Lesbók Morgunblaðsins - 28.08.1960, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
407
ið eftir einhverjs slíka atburða-
mynd, heldur bara kennd, tilfinn-
ingu, sem lifist aftur við ákveðin
skilyrði. Slíkur var sá liðni sunnu-
dagsmorgunn á Snæfellsnesi í miðj
um sólmánuði, og með mér innra
endurlifnar sú kennd, er ég rifja
upp stökuna frábæru eftir sálma-
skáldið góða frá Bægisá:
„Blíður er árblær,
blíð er dags koma,
fylgja her.ni tónar
töfrafullir
árvakra fugla,
sem er eyma lyst“.
Þar var fínn strengur íslands-
hörpunnar fagurlega sleginn.
?.
Drápuhlíðarfjall dregur menn
til sín, ekki sízl þá, sem safna
steinum og finna augnfró í marg-
litu grjóti. Svo er víðsýnt af fjall-
inu í góðu skyggni. Það var því
ekkert álitamál að ganga á fjallið
eða að minnsta kosti í Beinadal-
inn, skálina, sem er ofarlega fram-
anvert í fjallshlíðinni. Við vorum
þrír. Tveir okkar höfðu áður
skroppið þama upp. Það var um
hvítasunnuna árið áður. Vorum
við þá í steinaleiðangri, og happ
var með í förinni. Ég brölti víst
niður með ein 20—30 kíló af marg-
litum jaspisum í bakpokanum. Þeir
voru gulir, rauðir og grænir og
ýmiss konar breyskjur og sumir
mjög harðir og fagurgljáandi. Þetta
þótti góður fengur, því að það er
kynleg staðreynd, sem maður rek-
ur sig á eftir að hafa árum saman
leitað steina, að þá er það svo
stundum, að þótx komið sé á mið-
in, ef svo mætti segja, þ. e. a. s. á
staði, sem eiga að vera steinauð-
ugir, þá finnst ekkert að gagni.
Steinafundir eru mjög tilviljunar-
kenndir. Þó er pað ráðlegast að
leita jaspisanna í giljum á mótum
líparits og basalts. Svo er og um
fleiri holufyllingar, sem mynda
fallega skrautsteina.
Drápuhlíðartjall er ekki ein-
vörðungu skemmtilegt steinaland
glysgjarnra leikmanna, heldur hef-
ur það löngum verið freistandi við-
fangsefni lærðra náttúrufræðinga.
Fyrir röskum 200 árum voru þeir
Eggert Ólafsson og Bjarni Pálsson
að príla þama, og fyrir réttum 70
árum gekk Þorvaldur Thoroddsen
austanvert upp í Beinadalinn, ná-
kvæmlega sömu leið og við erum
að klöngrast í dag.
Eggert Ólafsson telur þrjú fjöll
merkilegust í Snæfellsnessýslu:
Snæfellsjökul, Drápuhlíðarfjall og
Fagraskógarfjall. Drápuhlíðarfjall
gengur næst Snæfellsjökli sem
náttúmfyrirbæri, að hans dómi. —
Til fróðleiks þeim, sem ókunnir
em staðháttum þarna vestra, skal
tilfærð stutt lýsing Eggerts á fjall-
inu: „Það er víða rómað sem fjalla
auðugast af málmum og náttúm-
steinum, en svo kallast þeir stein-
ar, sem þjóðtrúin hefur fyrrum
talið, að gæddir væra yfirnáttúm-
legum krafti“. — „Drápuhlíðarf jall
Tóftarteikning úr Þórsnesi, sem Jónas
Hallgrímsson rissaði upp, sennilega í
þessari ferð.
er nokkuð mishátt, en hæðin ann-
ars í meðallagi 200—300 faðmar.
Ummál þess er 3 mílur. Það stend-
ur einstakt í míluf jarlægð frá meg-
infjallgarðinum'. — „í fjallinu
hafa gerzt hin ægilegustu umbrot
og jarðbyltingar, svo að það er allt
einn óskapnaður, engin regla á
skipan þess, heldur eru steinteg-
undimar allar í einum hrærigraut.
Og hvers er annars að vænta af
slíku umróti í náttúmnni, þar sem
loft, eldur og vatn hafa ýmist unn-
ið saman eða h\ert gegn öðru til
þess að sýna okkur áþreifanlega,
hverjar ógnarbyltingar hafa geng-
ið yfir jörð vora og hverjum breyt-
ingum hún er háð“.
En þetta átti annars hreint ekki
að verða nein náttúmfræðiritgerð,
heldur óbrotinn ferðapistill. —•
Svo leggjum við á fjallið og njót-
um leiðsögu Eggerts, Bjarna og
Þorvaldar. — Það vantar eiginlega
aðeins Jónas Haligrímsson í þenna
ágæta félagsskap, því að fyrir ná-
kvæmlega 120 ámm var hann hér
á ferð og trúlega að svipast um í
Drápuhlíðarfjalli í áfangaskrá
hans yfir ferðir árið 1840 stendur
við daginn 24. júlí: „Fra Breiðaból-
stað over Drápuhlíð til Stikkes-
holms“. Hins vegar er engin frá-
sögn af þessum ieiðangri, svo að
við getum ekki notið fararstjómar
hans, svo gimileg sem hún þó
vissulega hefði verið, einkum og
sér í lagi, ef hún hefði verið í
bundnu máli, í likingu við ferða-
þættina í kvæðabálknum „Annes
og eyjar“. — Það hefði t. d. ekki
verið ónýtt að eiga vísur um
Drápuhlíðarfjall t líkingu við stök-
umar þrjár um ólafsvíkurennin,
en efnivið í þær er talið, að hann
hafi aflað sér a Breiðafjarðarfjör-
um árin 1840—41, og þurfti þó
sennilega ekki langferð til, svo
ofarlega sem Eggert Ólafsson var
honum jafnan i huga. Enda lýkur
kvæðinu þannig: