Lesbók Morgunblaðsins - 11.04.1948, Qupperneq 14
202
LESBOK MORGUNBLAÐSINS
t
hann „þa;r ebresku konur eru svo
hraustar, hraustari en þær egyptsku,
að þær hafa alið börn sín þegar við
komum til þéirra." Þetta var menning
hjattáfis. Frá sama tima sjáum við
læknisaðgerð hir.a sömu cg kend cr
þann dag i dag og sýnir hve framar-
lcga egyptskar ljósmæður ctóðu í sir.ni
ment. „Tamar tók joðsótt og þá kom
í ljós- að hún gekk mcð tvíbura, og i
fæðingu kom fram höndin á öðru
barninu, og ljósmóðirin batt um hann
rauðUm þræðí og sagði: „Þessi fædd-
ist fyr“. ... En svo fór að barnið tók
að sjer hðndina og í því fæddist bróð-
irinn og hún mælti: , Því beitir þú
oíóeldi, ofbeldið bitni A þjer, og hann
var kallaður Víkingur, þar á eftir
fæddist bróðirinn, um hvers hönd
rauði þráðurinn var. Hann var nefnd-
ur „Upphaf“.
, *
Fyrir um það bil þrjú þúsund árum
voru það lög í Grikklandi, að konur
máttu ekki stunda þar ljósmóðurstörf.
Jóðsjúkar könur veigruðu sjer við að
sækja karlmenn til hjálpar á svo við-
kvæmum augnablikum, og dóu því
margar konur aí barnsförum. Þá var
það að ung kona í Aþcnu fór í karl-
mannsklæðnað og nam fæðingarhjálp.
Stundaði hún síðan ljósmóðurstörf í
Aþenu og var brátt svo mikið sótt, að
það vakti athygli yfirvaldanna, og var
henni þvi stefnt fyrir dómarann. En
Agonodisa, en svo hjet þessi kona,
Ijet hvergi bugast og kastaði grím-
unni, en upp frá því var numið úr
lögum, að konur mættu ekki stunda
íæðingarhjálp. Varð fordæmi hennar
til mikillar íarsældar fyrir alla menn
síðan.
Nú er skarð íyrir skildi á Sandi,
nú er þar ljósmóðurlaust, og má geta
nærri hvc-öagalogt það cr fyrir þorps-
búa, að hvorki-skuli vcra þar ljósmóð-
ir njc hjúkrunarkona, í stað {æss að
hvorttveggja ætti að vcra þar. En svo
scm kunnugt er, eru kjör ljósmæðra-
stjettarinnar hjer á landi langt fyrir
neðan þa:‘>, sem þau eru rneðal ann-
ara menningarþjóða, og fær það illa
staðist hjá þjóð, sem að öðru leyti
virðist vera á hraðri framfarabraut.
Matthildur Þorkelsdóttir var meðal-
kona á vö.xt, hafði íagurt vaxtarlag,
frcmur langa og granna hönd. liárið
var mikið og ljcst, en dökknaði með
aidrir.um uns það tók silfurlit síðustu
úrin. Hún hafði bjartan hörundslit.
augu hennar voru blá og stillileg, hún
var hæversk í allri íramgöngu.
Matthiltíur var tvígift og eru afkom-
endur hennar af f>Tra hjónabandi Har
aldur Bjatrr.ason, búsettur á Akranesi
og Gunnhildur Bjarnadóttir í Hafi^ar-
firði, mikiihæí kona og vinföst. Seinni
maður hennar var Magnús Jóhannes-
son. Einn sonur þeirra, Þorkell, fór
ungur uían og dvaldist þar síðan.
Þcgar þetta er ritað, haía konur á
Sandi og nágrcnni heiðrað minningu
Matthildar, með því að stolna sjóð til
sjúkrahússbyggingar, sem ber nafn
hennar. Er þess að vænta, að margir
verði til þess að stækka og cfla þenn-
an sjóð, því það er einmitt á þann
hátt, sem við getum byggt upp menn-
ingarlegt þjóðfjelag, sem ekki er til
að sýnast, hcldur til þess að vera það
sem því ber.
Að lokum sýna þessi fögru Ijóð, sem
hjer fara á eftir, glöggt hug þann, sem
samferðafólkið hefur borið til þess-
arar ágætu konu. Mcgi nafn hennar
og minning blómgast og blessast.
Reykjavík í mars 1948,
Rakel Ólöf Pjctursdóttir.
ÞAKKARLJÓÐ
I’jcr veröur ci yoldiö þitt göfuga starf,
mcö gulli tijc þakklaiisrœöuvi,
til þcss sjálfa cilíföarsœluna þarf,
í sigurs og krcrlcikatis hœöutn.
En hjörtu vor þruttgin af þakklœti slú
og þjcr vilja ástúö og vináttu tjá.
i attdviörum köldutn á útncsi lands,
viö ískalda Jökulsins rcctur,
þú gckkst likust engli frá manni til
manns,
svo munglöö um daga og nœtur,
Aö hugga og grœöa og mýkja vor
mein,
i mótlœti fegurst þin umhyggja skein.
Þótt hcröarnar svigni og höndin sje
þrcytt,
og hœrurnar kvöldsólin gylli,
cr andinn jaín fórnfús on lijartaö cins
heitt
ng h ugprýöin söm og þin snilli.
Þittn kraftur aö tnýkja vor marg-
háttuð s:ár
var mikill, aö standast í þrjáiiu ár.
Talc þökk vora, systir, scm hljómar
svo hlýtt
frá hjartnanna fylgsnunum innstu.
Þitt œvikvöld verði þjer broshýrt og
blitt,
sem barnsaugun fegurst og minnstu,
cr Ijósvcigar tciguöu í faötni þjer
fyrst,
og fyrst voru af Ijósmóður ást þinni
kyst.
Vjcr óskutn og vonum, aö cnn þá utn
skeiö
þín orka til hjálpar ei dvini,
aö enn þá í frrautum'þú Ijcttir oss lcið
og Ijós þitt til gagtisctndar skíni.
Vjcr biöjutn því guö, scm aö gaf oss
þín störf,
aö gccta fnn systif, sem crt oss svo
þörf.
Á mcöan aö kvikar hjcr scerinn viÖ
Sand,
og sólin um Jökulinn Ijótnar,
og meðan aö Snœfellsnes loöir viö land
og Ijósharpa vorkvöldsins hljómar.
Og tneöan aö œvina ofsœkir hcl
liiö afskekta hjcrað skat muna þig vcl.
F. A.