Alþýðublaðið - 30.01.1985, Blaðsíða 4

alþýou-
blaðið
Miðvikudagur 30. ianúar 1985
Útgcfandi: Blað h.f.
Stjórnmálaritstjóri og ábm.: Guðmundur Árni Stefánsson.
Ritstjórn: Friðrik Þór Guðmundsson og Sigurður Á. Friðþjófsson.
Skrifstofa: Helgi Gunnlaugsson og Halldóra Jónsdóttir.
Auglýsingar: Eva Guömundsdóttir.
Ritstjórn og augiýsingar eru að Ármúla 38, Rvik, 3. hæð.
Sími:81866.
Setning og umbrot: Alprent h.f., Ármúla 38.
Prentun: Blaðaprent, Síðumúla 12.
Askriftarsíminn
er 81866
Starfsmannafélag útvarps og sjónvarps vekja athygli á vinnubrögðum ríkissaksóknara:
Pólitísk athöfn en ekki málshöfðun
Nýlega var greint frá því í fjöl-
miölum, að ríkissaksóknari heföi
ákveðiö aö höfða sakamál á hendur
forsvarsmönnum starfsmannafé-
laga útvarps og sjónvarps fyrir aö
leggja niöur vinnu fyrstu daga
októbermánaðar. í þessu sambandi
vísaði ríkissaksóknari til lagagrein-
ar þar sem kveðiö er á um allt aö
Þr'ggja ára fangelsisvist. Hér er um
aö ræða mjög alvarlegt mál sem
vekur ýmsar spurningar um vinnu-
brögð ríkissaksóknara svo og um
starfsemi frjálsra verkalýösfélaga á
Islandi. Margt bendir til þess aö hér
sé um pólitíska aðgerð að raeöa
fremur en venjulega málshöfðun. I
þessu sambandi vilja starfsmanna-
félög útvarps og sjónvarps vekja
athygli á eftirfarandi atriöum:
1. Hinn fyrsta október síðastliðinn
lögöu starfsmenn Ríkisútvarps-
ins niður vinnu þar sem fjár-
málaráðuneytið hafði ekki greitt
þeim laun á lögbundinn hátt.
Ástæða er til að undirstrika að
starfsmenn stóðu nær einhuga
að þessari kjarabaráttuaðgerð og
var hún ákveðin með fullkom-
lega lýðræðislegum hætti. AII-
flestir starfsmenn Ríkisútvarps-
íns hafa nú vottfest með undir-
skrift sinni að svo hafi verið.
2. Ríkissaksóknari hefur greint frá
því i fjölmiðlum í sérstakri frétta-
tilkynningu, að hann hafi sent
frá sér ákæru á hendur 10 for-
svarsmönnum starfsmannafélag-
anna vegna þessarar aðgerðar.
Ákæran hefur enn ekki borist
hinum ákærðu nú hálfum
mánuði síðar. Þessi vinnubrögð
eru sjaldgæf og nánast einsdæmi
um meðferð sakamála hér á
landi. Líti ríkissaksóknari hins
vegar svo á, að hér sé ekki um
venjulegt sakamál að ræða, þá er
okkur spurn, hvort hann telji
glæpinn svo alvarlegan, að rétt-
lætanlegt sé að svipta sakborn-
ingana hefðbundnu réttaröryggi
eins og gert hefur verið í þessu
máli.
3. í fréttatilkynningu ríkissak-
sóknara eru spyrt saman tvö
gersamlega óskyld mál. Þegar
forsvarsmenn DV og Frjáls-
hyggjufélagsins höfðu á sínum
tíma verið kærðir fyrir að reka
ólöglegar útvarpsstöðvar,
ákváðu þeir að kæra starfsmenn
útvarps og sjónvarps fyrir að
leggja niður störf. Þótt hér væri
um að ræða gjörólík mál, var þó
ljóst frá upphafi að meintum lög-
brjótum á DV og í frjálshyggju-
félaginu var umhugað um að
réttlæta gerðir sínar í ljósi verk-
fallsaðgerða á ríkisfjölmiðlun-
um. Ríkissaksóknari hefur nú
tekið undir þetta sjónarmið í
fréttatilkynningu sinni, þótt með
óbeinum hætti sé. Ástæða er til
þess að vekja sérstaka athygli á
því að þessi mál eru með öllu
óskyld, þótt reynt hafi verið að
spyrða þau saman, meðal annars
af mönnum sem hafa pólitískra
og fjárhagslegra hagsmuna að
gæta.
