Alþýðublaðið - 15.11.1986, Page 5

Laugardagur 15. nóvember 1986
5
Ófriðarfélagið
og
friðarpostulinn
Ætlar Alþýðuflokkur Jóns Bald-
vins að mynda ríkisstjórn með Al-
bert Guðmundssyni? — Spyr pró-
fessor dr. Ólafur Ragnar, og maður
heyrir milli línanna hvernig hann
tekur andköf af hneykslan.
Þar kom vel á vondan.
Mönnum er í fersku minni að
prófessor Ólafur Ragnar var reynd-
ar hugmyndafræðingur „jafnaðar-
stjórnar1' — með Albert Guð-
mundssyni sern guðföður!
Albert var einmitt að rifja það
upp í þingræðu í dag, hvernig hann
lét til leiðast, m.a. fyrir þrábeiðni
dr. Ólafs Ragnars, að taka að sér
formennsku í bankaráði Útvegs-
bankans, og bera sig þannig að
hagsmunaárekstri sem stjórnarfor-
maður Hafskips heitins og helsti
skuldari bankans.
Sú var tíð að dr. ÓRG átti varla
nógu stór orð til að lýsa því, hvílík-
ur stjórnmálasigur þetta var.
Hvernig honum hefði tekist að
kljúfa Sjálfstæðisflokkinn, koma í
veg fyrir harðsvíraða hægri stjórn
og sameina „félagshyggjuöflin" í
eins konar ,,jafnaðarstjórn“ — í
náðarfaðmi Gunnars heitins
Thoroddsens.
Þetta var að vísu hörmulegasta
ríkisstjórn, sem íslendingar hafa
kynnst á lýðveldistímanum, og er
þá langt til jafnað.
Alþýðuheimilin í landinu eru enn
ekki búin að jafna sig eftir þær
hremmingar sem verðbólgufyllerí
ráðherrasósíalistanna, Svavars,
Hjörleifs, Ragnars og reyndar dr.
Ólafs Ragnars, leiddi yfir þau.
Og enn vill dr. Ólafur Ragnar
mynda nýja „jafnaðarstjórn", m.a.
með sömu mönnum, og sparar
hvergi skrautlega orðaleppa:
Víðtækasta hvað?
Þetta á að vera „framtíðarpóli-
tík“ (héðan í frá er fortíð þeirra í
ösku!); þetta á að byggjast á „alvar-
legustu og víðtækustu og nýjustu
stefnuskrá ... ; þetta heitir að
„stilla upp alvörupólitík . . . “
Sennilega er þetta svona mikil al-
vörupólitík af því að útideild þeirra
allaballa á að vera með: Nefnilega
Kvennó.
Það kemur ekki mál við mig þótt
dr. ÓRG leiki sér að því að raða
meyblóma Kvennalistans í ráð-
herrastóla ásamt með Guðrúnu
Helga og gömlu „ráðherrasósíalist-
unum“. Og eins gott að gera það
fyrir kosningar. Því að eftir kosn-
ingar er lítil von til þess að þessi
stólaleikur verði settur á svið. Það
er hætt við að til þess vanti það sem
við á að éta: Nefnilega atkvæða-
seðla upp úr kjörkössum, fylgi
meðal þjóðarinnar.
Til þess dugir ekki að taka at-
kvæði Alþýðuflokksins, ófrjálsri
hendi. Þeim sem ætla að kjósa Al-
þýðuflokkinn í næstu kosningum
býr nefnilega enginn slíkur galskap-
ur í hug. Það fólk er hvorki að kjósa
dr. ÓRG né Kvennó og ekki heldur
Gunnu Helga. Þetta fólk hugsar um
póiitík i alvöru og er hvergi bangið
við orðaleppa málvinar Yoko Ono.
Festa og stöðugleiki
Þeir sem ætla að kjósa Alþýðu-
flokkinn í næstu kosningum eru
þar með að setja fram kröfu um, að
næsta ríkisstjórn á íslandi hafi til
þess vit, vilja og styrk að tryggja
þjóðinni stöðugleika og festu í
efnahagslífi og stjórnmálum næstu
árin.
Kvennalista-kommisariat dr.
ÓRG er harla óliklegt til þess. Það
er að vísu rétt að líffræðingurinn
frá Leipzig, kommisar Hjörleifur
Guttormsson, hefur þegið heiðurs-
nafnbótina „4. Kvennalistakonan"
úr hendi Sigríðar Dúnu. Það er líka
laukrétt hjá dr. ÓRG að það er
vandfundinn nokkur stefnumunur
á AB og Kvennalista.
