Lesbók Morgunblaðsins - 03.10.1976, Qupperneq 4

„Hinir
þjóðkunnu
menn
og hinn
þungbúni
nafnlausi
skari.. ”
Aý Sigmund Jóhannssyni teiknara í
Vestmannaeyjum, sem sér um hinn daglega
skopskammt Morgunblaðsins
Eftir Gisla Sigurðsson
Sigmund Jóhannsson á teiknistofunni í Eyjum. „Mín hugmynd um gott lif er að vera heima
— æsingalitið"
ÞAÐ efni Morgunblaðsins, sem flestir
renna augum yfir á hverjum drottins
degi er trúlega skopmyndin, sem Sig-
mund teiknari í Vestmannaeyjum læt-
ur blaðinu í té. Enginn er svo önnum
kafinn að hann staldri ekki við fáein
andartök á dagbókarsfðunni, jafnvel
þótt leiðarinn sé látinn blða. í teikn-
ingum Sigmunds er landinn Ijóslif-
andi í orðum og athöfnum, ýmist I
gerfi hins sauðsvarta almúga eða
framámanna þjóðfélagsins. Þegar til
lengdar lætur, myndar þessi teikn-
ingaröð einskonar annál og væri
hægt að komast nærri um hvað við
hefur borið með því einu að skoða
þessar myndir. Sigmund hefur þann
hæfileika í ríkum mæli að geta skop-
teiknað menn; auk þess hafa myndir
hans f seinni tíð fengið á sig festu og
öryggi atvinnumennskunnar. Skopið
er ugglaust á islenzkan máta; ekki
alltaf ýkja fínlegt. Sumir kalla það
verstöðvahúmor, en þesskonar gam-
ansemi sýnist ná vel til hjartans f
landanum.
©
Þarna birtast okkur með morgun-
kaffinu „hinir þjóðkunnu menn, og
hinn þungbúni, nafnlausi skari", eins
og Steinn Steinarr orðaði það í Ijóð-
inu. Annað veifið má sjá brúnaþung-
an Sólnes við Kröflu eða háleitan
Thoroddsen I orkuhugleiðingum, að
ógleymdum Geir með kónganefið
góða, sem ekki minnkar f meðferð-
inni. Forsetinn fær að mig minnir að
vera nokkurn veginn i friði og er það
gagnstætt því sem gerist sums staðar
erlendis þar sem forsetar eru megin
viðfangsefni skopteiknara.
Sigmund Jóhannsson hefur þá sér-
stöðu að vera fastráðinn starfsmaður
á Morgunblaðinu — með búsetu I
Vestmannaeyjum. Skopteikningar I
þvi formi sem þær eru nú, hafa birzt
allt frá 1963; samtals 1970 myndir
þegar þetta er fest á blað. Þar að auki
hafa út gengið frá hendi Sigmunds
450 annars konar teikningar, sem
birzt hafa f Morgunblaðinu, eða alls
2420 teikningar. Þessu er auðvelt að
fylgjast með, því Sigmund númerar
allar sfnar myndir og skrifar það á
myndina ásamt með dagsetningu.
Þetta verður að teljast óvenjuleg
reglusemi; venjulega fer lítið fyrir
þesskonar nákvæmni hjá listamönn-
um og algengara að málarar hafi
hvorki skráningu á þvf, hversu marg-
ar myndir þeir gera, né heldur hvar
þær lenda. Kannske er þetta frávik f
reglusemi vegna þess að Sigmund er
að öðrum þræði uppfinningamaður
með tilfinningu fyrir vélrænu sam-
spili. Sú gáfa er stærðfræðilegs eðlis
og byggir á rökhyggju — þrátt fyrir
merkan árangur á vélræna sviðinu,
hefur Sigmund lagt á hilluna allt þess
konar sýsl til þess að geta einbeitt sér
að hinum daglega skopskammti
Morgunblaðsins.
Raunar hafa þó orðið frávik frá
þeirri reglu. Þegar upp komu hug-
myndir um hitaveitu f Eyjum, vann
Sigmund með Raunvísindadeild Há-
skólans að framkvæmd þeirrar til-
raunaveitu, sem nú er orðin stað-
reynd og gefst vel. Það er mörgum
undrunarefni hvað hitinn helzt lengi í
hrauninu. Með einangrun er hægt að
koma á hringrás vatnsins, sem rignt
hefur niður I hraunið og þar með er
hraumið orðið eins konar miðstöðvar-
ketill. Þetta hefur verið síðasta verk-
efni Sigmunds á tæknisviðinu, sem er
heimur út af fyrir sig og betra að
hætta sér ekki um of út á þann hála
ís.
O
Þegar gaus suður af Vestmannaeyj-
um um árið og Surtsey myndaðist var
Sigurður Þórarinsson þar með annan
fótinn. Ein af þessum ferðum Sigurð-
ar varð Sigmund tilefni til skopteikn-
ingar sem birtist f Morgunblaðinu 25.
febrúar 1964 og var sú fyrsta f
röðinni. Síðan hafa sumsé næstum
tvö þúsund teikningar birzt og Sig-
mund hefur verið fastráðinn f nokkur
ár.
Hann gengur að þessu eins og
hverri annarri vinnu og miðar við að
fullgera eina mynd á dag. Segja má
að verkið sé hálfnað þegar hugmynd-