4. Á það skal ennfremur bent í
þessu sambandi, að starfsmenn
Rikisútvarpsins eru bornir mun
þyngri sökum en eigendur hinna
ólöglegu útvarpsstöðva. Hinir
síðarnefndu eru ákærðir fyrir
sérrefsilagabrot sem oftast varð-
ar sektum en starfsmenn Ríkisút-
varpsins eru ákærðir fyrir hegn-
ingalagabrot sem varðar refsi-
vist.
5. Athygli skal vakin á því að þegar
starfsmenn Ríkisútvarpsins
lögðu niður vinnu hinn fyrsta
október þá var haldið uppi ná-
kvæmlega sömu öryggisþjónustu
og gert hafði verið ráð fyrir þegar
til fyrirframboðaðs verkfalls
kæmi fjórða október. Farið var í
einu og öllu eftir úrskurði opin-
berra aðila í þessu efni. Af þessu
má draga þá ályktun, að það hafi
ekki verið lokun útvarps og sjón-
varps sem slík, sem ríkissaksókn-
ari sér nú ástæðu tii að stofna til
málaferla út af, heldur með
hvaða hætti þetta bar að. Starfs-
menn útvarps og sjónvarps mót-
mæltu aðgerðum fjármálaráð-
herra með svipuðum hætti og
fjölmargir aðrir launamenn. Hví
eru þeir einir lögsóttir? Sú spurn-
ing vaknar, hvort ákveðið hafi
verið að gera starfsmenn útvarps
og sjónvarps að skiptimynt í ein-
hvers konar hagsmunabaráttu.
6. Nokkrum sinnum hefur komið
til þess að útvarpi og sjónvarpi
hafi verið lokað í kjarabaráttu
með svipuðum hætti og nú var
gert, án þess þó að haft hafi verið
í hótunum um fangelsisvist. Með
ákæru ríkissaksóknara nú á
hendur starfsmönnum útvarps
og sjónvarps hefur verið brotið
blað í þessu efni. í þessu sam-
bandi má geta þess að ríkissak-
sóknari hefur neitað að láta fara
fram opinbera rannsókn á
meintu lagabroti á Keflavíkur-
flugvelli, samkvæmt ósk BSRB.
Þetta verkur efasemdir um að
fulltrúar ríkisvaldsins og verka-
lýðshreyfingarinnar standi jafnir
frammi fyrir embætti ríkissak-
sóknara.
7. Ákæra ríkissaksóknara vekur þá
spurningu hvort á Islandi sé nú
runninn upp sá tími þar sem fólk
sem tekur þátt í lýðræðislegri
kjarabaráttu megi búast við því
að standa stöðugt frammi fyrir
dómstólum. Við hvetjum alla þá
sem vilja að á íslandi fái að
starfa sjálfstæð og frjáls verka-
lýðshreyfing að staldra nú ögn
við og íhuga þessi mál af kost-
gæfni því að Ijóst er að hafin er
grimmileg aðför að samtökum
íslenskra launamanna.
Stjórn starfsmannafélaga
útvarps og sjónvarps.
Harmasaga helmingaskiptastjórnarinnar
Hann hefur ekki farið framhjá
neinum, hinn furðulegi ráðherra-
stóialeikur þeirra, sjálfstæðis-
manna og hins vegar brigsl sam-
starfsflokkanna í ríkisstjórn hvor á
annan um óheilindi í samstarfinu.
