Alþýðublaðið - 18.03.1987, Síða 2
2
Miðvikudagur 18. mars 1987
-RIT3TJÓRNA.HGREIN’
Tilræði við menntakerfi
Samningaviðræðum Hins íslenska kennara-
félags og ríkisvaldsins hjá rikissáttasemjara
hefur verið siglt í strand. Þegar þessi orð eru
skrifuð hefur ekki verið boðað til nýs samn-
ingafundar og aðilar svartsýnir á lausn kjara-
deilunnar. Viðræðurnar strönduðu eftir að
samninganefnd HÍK lagði fram endurskoðaða
kröfugerð sem að mati samninganefndar ríkis-
ins fól í sér verulegar hækkanir frá því sem áð-
ur hafði verið rætt um í viðtali við eitt dagblað-
annaí gær, segir Indriði H. Þorláksson, deildar-
stjóri I fjármálaráðuneytinu, sem fer með
samningamálin við kennara fyrir hönd fjár-
málaráðherra: „Við sannfærðum okkur um að
þetta væru engin mistök heldur að það væru
ætlan kennara að hækka kröfur slnar og í Ijósi
þess tjáðum við ríkissáttasemjara að við teld-
um ekki til neins að halda áfram viðræðum að
sinni.“ Þáer haft eftir Indriða að kröfur kennara
jafngildi 50% launahækkun miðað við tveggja
árasamning en GunnlaugurÁstgeirsson kenn-
ari sem á sæti í stjórn og samninganefnd HIK,
segir í sama blaði að kröfugerð kennara jafn-
gildi 30% hækkun. Mismunurþessatalnafelst
í því að annars vegar talar málsvari fjármálaráð-
herra um kröfugerð kennara sem felur f sér
áfangahækkanirog verðbólguhækkun átveim-
ur árum en kennarar hafa dregið þessa liði frá.
Það samaer uþþ á teningnum þegar rætt er um
tilboð ríkisvaldsins, Indriöi nefnirtöluna 18—
20% sem felur í sér verðbætur en kennarar
metatilboðið sem 10% raunhækkun á launum.
Laun kennara eru orðin tákn láglauna i land-
inu. Ástæðan fyrir þessari neikvæðu þróun
launamála kennara er einkum þríþætt. í fyrsta
lagi hafa laun kennara fylgt hinni almennu
minnkun kauþmáttar launa í landinu.í öðru lagi
hafa laun kennara undir margra ára oki Kjara-
dóms ekki fengið rétta hækkun miðað við önn-
ur laun (landinu. Þegar kennarar losnuðu und-
an Kjaradómi um síðustu áramót þegar ný lög
um verkfallsrétt voru sett, blasti þvl mikil
launaskekkja við sem safnast hafði upp árum
saman. í þriðja lagi hafa kennarar ekki getað
miðað laun sín við sambærilegar stéttir í land-
inu. Þetta kemur ekki síst fram í mati á yfir-
vinnutímum sem reiknaðir eru t.d. inn í taxta
verkfræðinga og tæknifræðinga. Kennarar
hafa ennfremur verið seinþreyttir til vandræða
og kjarabaráttaþeirraekki hafist að ráði fyrren
1985 þegar uppsagnir þeirra fylgdu í kjölfar
kjarabaráttunnar.
Það alvarlega við láglaunastefnu fjármálaráð-
herra gagnvart kennurum er auðvitað að hún
hefur langvarandi neikvæð áhrif á menntun og
þróun nútímaþjóðfélags á íslandi. Tregða nú-
verandi ríkisstjórnar að koma á móts við sjálf-
sagðar launakröfur kennara bitnar ekki aðeins
á þeim framhaldsskólanemendum sem nú
missa af kennslu og undirbúningi fyrir vorpróf-
in, heldur hefur dapurleg áhrif á menntakerfið
'í heild. Hin lágu laun kennara hafa gert það að
verkum að endurnýjunin í starfsliði kennara
hefurverið með minnsta móti. Sérstaklega hef-
ur þetta bitnað á grunnskólastiginu þar sem
hrein vandræði eru að skapast vegna kennara-
leysis. Innritanir í Kennaraskólann hafa stór-
minnkað, ekki vegna áhugaleysis á starfinu
sem slíku, heldur vegna lífsafkomu kennara:
það borgar sig einfaldlega ekki að starfa sem
kennari. Sérstaklega hefur aðsókn kennara-
nema að raungreinum minnkað, og það þarf
ekki mikið hugmyndaflug til að ímynda sér
hvaða afleiðingar það hefur í för með sér fyrir
þjóðfélag í örum vexti tækniþróunar þegar
undirstaðan sjálf, kennsla í raun- og tækni-
greinum hrynur vegna kennaraleysis.
