, sá vel um heimili
sitt og það var öllum vel við hana.
Döm Jóns og Sigþrúðar voru:
Sigurður, Gísli, Helgi, Þorkell,
Sigurjón, Sigurlaug, Guðríður og
Kristín. Þau voru öll dugleg t'L
vinnu, en þóttu ekkert greind i'ra. i
yfir meðallag. Þau fóru flest . I
Ameríku. Sigurlaug fjekk að jeg
held eitthvað af bókum Jóns og
handritum og mun það hafa lent
til Ameríku með henni.
Sigurður var svo sterkur, að eng-
inn þóttist vita afl hans.
Þorkell, bróðir Jóns, bygði upp
Stekk og bjó þar. Þorkell var
minni maður á velli en Jón, en vel
fær. Greindyr var hann í besta lagl
og sumir vildu halda því fram, að,
hann væri ekkert ver gefinn en
Jón. Fáta-kur var hann alla tíð,
enda töluvert drykkfeldur, en ekki;
sló hann samt slöku við vinnuna,
því hann var hinn mesti vinnu-
garpur. Ingibjörg Jónsdóttir kona
hans, var mesta nierkiskona. Þeirra
börn voru: Eyjólfur, Sigurður, Jón,
Sigfús, Aslaug Sesselja og María.
Þegar Þorkell var að byggja upp
bæjinn á Stekk. kom til hans Þor-
steinn bóndi á Hreimsstöðum. Þeg-
ar hann hafði litast um, segir lmnn
við Þorkel. „Fallegt er bæjarstæð-
ið þitt, en mikið væri ef þú eða
þín ætt ætti að leggjast hjer undir
snjóflóð“. Þar fórst síðan í snjó-
flóði dóttir Þorkels, ásamt t'leira
fólki. Þorkell varð ekki gamall
maður og dó iir sullaveiki.
Björn Sigurðsson, Gíslasonar bjó
í heima Njarðvíkinni. Ilann var1
giftur Önnu Hallgrímsdóttir frá
Búðum í Fáskrúðsfirði. Björn var
mikill maður vexti, þó ekki ýkja
hár en þrekinn svo af bar og út-
lima stór. Hendurnar voru áber-
andi stórar og digrir fingur. Ekki
var hann beint fríður en altaf góð-
legur og vandist vel. Anna kona
hans var ekkja eftir Þorkel bróður
hans. í fyrstu er hún fór í Njarðvík,
ur, átti hún að giftast Birni, en Þor-
kell varð þá hlutskarpari. Björn,
sagði ýms pakmæli um |>að, að
hann hefði ekki A-erið nógu fínn
handa Önnu. En þegar Þorkell dó,
þá giftist Anna Birni. Vilborg
systir Björns giftist aftur Þorvarði
að Búðum í Fáskrúðsfirði og var
sagt að þeir hefðu haft skifti á
þeiin systrum. Öll voru þau börn
Björns og önnu dugleg til vinnu
sve af bar. Þau ólust upp í Njarð-
vík samtímis föður mínum. Björn
var hverjum manni geðþekkur og
vildi hvers manns vandræði leysa.
Þarna var eins og um hefir verið
getið. margbýli og smá nábúakritur,
en Björn gekk á milli og reyndi að
jafna allar deilur. Ilversdagslega
gekk Bjöm í úlpu, úr einskeftu
vaðmáli og prjónahúfu á höfði.
Sigurður faðir hans var rammur
að afli og tröll að vexti, girti sig
oft með svarðreipi, þótti hann þá
líkari tröllum en mönnum. Oft
braut hann dólpungsrafta við knje
sjer og var þá líkt að heyra, ueni
urraði í honum. Matmaður var liann
með afbrigðum.
Björn var óefað sjerstakt karl-
mcnni, þó sá jeg hann aldrei þreyta
neinar sjersakar aflraunir, nema
í lendingu við Njárðvíkursand. —•
Þarna er auðvitað ekki um neina
lendingu að ræða, utan sand fyrir
opnu liafi. Það var því enginn
barnaleikur að bjarga bátnum
þarna í brimróti.
Þegar kom að sandinum þurftu
allir að fara út úr bátnum, sumir
sumir hjeldu honum við meðan
aðrir drógu fiskinn á seilum í land.
Björn átti bát, sem lijet Brimbóla,
fremur lítinn. Mjer er minniststætt
þegar Björn stóð aftan við bátinn,
í brimi við sandinn, hinum stóru
höndum, sem hjeldu um stefnið og
ekki sást að Björn eða báturinn
hreyfðist, þó brimið gengi yfir
báða. Alltaf þurfti að skipa tveim
mönnum á borð inóti Birni. „Jeg
má“, sagði hann, „standa í mitti
og upp á haus við Njarðvíkursand
og bjarga Brimbólu minni, þó aldrei
fái jeg að vera formaður á henni".
Hvort þetta hefir stafað af ráðríki
hinna, eða Björn ekki verið mikill
sjómaður, vek jeg ekki.
Anna kona Björns var prýðis
myndarleg í öllum verkum og brast
aldrei ráð til neins og báðum var
þeim samhent um að gera gott.
Einu sinni sendi hann föður mín-
um reykt vetrungslæri fyrir pásk-
ana. Faðir minn sagði líka af öll-
um, sem hann hefði alist upp með,
hefði enginn verið sjer trúfastari
en Björn.
Börn þeirra önnu og Björns
voru, Helgi, Hallgrímur og Guðlaug)
Björn dó úr krabbameini, að sögn
föðurs míns.
Ilelga systir Björns var ineð
mestu tápkonum, sem jeg hefi þekt.
Hún stóð fyrir búi Björns áður en
Framh. á bls. 7.