Lesbók Morgunblaðsins - 17.10.1981, Blaðsíða 11

hlýju og gestrisni. Stóö bæjarstjórinn viö
annan mann viö aö brynna hópnum — ekki
dugöi minna — og var þar veittur bjór svo
sem hver vildi hafa.
Einhverra hluta vegna hafði pöntun sú er
viö áttum á kvöldveröi þennan dag farist
fyrir, en okkar ágæti fararstjóri var aö
vanda fljótur aö hugsa og fljótur aö fram-
kvæma og töfraöi fram handa hópnum (80
manns) rjúkandi heita kjúklinga ásamt öllu
tilheyrandi á örskammri stundu. Þegar
veizlu þessari var lokiö og húsráöendum
haföi verið þakkaö, voru þeir kvaddir á
tröppum húss síns meö því aö kórinn söng
„Faðmlög og freyöandi vín“, sem átti sann-
arlega vel viö á þeirri stundu. En í þann
mund er síöustu tónarnir dóu út var sem
allar flóögáttir himinsins opnuöust og var
mannskapurinn fljótur aö koma sér í hlé í
bílunum.
Frá Gimli var ekið aö minnismerki Vil-
hjálms Stefánssonar, landkönnuöar (Vil-
hjálmur Stefánsson, Memorial Park), en
þaöan haldiö áfram út í Mikley.
Eins og áöur var getiö voru hjónin Olla
og Stefán Stefánsson leiösögumenn okkar
frá Gimli til Mikleyjar. Hafa þau búiö í hér-
aðinu um langan aldur og eru bæöi mjög
fróö um sögu þess. Er umhverfi þarna fag-
urt, einkum eftir aö kemur út í eyjuna
sjálfa. Er hún skógi vaxin og mun hafa
verið friölýst fyrir fáeinum árum. Hótel Gull
Harbour, sem ríkiö reisti í eyjunni fellur
sérlega vel inn í umhverfiö. Sýndist mér, að
þarna myndi Paradís fyrir þá sem unna
ósnortinni náttúru og fjölbreyttu fuglalífi.
Ekki er hægt að kveðja Manitoba-
fylkí án þess að minnast á Sléttu-
blómið fagra ( The Prairie Crocus),
sem er táknrænt fyrir Manitoba.
Sléttublómið er hinn árlegi vorboði
Manitoba-búa og stendur í blóma áð-
ur en snjóa hefur leyst til fulls. Bikar-
blöð blómsins eru fagurblá, fræflar
og frævur með gullnum lit og leggur
og krónublöö þakin fíngerðum hár-
um. f gamalli Indíánasögn segir frá
því, hvernig Sléttublómið eignaðist
skinnfeldinn:
„Til þess að Wapee, sonur höfð-
ingjans, kæmist í fullorðinna manna
tölu, varð hann að eyða fjórum dög-
um og fjórum nóttum aleinn úti á
sléttuni og bíða þess að honum birt-
ist sýn karlmannsins, sem honum var
ætlað að veröa.
Hina fyrstu nótt bar enga sýn fyrir
augu Wapees og hann varð niður-
dreginn. En í dögun sendi sólin geisla
sína á undurfagurt blóm, sem opnaði
krónu sína og kinkaði kolli til Wapees
eins og það væri að bjóða hann vel-
kominn. Wapee var ekki lengur ein-
mana. Þegar náttaði aftur hringaði
Wapee líkama sinn umhverfis hinn
nýja vin sinn til að vernda hann fyrir
hínum ískalda vindi næturinnar.
Þrisvar sinnum endurtók hann hið
sama og þrisvar sinnum, þegar
morgunstjarnan sendi geisla sína
niður til hans, birtust honum sýnir,
sem sögöu honum, að miklir atburðir
væru í nánd. Þegar Wapee bjó sig
undir að ytirgefa sléttublómiö sitt
sagöi hann: „Þú hefur nú huggaö mig
og yljað mér í þrjá daga og þrjár næt-
ur. Hverra þriggja óska á ég að biðja
Hinn mikla anda þér til handa?" „Bið
þú hann að bikarblöö mín megi hljóta
hinn fagurbláa lit fjallanna í fjarska,
að ég megi eignast örsmáa gullna sól
að vefja að hjarta mínu og skinnfeld
til að verjast hinum köldu vindum
vorsins."
Hinn mikli andi varð glaður í bragöi
vegna hugulsemi Wapees og uppfyllti
óskir hans.“
En nú eru slétturnar, hinn uppruna-
legi vaxtarstaður Sléttublómsins,
ræktað land og Sléttublómið fagra,
tákn Manitobafylkis, telst nú til hinna
sjaldgæfari tegunda.
