Alþýðublaðið - 06.11.1987, Qupperneq 7

Föstudagur 6. nóvember 1987
7
ÚTLÖND
Umsjón:
Ingibjörg
Árnadóttir
MeAlimur islamiska hluta Amal-hreyfingarinnar tekur þðtt i hinum svo til daglegu uppþotum i Libanon.
Þarna virðist fara vel á með sendimanni bresku kirkjunnar Terry Waite
og baráttuglöðum Shiítum. Seinna varð hann fórnarlamb mannræn-
ingja og hefur enn ekki komi fram.
menni. Þeir geta ekkert gert
nema því aöeins að Heheran
ýti á takkann." Iran hefur svo
sterk tök á shiítum Libanon,
að libanskir leiðtogar hafa ntil
sem engin áhrif.
Muhammad Hussain
Fadlallah var einn af stofn-
endum hinnar islamisku
hreyfingar I Libanon I lok sjö-
unda áratugarins, og er
kallaður andlegur „guðfaðir'*
Hizbullahen. Hann hefur
opinberlega fordæmt
mörgum sinnum, mannrán i
„fjáröflunarskyni.“ Talið er að
honum sé fyllsta alvara þegar
hann lýsir þessu yfir, en að
hann hafi hreint ekkert yfir
írönum I Libanon og sam-
tökum þeirra, aö segja.
Peningar
Uppspretta valds Hizbulla-
hen og þar með iranskra
áhrifa, er fyrst og síðast pen-
ingar.
Shiítar I hinni hægfara
Almal-hreyfingu segja, að völd
og áhrif Hizbullahen myndu
hverfa smám saman ef hægt
yrði að skrúfa fyrir peninga-
streymið. Ef hægt væri að
koma á innri festu I pólitlk og
efnahagsmálum I Libanon,
eins og Sýrlendingar virðast
vera að reyna, þá myndu völd
(rana þverra.
Það er staðreynd að ný og
betri efnahagsþróun til
endurbóta fyrir shiita, er
nauðsynlea.ef takast á að
brjóta völd írana á bak aftur.
Shiltum hefur verið haldið
niðri frá þv( árið 1943, þegar
Libanon varð frjálst og óháð
rlki. Samfélag shiíta í
Libanon er það fátækasta í
landinu. Þeir hafa fengið
lítinn hluta af aðstoðinni til
þróunarverkefna. Þetta er
ástæðan fyrir uppreisnarhug
shiíta gagnvart öðrum sam-
félögum ( Libanon, einnig
ástæðan fyrir trú þeirra á
írönum, sem lofa þeim
völdum, islam og þeim
mammoni sem þeir hafa ekki
haft hingað til.
Uppreisn
Frá sjónarmiði Teheran er
Khomein-uppreisnin í
Libanon aðeins hluti mikillar
uppreisnar shilta. Þegar
libanískur shiíti var nýlega
inntur eftir sambandi shiíta
og Iran, svaraði hann: „Það er
eins og samband móður viö
son sinn. Við erum synir bylt-
ingarinnar. Við erum að koma
á samfélagi islam, sem síðar
mun breiðast út f þessum
heimshluta, sem Libanon er
aðeins lítill hluti af.“
t „Khomeiniseringin" er aug-
'ljós ( þessu landi, sem einu
sinni var talið Sviss Mið-
Austurlanda og „perla eyði-
merkurinnar." Nýttskuleg
heilsugæslustöð á hernaðar-
svæði hefur breytt um nafn,
hún heitirnú „Khomeini-
sjúkrahúsið." Kannski rennur
sá dagur upp, að fimm-
stjömuhótelin ( Beirut hætti
að veita áfenga drykki og
magadans verði bannaður.
(Det fri Aktuelt.)
