Lesbók Morgunblaðsins - 25.07.1965, Blaðsíða 4

Töfralæknirinn er bæði læknir og trúmá Iaráðherra. Til að efla mátt sinn heldur
hann árlega danshátíð (hér sjást hljóðfæraleikarar við slíka athöfn) til að þakka
andanum, sem leiðbeinir honum. Margir spyrja andana ráða með því að kasta
upp viðarkubbum, útskornum á ýmsa vegu.
UM TÖFRALÆKNI
Framhald af bls. 1
henti hann kubbunum í jörðina, athug-
aði þá vandlega og sagði: „Já, andinn er
reiður".
Aftur tók hann kubbana upp, hristí þá
í greipum sínum og lét þá detta á jörð-
ina. Og enn tónaði hann: „Við viljum fá
að vita, hvort það er afi þessa manns,
sem gerir hann veikan“. Þegar hann
hafði skoðað kubbana, þar sem þeir lágu
á jörðinni, sagði hann: „Já, það er af-
inn“. í þriðja skiptið henti hann kubb-
unum, og enn fékk hann sama svarið.
Síðan tíndi hann saman kubbana og
tónaði: „Hvers vegna gerir þú sonarson
þinn veikan? Er það vegna þess að son-
ur þinn hefur vanrækt að halda hátíð
þér til heiðurs?“ Svo var ekki.
Töfralæknirinn reyndi aftur: „Viltu,
að nauti sé fórnað?" Aftur var svarið
neikvætt.
Þá spurði töfralæknirinn: „Er það
vegna þess að þú varst læknir og vilt,
að hann taki við starfi þínu?“ Og í þetta
skipti var svarið jákvætt.
Töfralæknirinn hélt þessu áfram og
fékk þannig uppgefið, hvaða föt andinn
vildi, að sonarsonur hans bæri í starfi
sínu. Útbúnaðurinn og fötin voru talin
upp hlut fyrir hlut og tekið eða hafnað
af andanum.
egar þeir voru komnir heim,
keypti faðir Phillipa það, sem andinn
hafði skipað honum að kaupa — svart
klæði eða bænasjal til að bera yfir axl-
irnar, skyrtu og höfuðfat, hvort tveggja
úr geitaskinni, uxahala og viðhafnaröxi.
Þegar allt var tilbúið, fóru faðirinn og
kona hans inn í kofann, þar sem Phill-
ipa lá. Hann lagði sitt eigið sjal yfir
herðar sonar síns og kraup við hlið hans.
Síðan bað hann: „Faðir, ég hef keypt
það sem þú óskaðir handa sonarsyni þín-
um; nú bið ég þig að lækna hann“.
Phillipa byrjaði skyndilega að kippast
til, um leið og hann gaf frá sér kokhljóð,
allt þar til hann féll í dá. Þá snaraði
faðir hans honum í búninginn og lét öx-
ina og halann í hendur hans. Varla hafði
hann fyrr lokið þessu en rödd and-
ans fór að berast frá munni Phillipa.
Sjálfur getur Phillipa ekki munað,
hvað gerðist, meðan hann var þannig á
sig kominn, en foreldrar hans hafa oft
lýst því fyrir honum. Afi hans hóf mál
sitt með því að kynna sig og segja þeim
æviágrip sitt. Síðan lét hann í ljós
ánægjú yfir, að sonarsonur hans hefði
samþykkt að feta í fótspor hans. Að lok-
um tilkynnti hann, að hann hefði falið
þrjár krukkur, fullar af leynimeðulum,
í helli uppi í fjöllunum, og sagði, að ungi
maðurinn yrði að finna þær.
Daginn eftir héldu Phillipa og faðir
hans upp til fjallanna. Þeir fundu hell-
inn, en áður en þeir tóku krukkurnar
þrjár, dýfði Phillipa uxahalanum ofan í
sérstakt hreinsilyf, sem hann hafði haft
meðferðis, og þeytti því um til að særa
burt illa anda, sem kynnu að vera þar
á reiki. Síðan báru feðgarnir krukkurn-
ar heim.
