Lesbók Morgunblaðsins - 25.03.1962, Side 11

ajuuLJlLj^uu-HJ<i^^«mi'i»i»%ir~ninrfiiriiflirtomniftiw*r\M~w<w«rl>«r^i'r‘rr~iffii*>n'-**",*~--*--‘-'*-**—**"~‘*-*,A'*-*** * —in
s # .
Biskupinn sláfrar mývarginum
r.urrunrr, g///r
S/g. Heibdal
ElNS ag áður segir hafði
biskupinn mikinn hug á að sjá
sögustaði íslendingasagna. Einkum
hafði hann mikirm áhuga á að
koma til Þingvalla og sjá staðinn,
þar sem hið fræga Alþingi var háð
til forna. Hugðist hann ljúka dvöl-
inni á íslandi sumarið 1909 með
því að fara landveg til Reykjavík-
ur og koma við á Þingvöllum.
Skyldi ég vera fylgdarmaður hans.
ið lögðum af stað frá Grímsá
snemma morguns mánudaginn 16.
ágúst. Höfðum við þrjá hesta, einn
undir dót okkar, þar á meðal lítið
tjald, því að það var með í ferða-
áaetluninni, að biskupinn ætlaði að
sofa í tjaldinu á næturnar hvernig sem
viðraði, en ég skyldi fá að sofa inni í
bæjum. Lögðum við leið okkar upp
Lundareykjadal og um Öxnahryggi.
Götuslóðar voru óglöggir á Öxna-
hryggjum, og gerðist það tíðinda, er
við höfðum farið drjúga vegarlengd á
fjallinu, að okkur greindi á um leið-
ina. Við stóðum jafnt að vígi að því
leyti, að hvorugur okkar var kunnug-
ur á þessum slóðum. Þótti biskupinum,
ég stefna of mjög til jökla, því að það
kvaðst hann vita, að Þingvellir væru
ekki upp á jöklum. Ég hafði í huga að
fara stytztu leið á Norðurlandsveginn
í Brunnum. Biskupinn vildi fará’’
CUÐSMANNACLETTUR
stytztu íeið til Þingvalla. Deildum við
um þetta alllengi en héldum þó áfram
þá leiðina, sem ég vildi fara. Loks of-
bauð biskupi þrákelkni mín og fór sína
leið, en ég hélt áfram sömu leið og
áður.
S egir nú ekki af ferðum okkar,
nema að ég kemst á Norðurlandsveginn
í Brunnum, eins og ætlun mín var. Tók
ég nú að greiðka sporið, því að nú var
ég kominn á glöggan veg. Brátt hafði
ég veður af því, að biskupinn var á
ferð utan í fjalli axllangt burtu í vest-
urátt frá mér að sjá. Var hann þar að
klöngrast á lausagrjóti og gekk illa,
því að hesturinn var treggengur eftir
þessari vegleysu. Kom biskupinn nú
auga á mig, þar sem ég fór á skokki
eftir sléttum götum. Tók hann nú að
æpa, en ég þóttist ekkert heyra, sló í
og herti reiðina sem mest ég mátti. Nú
tók biskupi ekki að litast á blikuna og
æpti til mín, svo að undir tók í fjöllum
og hæðum. Þegar mér þótti nóg komið,
nam ég staðar á grasflöt einni og beið
hans.
Hann var ekki sigurstranglegur, þeg-
ar hann kom til mín. Þetta brölt hans
hafði tafið okkur um klukkustund.
Við komum til Þingvalla klukkan
hálf ellefu um kvöldið.
Á Þingvöllum dvöldum við fram yfir
hádegi á þriðjudaginn. Skoðaði biskup-
inn búðarmenjar og prófaði með rödd
sinni, hvar Lögberg mundi verið hafa.
Honum þótti Almannagjá tilkomumikil
en leizt illa á Drekkingarhyl.
Frá Þingvöllum héldum við niður
*neð Sogi að austan að Kaldárhöfða.
Bóndinn þar ferjaði okkur yfir Sogið,
og sundlögðum við hestana. Veður var
liið bezta, og þarna við ána var blæja-
logn, sólskin og steikjandi hiti. Venju-
lega lofar maður slíkt veðru-, en að
þessu sinni lá mér við að bölva veður-
blíðunni, og get ég ekki láð biskupin-
um, þó að hann hefði hugsað eins í
sínum heixagleika, þegar hann lá í
hnipri og huldi andlit sitt eftir beztu
getu með vasaklút sínum, er bóndinn
og ég vorum að leggja á hestana vest-
£m við ána. Tveir hestanna voru rauðir
og einn grár að lit, en undir eins og
þeir komu upp úr ánni, höfðu þeir all-
ir sama litinn, nefnilega svartan lit
mýflugunnar. Sannast sagt vorum við
staddir í reglulegu víti þarna. Var mý-
vargurinn svo þéttur, að við sáum að-
eins glitta í sólina gegnum svarta
slæðu. Það bjargaði mér svo, að ég gat
tekið þótt í að ieggja á hestana með
bóndanum og hann léði mér sína slæðu,
en lét sig hafa það að vera slæðulaus
á meðan við lögðum á hestana, enda
var hann varginum vanur.
