Lesbók Morgunblaðsins - 10.03.1946, Blaðsíða 10

102
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Hann er kominn af góðum spænsk
um ættum og talar hann Kastilíu
spönsky. Hann var með úfið skegg
á vöngum og hár niður á herðar.
Hendur hans voru grannar og)
næstum gegnsæar. Skyrtan hans,
sem einhverntíma hafði verið stíf
uð, var hnappalaus og flakti frá
honum, svo að sá í bert brjóstið
og kaþólskan helgigrip, sem hann
hafði hangandi uVn hálsinn. Flibb
inn var ekki hnepptur nema á öðr-
um endanum og svart ^hálsbindið
flaksaði sitt á hvað -út á axlirnar.
Lafafrakkinn hans var grár af
ryki, buxurnar voru allar með
blettum og skórriir hælaslitnir
upp í sóla. Hann var nú með koll-
húfu á höfðinu, en er jeg ihætti
honum seinna um dag'inn á göngu,
var hann að vísu í sömu fötunum,
en með eldgamlan og beyglaðan
pípuhatt á höfði.
í vihnustofu hans ægði öllu sam
an. Þar hafði hann safnað að sjer
hinum ótrúlegustu hlutum, sem
hann helt að gætu komið sjer að
gagni við tilraunir sínar. Áhöldin
hafði hann flest smíðað sjálfur,
vegna þess að hann hafði ekki efni
á að kaupa sjer góð áhöld. Þau
voru gerð úr alls konar efnivið,
svo sem vindlakössum, benzínbrús-
um, niðursuðudósum og seglgarni
og mintu helst á leikföng, sem ein-
hver hugvitssamur drengur hefði
búið sjer til. Nýtt áhald til að
setja á skóvinnuvjel og átti að gjör
breyta allri skógerð, var búið til
úr tómu skothylki. Úr álíka ó-
merkilegu efni hafði hann búið til
áhald til að setja á grammófón-
nálar, til þess að útiloka málm-
hljóð. En eftir góðum Suður-Amer
íku sið var grammófónninn hans
í ólagi svo að hann gat ekki sýnt
mjer hvernig uppgötvunin dugði.
Enn einn smíðisgripur var þarna,
og kvaðst hann með honum geta
| sannað það að hnöttur „gæti snú-
ist á tveim öxlum samtímis“;
þetta var þráðarhnykill, sem átti
að tákna jörðina; var honum snú-
ið með rafstraum, en jafnhliða tók
hann hliðarveltu með tilstilli drag
snúru, sem kom þvert á snúhing-
inn. Og ótal önnur þankabrot í
eðlisfræði voru þarna. Hann ljek
sjer að þessum tilraunum milli
þess sem hann kendi í skólanum.
Merkileg'asta uppgötvunin hans
„Celifono“, var í ólagi svo að mjer
gafst ekki kostur á að kynnast á-
gæti hennar. En að þessari upp-
götvun hefir hann unnið í þrjátíu
ár.
Hann Ijet sjer ekki nægja að
fást við eðlisfræðilegar uppgötv-
anir. Þegar jeg fór, gaf hann mjer
pjesa, sem hann hafði samið.
, Hann hjet „María mey var í Amer
íku áður en Kolumbus kom þang-
að“. Þarna xannaði höfundurinn
það tvímælalaust, eins og hann
komst sjálfur að orði, „að hin
blessaða jómfrú hefði ekki verið
óþekt í Ameríku þeg'ar Spánverjar
komu þangað“. Hann byrjaði frá-
sögn sína norður í Kanada og
rakti sig svo áfram suður eftir
allri Ameríku, og „sannaði“ með
þjóðsögum og vitnisburði fyrstu
trúboðanna og sjálfs síns ályktun
um, að „allir þjóðflokkar Indíána
hefði kunnað söguna um Adam og
Evu, eplið og liög^orminn, synda-
fallið og guð 'fæddan af mey“.
Það sýnir best hvernig bókin mun
vera, að bæjarstjórnin í Loja hefir
gefið hana út.
Nokkrum dögum seinna trúði
hann mjer fyrir því að „Celifono11
uppgötvunin hefði aðeins átt að
vera til þess að gera honum feert
að koma á framfæri aðal uppgötv
un sinni, sem hann hefði unnið að
í 40 ár. Vegna fátæktar hafði hann
ekki getað smíðað sýnishorn af
henni, en hafði hana alla í hug-
anum. Þetta var flugvjel „sem
hvorki var flugbelgur nje flug-
vjel, en alveg örugg og mjög
hentug til flutninga". Hann vildi
nú fá ráð hjá mjer um það hvernigj
hann ætti að koma þessari hug-
mynd í framkvæmd, án þess að
henni væri stolið frá sjer.
Carrion er að eins eitt dæmi um
þessa „leyndu“ hugvitsmenn, sem
verða að ala allan aldur sinn,
þræla og falla í gleymsku; menn,
sem hefðu getað orðið frægir hug
vitsmenn, rithöfundar eða lista-
menn, ef þeir hefðu ekki lent í
innikróun skilningsleysisins og
smitast af fávísle^um hugmynd-
um; menn, sem ekki hafa nein
efni eða áhöld, lenda jafnvel á
stað þar sem seglgarn og
umbúðarpappír er svo að segja
ófáanlegt, eins og hjer í Andesfjöll
um; menn; sem skortir áræði og
sjálftraust til að ryðja sjer til
rúms á betri stöðum og hafa það
eitt upp úr hugviti sínu, að aðrir
njóta ávaxtanna af því.
— Þetta er reykháfurinn á skip-
inu, sem jeg sigldi einu sinni á,
drengur minn.
»
r.