Tíminn - 28.04.1967, Page 10

10
Sjötug í dag
Soffía Vagnsdóttir
Til hamingju — svo hratt er
tíminn liðinn
og hiorfin 70 ár — þó ert þú ung
Því sá sem góður er — og glaður
iðinn
— þar gæfan býr — og ævin
aldrei þung.
Á Hesteyrinni héma í gamla daga,
þar hekna áttu mikil sóma hjón.
Þau glöddu aMa — allt vildu bæta
og laga.
— Þar allir dáðu Soffíu og Guð-
mund Jón.
iÞú varst svo blíð að börnunum að
hlúa
og blómin smiáu áttu skjól þér hjá
og indælt var á æskustöðvum búa
það er það sem að allra hjörtu þrá
Þú léttir alltaff Htilmagnans byrði
lúnum, þjáðum veittir huggun, lið.
Og blessuð dýrin vita hvers er
virði
vinalhótin málleyisingja við.
Það var oft ertfið ævi í Jökulfjörð
um
og illt að fara um fjöll í hríðar-
byl.
Baráttan gerði menn að görpum
hiörðum,
gaf þeim trú og von og gleði og
yfL
Og hvað sem lifið okkur öllum
gefur.
ÞÓRÓLFUR
Framhald af bls. 9.
tveimur deildum. í fyrradag
mun Þórólfur hafa ffengið
skeyti frá bandarísku félagi,
sem biður hann um að fara
vestur um haf til skrafs og
ráðagerða. fþróttasíðunni er
ekki kunnugt um, hvaða félag
hér er um að ræða, enda hefur
ekki náðst samiband við Þórðltf.
Ástæðan fyrir því, að Þór-
óifur hætti hjá franska liðinu
Rouen mun vera sú, að honum
likaði ekki leikaðferð liðsins —
og einnig hitt, að ekki samd-
ist um kaup.
A VlÐAVANGI
Framhald af bls. 3
sitja í fyrirrúmi um fjármagn
og alla fyrirgreiðslu, sem mesta
þýðingu hafa fyrir þjóðfélagið
í heild, á hvaða sviði sem er.
Hún er fólgin í föstu skipu-
lagi, en ekki í því fálmandi
skipuiagsleysi, sem auðkennt
hefur atvinnulíf og framkvæmd
ir allt frá árdögum þessarar
ríkisstjórnar. Á þetta var og
nýlega bent af formanni stjórn
ar Seðlabankans, er hann lét
þau orð falla, að það væri „meg-
insjónarmið stjómar Seðlahank-
ans að leysa þau vandamál, sem
skapazt hafa vegna hás fram-
leiðslukostnaðar hér á landi,
samfara óhagstæðri þróun út-
flutningstekna, með markvissri
ENDURSKIPULAGNINGU —
(auðk. hér) á grundvelii núver-
andi verðlags og gengis".
Hafa þeir beyg
af Gísla?
Gísli Magnússon hefur á síð-
ustu árum skrifað margar stutt
ar en afburðasnjallar og háð-
yrtar greinar hér í blaðið um
stjómarstefnuna og „viðreisn-
ina“, svaað sviðið hefur undan.
En það er sem Morgunblaðið
veigri sér jafnan við að svara
þessunv.greinum. Eru þeir hálf
smeykir við að koma í högg-
færi -við GsíIa?
ógn og sorgir — lán og gæfuhnoss
Þá er það eitt sem alltaf gildi
hetfur
— að við biðjum Guð að hjálpa
oss.
Gauja.
BADMINTON
Framhald af bls. 9.
eiginlegt að berjast án nokkurrar
miskunnar þar til ytfir lýkur. Engu
skal spáð um hvernig fara mundi
öðru en því, að leikurinn standi
a-m.k. klukkustund og að auka
lotu þurtfi til að útkljá hann.
í yngri flokkunum er mikil
þátttaka. Þar er keppt í þremur
Iflokkum, unglinga, dnengja og
svteina.
Þá er fyrsti flokkur mjög fjöl
mennur og þar er útlit fyrir mjög
tvísýnar orrustur. Af Reykvíking
um er Friðlei'fur Stetfánsson frá
KR talinn hafa einna mesta
möguleika í einliðaleik, enda sig
urvegari í þeirri gnein frá Rivk-
mótinu í vetur. ístfirðingar og
Siglfirðingar eru ekki jatfn þekkt
ir hér á leibveli og hann, en j
talið er, að í þeirra hópi muni !
vera menn sem komi til með að I
láta að, sér kveða í þessu móti. |
Þá tetflir TBR fram sferkum l
leikmönnum í þessum flokki. Má J
þar netfna Björn Finnbjörnsson, |
Kolbein I. Kristinsson og Adolf j
Guðmundsson.
