Lesbók Morgunblaðsins - 03.12.1961, Qupperneq 14

578
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
TÓFUSÖCUR
um líka um kjarnorkuna fyrir 30
árum. —--------
Og þetta er haft eftir dr. Phil-
ip Seikevitz lífefnafræðingi hjá
Rockefeller-stofnuninni:
Vér eygjum nú þann möguleika,
að maðurinn geti sjálfur ráðið
vexti og viðgangi sínum. Vér
stöndum nú á þröskuldi að
stærstu byltingunni í sögu lífsins
hér á jörð, þeirri að breyta lík-
ama mannsins. Vér munum verða
færir um að ákveða fyrirfram, að
börn vor verði eins og vér viljum
að þau séu — bæði líkamlega og
andlega. Á þennan hátt mun mað-
urinn endurskapa sjálfan sig.
Þess vegna er nauðsynlegt að
fara nú þegar að hugsa um fram-
tíðina. Það er nauðsynlegt að
mannkynið hafi fyrir augum á-
kveðinn tilgang áður en lagt er
út í stórræðin.
Uppgötvanir á sviði líffræðinn-
ar hafa nú gerzt svo ört, að
spurningin er ekki lengur: Hvað
er maðurinn? heldur: Hvers kon-
ar lífvera verður maðurinn í fram
tíðinni.
Glæsilegir tímar eru fram und-
an fyrir mannkynið, ef vér kunn-
um að beita hug og hjarta skyn-
samlega, gáfum vorum og aðdá-
un á fegurð náttúrunnar — því að
fegurðin er lífið sjálft.
Fylgihnettir jarðar
AUK tunglsins og hinna mörgu gervi-
hnatta, sem eru á sveimi umhverfis
jörðina, eru þar einnig á sveimi
tveir þokuhnettir, álíka langt frá
jörð og tunglið. Talið er að þeir sé
samsettir úr óteljandi smáum loft-
steinum. Nýlega hefir tekizt að ná
mynd af þeim. Ef skyggni er mjög
gott, sést með berum augum móta
ofurlítið fyrir þessum hnöttum, eins
og daufri glætu á eftir tunglinu. Er
þetta sá Mánagarmur, sem talað er
um í goðafræðinni?
Mjöll
ÞAÐ var á laugardaginn fyrir hvíta-
sunnu 1922. Við Gvendur riðum til
fjalls að leita grenja. Það varð að
samkomulagi með okkur að ef við
fyndum gren átti hann að fara, heim
og iáta vita um mig. Hann ætlaði
að hlýða messu daginn eftir. Þessi
dagur hafði verið happadagur og svo
fór í þetta sinn.
Við fundum gren og eftir stuttan
tíma gerði refurinn vart við sig og
var skotinn. Síðan hræddum við læð-
una út og lánaðist að skjóta hana
líka. í greninu var einn nýgotinn yrðl-
ingur og hafði læðan ekki verið búin
að gjóta fleirum. Heima var köttur
nýgotinn. Mér dettur nokkuð í hug.
Tek ullarlagð og læt litla snáðan
þar í, vef síðan klútnum mínum þar
utan yfir; stíng svo öllu í vasa minn.
Þegar heim er komið læt ég yrð-
linginn undir kisu, sem tók á móti
honum með móðurlegri blíðu, sleikir
hann og kemur á spena. Þetta var
Mjöll litla, sem ég ætla að segja ykk-
ur frá.
Mörgum þykir gaman að kettling-
um og hvolpum. Það þykir mér líka.
En engin ungviði hafa glatt mig bet-
ur en fósturbamið hennar kisu og
kettlingur hennar. Það eru ólík dýr,
köttur og refur. Refurinn er bráð-
þroska, getur orðið á stæfð við kött,
fjögurra mánaða eða yngri. Kettling-
ar eru seinir að vaxa, en bæði kyn-
in eru fjörug og mikið fyrir að leika
sér. Oft var gaman fyrir litlu kisu
að elta skottið á Mjöll, sem var loðið
og langt. Það var tilkomumikið að sjá
fjölskylduna leika sér innan um sæti
og föng um sumarið eða þegar kapp-
hlaupið var háð og stefnt var á síma-
staurinn; kisurnar runnu upp á 'topp
en Mjöll komst ekki neitt, því hana
vantaði beittu klæmar fóstru sinnar.
Þá var dínglað skotti og lagt undir
flatt. Kisa var afburða veiðiköttur,
enda þurfti mikils með, því fóstur-
dótturin var mikið átvagl. Gott var
til fanga, því kelda var niður með
bænum og óþrjótandi hrossagaukar
þegar rökkva tók, enda fór börnun-
um vel fram.
Svo kom það fyrir að slagveður
gerði með roki og rigningu. Það var
krympingur í kisu og fór hún ekki
út til veiða fyr en veðri slotaði.
Mjólk er þunn í maga og tími leið
þangað til kisa kom með veiðina.
Mjöll var lögst á meltuna eftir að
hún hafði etið það, sem hún torgaði
af kettlingnum. Ekki var að sjá að
kisu þætti mikill skaði skeður. Hún
er aldrei kátari að leika sér en nú,
Eitt sinn hitti eg hana þegar hún
hafði bitið í eyrað á Mjöll og dró
hana flata og hentist upp háan stiga
með hana og var þó Mjöll orðin
þyngri en hún sjálf. Eg njósnaði um
þær á veiðunum. Þá höfðu þær það
svo: Mjöll kúrði sig milli þúfna en
kisa læddist, og þegar hún hremmdi
fugl, þá vængbraut hún hann og lét
hann svo eiga sig en hin var fljót
að grípa hann og éta. Mörgum þykir
ótrúleg sagan af tíkinni hans Bjarts
í Sumarhúsum og Ástu Sóllilju. En
meira vinarþel er þó milli manns og
hunds en refs og kattar. Þó að Hall-
dór Laxness meini sérstakt með sinni
sögu, þá finnst mér hún vel hafa
getað gerzt.
Eg mun nú hætta að segja frá
Mjöll, nema hvað hún kemur lítil-
lega við sögu um Kolbrún, sem eg
segi hér á eftir.
Mjöll var gegnin, ef kallað var á
hana „rebba rebb", kom hún hlaup-
, andi og prjónaði upp um mig en vildi
ekki að sér væri klappað. Taka mátti
í skottið á henni og gaman þótti
"henni að því, ef laust var haldið og
svo skoppaði hún í hringi í kring
um mann. Hlýðin var hún fóstru
sinni. Það þótti óviðkunnanlegt að
fullvaxin tófa gengi laus hjá sjálfri
skyttunni og var talið ólöglegt. Eg
féllst á að setja hana í búr og skilj-
um vér við hana þar að sinni.
Kolbrún
Það var talið áður fyr ógjörningur
að halda lífi í blindum yrðlingum.
Svo þegar yrðlingar voru keyptir og
eftirsóttir, þá gat verið þó nokkur
skaði að ná í slíka yrðlinga. Eg vissi
að reynt hafði verið að bjarga með
*
>