SHIITAR BERJAST
í ÞÁGU ISLAM
OG MAMMONS
Hinn fátæki minnihluti Shiíta í Libanon er ekki eingöngu aö
berjast fyrir efnahagslegum endurbótum. Khomeini hefur
gert baráttu þeirra að hiuta í sinni íslamísku byltingu.
„Vera Iran hér mun ekki
verða löng — hún er aðeins
spurning um peninga." Þetta
var sagt i Líbanon af tals-
manni millistéttar shiíta,
vegna vaxandi áhrifa þeirra í
Iran.
Iran hefur skotið rótum í
Libanon. Hinn öfgafulli trúar-
og pólitíski boðskapur
Khomeini hefurverið kæfður
( allflestum arabarlkjum. í
hinu sundurlimaða Libanon
eru (ranskir shiítar og öfga-
fullir innlendir shiítar að
verða vandamál fyrir ísraels-
menn og Sýrlendinga.
Þegar ísraelsmenn gerðu
innrásina ( Libanon árið 1982,
fóru rúmlegaeitt þúsund
íranskir varðliðar til Libanon.
Þeir komust þangað í gegn-
um höfuöborg Sýrlands,
Damaskus og þaðan til
Bekaa-dalsins í austur
Libanon — en það svæði er
talið vera miðstöð róttækra
öfgamanna I Libanon. Nú er
álitið að um það bil 2000
uppreisnarvarðliðar séu á
þessum slóðum og 400 I við-
bót sem eru staðsettir I
suðurhluta Libanon. Þaðan
stjórna þeir aðgerðum gegn
ísrael og bandamönnum
þess á landamærunum.
Uppreisnarvaróliðarnir láta
ekki bera mikið á sér en eru
áhrifamesta vopn Khomeini I
útbreiðslu hinnar shiítísku
islamísku uppreisnar í
Libanon. Æ fleiri hópar öfga-
fullra shiíta eru undir beinni
vernd írana. Meðal þeirraeru
„Hizbullahen," hinn islamski
Amal (hluti hinna upphaflegu
aðalhreyfingar Amal), og
flokksbrot al-Da’wa flokksins
I Libanon. Hizbullahen er nú
einskonar yfir-samtök, með
sjáanlega pólitíska yfirbygg-
ingu og starfar opinberlega.
Nú er Hizbullahen f beinni
andstöðu við Amal-hreyfing-
una, ( baráttunni um sálir
shiítanna. Amal er breið þjóð-
ernishreyfing, sem hefur ekki
áþreifanleg takmörk og er
hægfara í pólitík. Saman-
borið við þessa hægfara
stefnu Amal, virkar Hizbull-
ahen ákaflega sterk hreyfing
með róttæka islamiska
áætlun, skýra islamíska hug-
myndafræði og þröng sam-
tök.
Vélmenni
Svo er enn eitt sem
Hizbullahen hefur, en hæg-
fara hreyfing Shiíta ekki, það
eru peningar. Þvf er slegið
föstu að Teheran láti
Hizbullahen í té um það bil
16 millj. dollara á ári. Þess
háttar fjármuni hefur Amal-
hreyfingin ekki, og það er ein
af ástæðunum fyrir andúð
þeirra ( garð Hizbullahen.
Önnur ástæða er hinn skil-
yrðislausi stuðningur Hiz-
bullahen við Iran-línuna. Ný-
lega rændu Hizbullahen hátt-
settum shiíta Ali Osseiran,
og var honum haldiö föngn-
um ásamt bandaríska blaöa-
manninum Charles Glass.
Þeim var síðan báðum sleppt
úr haldi af ástæðum sem
ekki hefur fengist skýring á.
Á þessan atburð (mannránin)
er litið, sem enn eitt dæmið
um hinaákveðnu, hörðu Iran-
llnu I stefnu Hizbullahen.
„Hizbullahen er raunverulega
stjórntæki (rönsku leyniþjón-
ustunnar,” segja upplýsinga-
miðlar ( Amal. „Þessir menn
eru ekkert annaö en vél-