Eins og áður segir hetfst mátið
kl. 20 í kvöld, og verður fram hald
ið kl. 13.00 laugardaginn 29.
apríl. Tala leikja að úns'litum er
69, en úrslitaleikirnir hefjast
sunnudaginn 30. apríl kl. 14.
ÍÞRÓTTIR
Framhald af bls. 9.
4. filoklkur kl. 7 til 8 e. h.
3. flokkur kl. 8 til 9 e. h.
2. flokkur kl. 9 til 10.
Meistaraflokkur kl. 9 til 10 e. h.
Fimmtudaga:
6. flokkur kl. 2—5 e. h.
Föstudaga:
5. ÍI. kl. 6 til 7 e. h.
4. fl. M. 7 til 8 e. h.
3. fl. kl. 8—9 e. h.
2. f'l. Jd. 9—10 e. h.
Meistaraflokkur kl. 9 til 10 e. h.
Knattspyrnudeild F. H. lítur
björtum auigum til sumarstanfsins,
bvi að yngri flokkaruir hafa æft
vel inni og úti í vetur undir stjórn
hins unga og áhugasama íbrótta
kennara Geirs Hallsteinssonar.
Útiæfinganna hafa F.H. dreng
irnir notið, sem aðrir skóladreng
TÍMINN
FÖSTUDAGUR 28. apríl 1967.
ir í Bafnarfirði, en sem kunnugt
er, var sú nýbreytni bekin upp í
harnaskólunum í Hafnartfirði í
vetur, að vera mikið úti með dreng
ina við íþróttir, göngu og skíða-
ferðir, en þó mestmegnis í knatt
spyrnu.
Áríðandi er að allir þeir, sem
ætla að æfa og keppa með F.H.
í knattepyrnu í sumar mæti á æf
ingarnar á þriðjudaginn og er 6.
flokkurinn ekki hvað sízt áminnt
ur um að mæta vel til skrásetning
arinnar sama dag.
(Fná Ftfl).
VEGUM LOKAÐ
Framhals af bls. 1.
afsfjarðarvegur frá Ketilási að
ÞrastastöðUm. Sama er um
Skagaveg og KríSuvíburveg frá
Vatnssbarði að Þorlábáhafnar-
vegamótum. Frá og með degin
um á morgun verður umferð
um eftirtalda vegi tabmörbuð
við fimm lesta öxulþunga alla
vegi í Au stur-Hún ava tnssýslu,
Eyjafjarðansýslu og Suður-Þing
eyjarsýslu að Fossi í Ljósa-
vatnsskarði. Á Snæfellsnesi er
færð orðin mjög þung vegna
aurbleytu, en flu'gvélar geta
þó enn lent á flugvellinum við
Stybkishólm.
MIKLU AÐ TAPA
Framhald af bls. 7.
sterkari aðilar standa að en til
eru á íslandi.
Rangmetin aðstaða
En hver er þá ástæðan fyrir
því, að marga velviljaða íslend
inga dreymir nú um inngöngu fs
lands í þessi bandalög?
Ég tel að ástæðan sé sú, að
þessir menn misskilja okkar efna
hagslegu aðstöðu og það efna
hagslega þróunarstig, sem við
raunverulega erum á.
í fljótu bragði getur sýnzt
svo, að við stöndum á lfku stigi
efnahagslega eins og þær banda
lagsþjóðir, sem um er að ræða.
Við búum við almenna velmeg
un og eigum meira að segja
gjaldeyrissjóð. En það sem gerir
gæfumuninn er hinn mikli eðils
munur á okkar skjótfengnu vel
megun, og velmegun nágranna-
þjóðanna.
Innskot um síld-
veiðarnar
Nálega allar útflutningstekjur
okkar fást fyrir sjávarafla, sem
í eðli sínu er alltaf ótraustur. En
það sem verra er, er það, að
mjög mikill hluti af gjaldyeris-
tekjum síðustu ára er tilkominn
fyrir alveg óvenjulegar aðstæðu1-,
sem því miður eru engar líknr
til að haldist til frambúðar.
Það er þvert á móti hérumbil
öruggt, að hið mikla síldveiði-
magn getur ekki haldizt nema
skamman tíma og sé ég mig til-
neyddan að skjóta hér inní stutt
orðri greinargerð um þetta sér-
staka fyrirbrigði, þ. e. a. s. um
hinn óvenjulega síldveiðifeng
síðustu ára. Og sem margir hafa
byggt á alrangar hugmyndir um
framtíðarþróun íslenzkra efna
hagsmála. Og þar á meðal þá hug
mynd, að við höfum aðstöðu til
að ganga í efnahagsbandalag.
