Alþýðublaðið - 16.07.1986, Blaðsíða 1
alhúAii
Hvalverndunarhópar:
Þurfum að upplýsa
okkar sjónarmið
Miðvikudagur 16. júll 1986
133 tbi. 67. árg. Segir Eiður Guðnason þingmaður
Ályktun miðstjórnar Alþýðubandalagsins:
Guðmundi gefinn frestur?
Fundur í miðstjórn Alþýðu-
bandalagsins hófst klukkan 20 á
mánudag og lauk ekki fyrr en um
klukkan 6 á þriðjudagsmorgni.
Að sögn heimildarmanns blaðs-
ins var mönnum mikið niðri fyrir á
fundinum og hátt i fimmtíu ræður
fluttar. Mál Guðmundar J. Guð-
mundssonar bar mjög á góma, en
ekki var tekin bein afstaða til máls-
ins heldur samþykkt tillaga sem hér
fer á eftir. Vilja sumir kalla hana
gálgafrest, hana megi túlka sem síð-
asta tækifæri fyrir Guðmund J. að
segja sjálfur af sér trúnaðarstörfum
fyrir flokkinn.:
Miðstjórn Alþýðubandalagsins
minnir á að höfuðhlutverk flokks-
ins er að beita sér gegn auðhyggj-
unni og afleiðingum hennar hvar
sem þœr birtast, ekki síst þeirri
spillingu sem afhjúpast nú í Haf-
skipsmálinu og málum fleiri stór-
fyrirtœkja.
Hafskipsmálið hefur varpað
skýru ijósi á eðli auðvaldsþjóðfé-
lagsins og afleiðingar þeirrar efna-
hagsstefnu sem er kjarni frjáls-
hyggjunnar. Það hefur einnig leitt í
Ijós þær hœttur sem geta fylgt því
að trúnaðarmenn launafólks og
sósíalískrar hreyfingar tengist hags-
munaböndum við forráðamenn
auðfyrirtœkja og áhrifamikla ein-
staklinea í forystusveit íhaldsafl-
anna.
Miðstjórnin telur brýnt að allar
stofnanir og trúnaðarmenn Al-
þýðubandalagsins helgi sig barátt-
unni gegn þeirri efnahagslegu og
stjórnmálalegu spillingu sem Haf-
skipsmálið hefur afhjúpað. Hvað
varðar mál Guðmundar J. Guð-
mundssonar ályktar miðstjórnin að
fela formanni flokksins, formanni
þingflokksins og formanni fram-
kvœmdastjórnar auk tveggja mið-
stjórnarmanna sem fundurinn til-
nefnirað ganga á fund Guðmundar
og greina honum frá þeim umrœð-
um sem farið hafa fram um mál
hans á fundi miðstjórnar og einnig
eftir atvikum þeim umrœðum sem
urðu af sama tilefni á sameiginleg-
um fundi framkvœmdastjórnar og
þingflokks sl. miðvikudag. Að öðru
leyti sér miðstjórn ekki ástœðu til
að álykta frekar í máli þessu.
Fundurinn tilnefndi síðan
Guðna Jóhannesson, formann Al-
þýðubandalagsins í Reykjavík og
Önnu Hildi Hildibrandsdóttur,
fulltrúa í framkvæmdastjórn Al-
þýðubandalagsins til að ganga á
fund Guðmundar J. Guðmunds-
sonar ásamt ofangreindum for-
mönnum.
„Við hefðum átt að gera miklu
meira í að kynna okkar stjónarmið
í þessum málum. — Það verður að
athugast að þessi friðunarsamtök,
sérstaklega Greenpeace hafa mikla
peninga milli handanna, einkum
virðist þeim hafa reynst auðvelt að
fjármagna fyrirtækið eftir atvikið á
Nýja- Sjálandi í fyrraþ sagði Eiður
Guðnason þingmaður í samtali við
Alþýðublaðið í gær, aðspurður um
hvort ekki væri áhyggjuefni að
hvalverndunarmönnum virtist
mjög svo hafa vaxið fiskur um
hrygg í baráttu sinni að undan-
förnu, og sjónarmið þeirra ef til vill
meira ríkjandi, en áður, víða út um
heim. „Við eigum að gera miklu
meira af að upplýsa aðrar þjóðir,
ekki bara um hvalveiðarnar heldur
og lífið almennt hér á Norðurslóð-
um“, sagði Eiður. — Þetta kostar
auðvitað peninga, en borgar sigý
bætti hann við.