Allir voru nú ánægðir með Phillipa
sem töfralækni, svo og leiðsögn andans
honum til hjálpar í starfinu. Eftir var
aðeins að halda helgiathöfn til þess að
lýsa opinberlega yfir rétti hans til að
starfa.
Phillipa lét konu sína fá þrjá poka af
hirsikorni, og úr því bruggaði hún ósköp-
in öll af öli. Á meðan var gestunum boð-
ið, mest ættingjum og öðrum töfralækn-
um. Um það bil tíu dögum síðar, þegar
Ölið var tilbúið, komu gestirnir undir
sólsetur. Uxa var slátrað í tilefni dagsins
og kjötið soðið. Þykkur maísgrautur var
einnig soðinn til þess að borða með kjöt-
inu.
Hljóðfæraleikararnir tóku sér stöðu
með trumbur sínar, og svæði var rutt
fyrir dansinn. Allir gestirnir sátu í hálf-
hring aftan við dansgólfið, karlmennirn-
ir öðrum megin og konurnar í dálítilli
fjarlægð hinum megin. Þegar tónlistin
hófst, fór fólkið inn á opna svæðið og
tók til við dansinn.
Um það bil klukkustundu síðar féllu
töfralæknarnir einn eftir annan í dá fyr-
ir tilstuðlan andanna, og að lokum, þegar
athöfnin stóð sem hæst, féll Phillipa
einnig í dá. Um leið þaut kona hans að
honum og færði hann í viðhafnarbún-
inginn. Andinn byrjaði að tala, og tón-
listin þagnaði, meðan allir settust hljóð-
lega niður til að hlusta.
Andinn kynnti sig og sagði síðan:
„Það gleður mig, að þú skulir vilja taka
á móti mér og að þú ætiir að vinna að
lækningum meðal þessa fólks og hjálpa
því“. Þegar hann hafði lokið máli sinu,
hélt samkvæmið áfram með miklu fjöri.
Ölið var drukkið og kjötið og grautur-
inn etinn. Við sólarupprás var athöfninni
lokið, og fólkið sneri til heimila sinna,
ánægt með að hafa nýjan töfralækni sín
á meðal.
Phillipa varð að muna eftir ýmsu, sem
hann samkvæmt boði andans mátti ekki
gera; annars mundi andinn yfirgefa
hann, og hann mundi ekki lengur vera
fær um að starfa sem læknir. Til dæmis
mátti hann aldrei drýga hór, né heldur
leggja sér til munns vissa svarta fiska-
tegimd, sem kallast r a m b a . Þegar
hann var önnum kafinn við eitthvert
sérstakt verkefni, bannaði andinn honum
að koma nálægt konu sinni um nóttina.
Auk þess varð hann árlega að halda há-
tið í líkingu við þá fyrstu til að þakka
andanum fyrir hjálpina.
U m leið og Phillipa hóf starf sitt,
fór hann að dreyma á nóttunni. I draum-
um sínum sér hann afa sinn greinilega
frammi fyrir sér. Hann sér einnig fólkið,
sem kemur daginn eftir til að leita ráða
hjá honum, og afi hans skýrir fyrir hon-
um, hvað sé að þeim, hver sé orsökin að
veikindum þeirra, hvað hann eigi að
gera við þeim og hvar hann geti fundið
jurtirnar, sem hann þurfi á að halda.
Þetta kemur fyrir enn þann dag í dag,
þótt nú orðið þurfi hann lítið á aðstoð
að halda við lækningarnar. Með þeirri
ágætu leiðsögn, sem hann hlaut hjá föð-
ur sínum — og síðar meir hjá afa sinum
sáluga — er hann orðinn mjög góður
grasafræðingur. Hann þekkir eiginleika
svo að segja allra jurta þarna. Ef til vill
þekkir hann þær ekki allar með nafni,
Þegar töfralæknar koma saman, dansar
einn þeirra með geitaskinnshúfu á höfði,
þar til hann fellur í dá. Þá talar hann
með röddu þess læknandi anda, sem hon
um stjórnar.
en hann er vel kunnugur flóru héraðs
síns eins og flestir töfralæknar landsins.
