Lesbók Morgunblaðsins - 12.03.1972, Page 13

Hér er mikil mynstiirffleði rikjandi og- mynsturáhrifin þanin á
yztu nöf eða kannski lengra, en bað verður að sjálfsögðu alltaf
smekksatriði. Sterkast er mynstrið í gólfteppinu, en aftur á móti
afar fínlegt, röndótt áklæði á sófasettinu. Brúnt, mynstrað vegg-
fóður er á veggjunum og gluggatjöld þar að auki köflótt. Sterk-
asta atriðið þarna er þó augljóslega abstraktmálverkið, en ein-
faldleiki þess og stærð formanna mynda sterka andstæðu við
sináleitt mynstrið. Flestum mun þó finnast, að í þessu tilviki
ftefði farið betur á að hafa einlit giuggatjöld, eða fínröndótt á
sama liátt og áklæðið.
Pað sem einkennir þessa stofu er annars vegar Iíf og fjör, en
hins vegar virðuleg rósemi. Það er leitt að geta ekki birt þessa
mynd í lit, því það er einmitt liturinn, sem ræður úrslitimi um
þetta. Hér er gólfteppið með óvenjulega sterku mynstri og um
leið eru í því sterkir litatónar frá gulu og næsturn hvitu og út
i dökkbrúnt. Sófasettið er látið mynda ákveðna andstæðu með
alveg einlitu áklæði, en litirnir úr gólfteppinu endurteknir. I»á
er komið að hinni hlið málsins: Kósemin fæst með því, að vegg-
irnir eru málaðir dökkbrúnir og kemur sami litartónn fyrir i
gólfteppinu, en loftið hvítt.

INNAN tíðar skellur fermingatíniabilið á
með öllum þeim œrslum, sem sjálfsagt
þykir nú orðið að fylgi þar með. Þó nokk-
ur áróður hefur verið uppi hafður öðru
hverfu á síðustu árum, þar sem reynt hef-
ur verið að leiða fólki fyrir sjónir, hversu
skefjalaus eyðsla og neyzla fylgir þeim
gagnmerka atburði, er unglingar ganga að
altari í guðshúsi og staðfesta sitt skírnar-
heit. En þessi áróður hefur borið harla lít-
inn árangur og fengið ákaflega takmark-
aðan hljómgrunn, þó svo að allir séu reiðu-
búnir til að viðurkenna í aðra röndina, að
óhófið er fyrir löngu komið út í öfgar.
Eitthvað er orðið bogið við þetta, þegar
ekki er hœgt að ferma barn nema kosta
til tugum þúsunda króna; fermingarbarn-
ið þarf að sjálfsögðu að fá nýjar flíkur og
að mínum dómi er það ekki nema eðlilegt
og ágætt; helzt þarf gullarmbandsúr að
koma frá foreldrunum líka, kannski smá-
utanlandsferð á komandi sumri og síðast
en ekki sízt er svo fermingarveizlan fyrir
fjörutíu-fimmtíu manns. Þá er ekki verið
að skera veitingar við nögl sér, kalt borð
með mörgum réttum er bráðnauðsynlegt á
hverju heimili, kransakaka, desert, kon-
fekt og ís. Það má ekkert minna heita.
Kostnaður er orðinn býsna hár, þegar hér
er komið sögu og hefur þá ekkert verið
vikiö að allri þeirri undirbúningsvinnu,
sem heimilisfólkið hefur innt af hendi, áð-
ur en dýrðardagurinn rennur upp. Heimil-
ið þarf að taka í gegn í hólf og gólf og
helzt þarf að fá nýtt áklœði á nokkra
gamla stóla, glœsilegast væri nú að mála
stofuna og kannski að fá nýjan bleðil á
gólfið. Og svo mætti lengi telja. Auðvitað
þarf líka að baka stafla af hnallþórum og
brauðtertum og myndarlegasta húsmóöirin
útbýr kannski sína kransaköku sjálf.
