Alþýðublaðið - 19.12.1984, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 19. desember 1984 223. tbl. 65. árg.
Vetur kóngur er genginn í garð.
mynd Sáf.
Stjórnir, nefndir og ráð ríkisins 1983:_
Engar upplýsingar
frá Steingrími
Fjárlaga- og hagsýslustofnun
hefur sent frá sér árlegt yfirlit yfir
stjórnir, nefndir og ráð ríkisins,
fyrir áriö 1983 og vekur það athygli
að þessu sinni að ráðuneyti Stein-
gríms Hermannssonar og Sverris
Hcrmannssonar komu upplýsing-
um ekki á yfirlitið.
Forsætisráðuneyti Steingríms
hafði ekki fyrir þvi að senda inn
upplýsingar, en iðnaðarráðuneyti
Sverris sendi sínar upplýsingar of
selnt. Ekki er hægt að leita skýringa
í neinum nýmælum, því yfirlit þetta
hefur verið gefið út í 15 ár.
Yfirlitið er að öðru leyti ítarlegt
að venju og þar tilgreindar þóknan-
ir til nefndarmanna. Má þar sjá að
margur nefndakóngurinn hefur
drýgt tekjur sínar verulega. Þegar
horft er framhjá þeim ráðuneytum
sem vantar inn i myndina liggur fyr-
ir að nefndakostnaðurinn 1983 var
alls urn 27,5 milljónir króna, þar af
nefndaþóknanir um 25 milljónir.
Þyngst vega hinar 65 nefndir heil-
brigðis- og tryggingaráðuneytisins,
nteð kostnað upp á 6,6 milljónir
króna, en 168 nefndir menntamála-
ráðuneytisins höfðu í för með sér
unt 4,1 milljón króna kostnað.
Alls var heildarfjöldi nefnda 514
á árinu og nefndarmenn alls 2721,
en þá vantar inn í tvö ráðuneyti eins
og áður segir. Á árinu bættust 95
nýjar nefndir við, en frá 1982 létu 97
nefndir af störfum, svo tala má um
„óbreytt ástand" í þessu sambandi.
Sjálfsagt er lyfjanefnd allra dýr-
asta nefnd rikisins, kostnaðurinn
við hana nam rúmlega einni milljón
króna á árinu. Bankaráð ríkisbank-
anna eru ekki síður kostnaðarsöm
apparöt, þannig fóru um 457
þúsund krónur í bankaráð Seðla-
bankans, um 338 þúsund í banka-
ráð Landsbankans og um 355 þús-
und í bankaráð Útvegsbankans, eða
alls um 1,1 ntilljón króna. Einnig
má í þessu sambandi nefna sant-
starfsnefnd unt gjaldeyrismál með
unt 343 þúsund krónur og banka-
málanefnd með um 236 þúsund
Framhald á bls. 2
Fjárlög____________________
þúsund millióna gat
Stjórnarliðar eru enn komnir í
þröng út af svo kölluöu gati á fjár-
lögum. Forsætisráöherra segist ótt-
ast að um 1000 milljóna króna gat
verði á fjárlögunutn og það sé
„alvarlegt". Ljóst er að enn og aftur
verða uppi hártoganir og deilur
um hvernig fylla skuli upp í gatið,
því innan ríkisstjórnarinnar er hver
höndin upp á móti annarri um
mögulega lausn.
í einu dagblaðana í gær er haft
eftir formanni þingflokks Fram-
sóknarflokksins að hann vonist til
þess að sú leið verði farin að finna
tekjur til að mæta þessum aukna
halla á fjárlögunum, annað hvort
með auknum erlendum Iántökum
eða nýjum sköttum. Nefnir hann
sérstaklega í þessu sambandi
eignarskatt og að hugsanlega mætti
hækka skatta á skrifstofu- og versl-
unarhúsnæði. Þessar hugmyndir
eru forvitnilegar í ljósi þess að ekki
verður hægðarleikur að fá hann
Albert til að fara inn á þessa braut.
Albert hefur hvað eftir annað lýst
því yfir að hann vilji ekki hækka
skatta og að honum sé nokk sama
þó einhver halli sér á fjárlögum,
það væri betra en að „auka álög-
urnar“.
Hitt er einnig forvitnilegt um
þessar hugmyndir, að hækkun
eignarskatts og skatts á skrifstofu-
og verslunarhúsnæði eru tillögur
sem efstar eru á blaði á þeim Iista
breytingartillagna sem Aiþýðu-
flokkurinn hefur lagt fram við fjár-
lagaumræðuna. Annars vegar leggja
alþýðuflokksmenn til að komið
verði á stighækkandi eignarskatti
þannig, að viðbótartekjur ríkis-
sjóðs gætu numið allt að 1000 millj-
ónum króna. Þá er lagt til að skatt-
ur á skrifstofu- og verslunarhús-
næði hækki úr áætluðum 85 millj-
ónum í 179 milljónir króna. For-
maður þingflokks Framsóknar-
flokksins og varaformaður Sjálf-
stæðisflokksins taka undir efa-
semdir alþýðuflokksmanna um
hækkun söluskatts, þeir sjá hversu
hæpin leið það er að færa þannig
skattbyrðina úr einum vasa al-
mennings í annan vasa hans.