Hins vegar gegnir allt öðru máli
um Alþýðuflokkinn. Hann á næsta
fátt sameiginlegt með Kvennó og
orðhákadeild AB. Hins vegar hefur
reynst vera bærileg málefnasam-
staða með okkur jafnaðarmönnum
og ýmsum forystumönnum AB inn-
an verkalýðshreyfingarinnar. Reyn-
ist þessir nýju menn sigursælir í for-
vali og ráðamiklir i næsta þing-
flokki AB kann svo að fara að sam-
starfsmöguleikar þessara flokka
skáni eitthvað í framtíðinni.
Hefur Alþýðufiokkurinn virki-
Iega ekki meiri metnað til að bera en
að gerast hjálparkokkur hjá íhald-
inu — spyr prófessorinn, sem
stærði sig hvað mest af því að hafa
myndað Albertsstjórnina forðurn.
Ekki er nú greindarlega spurt.
Sama daginn er verið að birta
niðurstöður skoðanakönnunar,
sem sýna að Alþýðuflokkurinn er
liklegur til að vinna verulegt fylgi af
Sjálfstæðisflokknum. Það bendir
til þess að Alþýðuflokkurinn sé á
réttri leið.
Hreyfing lýðræðisjafnaðar-
manna verður nefnilega aldrei ráð-
andi afl í íslenskum stjórnmálum
nema með því að minnka verulega
fylgi Sjálfstæðisflokksins. Og þessi
hreyfing lýðræðisjafnaðarmanna
mun aldrei eiga erindi sem erfiði við
að breyta okkar þjóðfélagi í átt til
aukins jafnaðar og réttlætis nema
því aðeins að hreyfingin starfi á
Eftir
Jón Baldvin Hannibalsson
formann Alþýöuflokksins
heilsteyptum hugmyndagrunni lýð-
ræðisjafnaðarmanna.
Þar duga engir frasar, upphróp-
anir eða orðaleppar sem eru til þess
ætlaðir að breiða yfir nafn og núm-
er og villa á sér heimildir.
Flokkur í kreppu
Það er fullreynt að Alþýðu-
bandalagið verður aldrei samein-
ingarafl vinstri manna. Það getur
ekki einu sinni sameinað sjálft sig.
Reyndar er það ekkert hernaðar-
leyndarmál að Alþýðubandalagið
logar stafnanna á milli í ágreiningi,
úlfúð og persónulegum illdeilum
forystumanna.
Einar Karl Haraldsson, sálgæslu-
maður AB að eigin sögn forðum,
hefur gefið okkur nöturlega innsýn
í það upplausnarástand.
Sjálfur kvað dr. Ólafur Ragnar
upp úr um það fyrir rúmu ári að AI-
þýðubandalagið væri flokkur í
kreppu. Það var rétt hjá honum. Og
þessi kreppueinkenni eru hverjum
manni augljós, þótt Ólafur Ragnar
reyni að breiða yfir þau með innan-
tómum frösum og orðaleppum.
Það blekkir engan.
Eitt versta öfugmælið í skrum-
yrðasafni Ólafs Ragnars er einmitt
það, að þetta sjónarspil með
Kvennó sé „alvörupólitík".
Þetta er því miður ekkert annað
en pólitísk látalæti og skrum.
Traust
Vöxtur og viðgangur Alþýðu-
flokksins á s.l. tveimur árum stað-
festir, að öfgalausir og umbótasinn-
aðir kjósendur á íslandi eru aftur
byrjaðir að binda vonir við Alþýðu-
flokkinn og þá pólitík sem hann
rekur. Menn eru í vaxandi mæli
farnir að binda traust sitt við að
endurnýjaður Alþýðuflokkur sé
eina stjórnmálaaflið, sem boðið
geti Sjálfstæðisflokknum byrginn,
unnið af honum fylgi og haldið rík-
isforsjár- og forréttindaöflum inn-
an hans í skefjum.
M.ö.o. fólk er að fá traust á því að
Alþýðuflokkurinn sé til þess likleg-
ur að geta gætt hagsmuna almenn-
ings af ábyrgð og festu gegn upp--
hlaupsöflum og forréttindaliði.
Við ætlum okkur ekki að bregð-
ast því trausti með því að láta póli-
tískar sjónhv.erfingar félagsfræði-
prófessorsins villa okkur sýn.
Ró
Hvernig væri nú að dr. ÓRG
reyndi að halda ró sinni og átta sig
á eftirfarandi staðreyndum:
• AB hefur boðið upp á eins konar
kosningabandalag fyrir kosning-
ar (að vísu ekki um málefni held-
ur ráðherrastóla). Svarið er ein-
falt: Við höfnum því.