En auðvitað er bót í máli að fyrst er nú
verið að þessu á antiað borð, vœri ekki úr
vegi að bjóða dálítið fleiri gestum en œtl-
að hafði verið í fyrstu; nokkrum systkina-
börnum og þeirra mökum, og fáeinum
kunningjum, vinnufélögum og svo náttúr-
lega 'saumaklúbbnum. Um annað er ekki
að ræða „fyrst maður er að þessu á annað
borð, sko“. Og fleiri gestir þýða sem bet-
ur fer og blessunarlega fleiri fermingar-
gjafir. Foreldrar og fermingarbarn geta
gengið út frá því sem nokkurn veginn
gefnu, að það fái allan viðleguútbúnað,
Ijósmyndavélar, sérsmíðaða skartgripi,
nokkur ritsöfn, sem er gott að eiga upp á
seinni tímann, og ótal margt fleira. Þetta
er huggun í sjálfu sér, þegar víxilafborg-
animar hefjast fyrir alvöru eftir veizlu-
gleðina.
Og þrátt fyrir allan þennan kostnað,
íburðinn, eyðsluna og fyrirhöfnina er það
mál manna, sem lenda í þeim raunum
sem fermingarveizlur eru, að leiðinlegri
samkundur fyrirfinnist naumast. Og ófáir
eru þeir, sem fara í fermingarveizlur, með
þá tilfinningu efst i huga, að þeir séu að-
eins að kvitta fyrir matinn, sem innbyrt-
ur verður um kvöldið.
Ég sagði í upphafi, að áróðurinn fyrir
að draga úr fermingaríburði hefði lítinn
árangur borið. Á sínum tima náðist þó
merkur áfangi er fermingarkyrtlar voru
teknir upp og var það vissulega skref í
rétta átt. Nokkur bið ætlar að verða á
því að fólk treysti sér almennt til að brjóta
blað i fermingarsögunni og taka upp fá-
brotnari og ódýrari háttu. Hins vegar hef
ég þá trú, að börn þau og unglingar, sem
nú eru að vaxa úr grasi, hirði ekki jafn
mikið um íburð og veizluglaum og gjafir
og kynslóðm á undan. Og þá verða það
vœntanlega unglingarnir sjálfir, sem berja
i borðið og biðja um vœgð og hlífð við
þessum ósköpum. Og fœri betur að það
yrði fyrr en síðar.
Jóhanna Kristjónsdóttir.
imi og uppá síðkastið hefur
nokkuð aukizt notkun á
mynstruðu veggfóðri úr vinyl.
Mikil litahræðsla er yfirleitt
rikjundi og stafar hún sumpart
af öryggisleysi í meðferð lita,
en sumpart af ótta við að skera
sig úr. Á sama hátt er rikjandi
ótti við sterk mynstur og lík-
lega við mynsturnotkun yfir-
leitt.
Til að ganga úr skugga um
það þarf ekki annað en að
virða fyrir sér nokkrar blokk-
ir, eða raunar hvernig liús sem
vera skal, í hinum nýrri hverf-
um Beykjavíkiir. I.angoftast
eru það einlit gluggatjöld, sem
auganu mæta. Þó er aðeins gott
eitt um það að segja; einlit
gluggatjöld mynda hreina og
klára litfleti, sem eiga að vera
partiir af heildarútliti liússins.
I»að cr vitaskuld víða lia-gt að
hafa mynstur, þótt gluggatjöld
in séu einlit. En venjulega hef-
ur verið með öllu sneitt lijá
þessum þætti. I»að er einlitt
liér og einlitt þar og einlitt
allsstaðar. Við skulum lika
minnast þess að hér á landi er
til göniul mynsturliefð. I»að
hefði þótt þuiuuir þrettándi að
hafa einlit rúmteppi í íslenzkri
baðstofu. Ástæða er til að
fagna því, að islenzki salún-
vefnaðurinn hefur verið endur
vakinn eins og allir þekkja.
Ber ekki á öðru en að hann
fari vel með nútíma arkitektúr
og mætti í þvi sambandi minna
á, að salúnofið áklæði er á stól
unum í hinni nýju Bústaða-
kirkju.
I islenzkum handiðum var
mjög rikjandi mynsturhefð;
menn brugðu naumast gjörð án
mynsturs. I>a-r greinar iðnaðar
ins, seni framleiða liúsbúnað i
einliverri mynd, ættu að huga
að þessari hefð meira en gert
hefur verið.
12. marz 1972
LESBOK MORGUNBLAÐSINS 13