Stjórnarliðar ættu að líta á fleiri
breytingartillögur Alþýðuflokksins
til að fá góðar hugmyndir. Til
Framhald á bls. 2
Guðmundur Einarsson, framkvœmdastjóri Hjálparstofnunar kirkjunnar
Viðbrögðin sýna vilja landsmanna
„Hinar góðu undirtektir lands-
manna við söfnun Hjálparstofn-
unarinnar, til hjálpar þeim sem
svelta í Eþíópíu, þökkum við fyrst
og fremst skilningi og samúð ís-
lendinga með þeim sem þola skort
og líða kvalirþ sagði Guðmundur
Einarsson, framkvæmdastjóri
Hjálparstofunar kirkjunnar. Á
vegum þeirra hefur verið í gangi
söfnun um allt land og að sögn
Guðmundar hafa nú þegar safn-
ast rúmar 8 milljónir króna.
„Nú er lokaátakið að fara af
stað, en þessa síðustu daga fyrir
jól en munum við reyna að ná inn
restinni af baukunumh
Guðmundur sagði að þessar
undirtektir væru mjög góðar og
mun betri en áður og hafa þó ís-
Iendingar ætíð brugðist skjótt og
vel við þegar neyðarópið hefur
heyrst.
En hvernig hyggst Hjálpar-
stofnunin verja þessum fjárntun-
um, sem hafa safnast?
Guðmundur sagði að þrír
starfsmenn á vegum Hjálpar-
stofnunarinnar færu til Eþíópíu
nú fyrir áramót og strax eftir ára-
mót færu fjórir til viðbótar. Einn
af þremenningunum sem fer nú
fyrir áramót er skipstjóri og mun
hann fara til Eritreu í Norður
Eþíópíu. Hann mun dvelja þar í
tvö ár og kenna landsmönnum
netagerð og annað sem viðkentur
fiskveiðum. Þetta er Halldór
Halldórsson skipstjóri, en hann
dvaldi þarna fyrr á þessu ári við
kennslu og leiðbeiningar. Það er
mikið ánægjuefni að fengist hef-
ur leyfi hjá stjórnvöldum í
Eþíópíu að senda Halldór til
Massawa, en stjórnmálaástandið
þar er mjög ótryggt og erfitt að fá
svona leyfi. En þarna eru mjög
gjöful fiskimið í Rauðahafinu og
því mikils virði að kenna íbúunum
að nýta þau sem best.
íslenska kristniboðið hefur
haft kristniboðsstöð í suðurríkj-
unum en þangað fer maður, sem
hefur áður dvalið þar i átta og
hálft ár. Hugsanlega fara fleiri ís-
lendingar þangað, en ástandið í
suðurríkjunum fer nú dagversn-
andi.
Á vegum Hjálparstofnunarinn-
ar fara tveir ntenn til viðbótar fyr-
ir áramót, en þeir munu undirbúa
móttökur hjálparsendingar sem
fer héðan um miðjan janúar. Eru
það einn til tveir flugvélafarmar
af hjálpargögnum, en jafnframt
er stefnt að þvi að senda hóp
hjúkurnarliða og annarra hjálp-
armanna til Eþíópíu í byrjun
næsta árs.
Auglýsti Hjálparstofnunin eftir
þessu fólki og sóttu fleiri hundr.uð
manns um að taka þátt í hjálpar-
starfinu. Fyrirtæki þeirra sem
fara hafa yfirleitt brugðist vel við
og flest þeirra greiða þessu fólki
laun sín, þó það vinni ekki sín
daglegur störf hjá fyrirtækjun-
um, en það er stefnt að því að þeir
sem ráðast til starfsins haldi sín-
um launum.
í undirbúningi er líka að senda
verulegt magn sjávarafurða sjó-
leiðina til Massawa í Eritreu.
Ástandið í Eritreu er mjög
slæmt um þessar mundir og hið
ótrygga stjórnmálaástandi, sem
þar ríkir bætir ekki úr skák.
Stjórnvöld hafa gripið til þess
ráðs að flytja fólk i stórum stíl
suður á bóginn og eru mjög skipt-
ar skoðanir um þá fólksflutninga
því neyðin í suðurríkjunum vex
stöðugt og er hætt við að þar
skapist hryllilegt ástand verði
þróuninni þar ekki snúið við. Nú
er í undirbúningi mikið björgun-
arstarf þar enda er horft upp á
mikla skelfingu ef ekki verður
brugðist skjótt við.
Nú hefur hinn almenni borgari
brugðist mjög vel við söfnun
Hjálparstofnunarinnar, en hvað
með ríkisstjórnina. Hafa stjórn-
völd sýnt einhvern lit á að rétta
fram hjálparhönd?
Enn sem komið er hefur ríkis-
stjórnin ekki brugðist við, en
Guðmundur sagðist eiga von á því
að rikisvaldið legðist á sveif með
þessari viljayfirlýsingu almenn-
ings. Ríkisvaldið hefur oft áður
brugðist vel við svona söfnunum
og lagt til umtalsverðar fjárhæðir
og vonast menn til að svo verði og
nú.
Að lokum sagði Guðmundur
Einarsson, að það væri þeim hjá
Hjálparstofnuninni mikil upp-
örvun í starfinu að finna þessa
miklu undirtektir landsmanna og
að þeim ykist ásmegin við það.
Jafnframt finni þeir til mikillar
ábyrgðar að þessum fjármunum
verði varið þannig að þeir komi að
sem mestum notum, þegar lands-
menn sýna þeim slíkt traust.
Þessir ungu íbúar Eþíópíu eru vel á sig komnir enn, það er hinsvegar
spurning hversu lengi þeir verða það. Þessi sólskinsmynd œtti að efla
okkur i voninni um að hœgt sé að hjálpa ef allir leggjast á eitt.