Lesbók Morgunblaðsins - 10.07.1949, Blaðsíða 8

324
LESBOK MORGUNBL AÐSINS
Fyrir nokkrum árum var allur vertíðarfiskur saltaður og þurkaður. — Var
mikil vinna vid það, fyrst að taka fiskinn upp úr skipi, aka honum í hús og
stafla honum þar og salta að nýu. Síðan þurfti að umstafla honum og svo byrj
adi þvotturinn og við ha;ui stóðu stúlkur dag eftir dag, frá niorgni til kvölds.
klæddar i sjóstakka og sjóstígvjel og mcð sjóvctlinga á höndum. Var það kal-
samt vcrk, en cftirsótt, því að dusrlegar síúlkur fengu hátt kaup. Svo var tisk
urinn fluttur út á fiskreitina. Hvert útgerðarfjclag varð að eiga stóra stein-
lagða fiskreita. Þurkunin var mikið verk og seinlegt, einkum í óþurkasumr-
uni. Nú er þctta horfið. Fiskreitarnir hafa verið rifnir upp eða nú orðnir
grasi grónir. Ný fiskverkunaraðferð kom með hraðfrystihúsunum. — Þar er
hreinlæti allt meira og meðferðin á fiskinum öll önnur. Hann er flakaður,
veginn og búið um hann í pökkurn til útflutnings. Hefur lijer orðið alger bylt-
ing á atvinuusviði og verslunarháttum. Myndin er tekin í hraðfrystihúsi —
(Ljósm.: Ól. K. Magnússon).
Skeintuu fyrir fólkið
Mjer hefur ævinlega fundist að
neykjavikurbær eigi Þorláki Ó. John-
son mikið að þakka. Það var hann, sem
setti líf og fjör í bæinn með því að
stofna Sjómannaklúbbinn. Hann fekk
sjera Matthías sjer til aðstoðar, og Árni
landfógeti var víst með í því. Þessar
samkomur voru fyrst haldnar í Glas
gow. Þar sýndi Þorlákur skuggamynd-
ir af nafnfrægum stöðum erlendis og
skýrði sjálfur svo ljómandi vel hverja
mynd. Þegar hlje varð á, ljet hann
Guðbrand í Stöðlakoti spila á harmon-
iku, eða Bensa sótara kveða rímur.
Sjera Matthías las upp kvæði eða sög-
ur. Seinna var þetta kallað skemtun
fyrir fólkið. Það var það líka áreiðan-
lega. Það sótti vel þessar samkomur,
enda voru peninga útlátin ekki mikil,
25 aurar inngangurinn. Svo var r.ú
auðvitað dansað. Þarna kom fólk af
öllum stjettum, og kom því mæta vel
saman. Marga skemtilega stund á jeg
Þorláki að þakka. Maður lifnaði við,
þegar hann kom inn, fínn og fágað-
ur i svörtum flauelsjakka og með rauða
nelliku í hnappagatinu. Hann vantaði
aldrei, hvaða tíma árs sem var. Jeg
gleymi aldrei þegar hann sýndi í fyrsta
skifti skakka turninn í Písa, hvað fólk-
ið hló hjartanlega, já, svo dátt að mað-
ur varð að taka undir. Svo kom: „Einn
vals, Brandur!“ Brandur spilaði og
lagði undir flatt. Stundum kallaði
hann: „Einn galoppaði!" — (Guðrún
Borgfjörð).
Brúðkaup Eggerts Ólafssonar
skálds var i Reykhulti haustið 1767
hjá sjera Þorleifi Bjarnasyni, sem var
móðurbróðir brúðurinnar. „Brúðkaups-
veisla Eggerts er án efa lang merki-
legasta samkoma, sem haldin hefur ver-
ið í Borgarfirði á 18. öldinni. Þar var
alt í senn: veislufagnaður, búnaðar-
námskeið og iþróttamót. Hvatningar-
ræður Eggerts um það að eiska Island
og nota sjer hin mörgu gæði þess, liðu
gestum lians ekki úr minni alla ævi.
Veislan stóð frá föstudegi til mánudags.
Síðasti veisludagurinn varð minnileg-
astur, af því að þá helt Eggert ræðu í
Sturlungareit í kirkjugarðinum og tal-
aði hvatningarorð til bændanna og
skoraði á þá *að hagnýta hina hollu inn-
lendu fæðu og auka innlendan íðnað
Var að síðustu drukkið bændaminni
þar i kirkjugarðinum, og taldi Eggert
sjer það vegsauka að eiga það í vænd-
um að heita islenskur bóndi. Yngstur
veislugesta Eggerts var Jakob Snorra-
son, afi minn. Reið hann þangað með
föður sinum, þá ellefu ára gamall.
Mundi hann glöggt alla atburði úr
þessari veislu og sagði þá föður min-
um.“ (Kristleifur Þorsteinsson).
Hrakningar.
2. þ. m. (júní) kom bátur til Raufar-
hafnar og voru á honum 4 enskir menn
af hvalveiðaskipi. Höfðu þeir vilst frá
skipinu i þoku. Fimti maðurinn í bátn-
um var dáinn og hina hafði alla kalið
til stórskemda. Þessi bátur var búinn
að hrekjasl 10—20 daga; 4 siðustu dag-
ana höfðu þeir fjelagar verið matar
lausir. Um sömu mundir fann isJenskt
liákarlaskip annan bát frá þessu sama
skipi norður við Kolbeinsey. 4 menn
voru á honum dauðir, en einn iifandi.
Hafði hann lagt sjer til munns hræ
fjelaga sinna og haldið svo lífi. Hann
var fjarskalega kalinn. (Fjallkonan
1884).
Valdstjórnin
er ekki góðum verkum til skelfingar,
heldur vondum. (Jón biskup Vídalín).