Lesbók Morgunblaðsins - 25.03.1962, Qupperneq 8

HVAR ERU ÞEIR NU?
STOÐ SIG EINS
OG HETJA
— og nú býr hún
á ,,Rivierunni
144
Eiscnhower
og Kristín
Snæhólm í
gamla
Gullfaxa
IE ÁTT í lofti miðja vegu milli
tslands og Skotlands. Veðrið er
dumbungslegt og ókyrrð í loftinu.
Farkosturinn er gömul Liberator-
flugvél frá Scottish Airlines, í leigu
hjá Flugfélagi íslands. Sæti eru
fyrir 28 farþega, flest eru skipuð,
íslendingar á útlcið — .margir í
fyrsta sinn. Flugfreyjan gengur á
milli farþeganna, leysir greiðlega
úr spurningum eftirvæntingarfullra
ferðamanna — og ber þeim hress-
ingu öðru hverju. Þetta er snemma
vors 1947.
BRLNALYKT
En hva'ð er þetta? hugsar flugfreyjan.
Hún dregur djúpt að sér andann og
þefar. Jú, það er ekki um að villast.
Brunalykt. Hún reynir að láta ekki á
neinu bera og heldur áfram að sinna
fanþegunum. En brunalyktin magnast
fljótt. Farþegarnir eru farnir að veita
henni eftirtekt. Margir ókyrrast í sætun
um — allir líta spyrjandi á flugfreyj-
una. Hún sér, að við svo búið má ekki
lengur sitja.
Reykjarlyktin er orðin megn í far-
þegaklefanum — og stúlkan gengur hik-
andi fram ganginn, milli sætanna, í átt-
ina að stjórnklefanum. Hún staðnæm-
ist andartak við dyrnar. Þetta er í fyrsta
sinn, sem þvílíkt hefur komið fyrir —
en hún má ekki bregðast.
Hún lýkur upp hurðinni-------horf-
ir agndofa fram í stjórnklefann. Henni
finnst fæturnir vera að kikna undir sér,
hana sundlar — og hún grípur andann
á lofti. Flugfreyjan verður að taka á
öllu sem hún á til þess að láta ekki ör-
væntinguna yfirtouga sig: Stjórnklefinn
er fullur af reyk. Það grillir rétt í and-
lit skozka flugstjórans, sem hefur snúið
sér við í sætinu — og augnaráð hans
er djöfullegt.
Lokaðu hurðinni, stelpufjandi — og
reyndu að hafa hemil á farþegunum,
les hún út úr augnaráði hans. Flugmenn-
irnir eru greinilega skelkaðir — og hún
sér í yljar vélamannsins. Hann hefur
stungið sér niður um lúgu á gólfinu,
sjálfsagt til að reyna að slökkva.
STÓRA PRÓFRAUNIN
Flugfreyjan leggur hurðina að stöf-
um — í leiðslu. Hún reynir að hugsa
skýrt. Hún gerir sér grein fyrir því, að
nú er komið að stóru prófrauninni — og
nú er að duga eða drepast. Hún herðir
sig upp, reynir að brosa og láta á engu
bera, gengur milli farþegana — og
henni dettur ekki neitt annað í hug en:
„Lofthitarinn hefur ofhitnað — þetta
verður komið í lag eftir andartak".
Þegar hún er búin að róa alla farþeg-
ana með þessum tilbúningi lætur hún
fallast í autt sæti aftast í flu'gvélinni:
Guð minn góður. Hvað verður um okk-
ur? hugsar hún. Hér er ekki hægt að
nauðlenda — og ef eldurinn breiðist út
úr stjórnklefanum, þá er úti um okk-
ur. Hún vissi að benzín
geymirinn lá þvert yf-
ir farþegaklefann. Þetta
var háþekja, hervél,
sem breytt hafði verið
til farþegaflutninga —
og einangrunin utan
á benzíngeyminum var
svo til engin. —
Það var jafnvel bann-
að að reykja í flug-
vélinni vegna eldhætt-
unnar.
En ef þessu yrði nú
öllu lokið eftir skamma
stund. Var ekki miklu
betra að leyna farþcg-
ana hættunni í lengstu
lög. Það yrði víst eng-
in bót að því að gera
allt vitlaust — svona
rétt áður. Ofsahræðsla
gripi þá um sig, fólkið
mundi kannski stökkva
út úr vélinni. Nei. hún
varð að reyna að hafa
hemil á fólkinu.
,A CLEVER GIRL£
Hún sat sem fastast —-
og henni fundust mín-
úturnar sem eilífð.
Loksins — loksins —
dyrnar að stjórnklefan-
um lukust upp — og
þarna kom vélamaður-
inn, sótsvartur, en bros-
leitur. Hann var feit-
laginn, pattaralegur Skoti — og kink-
aði vingjarnlega kolli til farþeganna
þegar hann gekk aftur eftir vélinni og
staðnæmdist hjá flugfreyjunni.
„Hvað sagðirðu þeim?“ spurði hann
og var nú alvarlegur á svip.
„Ég sagði, að hitarinn hefði ofhitnað".
Það breiddist bros yfir skozka andlit-
ið: „You are a clever girl“, sagði véla-
maðurinn. „Þetta var alveg rétt hjá þér“,
hélt hann áfram — „en nú er hættan
liðin hjá“.