Um þessar síldveiðar er í
stuttu máli það að segja, að
aðal síldveiði okkar síðustu ár
er fengin úr hinum svonefnda
norska síldarstofni. Þessi síld
hrygnir við suðvesturströnd
Noregs síðari hluta vetrar, en
fer í átuleit norður á bóginn,
einkum á hafsvæðið norður og
norðaustanvert við ísland og
heldur sig á mismunandi stöðum
eftir aðstæðum. Að haustinu
þyrpist þessi síld í nokkuð þétt
ar torfur og liggur oft nokkurn-
vegin staðbundin á ákveðnum
svæðum suðaustur af íslandi.
Með nútíma síldveiðitækni hef
ur tekizt að moka upp þessari
síld í éhemjulegu magni, jafn-
vel allra mest eftir að hún er
lögst í „vetrarlagið“ og bíður eft
ir því að halda á hrygningar-
stöðvarnar. Aðferðir til að veiða
þennan stofn, meðan hann liggur
í vetrarlaginu, hafa ekki verið
þekktar fyrr en á allra síðustu
árum, og er það eitt af því, sem
gjörbreytir öllu þessu máli og
veldur því að stórkostleg hætta
er á að þessi síld verði veidd, svo
að segja a'llt meginmagn hennar,
á fáum árum.
Um síldina gildir, sem kunn-
ugt er, svipað lögmál og um
þorskfiiskinn að því leyti, að
sumir árgangar verða mjög sterk
ir en annarra gætir nálega ekki
í veiðunum.
Munurinn er þó meðal annars
sá, að líklega eru það færri
árgangar af síldinni, sem komast
upp í miMu magni, heldur en
aif þorsbfiskunum og óstöðugleik
inn þvi ennþá meiri.
Nú vildi svo einkennilega til,
að öll þrjú árin 1959, 1960 og
1961 komust upp sterkir árgang
ar í norska síldarstofninum, en
aufc þess var til einn gama'll ár-
igangur, sem nú mun vera 15
eða 16 ára og hefir verið mikil
uppistaða í síldveiðum hér við
land á undanförnum árum.
Haustið 1964 voru gerðar rann
sóknir á síldarmagninu við ís
land af norska stofninum, en
'þá voru árgangarnir þrír að
verulegu leyti komnir í gagnið.
Áætlað hefur verið að magnið
hafi þá verið um 6 millj. tonna.
Síðan hafa íslendingar, Norð-
menn, Rússar og fleiri þjóðir
veitt úr þessu magni 1,7 millj.
tonna á ári og ekki ólífclegt að
veiðin verði eitthvað svipuð á
þessu ári, því að veiðitækninni
fleygir ört fram þessi árin. Og
er þá auðreiknað, að efcki verði
eftir til næsta árs, þ. e. ársins
1968 nema 1 millj. tonna til
skipta milli veiðiþjóðanna.
Af þessu virðist augljóst,- að
hverju stefnir. Margur mundi nú
spyrja, hvort ekki bættist eit.t-
hvað við árlega. En svo illa vill
tii, að samkvæmt rannsóknum
Norðmanna og Rússa, sem eng
in ástæða virðist ti'l að vétfengja,
haifa árgangarnir síðan 1961 svo
til aiveg misfarizt. Hvað því veld
ur vita menn ekki. Klakið sjálft
yirðist hafa heppnast, en seyð
in deyja eftir að kviðpokanæring
unni sleppir.
Sú síld, sem hér er um að
ræða, stækkar og þyngist að vísu
árlega, en það gerir varla betur
en vega upp á móti þvi, sem
ferst árlega af öðrum ástæðum
en veiðunum. Ef hinir 3 sterku
árgangar hefðu ekM verið veidd
ir svo giengdarlaust, sem raun
hefur á orðið, undanfarin ár,
þá mundi hún hafa komið á
Islandsmið mörg næstu ár, og
þá verið orðin að „demants síld“
10 ti'l 16 ára gömul.
Af um 6 milljarða útflutnings
tekjum íslendinga síðasta ár,
fengust um 2,7 milljarðar fyrir
sfld og sfldarafurðir, nær ein-
göngu úr þessum stofni. Er því
ljóst hvflík áhætta er því sam
fara, etf farið er að skipuleggja
etfnahagskertfi út frá því rang
mati á aðstæðum, að hér sé um
svo og svo traustan tekjustofn
að ræða.
En hvaða stefnu eigum við
þá að taka í okkar efnahagsmál
um og hvernig eigum við að snú
ast við tol'lmúrum bandalaganna
í Vtestur-Evrópu. Að því verður
vikið í næstu greinum.
MINNING
Fraiúhald af bls. 8.
að Árdalshjónunum með óbland-
inni þökk og virðingu. Ég var þeim
að visu ósammála um margt og
flestar umræður okkar snerust
upp í átök á einn veg eða annan.