Aö morgni 9. júní voru ferðalangar vaktir
fyrir allar aldir. Nú skyldi ekiö til Brandon-
flugvallar, en þaöan flogið til Calgary. Þeg-
ar viö komum í flugstööina i Brandon biðu
okkar sannarlega óvæntar móttökur.
Mætti sjónum okkar skilti, sem á var letr-
að: „Welcome to Brandon” og þar hafði
einnig veriö komiö fyrir fánum íslands og
Kanada. Var þarna saman kominn hópur
fólks úr íslendingafélaginu í Brandon með
rjúkandi heitt kaffi og ótal tegundir af
brauöi og kökum aö gæöa okkur á i morg-
unsárið eftir langan akstur frá Winnipeg.
Yljaöi gestrisni þessa fólks okkur sann-
arlega um hjartarætur og í þessa veru
reyndust allar móttökur, sem hópurinn
hlaut á leiö sinni, fullar hlýju og vináttu.
í kveöju- og þakklætisskyni söng kórinn
nokkur lög þarna í flugstöðinni ásamt þjóö-
söngvum landanna beggja. Var síöan hald-
iö um borö í flugvélina, sem ferjaöi hópinn
til næsta áfangastaöar, Calgary í Alberta-
fylki.
Borgin Calgary byggöist á mótum ánna
Bow og Elbow og nafniö, sem er komið úr
keltnesku þýöir: „tært, rennandi vatn“.
„Canada's fastest growing city“, eins og
Kanadamenn sjálfir komast aö oröi, en
íbúar borgarinnar eru um 600 þúsund og
fjölgar ört. Olían, sem fannst í Turner Vall-
ey, rétt sunnan við Calgary áriö 1914, svo
og frjósamur jarövegur héraðsins, hafa
stuölaö aö hinum öra vexti borgarinnar.
Ekki eru þó allir jafn hrifnir af þeim auöi,
sem olían færir íbúunum og þykir dansinn í
kring um gúllkálfinn oröinn nokkuö æöis-
genginn.
En borgarstæöi Calgary er fagurt og þó
aö ég hafi lítið vit á byggingalist, sýndist
mér margar byggingar þar sérlega fallegar
og bera arkitektum þeirra gott vitni.
Á flugvellinum tóku á moti hópnum
nokkrar konur úr islendingafélaginu í Cal-
gary og var Snæbjörgu Snæbjarnardóttur,
stjórnanda kórsins, færöur fagur blóm-
vöndur. í rútunum á leiö til hótelsins var
hverjum manni afhent umslag sem haföi aö
geyma ýmsar hagnýtar upplýsingar um
borgina á íslenzku, og svo eitt og annaö er
að gagni mætti koma meðan á dvöl okkar í
borginni stæöi. Var þetta afar smekklega
gert.
Delta Inn, þar sem hópurinn dvaldi í
Calgary, er glæsihótel, sem opnaö haföi
aðeins sex vikum áöur. Eru innréttingar
mjög smekklegar sem og búnaður hótels-
ins allur. Matsalir glæsilegir, matur og
þjónusta, allt til fyrirmyndar. í fáum oröum
má lýsa því svo, aö aöstaöan hafi veriö
framúrskarandi, hafin yfir alla dóma.
Fimmtudaginn 11. júní var haldið
snemma af staö og ekiö í norövestur.
Þennan dag var ætlunin aö halda upp í
Klettafjöllin til Lake Louise og Banff. Þessir
staöir eru sagðir búa yfir svo unaöslegri
náttúrufegurö, að enginn, sem hefur þá
augum litiö muni geta gleymt þeim töfrum.
En nú er vissara aö vera hlýlega klæddur
að sögn fararstjórans, því að Lake Louise
liggur í 1539 m hæð yfir sjávarmáli og
skammt í snjóalög. Komu nú í góöar þarfir
ullarvesti, sem Prjónastofan Tinna í Kópa-
vogi haföi fært kvenpeningi kórsins aö gjöf
í upphafi ferðarinnar.
Þaö er ekki ofsagt aö leið sú, sem farin
er frá Calgary til Lake Louise sé hin feg-
ursta. Skiptast þar á skógi vaxnir ásar og
sléttlendi, fjöll og dalir.
Á leið okkar ókum viö framhjó
einni af friðlendum Indíána, en eins
og allir vita, voru Indíánrnir frum-
byggjar Kanada. Þegar evrópskir
landkönnuðir og nýlendubúar hófu
búsetu í Kanada, er talið, að um 200
þúsund Indíánar hafi verið í landinu.
Um aldamótin 1900 hafði þessum
frumbyggjum fækkað um helming.
Ástæður þess eru fyrst og fremst
taldar þær, að á 19. öldinni hvöttu
gírugir skinnakaupmenn Indíánana til
að brytja niöur hinar miklu hjarðir
vísunda, sem þeir höfðu lifað á. Þá
tíðkaöist vöruskiptaverzlun milli
skinnakaupmanna og Indíána, og
fyrir afurðirnar greiddu kaupmenn
oftast með ódýru, sterku rommi.