Um þetta var ekki rætt meira og flug-
freyjan brosti vingjarnlega til farþeg-
anna, þegar þeir kvöddu og þökkuðu
fyrir sig á flugvellinum í Prestwick. Þús-
undir áttu eftir að fljúga með henni og
hún leysti allra vanda, oft við hinar
erfiðustu aðstæður — þó hún hefði
aldrei komizt í hann jafnkrappan og
með Skotunum forðum.
EISENHOWER
Það er kominn tími til að segja ykk-
ur hver stúlkan var. Hún heitir Kristín
Snæhólm — og nú er hún elzta íslenzka
flugfreyjan. Þegar hún réðist til Flug-
félags íslands árið 1947 hafði hún aldr-
ei stigið upp í flugvél. En hún naut
góðrar tilsagnar fyrstu flugfreyjunnar
okkar, Sigríðar heitinnar Gunnlaugs-
dóttur, og eftir að flugfélagið tók skozku
vélarnar á leigu naut Kristín stuttrar
kennslu í Skotlandi.
Hún var því orðin gamalreynd í starf-
inu, þegar hún — þá löngu orðin yfir-
flugfreyja félagsins — flaug með Eisen-
hower yfirhershöfðingja Atlantshafs-
bandalagsins frá Reykjavík til Kefla-
víkurflugvallar. Hershöfðinginn var hér
á ferð árið 1952, skömmu áður en hann
lét af herforingjaembætti og hlaut for-
setakosningu í heimalandi sínu. Hann
var þá í einkaflugvél sinni, lenti í Kefla-
vík, kom landveginn til Reykjavíkur til
að hitta íslenzka ráðamenn — og fór
með gamla Gullfaxa aftur til Keflavik-
ur. Sagt er, að Gullfaxi hafi verið eina
almenna farþegaflugvélin, sem Eisen-
hower ferðaðist með þau ár sem hann
gegndi herforingjastöðunni hjá NATO.
Kristín hefur því verið eina flugfreyj-
an, sem veitti honum beina á því tíma-
bili. Og íslenzku flugmennirnir létu ekki
tækifærið sér úr greipum ganga. Enda
þótt henni væri ekkert vel við að biðja
henshöfðingjann um að skrifa nafn sitt
í toækur flugmanna — þá gerði hún það
og Eisenhower brást vel við. Hann
þreifaði eftir gleraugunum f brjóstvas-
anum, en fann þau ekki. Svo fór hann
í alla vasa — og muldraði um leið:
„Where the hellhave I put me glasses?“
„A NICE GIRL“
En loks komu hershöfðingjagleraugun
í leitirnar og Jóhannes og Hörður fengu
eigin rithönd Eisenhowers, Kristín færðl
honum hlý ullarteppi, því að hráslaga.
legt var í flugvélinni — en áður en
varði var lent á Keflavíkurflugvelli.
Þegar tilvonandi Bandaríkjaforsetl
steig út úr flugvélinni stóð flugfreyjan
við útganginn að vanda. Hann nam
staðar, kinkaði brosandi kolli, eins og
þúsundir annarra farþega — og sagði:
„You are a nice girl.“
Þetta hefur Skúli Hansen tannlækn.
ir sennilega líka sagt við Kristínu, þeg-
ar hann gekk út úr flugvélinni nokkru
síðar. Og hann gerði meira. Hann tók
hana með sér — og kvæntist henni. Það
eru því liðin átta ár síðan frú Kristín
Snæhólm sagði skilið við Flugfélagið og
farþegana. En hún hefur ekki setið auð-
um höndum. Þau Skúli réðust í a8
byggja — á „Rivierunni" sem hún kall-
ar svo — í Kópavogi. Þar vann frúin
eins og forkur, sótti sementið i „skott-
inu“ á bílnum þeirra. Tvo og tvo poka
í einu — þetta mjakaðist áfram. Hún
handlangaði og negldi, máiaði og
fægði, þegar að þvi kom. Nú eiga þau
hjónin mjög smekklegt heimili að Þing-
hólsbraut 5 og þar leynir sér ekki góð-
ur smekkur húsmóðurinnar.
CARUSO og MARIA CALLAS
' Eitt helzta tómstundagaman þeirra
hjóna er að hlusta á góða hljómlist, enda
á Skúli eitt mesta plötusafn i einka-
eigu hér á landi. Það kemur oft fyrir,
þegar söngur Garuso eða Mariu Callas
fyllir húsið á „Rivierunni" að flugvél-
ar þjóta yfir húsþökin á Digranesháls-
inum og kæfa tónaflóðið. Þá genguir frúin
út að glugganum og horfir á eftir flug-
farinu — og gömlum minningum skýt-
ur upp. Starf brautryðjandans er erfitt
og stundum virtust verkefnin Reykja-
víkurstúlkunni ofviða. En hún leysti þau
öll með prýði og hlaut lof allra.-—
Þegar flugvéladynurinn deyr út ómar
húsið aftur af klassik. Það er kominn
tími til að kveikja undir pottunum, því
Skúli er stundvís í mat. h.j.h.
8 LESBOK MORGUNBLAÐSINS