Oú stefna Þorsteins Páissonar og núverandi
ríkisstjórnar að halda kennurum áfram sem
láglaunastétt er því tilræði við menntakerfið
og undirstöður þjóðfélagsins í heild. En það
eru ekki aðeins kennarar sem eru að gefast
upp á láglaunastefnunni; verkfallsboðanir
dynjanúyfirihvívetna. Þaðsegirsínasögu um
hug launamanna til núverandi ríkisstjórnar.
Karl Th. Birgisson, kosningastjóri Alþýðuflokksins á Austurlandi:
„Fólksflótti hafinn
frá Austurlandi“
Landbúnaðarstefnan í rúst. Kvótakerfið hatað. Byggða-
málin í ólestri og peningarnir streyma til Reykjavíkur.
„Við opnuðum kosningaskrif-
stofu á Neskaupstað sl. laugardag
að Hafnargötu 22. Þar með er búið
að opna þrjár kosningaskrifstofur
Alþýðuflokksins á Austurlandi,
eða á Egilsstöðum, Fáskrúðsfirði
og á Neskaupstað, eins og áður
sagði. A næstu dögum verða svo
opnaðar skrifstofur á Eskifirði og
Seyðisfirði og nokkru síðar á
Djúpavogi, Vopnafirði og aðrir
staðir koma svo síöar“, sagði Karl
Th. Birgisson, kosningastjóri Al-
þýðuflokksins í Austurlandskjör-
dæmi.
„Starfið hefur gengið ágætlega
fram að þessu og ekki sjáanlegt að
verði nein breyting á því. í síðustu
viku hófum við að gefa út dreifibréf
sem fer í hvert hús í kjördæminu og
mun svo verða vikulega framvegis.
Það framtak hefur vakið mikla at-
hygli og mælst vel fyrir, eftir því
sem ég best veit.
Persónuleg fundahöld
Guðmundur Einarsson og Jón
Baldvin Hannibalsson voru hér
með fundií kjördæminuí janúar sl.
eins og menn vita og í framhaldi af
því höfum við farið á vinnustaði og
rætt við fólk. Umræður á þeim
fundum hafa verið fjörugar, en við
tókum upp þá nýbreytni að vera
ekki með þessa hefðbundnu kaffi-
staðafundi, heldur gengum við á
milli manna og tókum þá tali. Það
var bæði skemmtilegt og persónu-
legt. Á mánudaginn kemur byrjum
við hins vegar með gömlu aðferð-
ina, hefðbundnu vinnustaðafund-
ina.
Stöðnun
Það er alveg ljóst af viðræðum
við fólkið að menn eru síður en svo
ánægðir með núverandi ríkisstjórn.
Reyndar hafa menn svo sem allt
gott um það að segja að stjórnin
virðist hafa náð einhverjum tíma-
bundnum tökum á efnahagsmálun-
um, en samt sem áður blasir við
grimm stöðnun hér í kjördæminu,
bæði í efnahags- og atvinnulífi,- og
fyrirsjáanleg öfugþróun ef eitthvað
er. Héðan úr kjördæminu flýr bæði
fólk og peningar, það er öllum ljóst.
Menn forða sér hreinlega úr lands-
hlutanum og suður á mölina.
Bændur óánægðir
Landbúnaðarstefnan bætir held-
ur ekki úr skák. Margir þessara
staða hér á Austurlandi eiga líf sitt
undir þjónustu við landbúnaðinn á
einn eða annan hátt. Og ekki er
tónninn í bændum heldur uppörv-
andi. Hann er satt að segja afar
„Alþýðuflokkurinn hefur aldrei
haft betri málefnastöðu í Austur-
landskjördœmi“, segir Karl Th.
Birgisson, kosningastjóri.
slæmur, — vægt til orða tekið. Og
það að koma landbúnaðarmálun-
um í lag er eitt allra brýnasta málið
sem verður að taka á hér í kjördæm-
inu og það er augljóst að það þolir
enga bið. Þar verður að hætta að
skera menn niður við trog. Eins og
málin standa í dag, þá er ekkert tillit
tekið til þess hvernig búin eru,
hvernig þau standa eða hvernig
skuldamálum þeirra er háttað
o.s.frv.