• Þessu tilboði fylgdu ákveðin
skilyrði: Að Alþýðuflokkurinn
breytti stefnu sinni í utanríkis- og
öryggismálum. Svar: Við vísum
því kurteislega á bug. Stefna okk-
ar jafnaðarmanna í utanríkis- og
öryggismálum er rótgróin og fast-
mótuð og frá henni munum við
ekki hvika.
• Prófessorinn krefst þess dreissugt
að næststærsti flokkur þjóðar-
innar hafni fyrirfram hugsanlegu
stórnarsamstarfi við Sjálfstæðis-
flokkinn — jafnvel þótt samn-
ingar kynnu að takast um mál-
efni. Við brosum góðlátlega að
þessu steigurlæti. Forystumenn
Alþýðuflokksins munu hvorki nú
né endranær taka við fyrirmæl-
um frá óviðkomandi fólki —
jafnvel þótt það láti mikinn.
Að hafa ekki jörð
til að standa á . . .
Það er laukrétt hjá dr. Ólafi
Ragnari, að Alþýðubandalagið er
flokkur í kreppu. Ástæðan er sú, að
þeir sem þar berjast innbyrðis til
valda og mannaforráða hafa ekki
sameiginlegan hugmyndagrundvöll
til að standa á. Gamla flokkseig-
endafélagið má muna sinn fífil
fegri; þar er að finna hina aldur-
hnignu sveit óforbetranlegra stalín-
ista sem upplifir nú þá raun að
missa tökin á flokkskerfinu.
’68 kynslóðin, senr nú kennir sig
við lýðræði fremur en ekki neitt,
hefur ekki skilið eftir sig neinar
pólitískar hugmyndir, sem hald er í.
Hún er eins konar „glötuð
kynslóð" sem er hugmyndalega
milli vita og reynir því að yfirgnæfa
tómleika hugsunarinnar með því að
hafa hátt. Það er helst að hún eigi
samleið með heimsþjáningu
Kvennalistans.
Loks eru þeir sem hafa endanlega
gert það upp við sig, að þeir eru í
reynd sósíaldemókratar. Hér er
einkum um að ræða menn sem
starfa innan verkalýðshreyfingar-
innar. Þeir hafa upplifað það á und-
anförnum árum að þeir eiga litla
sem enga samleið í praktískri póli-
tík, hvort heldur er með flokkseig-
endafélaginu eða hippaliðinu.
AB er því eins og ísjaki sem er að
gliðna í sundur í þrjá parta og rekur
óhjákvæmilega í sundur fyrir veðri
og vindurn. Formaðurinn reynir að
tylla tám á jakabrotin með þeiin
fyrirsjáanlegu afleiðingum að hann
á eftir að detta niður í milli; missa
fótanna. Til þess að Ieyna þessum
hráslagalega veruleika er nú sett á
svið skrautsýning og öllu tjaldað
til: Fangaráðið er að skreyta sig með
stolnum fjöðrum jafnaðarstefn-
unnar
Mala Domestica . . .
Allt er þetta gert af fullkomnum
óheilindum og gegn betri vitund.
En það blekkir engan. Þeir sem
vilja vinnufrið fyrir skapandi póli-
tík á grundvelli ábyrgrar jafnaðar-
stefnu munu fyrr en síðar leita sam-
starfs með skoðanabræðrum sínum
innan Alþýðuflokksins, sem var, er
og verður starfsvettvangur lýðræð-
issinnaðra jafnaðarmanna í okkar
þjóðfélagi. Það er sú sameining
jafnaðarmanna sem er að gerast
fyrir augum okkar í dag og lýsir sér
í vexti og viðgangi Alþýðuflokksins
þessi misserin. Þessi sameinaða
jafnaðarmannahreyfing ætlar sér
stóran hlut í íslenskum stjórnmál-
um á næstu árum. Við fögnum að
sjálfsögðu öllum nýjum liðsmönn-
um í okkar hreyfingu. En óvina-
fagnað viljum við engan í okkar
röðum. Hingað til hefur þótt mátu-
legt að menn uppskeriíins og þeir
hafa til sáð. Klofnings- og sundr-
ungariðja Alþýðubandalagsins og
forvera þess í íslenskri pólitík á nú
eftir að koma þeim sjálfum í koll.
Það er þeirra heimilisböl — ekki
okkar.
