Alþýðublaðið - 27.09.1985, Blaðsíða 2
2
Föstudagur 27. september 1985
RITSTJORNARGREIN
Hverful dægrastytting
Hrátt fyrir einhvern vilja og ýmsa tilburði í þá
átt að gera þetta herrans ár, 1985, að ári æsk-
unnar, þá bendir ekkert til þess, aö þetta ár eigi
eftir að marka tímamót I málefnum æskunnar
og unga fólksins, hvorki hér á landi né úti í hin-
um stóra heimi. Ekki hefur a. m. k. heyrst, að
neitt markvert standi þar uþþ úr — eitthvað
sem æskan og unga fólkið geti t. d. skoðað
sem fyrirheit hinna fullorðnu um bjartari og
betri framtlð en nú gefur að ilta I okkar viösjálu
veröld.
Otalmargir hafa eflaust brotiö um það heil-
ann, hvað helst mætti nú gera „fyrir“ æskuna
á hennar ári. Og hafi svo einhvers staðar eitt-
hvað verið aðhafst, þáervlsast að þrautalend-
ingin hafi oröið einhver hverful dægrastytting.
Hér hefðu þó átt leik á borði þær kynslóðir
hinna fullorðnu, sem ráðskast með allt líf á
þessari jörðu ásamt auðlindum hennarog hafa
þar af leiðandi heill og framtíð æskunnar I
hendi sér.
Við fulloröna fólkið hefðum ekkert betur gert
fyrir æskuna á þessu ári hennar en að setjast
niður og hlusta á hana, reyna að kynna okkur
viðhorf hennar og heilbrigðar lífsskoöanir.
Sjálf hefðum við margt nytsamt að læra á þeim
skólabekk.
Æskan og unga fólkið hefur sérstaklega allt
frá stríðslokum átt fagran boðskap að flytja —
boðskapinn um bræðralag og samhjálp, um
réttlæti og frið með öliu mannkyni. Við heyrum
kannski þennan boðskap oftast I mörgum
dægurlagatextum, bæði erlendum og innlend-
um. Þar má oft heyra hjartaslög æskunnar og
rödd hennar túlka tilfinningar hennar, vonir og
þrár með einföldum orðum, sem hitta I mark.
Hessa rödd er þó reynt að kæfa I vopnaskaki
um vlða veröld og milljónir ungmenna I ein-
ræðisrlkjunum fá ekki svo mikið sem að hefja
upp raust slna. Fleiri reyna þó að þagga niður
I æskunni og telja henni trú um, að boðskapur
hennar sé hjáróma og að hún eigi að tilbiðja
aðra guöi.
Frjálshyggjutrúboðarnir segja henni, að fé-
lagshyggjaog samhjálp sé bara rugl úr jafnað-
armönnum. Allireigi að berjast, hversem betur
getur og olnboga sig áfram. Og það reyndu llka
unglingarnir I Birmingham, þegar rlkisstjórn
járnfrúarinnar I Bretlandi var búin að skenkja
þeim nóg af ávöxtum frjálshyggjunnar, at-
vinnuleysi, fátækt og örvæntingu.
Þessir unglingar fóru hins vegar hamförum f
uppreisn gegn þvl þjóðfélagi, sem reynst hafði
því fjandsamlegt, — þjóðfélagi frjálshyggjunn-
ar, sem þjösnast eins og skriðdreki þvert á fé-
lagshyggju æskunnarog hugsjónir unga fólks-
ins um samhjálp og bræðralag.
N ú líður senn að þvl að ungt fólk á íslandi, allt
frá 18 ára aldri, fái að ráða nokkru um íslenska
þjóðfélagsgerö um næstu framtfð með at-
kvæðisrétti sínum I kosningum til sveita-
stjórna og Alþingis. Þá kemur það I Ijós, hvort
þyngra verður á metunum, rödd unga fólksins
sjálfs eða fagurgali frjálshyggjutrúboðanna.
Haldi unga fólkið vöku sinni og hlusti það á
slna eigin rödd og samvisku, þá velur það slna
leið, — ieiö jafnaðarstefnunnar. Þvl að þær
leiöir liggja saman. Hugsjónir æskunnar og
jafnaðarstefnunnar eru þær sömu.
Einn virtasti talsmaður jafnaðarstefnunnar á
Vesturlöndum, dr. Gylfi Þ. Glslason, sagði I fyr-
irlestri fyrir 20 árum:
„Frá upphafi hefur kjarni jafnaðarstefnunnar
verið hugsjón, sú hugsjón, að það sé réttur sér-
hvers manns að lifa lifi, sem samrýmist sjálfs-
virðingu hans, Iffi, sem gerir honum kleift að
vera frjáls, þroska hæfileika slna og njóta rétt-
mæts árangurs af iðju sinni. Sá, sem vill keppa
að þessu marki og gerirsér Ijóst, að þvf verður
ekki náð nema með skipulegu samstarfi og
samhjálp, er jafnaðarmaður“. Og erindi sinu
lauk dr. Gylfi þannig:
„Þessi boðskapur á nú brýnna erindi til sér-
hvers hugsandi manns en nokkru sinni fyrr".
Þau orð dr. Gyifa eru sfgild, af þvl að boðskap-
ur jafnaðarstefnunnar er sígildur og eina von
æskunnarog alls mannkyns um betri og rétt-
látari heim.