Helvítis kvótinn
Og svo er það auðvitað helvítis
kvótinn, — fiskikvótinn. í þeirri
grein er alger stöðnun, það komast
ekki nýir menn inn í greinina og
með það eru menn mjög óánægðir.
Það er ljóst að við núverandi
að stæður verður engin endur-
nýjun í greininni. Menn eru t.d.
óánægðir með það að kvótinn er
bundinn við ákveðin skip og þessi
ákveðnu skip eru í eigu ákveðinna
manna og þannig séð er búið að
Söluskattur
Viðurlög falla á söluskatt fyrir febrúar mánuð
1987, hafi hann ekki verið greiddur í síðasta lagi
25. þ.m.
Viðurlög eru 4% af vangreiddum söluskatti fyr-
ir hvern byrjaðan virkan dag eftir eindaga uns þau
eru oröin 20%, en siðan reiknast dráttarvextir til
viðbótar fyrir hvern byrjaðan mánuð, talið frá og
með 16. apríl.
Fjármálaráðuneytiö, 16. mars 1987
erfðafesta fiskinn í sjónum, hrein-
lega. Engir nýir menn komast þarna
inn, þar sem kvótinn er ekki auk-
inn.
Völd heima í héruð
Svo eru það byggðamálin. Þar
vilja menn skilyrðislaust fá meiri
völd heim í héruð. Fá að ráða sínum
hlutum sjálfir, en ekki að þurfa að
sækja alla skapaða hluti til Reykja-
víkur. Það er gífurlegt peninga-
streymi frá landsbyggðinni til
Reykjavíkur. Það er augljóst hverj-
um manni. Og þetta gerist á tvenn-
an hátt: Annars vegar í gegnum
bankakerfið. Hér veita útibústjórar
bankanna varla hærri lán en eitt
hundrað þúsund krónur án þess að
hringja suður og biðja um leyfi. Og
hins vegar svo í gegnum húsnæðis-
kerfið. Peningarnir úr lífeyrissjóð-
unum streyma nú suður þar sem
mest er byggt og fyrir bragðið er lít-
ið sem ekkert byggt úti á lands-
byggðinni. Lífeyrissjóðapeningarn-
ir streyma suður og menn eru hættir
að geta fengið lán hér. Þetta er stað-
reynd, — menn fá ekki lengur Ián úr
sínum eigin lífeyrissjóðum.
Sterk staða Alþýðuflokks
Alþýðuflokkurinn stendur núna
sterkar hér á Austurlandi en
nokkru sinni fyrr. Það er einnig at-
hyglisvert að Alþýðubandalagið
sem einnig er í stjórnarandstöðu
virðist standa veikar en nokkru
sinni. Það kemur fram hjá mörgu
fólki sem við höfum talað við. Og
þetta virðist gilda um Sjálfstæðis-
flokkinn líka. Þeir eru ekki manna
vinsælastir hér um þessar mundir.
Það er erfiðara að meta stöðu fram-
sóknarmanna. En ekki virðist fara
mikið fyrir hinum flokkunum, hér
í þessu kjördæmi allavega.
„Fjölmörg mál í Austurlandskjör-
dæmi þola enga bið“, segir Guð-
mundur Einarsson, 1. maður á lista
Alþýðuflokks í kjördœminu.
Fundir á Höfn
Það verður athyglisverður fund-
ur á Höfn í Hornafirði á þriðjudag-
inn kemur, en þá ætla þær í lands-
reisu Jóhanna Sigurðardóttir, Lára
V. Júlíusdóttir, Rannveig Guð-
mundsdóttir og Elín Alma Artúrs-
dóttir. Fundur þeirra verður á Höfn
á þriðjudagskvöldið 24. mars. Á
sama tíma verða svo á ferðinni
Guðmundur Einarsson og Magnús
Guðmundsson, 2. maður á lista Al-
þýðuflokksins á Austurlandi. Þeir
verða einnig á Höfn, þannig að það
verða miklir kratadagar á Höfn í
Hornafirði á næstu dögum“, sagði
Karl Th. Birgisson, kosningastjóri
Alþýðuflokksins á Austurlandi.
FÉLAGSSTARF
Akranes — Akranes
Aðalfundur Alþýðuflokksfélags Akraness verður
haldinn mánudaginn 23. mars kl. 20.30 í Röst.
Frambjóðendur Alþýðuflokksins í Vesturlands-
kjördæmi mæta á fundinn. Venjuleg aðalfundar-
störf. Rætt um kosningabaráttuna framundan.