Um fyrra atriðið er það að segja,
að Friðrik Sóphusson, byrjaði leik-
inn með hinni frægu ræðu er hann
hélt yfir sjálfstæðismönnum á
Seltjarnarnesi. Friðrik er varafor-
maður Sjálfstæðisflokksins og
skyldi maður halda að hann væri
ekki að fara nteð neitt fleipur. í um-
ræddri ræðu fullyrti Friðrik og
sýndi fram á að nauðsyn bæri til að
formaður Sjálfstæðisflokksins
tæki sæti í ríkisstjórninni. Auðvit-
að var Ieitað til Þorsteins Pálssonar
og hann spurður hvort hann væri á
leið í ríkisstjórnina og þá hvaða
ráðherra myndi standa upp fyrir
honum. í byrjun vildi Þorsteinn
hvorki neita eða játa neinu um þetta
og urðu menn að geta sér til hvað
yrði ofaná.
Eðlilega urðu miklar vangaveltur
manna á meðal og í dagblöðum,
hvort Geir Hallgrímsson eða
Matthías Mathiesen færu í Seðla-
bankann, eða Albert yrði sendi-
herra í Frakklandi eða þá að
Matthias Bjarnason fengi sér frí frá
ráðherrastörfum. Þessar vangavelt-
ur mögnuðust er sjálfur formaður
þingflokks þeirra sjálfstæðis-
manna tók undir þessa kröfu
Friðriks og gat maður haldið að hér
væri unt að ræða lif eða dauða
ríkisstjórnarinnar. Þar kom að þvi
að framangreindir ráðherra lýstu
því yfir að þeir hygðust ekki hætta
og Matthías Bjarnason tók fram að
þótt hann hefði einhvern tímann
boðist til að standa upp fyrir Þor-
steini, þá stæði það boð ekki leng-
ur.
Þegar hér var komið sögu, þá
lýsti Þorsteinn Pálsson því yfir, að
hann hygðist ekki taka sæti í ríkis-
stjórninni. Nú skyldi maður halda
að þannig féllu niður allar vanga-
veltur um að koma formanninum á
ráðherrastól, en svo var þó aideilis
ekki. Sá ráðherra, sem hefur setið
hvað fastast í sínu sæti, Sverrir
Hermannsson, sagði nýlega á fundi
á Höfn í Hornafirði, að hann teidi
það sjálfsagt og eðlilegt, að for-
maðurinn tæki sæti i ríkisstjórn-
inni. Þorsteinn var framsögumaður
á umræddum fundi og andmælti
ekki þessum fullyrðingum ráðherr-
ans. Málið er því komið á sama stig
og það var þegar Friðrik varafor-
maður hóf umræðurnar á Seltjar-
narnessfundinunt.
Getuleysi stjórnarinnar
Öll þessi umbrot Iengja auðvitað
getuleysi ríkisstjórnarinnar til að
ráða fram úr efnahagsmálunum.
Það eina sem hún hefur gert í þeim
málum er að krukka í laun manna
og skerða kaupmáttinn verulega.
Það undraði engan að launastétt-
irnar svöruðu með kröfum um að fá
aftur sama kaupmátt og áður. Þetta
voru sanngjarnar kröfur, sem vel
mátti koma á móti, án þess að óða-
verðbólgan færi á stað aftur. Ríkis-
stjórnin gerði máttlausar tilraunir
með því að gefa í skyn að hún væri
tilbúin að lækka skatta á hinum
lægst launuðu. Þessar tilraunir
komu seint og voru óljósar og
döguðu uppi að lokurn.
Eftir harðvítug verkföll fengu
launastéttirnar nokkra krónu-
hækkun í launum en varla var blek-
ið þornað á samningsuppkastinu
þegar ríkisstjórnin tók þessa launa-
hækkun aftur með hinni frægu
gengislækkun.
Framundan eru þvi ennþá harð-
ari aðgerðir launastéttanna en ríkis-
stjórnin virðist vera jafn ráðalaus
og ósammála og áður.