Það voru á stundum tvær kynslóðir
að gera upp reikningana hvor við
aðra. En það var gert af hendi
Jóns og Halldóru á þann hátt að
ekki særði og meiddi, heldur eggj
aði og örvaði. Kannski vildi" Jón
líka hafa það þannig, að ég yrði
honum ósammála að hann fengi
komist að raun um' hald og styrk
eigin viðhorfa og ég fengi á líkan
hátt aðstöðu tfl hins sama. — Ég
er ekki viss um að ég hafi kvnnzt
öðrum sóknarbörnum mínum bet-
ur. Kannski var ég þeim líka bezt-
ur prestur, þegar ég réðist gegn
skoðunum, sem þau töldu öruggast
ar og ófrávikjanlegastar, og þau
mínir beztu vinir er þau gerðu
slíkt hið sama.
• Það var ljóst að uppbygging Ár-
dals var Jóni ekki aðeins metnað-
armál, honum var það hugsjón og
skylda Hann var þar að gjalda
iandi sínu þá skuld, sem hann
áleit sjálfan sig og alla standa í,
að rækta sinn reit. Ég hygg að í
þessari afstöðu komi persónuleiki
hans skýrast í ljós. Hann ætlaði
ekki að láta sinn hlut eftir liggja.
Með aðdáun fylgdust vinir Jóns
með því hverjum stakkaskiptum
jörðin tók í höndum hans. Hitt
vissu allir jafn vel, að ekki var
alltaf i það horft, þótt heilsru væri
ofboðið og ekki skeytt um nægi-
legan hvíldartíma. En baráttunni
var haldið áfram og hvergi hopað
Þau hjónin tóku hiklaust á sig
þá erfiðleika, sem búskap fylgir,
þar sem skilyrðin eru takmörkuð
frá náttúrunnar hendi og hver
aukning lands kostar sveita og
þraut. En miklu réð um staðfest-
una tryggð borgfirzka bóndans og
þrautseigja norðlenzku húsfreyj-
unnar. Landið varð þeirra og þau
að sama skapi landsins.
Veikindi frú Halldóru urðu til
þess að hrinda aif stað nýrri at-
burðarás. Haustið 1959 urðu þau
hjónin ti'lneydd að flytja burtu finá
Árdal. Þau héldu til Reykjiavíkur
og áttu þar heima upp frá því.
Sem betur fór fékk frú Hall-
dóra brátt heilsuna aftur. Jón
hvarf nú að járnsmíðum í borg-
inni. Vann hann fyrst á járnsmíða
verkstæði Sighvats Einarssonar í
Skipholti, en síðar í Vélsmiðjunni
Héðni. Sæmilega undi Jón dvöl-
inni í höfuðborginni, þótt otft væri
rætt um Borgarfjörðinn og eng-
inn staðxir meiri Ijóma vafinn.
Fyrir tveim árum kenndi Jón
sjúkd'óms þess, er síðar leiddi
hann til dauða. Var hann skorinn
upp og hlaut allgóðan bata um
sinn, en þyngdi aftur að áliðnum
vetri. Síðasta mánuðinn lá hann
rúmfastur á Landsspítalanum og
þar andaðist hann 22. þ. m. Eftir
að um skipti með heilsu haris,
vildi Jón halda sem mest kyrru
fyrir og taldi sig ekki til ferða-
lags. Þar gerði hann á eina undan-
tekningu, lagði leið sína til Hvít-
árbakka í Bæjarsveit að hitta aft-
ur vini sína þar, fóstursystur sína
tfyrst og fremst, frú Ragnheiði og
færa henni skerf til líknarmála
í Borgarfirði.
Sem sannur Borgfirðingur lifði
Jón Jónsson í Árdal og sem sann-
ur sonur Borgarfjarðar dó hann.
Vinir hans þakka honum hlý-
hug, glaðar stundir og góða sam-
fylgd. Þeir minnast hve fús hann
var ævinlega að rétta hjálpar-
hönd og liðsinna. Þeir votta konu
'hans, frú Halldóru Hjartardóttur,
einlæga samúð og minnast um leið
þess styrks er hún veitti manni
sínum.
Jón í Árdal sýndi í verki, að
sá skilningur er réttur, sem krist-
indómurinn ko'm á framfæri við
mannkynið, að í starfinu og önn-
inni, afstöðunni og samskiptun-
um ber maðurinn trú sinni og hug
sjónum vitni. Sé guðfræðin ekki
í mnsta eðli sínu mannfræði, er
hún leikur einn með orð, veru-
leikanum fjarri.
Guðmundur Sveinsson,
Bifröst.