E kki veit ég, hvernig við hefðum
litið út, er við komum að Ulfljótsvatni,
ef ekki hefði svo vel viljað til, að all-
snörp gola tók að blása á móti okkur,
er við höfðum stutt farið frá ánni.
Hvarf þá mýið með öxlu. Eigi að síður
leizt mér ekki á sjálfan mig, er ég leit
í spegil á Úlfljótsvatni. Var mér ljóst
að erfitt mundi að þekkja mig. Var ég
í stuttu máli skrípamynd af sjálfum
mér, og hendur mínar voru stokk-
bólgnar og úlfliðir, svo að mér þótti
nóg um. Var biskupinn ekki nærri eins
illa leikinn og ég.
Við komum að Úlfxjótsvatni kl. 7
um kvöldið og tókum þegar að reisa
tjald biskupsins. Var þá komið logn,
og tók mývargurinn að láta að sér
kveða. Eftir að við höfðum matazt fór
biskupinn út í tjaldið, en ég var mjög
feginn að þurfa ekki að fara út, því
að vargurinn var eins og veggur úti
fyrir, þegar maður leit út úr bæjar-
dyrunum. Klukkan um tíu kom ég út
og heyrði einhver óhljóð frá tjaldinu.
Varð mér litið þangað og sá, að tjaldið
gekk allt í bylgjum, og var sem verið
væri að lemja það ailt að innan. Ég
fór og leit inn í tjaldið. Viti menn.
Stendur ekki biskup þar á náttfötun-
um með blautan sokk í hendinni og
lemur tjaldið með honum í gríð og
ergi. Var hann að slátra varginum með
þessari aðferð, enda sáust þess merki
á tjaldinu, að honum hafði orðið allvel
ágengt í orrustunni við óvininn. Það
var reglulegur berserksgangur á bisk-
upi, enda var hann kafrjóður og sveitt-
ur, og ekki lét hann hlé verða á at-
ganginum, þó að ég liti inn í tjaldið.
Ég stakk upp á, að hann svæfi inni í
stofunni, því hann mundi aldrei fá frið
í tjaldinu. Hann tók því fjarri og
kvaðst mundu drepa hverja einustu
flugu, sem í tjaldinu væri áður en
hann legðist fyrir. Held ég að hann
hafi gert það. Að minnsta kosti var
hann allsigurstranglegur, þegar hann
kom inn í stofuna um morguninn, vel
útsofinn, og sá lítt á honmn þau stór-
ræði, sem hann hafði staðið í kvöldið
áður. Ég var hinsvegar ekki gróinn
sára minna, þó að ég væri í afturbata,
c-nda fór biskupinn ekki dult með það,
að hann hefði reynzt miklu meiri
kappi í mývargsstríðinu en ég, og gat
ég ekki neitað því.
Á miðvikudaginn dvöldum við á Úxf-
Gervihnettir
Framh. af bls. 6
Washington, er nótt á öðrum staðnum
en dagur á hinum. Það sem er óþægi-
legt núna gæti orðið algerlega óþolandi
eftir 10 eða 20 ár. ímyndum okkur að
einn þriðji hluti af vinum eða kunningj-
um okkar væri sofandi hvenær sem
við ætluðum að ná sambandi við þá.
Þetta gæti auðveldlega komið til greina,
þegar endurvarpshnettirnir eru komnir
á loft.
E f til vill verður afleiðingin sú,
að reynt verði að ráðast á svefninn fyrir
alvöru, Lengi hafa margir séð, að mann-
kynið hefur ekki efni á að eyða 20 árum
ævi sinnar meðvitundarlaust, og í Rúss-
landi er nú hægt að kaupa lítinn 5 punda
kassa, sem getur haldið manni í svo
djúpum svefni með rafhrifum, að
tveggja tíma svafn er nógur á sólarhring.
V-
f ið erum nu í þann veginn að
hyggja nokkurs konar vélrænt tauga-
kerfi fyrir mannkynið, sem kemur til
með að tengja það allt í eina heild.
hvort sem mönnum líkar betur eða verr.