Forsætisráðherra sendi sam-
starfsflokknum, sem trúnaðarmál
tillögur til úrbóta. Ekki virðast þær
hafa fengið mikinn hljómgrunn hjá
samstarfsflokknum, en hinsvegar
komust þær í fjölmiðla. Auðvitað
firrtist forsætisráðherra og benti á
að þetta hefði verið sent sem um-
ræðugrundvöllur frekar en fullunn-
ar tillögur og á þessu stigi hefði það
verið ætlun sín að þetta væri trún-
aðarmál, og merkt sem slíkt. Átaldi
hann þessa meðferð, en formaður
þingflokks Sjálfstæðisflokksins,
svaraði og fullyrti að lekinn hefði
ekki komið frá hans mönnum og
ætti þvi forsætisráðherra að Iíta sér
nær. Ef þetta væru einu brigslyrðin
væri þetta ekkert alvarlegt mál, en
frá því í haust hafa birgslyrðin
gengið á víxl.
Framhald á bls. 3
MOLAR
Hvað kom fyrir??
Á meðfylgjandi mynd að dæma
mættiætlaaðþau Ronald Reagan
og Nancy hafi orðið l'yrir meiri-
háttaráfalli við eitthvert tækifær-
ið nýlega. Nancy virðist skelfingu
lostin og stara gleiðum augum á
eitthvað óhugnanlegt, en Reagan
virðist gráta af hræðslu oggera sig
líklegan að hlaupa á brott. Hvað
var eiginlega á seyði???_
Reynclin var ailt önnur en
inyndin ber með sér. Forsetahjón-
in eru alls ekki skelfingu lostin,
þvert á móti eru þau þarna að
skemmta sér í upphafi seinna
kjörtímabils Itans Ronalds, á einu
af um tíu böllum sem þau sóttu
eftir „krýninguna". Ronald lýsti
því yfir við hátíðarhöldin að
stærstu mál hans á næstu árum
væru afvopnunarmál/geimstriðs-
mál, minnka fjárlagahallann,
breytingar á skattakerfinu og nið-
urskurður á opinberum útgjöld-
um . . .
•
Sækja varnarliðsmenn
leiktækjasali?
Svo segja Vikurfréttir:
Þeir Jóhann Geirdal og Hannes
Einarsson lögðu nýlega fram eft-
irfarandi tiilögu í bæjarstjórn
Keflavíkur:
„Bæjarstjórn Keflavíkur samþ.
áð fara þess á leit við varnarmála-
deild og yfirstjórn Barndaríkja-
hers á Keflavíkurfiugvelli, að
þessir aðilar hlutist til um það við.
varnarliðsmenn, að þeir sæki ekki
leiktækjasali eða aðra samkomu-
staði unglinga hér í bæ.“
Var tillagan felld á jöfnum at-
kvæðum, 3:3, en þeir Hilmar Pét-
ursson, Tómas Tómasson og Ing-
ólfur Falsson sátu hjá. Tómas
óskaði svohljóðandi bókunar:
„Þar eð bæjarstjórn hafa ekki
borist kvartanir vegna varnarliðs-
manna í leiktækjasölum hér i
bænum, get ég ekki tekið þátt í
samþykkt þessarar tillögu, þar
sem einstaklingar eru dregnir í
dilka, og sit ég hjá/
Hundsbelgur
í Bréfi til Láru segir á einum stað:
Á sunnudögum eldaði ég sætsúpu
og bjór til „hundsbelg" eða
„kattaláfujafning". Þetta var á
þeim tímum þegar Þórbergur var
skítkokkur til sjós. Eftir að Bréf
til Láru kom út var hundsbelgur
eða hundsbelgjarglás þekkt um
allt land og táknaði þá yfirleitt
kássur og yfirleitt í niðrandi
merkingu. Þetta mun þó ekki vera
rétta merking orðsins, því í orð-
takasafni sínu segir Þórbergur að
hundsbelgur sé sjómannamál og
merki rúgbrauð soðið í vatni og úr
því gerð brauðkássa. En hvað ætli
kattaláfujafningur hafi verið? Nú
gefum við ímyndunarafli lesand-
ans lausan tauminn.