Lesbók Morgunblaðsins - 03.10.1976, Qupperneq 2

Steíndór H Jartarson.
Þótt þáttum þessum sé
valið samheitið: „Konur og
jafnrétti“, er ekki með því
átt við, að konur einar eigi
hlut að máli, þegar rætt er
og ritað um jafnréttis- eða
jafnstöðumál kynjanna.
En eins og fyrr var fram
tekið, verða þó fleiri við-
mælendur konur. Ástæðan
er einfaldlega sú, að með
því verða dæmi um mis-
bresti á jafnrétti skýrar
dregin fram í dagsljósið.
Á ýmsan hátt bitna þess-
ir misbrestir einnig á körl-
um. Hefð og viðteknar
venjur hafa sljóvgað svo
mjög athygli samfélagsins
á þeim staðreyndum, að
enginn tekur eftir þeim
fyrr en hann þarf sjálfur
að horfast í augu við þau
hlutverk, sem gleymst hef-
ur að búa hann undir að
gegna.
í öllu því umfangi, er
nær til mennta- og starfs-
þjálfunar þjóðfélagsþegn-
anna, hefur enn ekki mér
vitanlega verið gert ráð
fyrir að leggja þurfi sér-
staka áherslu á, að búa
karla undir þann mögu-
leika að verða að gegna
bæði föður- og móðurskyld-
um við afkvæmi sín; ekki
fremur en konum er kennt
að haga menntun sanni
samkvæmt því, að verða ef
til vill einn góðan veður-
dag, að ganga börnum sín-
um i móður- og föðurstað. í
því efni verður hver ein-
staklingur að ráða fram úr
eigin vanda, ef og þegar til
þess kemur.
Og enginn getur tryggt
sig gegn áföllum ogörlaga-
ríkum breytingum á lífs-
háttum sínum og sinna.
Einn þeirra sem hefur orðið
þess var, er viðmælandi minn f
þessum þætti, Steindór Hjartar-
son. Hann er fimm barna faðir.
Við fráfall konu hans fyrir fjór-
um árum, stóð hann frammi fyrir
þeirri staðreynd að verða einn að
taka ábyrgðina af umsjá heimilis-
ins og uppeldi barnanna.
Var hann við því búinn að tak-
ast á hendur það vandaverk?
Hver voru helstu vandamálin að
ráða fram úr?
Steindór hefur góðfúslega lofað
að svara nokkrum spurningum, er
þetta varða, ef það mætti verða til
umhugsunar og yfirvegunar öðr-
um þeim, er í svipuðum soprum
kunna að standa og leysa þurfa
sama vanda.
— Ég veit ekki hverju svara
skal; nei ég var engan veginn við
þessu búinn. Ég held að fáir taki
þennan möguleika með i reikn-
inginn og reyni að búa sig undir
það fyrirfram, þó alltaf megi gera
ráð fyrir slíku. Ég hugsaði aldrei
um það fyrr en staðreyndin var
orðin að veruleika, segir Steindór.
Ég er stödd á heimili hans að
Stóragerði 22, en þar hefur hann
búið ásamt börnum sínum síðast-
liðin þrjú ár. Áður bjó fjölskyldan
í Vestmannaeyjum, en Steindór
varð að yfirgefa heimili og búsetu
þar, þegar eldgosið hófst. Svo aug-
ljóst er að mikal röskun hefur
orðið á högum þeirra og heimilis-
lífi á siðustu fjórum árum.
Hvaða vandamál telur þú að
hafi verið stærst og erfiðast að
leysa?
— Ég hef nú ekki svar við þvi I
fljótu bragði, segir Steindór. Það
hefur verið lítill tími til að gera
sér grein fyrir því; aðalatriðið
hefur verið að ráða fram úr þeim
vanda og leysa þau verkefni, sem
daglega komu I ljós. Við Berglind
dóttir min vorum að ræða um
þetta, eftir að þú hringdir I gær
og vorum sammála um, að okkur
hafi vegnað betur en búast mátti
við. Enginn vandi hefur reynst
svo stór að hann leystist ekki á
einhvern hátt. En það þarf auðvit-
að ekki að taka fram, að mikið
vantar á að heimilis- og fjöl-
skyldulíf sé hið sama þegar móð-
urina vantar.
ER
FÖÐUR-
HLUTVERKIÐ
VANMETIÐ?
/
Þuriður J. Amadóttir ræðir við
STEINDÓR HJARTARSON, einstæðan föður í Reykjavík
Á hvaða aldri voru börnin þeg-
ar þessi breyting varð á högum
ykkar?
— Eisti sonurinn var þá sautján
ára, dóttir fimmtán ára, tveir
drengir sjö ára og yngsta dóttirin
var sex ára. Það sem leysti brýn-
asta vandann þá, var að litla telp-
an fór til móðursystur sinnar og
var hjá henni í næstum tvö ár, en
tengdamóðir min kom til okkar og
hugsaði um heimilið fyrir okkur
hin I tæpt ár eða þangað til að
eldgosið hófst og flestir urðu að
farafráEyjum.
Það hefur verið óhjákvæmilegt
að leysa upp heimilið? Það hefur
orðið ykkur erfitt eins og á stóð?
— Já, en hjá þvi varð ekki kom-
ist I bili, segir Steindór. Ég sendi
börnin frá Eyjum en var þar sjálf-
ur áfram þar til fyrirtækið, sem
ég vinn fyrir flutti til Reykjavík-
ur. Börnin fóru sitt í hvora áttina.
Elsti sonur minn fór að vinna á
Eyrarbakka, Berglind fór til bróð-
ur míns í Reykjavik og hélt þar
áfram I skóla um veturinn; tvi-
buradrengirnir voru árlangt hjá
bróður minum og mágkonu á Sel-
fossi og yngsta telpan fylgdi móð-
ursystur sinni, þegar hún flutti til
Reykjavíkur. Þetta olli miklu róti
en viðtökurnar voru eins góðar og
best mátti verða og hjálpin ómet-
anleg.
Hvenær komst svo heimilið aft-
ur I samt lag?
— Ég flutti hingað f þessa Ibúð
haustið eftir og börnin komu
heim upp úr þvi. Þau fóru öll í
skóla hér nema elsti sonur minn;
hann var áfram á Eyrarbakka og
hefur litið verið heima þar til nú
fyrir nokkru, að hann er kominn
heim til okkar. Siðan við komum
hingað hefur heimilið og daglegt
lif okkar fallið í fastar skorður.
Steindór heima hjð sér ðsamt börnum sfnum, sem hann gengur bæði í föður- og móðurstað með
fyrirmyndar árangri.