Sjúkdómar, drykkjuskapur og hung-
ursneyö höföu um aldamótin 1900
fækkað þessum frumbyggjum Kan-
ada um helming.
Hin sorglegu örlög Indíánanna urðu
stjórn landsins hvatning þess að friö-
lýsa 2200 stór landssvæði, þar sem
hægt væri að sjá þeim fyrir matvæl-
um, læknisþjónustu og skólum, og
kenna þeim að nýta landið til ræktun-
ar og hirðingar búfjár. Munu lang-
flestir þeirra nú hafa sagt skilið við
veiöimannalífið og snúið sér aö skóg-
arhöggi, námagreftri og iðnaði.
En höldum nú frá griðlandi Indíána og
áfram til Lake Louise. Dimmblátt vatniö
liggur í skógi vöxnum dal, umkringt hrika-
legum snævi þöktum fjöllum og skriöjökli,
sem endurspeglast í sléttum vatnsfletinum.
Býr staöur þessi sannarlega yfir ótrúlegri
fegurö og vatniö að sönnu veriö nefnt
„gimsteinn Klettafjallanna". Þetta svæöi,
Lake Louise, var innlimaö í Banff-þjóö-
garöinn áriö 1892.
Geysistórt hótel, Chateau Lake Louise,
byggt í eins konar kastalastíl, býður gest-
um sínum upp á hvers kyns lystisemdir.
Þeir, sem kjósa aö stunda laxveiðar geta
kastaö flugu í straumharöa á. Fjallasperr-
ingar ættu aö geta fundiö tinda viö sitt hæfi
og fegiö útrás hér, en þeir sem latari eru aö
eölisfari fengiö hesta til afnota. Ekki væri
amalegt fyrir hina rómantízku aö sigla á
„gimsteininum" þegar kvöldsólin roöar
tindana, og svo er líka nóg aö gera fyrir þá,
sem einungis vilja vera til og njóta þeirrar
feguröar, sem náttúran býöur upp á. Hótel-
iö hefur fram til þessa einungis staöiö gest-
um opiö að sumarlagi, en mun í framtíðinni
verða opið allt áriö.
Er viö gengum inn í anddyrið, blasti viö
okkur stórt auglýsingaspjald, þar sem
stóö, að Skagfirzka Söngsveitin myndi
halda hádegistónleika í sal hótelsins. Söng
kórinn í griöarstórum sal við mikinn fögnuö
áheyrenda, sem voru af ýmsum þjóöern-
um. Var hljómburður i salnum frábær og
aðstaða öll hin bezta.
Hótelstjórinn, Dennis Eyolfson, sem
nýlega tók viö rekstri hótelsins er af ís-
lenzkum ættum og fengum viö hjá honum
hinar ágætustu móttökur. Aö tónleikunum
loknum bauö þessi Ijúfmannlegi maöur öll-
um hópnum uppá drykki og var síöan sezt
til borös og snæddur hádegisveröur, sem
hefði þótt boölegur í hverri höll. Aö máls-
veröi loknum baö hótelstjórinn alla íslend-
ingana um aö stilla sér upp úti í garöinum
framan viö hótelið og var þar tekin mynd,
sem sýnir hópinn glaðværan og saddan í
hinu fagra umhverfi. Okkur til undrunar og
ánægju sendi þessi ágætismaöur hverjum
og einum myndina stækkaöa aö gjöf dag-
inn eftir. Var þaö höföinglegt.
Eftir myndatökuna var hótelstjóranum
þakkað og hann kvaddur meö þvi að kór-
inn söng þarna úti Þjóösöng Kanada-
manna, „O, Kanada“.
Frá Lake Louise var ekið til Banff, sem
er einn þekktasti dvalarstaöur skíöaáhuga-
fólks í Kanada, en eftir því sem mér skildist
ekki sá alódýrasti. Er svæöi þetta í þjóö-
garði, eins og áöur sagði, og fegurö þess
slík, að fátækleg lýsingarorö segja næsta
fátt. Er það eins og meö brenniviniö, menn
veröa aö drekka þaö sjálfir til aö finna
áhrifin.
Næst skyldi ekiö aö búgaröi nokkrum,
„Rafter 6 Ranch“ og snæddur þar kvöld-
veröur. Fjallaloftiö gerir menn þreytta og
dasaða og mun mörgum hafa runniö í
brjóst. Hrukku menn upp af værum blundi
viö þaö, aö bílarnir stönzuöu mjög snögg-
lega. Reyndist liggja maöur ósjálfbjarga á
miöjum' veginum, keflaður og bundinn.
