Lesbók Morgunblaðsins - 11.05.1952, Page 8

r 244
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS '
kemur gi ænn litur á Mars, þó aö hann
sé annars ber og gróðurlaus. Rannsókn
á gufuhvolfi Venusar sýnir, að þar
getur dýralif þróazt.
Hver vill svo halda því fram, að
þar geti engin byggð verið, vegna þess
að við sjáum þar ekki neinar lifandi
verur? Eigum vér að slá því föstu að
ekkert geti frekar sannazt i þessu efni,
jafnframt því scm við höfum ekki full-
komlega áttað okkur á lífinu iiér á
jörð? Til hvers eru skil dags og nætur
á hinum öðrum hnöttum, árstíðir, fjöll
og sléttur og gufuhvolf alveg eins og
á jörðinni, ef þessir linettir væri
dæmdír til þess að vera i cvði? Til
hvers eru þcir þá skapaðir mcð svip-
uðum hætti og jörðin?
Þegar við horfum yfir haf til annars
lands, sjáum við ekkert nema blámann
af landinu út við sjóndeildarhring. Það
er of langt á milli til þess að við fáum
greint kosti landsins og þá byggð, scm
þar er. Það er engu líkara cn að landið
sé i eyði. En samt sem áður cr það
byggt, írjóvsamt og gott land þar sem
margþætt menning þróast.
Þetta ættum við að hafa i huga
þegar við tölum um aðra hnetti. Þeir
eru svo langt frá okkur, ttð enn sem
komið er höfum við engin tök á að
geta séð þar mannvirki og annað þcss
liáttar.
En þegar rafeinda-fjarsjáin kemur,
þa' getur verið að þetta takist. liún
verður svipuð rafeinda-smásjánni, sem
staekkar margfalt á við „linsu“-smá-
sjána. Að minnsta kosti tekst þá að
sjá ýmislegt, sem er sameiginlegt með
ljinuin öðrum jarðstjörnum og jörð-
inni. Þá getur einnig svo farið að
möiLhum takist að sjá þar heilar borgir
og máske vott um menning þeirra, er
þar byggja. Ef til vill verður lika unnt
að sjá íbúana sjálfa, sem geta verið
frábrugðnir okkur, vegna þess að þeir
hafa alizt upp við önnur Ufsskilyrði.
Þeir, sein halda því fram að aðrir
hnettir geti ekki verið byggðir, beita
ekki röksemdum heimspekingsins,
lieldur röksemdum þorsksins. — Ef
þbrskúrinn hugsar nokkuð, þá er hann
auðvitað algjórlega sannfærður um, að
hvergi sé fil lif nema í sjónum, og
ekkert lif geti þróazt nema þar.
Allt sem á jörðinni er, lifandi og
lífvana, er skapað úr ýmsum frum-
f eindum, og þessar somu frumeindir
eru á oðrujn jarðstjörnum, solhverf-
um cg vetrarbrautum. Fyrir jarðUfið
inur idttn
Vinur, láttu liörpu hljónia
hjartans strcngi kveða, óma.
Gigjunni, sem guð þcr vcitti
gcfðu þina urgu sál.
Kannskc þykjast fiflin fimia
falska tóna strengja þinna,
cins og hrafn með hásu lirúnki
hæði fagurt söngvamál.
Það cr viða þörf á glcði.
Þessa hörpu drottinn léði.
Láttu þína björtu bcrnsku
birta sína fcgurð þar.
Trú á lilið tulki strengur,
traust og fagurt, góði drcngur.
Bera skulu bliðir tónar
birtu þar scm myrkrið var.
Þeir scm enga hörpu hlutu,
hcnnur gjafa aldrci nutu,
l'úsir kasta fyrsta steini
fiðlumannsins götu i.
Svo mun oft um ævidaga
cinhvcr rakkinn bæl þinn naga.
Þu inatt ci af holmi hlaupa
horpudrcngur fyrir þvil
Lattu sifellt hærra hljoma
hörpustrengsins miidu oma,
fegurð þeirra fögnuð vciti,
friði vora blindu öld.
Gígjutónninn guði skyldur,
göfugur og unaðsmildur
seiðir bros á barnsins varir,
birtu gcguum rökkuitjöld.
hefur kolefnið mesta þýðingu að mynd-
un frumanna. En það geta sjálfsagt
verið til frumur, byggðar upp af öðr-
um efnum og lifandi verur að því
leyti frábrugðnar lífverum á jörðinni.
Lifið hér á jörð á sér langa sogu og
það hefur smam saman venð að laga
sig eftir lífsskilyrðuriurn. Það er því
rétt að trúa þvi að á öðrurn hnöttunr
hafi lífið einnig þróazt og samlagað
sig lifsskilyrðunum þar. -— llver veit
nema þeir á Merkúr hafi líkama, sem
byggður er úr asbest-frumum, svo aö
þeir þoli betur þann feiknahita, sem
þar er.
Þegar talað er urn líf og lífsskilyrði,
Þar sem dauðinn brandi beitir,
brenna vangar táraheitir,
láttu þina hörpu hefja
lijartans bæn að drottins skör.
Þá mun gígjan þýðum rómi
þungum breyta skapadómi,
hugga þá, sem mikið misstu,
milda þcirra ævikjör.
Þar sem ellin völt á vcgi,
vinafa cr hallar dcgi
hcfir gratið bjarta bcrnsku,
brcstur þrck og skortir mátt.
Láttu tóna góðrar gígju
gcfa hcnrri von að nyu,
svo að hún við lciðarlokin
lífið rnegi kvcðja sátt.
Og cf veiztu veika líða,
vonum svifta aðeins bíða
cftir því að dauðans dómur
dvnji kalt scm birtuit stál.
Þá á harpan þíh að vcra
þcirra huggun til að bera
lífsins tön, og tónar mildir
tulki þeirra vonamal.
Þá mun ioks er strcngur stekkur,
starfi lýkur, gigjan hrckkur,
hljoðna tonar, hendin stirðnar.
hörpusvcinninn gistir Hcl,
heimur gráta harmi lostinr?,
hljóður geyma strcnginn brostinn,
segja: — Þú varst okkar yndi,
allt þig grætur. Farðu vcl!
SVERRIR HARALUSSON
þá er vert að geta þess að lífsskilyrðin
eru mjög margbreytileg hér á jörð. Það
er ekki lítill munur á hafjöllunum,
sem eru þakin ísi, og undirdjúpunum
þar sem aldrei sér Ijosglætu og þar
sem gifurlegur þungi hvílir a hverjum
sentimeter. Það er ekki lítill rnunúr á
hitabeltunum og kuldabeltinum. En
hvarvetna mætir oss lif í óteljandi
myndum. Náttúran hefur eigi aðeins
skapað það líf, sem við augum blasir,
heldur einnig miklu fjölþættara og
margbrotnara líf, sem ekkert auga
getur greint. Það er fyrst þa er snrá-
sjain kemur til sogunnar, að ihenn
uppgötva hina furðulegustu liíheima,