Til Phillipa er ekki einungis leitað í
sambandi við veikindi, heldur er hann
einnig fenginn til að ráða fram úr mörg-
um öðrum vandamálum. Til dæmis ef
einhver ætlar að yfirgefa þorpið sitt og
fá sér vinnu í borg, biður hann Phillipa
fyrst um að athuga fyrir sig, hvort hin-
ir látnu forfeður sínir hafi eitthvað á
móti þeim umskiptum. Þegar uxa eða
hlújárni er stolið, er leitað til Phillipa,
sem getur vegna sambands síns við and-
ana fundið bæði þjófinn og þýfið. Hann
getur sagt, hvar hægt sé að finna uxa,
sem hefur villzt, og hvort andar óvin-
veittrar fjölskyldu séu þar að verkú
Hann getur sagt manni, sem til hans leit-
ar, hvort það sé viturlegt af honum að
kaupa strætisvagn og hefja flutninga-
starfsemi, hvort ferðalagið, sem hann er
að leggja í, muni verða hagstætt, hvort
veiðiferðin hans muni verða happadrjúg,
hvort hann muni ná prófi, sem hann
ætlar að taka, eða hvort hann muni geta
fengið ökuskírteinL
P
M. hillipa hefur verið heppinn með
starf sitt. Hann á nú 73 nautgripi og hef-
ur kvænzt þremur konum og eignazt 13
'börn. Hann segist sjá að meðaltali þrjú
rý mál daglega. 5 sillinga (um 30 kr.
ísl.) fær hann fyrir að komast að orsök
einhvers sjúkdóms. Þegar hann gefur
lyf, tekur hann 10 sillinga fyrir þau —
eftir eðli lyfjafræðinga. Aðaltekjur hana
velta þó einkum á því, hvort aðgerðir
hans heppnast. Það er sjúklingnum látið
eftir að dæma um. Ef aðgerðin heppnast
vel, snýr hann aftur eftir um það bil
mánuð til að segja frá bata sínum og
greiða þóknunina, yfirleitt uxa eða geit
eftir því hvað sjúklingurinn er efnaður
og sjúkdómurinn alvarlegur. Yfirleitt
segir andi Phillipa honum, þegar sjúkl-
ingur er á leið til hans að borga honum.
Slæma skuldunauta hefur hann aldrei
haft.
Á milli þess sem Phillipa vinnur a3
lækningastörfum sinum lifir hann eins
og hver annar Afríkubúi í þorpi sínu,
vinnur með konu sinni og börnum á akr-
inum og hugar að nautgripunum. Á
kvöldin sezt hann ásamt öðrum mönn-
um þorpsins við eldinn, þar sem þeir
safnast saman undir tré til að borða
matinn sinn og spjalla saman. Hann á
engan hlut að stjórnmálum, því að andi
hans er einn af forfeðrum hans og hefur
einungis áhuga á velferð skjólstæðinga
sinna og afkomenda þeirra. Hinn venju-
legi töfralæknir tekur yfirleitt ekki mik-
inn þátt í stjórnmálum. Það þýðir samt
ekki, að hann hafi ekki áhuga á afkomu
þjóðar sinnar. Að þessu leyti er hann
ekkert frábrugðinn öðrum læknum;
hann hirðir fyrst og fremst um sjúklmg-
ana sína og notar læknishæfileika sína
hinum sjúku til góðs.
Þaö andar
hlýtt
Það andar hlýtt frá orðum Krists
sem áður, nú í dag,
það er svo ljúft að lesa þau,
það léttir sálarhag.
Þau auðga, styrkja amda manns,
Iþví enn þau reynast sönn,
ý hin dásamlegu Drottins orð,
í dags og tímans önn.
Til allra, allra, einnig þín,
svo ótæmandi rík,
þau gleðja, hugga, gefa frið.
Guðs undranáð er slík.
Ó, dýrð og heiður, dýrsta hrós,
þér, Drottinn Jesús, ber,
í þér við eignumst ljós og líf,
það lif, sem aldrei þver.
Ólafía Árnadóttir.
4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
25. tbl. 1965