Á þingi Vest-norræna þing-
mannaráðsins í fyrra sem haldið var
í Grænlandi var samþykkt tillaga
sem Eiður. var frummælandi að.
Tilllagan var svohljóðandi:
„Undanfarin ár hafa ákveðnir
umhverfisverndarhópar í vaxandi
mæli beint starfsemi sinni gegn
löndum okkar. í Grænlandi hefur
þetta þegar valdið töluverðu tjóni,
en nú einbeita þessir hópar sér að
Færeyjum og íslandi. Ástæða gæti
verið til að kanna hvort það væri
ekki verkefni fyrir ráðið að íhuga
aðgerðir gegn þessu tjóni og fræða
um aðstæður í löndunum"
Eiður sagði að þetta yrði tekið
aftur upp á fundi ráðsins á Selfossi
í Iok ágúst.
Aids:
25 greinst sýktir
Verið er að kanna hvort einhver hefur
fengið blóð úr sýktum blóðgjafa
Samstarfsnefnd Borgarspítalans
og Landspítalans um varnir gegn al-
næmi, hefur nýlega sent frá sér
skýrslu til Landlæknis. Þar kemur
fram að einstaklingum sem tilheyra
áhættuhópum og koma til rann-
sókna, hafi farið stöðugt fækkandi.
Sagt er að ástæða sé að benda á að
hlutfall smitaðra homma á árinu
haldist nokkuð stöðugt. Þá hafi
bæst í hóp smitaðra kona þar sem
ekki er hægt að finna aðra smitleið
en kynmök.
Á árinu 1985 hefur blóðsýnum úr
blóðgjöfum verið safnað í Blóð-
bankanum áður en reglulegar mót-
efnamælingar hófust. Hefur einn
blóðgjafi reynst vera sýktur. Er nú
verið að kanna hvort og þá hverjir
kunna að hafa fengið blóð úr við-
komandi. Hinn sýkti blóðgjafi til-
heyrir áhættuhópi.
Flest bendir til að mun fleiri karl-
ar en konur hafi sýkst. Á landinu
hafa greinst 23 sýktir karlar og 2
sýktar konur. Ef flokkað er í á-
hættuhópa eru flestir hommar, eða
18 og dópistar 5. Einn gagnkyn-
hneigður karlmaður hefur greinst
sýktur og sömuleiðis ein kona. Enn
sem komið er hefur enginn dreyra-
sjúklingur reynst sýktur.
Við fótskör foringjans
I góða veðrinu að undanförnu hefur Reykjavíkurborg tekið á sig nýjan
svip. Stúlkurnar verða fegurri en nokkru sinni fyrr, klæðnaðurinn litríkari
og léttari og brosin tíðari. Reynt er að nýta hvern sólargeisla og hér hafa
tvœr Reykjavíkurdœtur sest við fótskör Jóns Sigurðssonar á Austurvelli.
Verslunarmenn á
Suðurnesjum:
Guðmundur
J. dragi
sig í hlé
í fréttatilkynningu frá Verslunar-
mannafélagi Suðurnesja segir að á
stjórnarfundi í félaginu 2. júlí hafi
einróma verið samþykkt eftirfar-
andi álit:
„Stjórn Verslunarmannafélags
Suðurnesja álítur að Guðmundur
J. Guðmundsson eigi að draga sig í
hlé frá trúnaðarstörfum innan
verkalýðshreyfingarinnar, vegna
þess að það samrýmist ekki að for-
ustumenn innan hennar þiggi gjafa-
fé úr hendi atvinnurekenda“
Deila BHMR og ríkisins:
Hávær krafa um verkfallsrétt
Úrskurður Kjaradóms í máli
BHMR og ríkisins virðist hafa
komið báðum viðsemjendum á
óvart. í Alþýðublaöinu í gær var t.
a. m. birt viðtal við Kristján
Thorlacius þar sem hann segir
Kjaradóm hafa í raun dæmt sjálf-
an sig úr leik og telur að ekki verði
leitað til hans aftur, heldur verði
krafan um samningsrétt og verk-
fallsrétt sett skýlaus fram. Þegar
er búið að segja upp heildarkjara-
samningunum. Þorsteinn Pálsson
lét hafa eftir sér í Morgunblaðinu
að dómurinn gangi á svig við þá
launastefnu sem mótuð hafi verið
í þjóðfélaginu og niðurstaðan
muni leiða til þess að þetta launa-
ákvörðunarkerfi muni verða end-
urskoðað.