Þá hafa allir aðgang að þeirri þekkingu,
áem þeir óska. Öll söfn og bókasöfn
heimsins verða í einu horni í stofunni.
Allt þetta verður gert í vélum. Spurn-
Ijótsvatni og veiddi biskupinn 9 sil«
unga.
Vvið lögðum af stað klukkan 9 á
fimmtudagsmorguninn og segir ekki af
ferð okkar fyrr en við komum að Kol-
viðarhóli klukkan 5 síðdegis. Var veð-
ur þá tekið að hvessa og rigning og
fór versnandi með kvöldinu. Ekki leizt
mér fýsilegt fyrir biskupinn að hírast
í tjaldinu um móttina og hafði orð á
því við hann, að ástæðuluust væri að
reisa tjaldið í þessu veðurútliti. Mundi
honum ekki verða vært í því um nótt-
ina. —•
— Þetta verður síðasta nóttin, sem
ég sef í tjaldinu í þessari ferð, sagði
hann. — Ég hef ekkert á móti því, að
hún verði svolítið söguleg. í tjaldinu
sef ég, hvað sem á dynur.
Svo reistum við tjaldið á bersvæði
kippkorn frá bænum.
Þ egar við höfðum matazt og
hvilt okkur við hæfi, bjó biskupinn sig
til að fara út í tjaldið. Var þá komið
versta veður, rok og rigning. Sigurður,
bóndi, sagði mér að segja karlinum, að
ekkert vit væri að ætla sér að sofa í
tjaldinu um nóttina. Ég gerði svo og
reyndi með öllu móti að koma vitinu
fyrir hann, en honum varð ekki hnik-
að. Bjó hann sig í galla, batt sjóhatt á
höfuð sér, bauð okkur góða nótt og
hvarf út til tjaldsins. Klukkan á ellefta
tímanum gengum við Sigurður út að
tjaidinu, og var allt þar með kyrrum
kjörum. Tjaldið hékk uppi, þrátt fyrir
hvassviðrið, enda var það lágt í loft-
inu. Ekki gerðum við vart við okkur
og vissum ekki, hvort tjaldbúinn svaf
værum svefni eða vekti og safnaði
minningum um sögulega nótt, er hann
gisti einn í tjaldi í ofsavéðri uppi á
öræfum íslands.
Veðrinu slotaði eftir miðnættið og
um morguninn var allgott veður, lítill
vindur og engin úrkoma.
B iskupinn var fremur skjátuleg-
ur, þegar hann kom inn í stofuna um
morguninn. Hann kvaðst hafa sofið á-
gætlega og xék við hvern sinn íingur,
e-ins og vænta mátti, því að nú hafði
hann lokið þeirri þraut, sem hann hafði
einsett sér að leysa af hendi. En skjálfti
og jafnvel glamur í tönnum bar vott
um líðan hans að loknu afreksverkinu.
Náði hann sér þó fljótt, er hann hafði
hitað sér á teinu.
ingin er, hvort vélarnir verða okkur
ekki yfirsterkari. Það er til persnesk
saga, sem getur verið okkur aðvörun.
Hún segir frá konungi, sem missti elsk-
aða drottningu sina og eyddi afgangi æv-
innar í að byggja henni verðugt minnis-
merki. Hann fékk hina beztu húsameist-
ara og iðnaðarmenn til að reisa höll úr
marmara og alabastri kringum kistu
hennar. Byggingin óx ár eftir ár, turnar
hennar og mínarettur urðu aðdáunar-
efni alls heimsins. Hver áratugurinn eftir
annan leið, en aldrei varð smíðin
fullkomin. Það var eitthvað að. Loiks
þegar konungurinn stóð einn dag uppi á
innanlhússvölum hins mikla minnismerk-
is, sá hann hvað það var sem spillti
samræminu. Hann kallaði á arkitektinn
og benti á líkkistuna, sem virtist nú
dvergsmá, og sagði: „Takið þennan hlut
í burtu.“
Þ annig getur farið fyrir okkur.
Kerfið sem við erum nú að byggja til
að halda sambandi hverir við aðra get-
ur orðið slíkt tæknilegt meistaraverk,
kraftaverk orku og hraða og svo flókið,
að hinn seini og takmarkaði heili manns-
ins hafi bara ekkert að gera. Endirinn
getur orðið sá að einhvern tíma verði
ekkert eftir nema vélar til að tala hver
við aðra og við verðum að læðast burtu
og lofa þeim að eiga heiminn.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 11