Þegar bílsjórinn í fremri bilnum sté út til aö
huga að manninum, þeysti út úr skógar-
þykkninu hópur vel ríðandi byssubófa meö
ópum og óhljóöum. Fór nú mönnum ekki
aö veröa um sel. Beindi einn bófanna
byssu sinni aö bílstjóranum, en hinir æddu
inn í bílana og kröföust tveggja gísla úr
hvorum bíl. Þegar svo vildi tii aö eiginmað-
ur söngstjórans var einn þeirra, varö söng-
stjórinn svo yfirkominn af ótta, aö hann
seig niöur í sæti sínu og hvarf síöan alveg
undir þaö. En þegar hún sá sinn heittelsk-
aöa hverfa út úr bílnum með byssuhlaupið
í bakið, var ástin óttanum yfirsterkari og
æddi hún út á eftir honum og tók að reyta
af sér fingurgullin í örvæntingu, fús aö
greiöa geypiverð fyrir bónda sinn.
Gíslarnir voru nú settir upp á hesta, en
virtist nú dregið úr mestu harðneskju
byssubófanna. Sýndust þeir jafnvel ætla aö
veröa samvinnuþýðir, þegar Snæbjörg dró
feröatékkana upp úr pússi sínu, ef þaö
mætti verða til þess, aö bóndi hennar yröi
leystur úr prísundinni. En upp komast svik
um síðir. Sem betur fór var þarna ekki
alvara á feröum, heldur reyndist leikur
þessi settur á sviö af eigendum búgarös-
ins, eftir á okkur öllum til hinnar beztu
skemmtunar. En ekki var þaö bófunum
óttalegu aö þakka, heldur forsjóninni, aö
söngstjórinn okkar dó ekki úr hræöslu,
þegar hennar heittelskaöi féll í ræningja-
hendur.
í fallegu umhverfi og veöurblíöu áttum
viö skemmtilegt kvöld á þessum staö, sem
er eftirlíking af kúrekabúgarði. Er þetta
vinsæll staður og eftirsóttur af ferðamönn-
um, en þarna hafa verið teknar fjölmargar
kúrekakvikmyndir („Vestrar"), sem heims-
frægir kvikmyndaleikarar hafa tekiö þátt í,
svo og mikill fjöldi auglýsingakvikmynda.
Með okkur í ferðinni allan þennan dag
voru V-íslendingamir Lilja Hiebert og
Björgvin Sigurðsson, verkfræöingur, en
hann mun vera fööurbróöir Sigurbjörns
Einarssonar fyrrum biskups. Þegar við
komum til „Rafter 6 Ranch" voru þar fyrir
fleiri úr islendingafélaginu í Calgary. Nutum
viö nú sem fyrr einstakrar gestrisni, er
þetta ágæta fólk bauð öllum hópnum upp á
freyöivín áöur en sezt var aö boröum.
Á meðan viö í mestu makindum stóöum
og spjölluðum saman, efndu forráöamenn
þessa makalausa staöar til annarrar uppá-
komu þennan dag. Var hver og einn nefnd-
ur til og geröur aö heiðursborgara í Cal-
gary. Unnu allir hátiölegan eiö þar að lút-
andi og var síðan afhent heiöursskjal, sem
í lauslegri þýöingu hljóðar eitthvaö á þessa
leið:
„Heiðurs Calgary Hvítthattari.
Þetta skjal staðfestir aö N.N. hafði þá
einstaklegu notalegu ánægju að
heimsækja Calgary, eina kúrekabæ-
inn, sem eftir er • Kanada. Og eftir að
hafa notið ósvikinnar, hjartahlýrrar
Calgary-gestrisni með klappi á bakið,
nágrannahlýju og handaböndun, er
hann hér með útnefndur sem
CALGARY-HVÍTHATTARI. Ofan-
nefndur titil býður eiganda þessa
skjals að takast á herðar ábyrgöína af
því að dreifa fyrrgreindri Calgary-
vináttu með mönnum og málleysingj-
um.“ Undir skjal þetta rita Johnson,
Yfirhvíthattari og Cowley, Hvíthatt-
arafulltrúi.
Höföu allir af uppátæki þessu hina beztu
skemmtun.
Matseðillinn var auðvitað aö hætti kú-
rekans, heilglóðað nautalæri, vel steikt yzt
en blæðandi inn viö beiniö og eplapæ á
eftir. Var veitingum þessum skolaö niður
meö Ijúfum veigum.
Var stemmningin í góöu lagi og söng-
gleöin entist alla heimleiöina eftir vel
heppnaðan og vlöburöarríkan dag.
Niðurlag í næsta blaöi.
Myndirnar tóku Pálmi Stefánsson, Sigmar Jónsson
og groinarhöfundur.
11