Kjaradómur á sér stoð í lögum
um kjarasamninga ríkisins og
snertir þá aðallega þátt BHM inn-
an þess. Dómurinn er skipaður 5
mönnum, 3, skipuðum af Hæsta-
rétti og svo einum frá sitthvorum
samningsaðila. Stefán Ólafsson
var fulltrúi BHMR í dómnum og
Jón G. Tómasson fyrir hönd ríkis-
ins, skiluðu þeir báðir séráliti í
dómsúrskurði.
Gagnrýni launamanna á niður-
stöður byggist aðallega á því að
þau vilyrði er gerð voru í samning-
um ’84 um að tekið yrði tillit til
niðurstöðu kjararannsókna hjá
háskólamenntuðum mönnum
innan ríkisins og í einkageira hafi
að engu verið höfð í þessum
samningum. „Við vorum í raun
blekkt út í þessa samningaý sagði
Birgir Björn Sigurjónsson fram-
kvæmdastjóri BHM í samtali við
Alþýðublaðið í gær, „Kjaradóm-
ur hefur misskilið skýlaus ákvæði
laganna og virðist ekki hafa skilið
út á hvað samningarnir gengu.
Þetta virðist vera vonlaust samn-
ingsfyrirbæriþ bætti hann við.
Á næstu dögum má búast við
að BHM fari að móta sínar kröfur
um samningsrétt. Eins og nú er
virðist ekki vera að vænta úr-
Iausnar af hálfu ráðuneytisins.
Það sem hingað til hefur staðið
háskólamönnum til boða er fyrst
og fremst um takmarkaðan samn-
ingsrétt. Útilokað hefur reynst að
ná almennum verkfallsrétti.
Starfsmönnum í heilsugæslu,
dómskerfi, utanríkisþjónustu og
yfirmönnum hefur t. d. hingað til
verið óheimilt að fara í verkfall.
Forsvarsmenn hjá BHM sögðu
hins vegar í samtali við blaða-
mann að slíkur samningsréttur
væri gagnslaus og þeim væri alveg
treystandi fyrir fullum samnings-
rétti. Það hefði sýnt sig að þeir
hefðu alltaf notað lægstu viðmið-
un. „Við höfum aldrei reynt að
spenna neitt uppþ sagði fram-
kvæmdastjóri BHM í samtali við
blaðið.
Eins og áður sagði hefur aðal-
kjarasamningum þegar verið sagt
upp og á næstu dögum verður
gengið á fund ráðherra. Svo virð-
ist sem þessi úrskurður Kjara-
dóms hafi verulega flýtt fyrir
kröfunni um samningsrétt og
verkfallsrétt, jafnvel hefðu þær
raddir ekki heyrst nú ef úrskurð-
urinn hefði reynst háskólamönn-
um viðundandi:
„Þessi strandsigling dómsins
hefur ef til vill gert það að verkum
að nú er enginnefií huga okkar
lengur, ef þá einhver hefur verið,“
segir framkvæmdastjóri BHM,
en bætir við að auðvitað sé erfitt
að ræða þessi mál í viðtengingar-
hætti, og bendir á að þessi krafa
hafi alltaf verið höfð uppi reyndar
með misjöfnum áherstum“
„Prinsippákvörðun hefur alltaf
legið fyrirþ segir hann, „en hún
hefur fengið allt annan þunga
núna“
Háskólamenn hjá ríkinu hafa
bent á að kjör þeirra séu í engu
samræmi við kjör í einkarekstri
og eins sé háskólamenntuðu fólki
hvergi á nágrannalöndunum boð-
ið upp á viðlíka og hér á landi.
Einn nefndi blaðamanni dæmi,
að maður eftir 10 ára háskólanám
og doktorsnafnbót og starfaði
sem lektor við Háskóla íslands
hefði nú 31.000 krónur á mánuði
í byrjunarlaun. Þetta gerði auð-
vitað að verkum að hann snéri sér
eitthvað annað „bensínafgreiðslu
maður hefur jafnvel 35.000 krón-
ur í byrjunarlaun", sagði hann.
„Til hvers eru menn að leggja á
sig slíkt nám, og sitja jafnvel eftir
með 40.000 króna afborgun af
námslánum, ef kjörin eru ekki