J. H. G.
Alþýðuflokkurinn getur
orðið öflugt stjórnmálaafl
M haffli samband:
Á sínum tíma komu Alþýðu-
flokkurinn, Ólafur Thors og fleiri
á stofn Almannatryggingunum
með skeleggri baráttu. Nú virðist
mér Almannatryggingakerfið
ekki vera svipur hjá sjón. Ég er
einn af þeim mönnum sem studdu
þær aðferðir sem viðhafðar voru
við stofnun almannatrygginga-
kerfisins. Ég lít svo á að ef Eim-
skip eigi að heita óskabarn þjóð-
arinnar, þá sé almannatrygginga-
kerfið það líka.
En því miður verð ég að segja
að mér finnst nú svo komið að
það sé varla hægt að fá nokkra
fyrirgreiðslu hjá þessu kerfi og
virðist mér jafnvel reynt að koma
í veg fyrir að fólk fái hjálp.
A sínum tíma studdi ég Sjálf-
stæðisflokkinn, en hef þó alla tíð
stutt mikið af því sem Alþýðu-
flokkurinn hefur verið að gera um
tíðina. Þó ég sé aldraður orðinn
þá langar mig til að hafa samstarf
við flokkinn og ég veit að við get-
um stækkað flokkinn og gert
hann að öflugu stjórnmálaafli.
I Svíþjóð, þar sem Olof Palme
og félagar hafa löngum ráðið
ferðinni, er varla svo að maður
veikist smávægilega þá fær hann
hjálp. Jafnaðarmannaflokkurinn
þar hefur ef til vill gengið helst til
langt gagnvart atvinnurekendum,
það má ekki gera atvinnurekstrin-
um of erfitt fyrir, en á hinn bóg-
inn þá má í frelsi ekki felast það
að menn fái ótakmarkað að raka
saman peningum á fárra manna
hendur. Ég vil starfa með ykkur í
Alþýðuflokknum, þó ég hafi á
sínum tíma starfað fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn. Ég hef ákveðnar
hugyndir um það, hvernig Al-
þýðuflokkurinn þarf að starfa til
þess að sigra. Flokkurinn má ekki
Mótorhjólið er orðið hundrað ára. Þýski verkfrœðingurinn Gottlieb Daimler fékk einkaleyfi fyrir þessari upp-
finningu sinni i lok ágústmánaðar 1885. Eins og sjá má var þessi fyrsta gerð með tveim litlum stuðningshjólum
og auk þess óneitanlega örlítið þunglamaleg að sjá, allavega ef miðað er við útgáfur síðari tíma.
halda að hann verði óhjákvæmi-
lega alltaf í skugga Alþýðubanda-
lagsins innan vinstrihreyfingar-
innar. Það er misskilningur.
Á sínum tíma studdu smákaup-
menn Alþýðuflokkinn í miklum
mæli, en í stað þess að hygla þess-
ari stétt réðst fíokkurinn á hana.
Alþýðuflokkurinn verður að
móta stefnu sem er stefna allra
vinnandi manna í landinu, ekki
stefnu sem höfðar bara til hinna
bláfátækustu. Ég hef um ævina
unnið í fátækt og basli við verslun
og viöskipti og ég veit að Alþýðu-
flokkurinn getur með skeleggri
baráttu orðið stærri en ykkur
grunar i næstu kosningum, sér-
staklega nú þegar fólk á í vök að
verjast. Það var Alþýðuflokkur-
inn sem tók upp hanskann fyrir
láglaunafólkið og ég veit að sjúkt
fólk verður að fá eitthvað fyrir
sinn snúð og fólk sem af ýmsum
ástæðum er illa statt. Nú þegar
kapítalisminn er í algleymingi og
fáeinir forríkir hagnast, þá er
kominn tími til að hugsa málin
upp á nýtt. Baráttan fyrir bættum
kjörum er mikilvæg, en ekki er
hitt síður mikilvægt að ganga ekki
gegn atvinnuvegunum þannig að
útkoman verði sú að fyrirtækin
eru alltaf á hausnum. Þetta verður
að fylgjast að.
M.
Lífeyrissjóðir 1
artekjum er í þessu sambandi átt
við tekjur sjóðanna eftir að stjórn-
unarkostnaður og lífeyrir hefur ver-
ið greiddur.
Þrátt fyrir þessi auknu kaup líf-
eyrissjóðanna vantar enn þó nokk-
uð upp á að þeir hafi uppfyllt 40%
kröfuna í ár. Samkvæmt lánsfjár-
áætlun er gert ráð fyrir að lífeyris-
sjóðirnir kaupi skuldabréf fyrir
rúman milljarð, og þurfa þeir því að
punga út með um 400 milljónir til
að markinu sé náð.
Nokkuð hefur borið á því að
Byggingarsjóður verkamanna njóti
takmarkaðri vinsælda en Bygging-
arsjóður ríkisins. Af Byggingar-
sjóði verkamanna hefur aðeins ver-
ið keypt fyrir 145 milljónir af þeim
345 sem ráð var fyrir gert.
Borgarstjórn 1
og ræddu þau mál sem væru á dag-
skrá, en ekki væri þar með sagt að
slíkt leiddi alltaf til sameiginlegrar
niðurstöðu.
Á samráðsfundi þeim sem hald-
inn var í fyrradag var einkum rætt
um málefni Bæjarútgerðarinnar og
fyrirhugaða sameiningu hennar og
ísbjarnarins.
Inntökubeiðni
Ég undirritaður/undirrituð sæki hérmeð um að gerast
meðlimur í Félagi ungra jafnaðarmanna.
Nafn
Fæddur .................................
Heimili .......................... Sími
Atvinna ................................
Vinnustaður........................Sími
(Undirskrift umsækjanda)