Eldvarnareftirlit Reykjavíkurborgar:
„Gildra er tæki sem dýr er ginnt í“
Vegna ummæla Eldvarnareftirlits
Reykjavíkurborgar um Vesturbæj-
arskóla í október s.l. óskaði Ragnar
Júlíusson, formaður Skólamála-
ráðs Reykjavíkurborgar, greinar-
gerðar um eldvarnir í skólanum. Er
sú beiðni dagsett 5. nóvember 1986.
Tveimur dögum síðar, þann 7.
nóvember 1986, kemur greinargerð-
in um eldvarnir í Vesturbæjarskóla
frá Eldvarnareftirliti Reykjavíkur-
borgar. Undir hana skrifa Ásmund-
ur J. Jóhannsson verkefnastjóri og
Vilhjálmur Hjörleifsson eftirlits-
maður. Greinargerðin er svohljóð-
andi:
Skólamálaráð Reykjavíkurborgar,
hr. formaður,
Ragnar Júlíusson, skólastjóri.
Mál: Greinargerð um eldvarnir
í Vesturbæjarskóla.
Húsið nr. 23 við Öldugötu hér i
borg, Vesturbæjarskóli, er timbur-
hús tvær hæðir, hlaðinn kjallari og
með portbyggðu risþaki. Til suðurs
er útbygging ein hæð með skúrþaki.
Grunnflötur efri hæðar er 130 m2
en neðri 140 m2 með útbyggingu. í
húsinu eru þrjár stofur á hvorri
hæð. í risi er aðstaða skólastjórnar.
í kjallara snyrtingar.
I húsinu er einn stigi milli hæða,
niður í kjallara og upp í ris. Einn
aðalútgangur er úr húsinu. Að auki
er útgangur út á þak útbyggingar og
þaðan er björgunarrenna úr segl-
dúk niður á jörð. Þá eru björgunar
— kaðlar festir innan við þrjá
glugga í risi. Úr kjallara er sér út-
gangur.
Húsið er notað til kennslu yngri
aldurshópa grunnskóla. Á efri hæð
geta verið allt að 48 nemendur í
einu, en á þeirri neðri 43 nemendur.
Starfsmenn eru 15.
í húsinu eru 3 stk. loftþrýst
vatnsslökkvitæki. 1 stk. 3 kg. CO.
— 1 stk. 90 x 90 sm slökkviteppi. 2
Ragnar Júlíusson
stk. reykskynjarar. Sílogandi út-
gönguljós og svo 3 stk. björgunar-
kaðlar.
Um langt árabil hafa verið haldn-
ar árlegar rýmingaræfingar. Tím-
inn sem hefur tekið að tæma húsið,
hefur aldrei farið yfir 120 sekúndur,
oftast verið rétt undir eða rétt yfir
100 sek. Tilgangur þessara æfinga
er fyrst og fremst sá, að venja börn-
in á rétt viðbrögð við skyndilegu
hættuástandi í húsinu, svo og að
hjálpa þeim að yfirvinna hugsan-
lega hræðslukennd við rennibraut-
ina. Einnig ef mistök koma í ljós
við framkvæmd æfinganna verði
þau leiðrétt svo þau endurtaki sig
ekki, ef til alvörunnar kæmi.
Samanlagður viðbragðs- og akst-
urstími slökkviliðs að skólanum,
frá því að aðstoðarbeiðni berst, er
innan við 5 mínútur miðað við eðli-
lega færð.
Á þessum grunni er byggt það
mat eldvarnaeftirlitsins, að hvorki
nemendur eða starfsmenn skólans
séu í sérstakri hættu vegna hugsan-
legrar íkviknunar í húsinu, ella væri
ekki kennsla leyfð þar.
Eldvarnaeftirlit Reykjavíkur-
borgar vill nota þetta tækifæri og
koma á framfæri við skólamálaráð
vegna fjölmiðlafréttaaf síðustu æf-
ingu í skólanum, að þau ummæli
sem höfð voru um húsið standast
ekki. Það skal sérstaklega tekið
fram, að reikningsstaðla um á hvern
hátt skuli ákvarða brunahraða
húsa, hefur ekki tekist að gera, því
þar ráða svo margir óvissuþættir.
Að lokum. Merking orðsins
„gildra" er, tæki, sem dýr er ginnt í
og það sleppur ekki úr aftur. Því er
það fjarri lagi að kalla Vesturbæj-
arskólann „eldgildru", hús sem
hægt er að tæma með það miklum
rýmingarhraða að rúmlega eitt
barn fer út úr húsinu á sekúndu.
Rýmingaræfingarnar eru þess
vegna mikilvægasti þáttur eldvarna
hússins.