Tíminn - 27.09.1967, Qupperneq 13

MIÐVTKUDAGUR 27. september 1967
TÍMINN
13
Landslið, sem hafa þrek-
þjáltað hafa náð lengst
Jón Ásgeirsson tekur við þrekmælingum íþróttamanna
Eftir lát Benedikts Jakobsson-
ar hafa þrekmælingar iþrótta-
manna legið niðri, en nú hefur
verið ábveðið, að Jón Ásgeirsson,
aut fysioterapeut, sjái um þær.
Munu þrefemælingar íþrótta-
manna framvegis verða í nudd-
stofu Jóns í Bændahöllinni.
Á undanförnwn árum hefur
íþróttabandalag Reykjavíkur gef-
fð öllum aðildarfélögum sínum
kost á því, að láita mæla þjá’.f-
unarástand íþróttamanna sinna,
þeim að kostnaðarlausu. Mæling-
ar þessar annaðist Bienedikt heit-
inn Jakobsson, íþróttakennari, og
voru þær framkvæmdar í íþrótta-
húsi Háskólans.
Það var árið 1956, að fyrst lcoin
til umræðu að hefja slikar mæl-
Ingar, en þær voru þá allmikið
notaðar í nágrannalöndum okkar.
Árið 1957 for svo Benedikt Jakobs
son til Norðurlandanna á vegum
ÍB!R, stjórnar íþróttavallanna og
menntamálanáðs, til þess að
kynna sér þetta. sFyrstu mæling-
arnar voru gerðar haustið 1958,
þá voru gerð 21 próf. Árið eftir
voru' mældir 210 einstaklingar og
1960 voru þeií 320. Síðan hefur
svipaður fjöldi verið prófaður ár-
lega. Auk íþróttamanna hafa ýms
tr sfcarfshópar og einstaklingar
mæla lfkamlegt ástand sitt
(afkastagetu).
Ekfei ætti að þurfa að fara mörg
om orðum um gildi þrekmæling-
aaxna fyrir íþróttamenn, en samt
virðíst, þvi miður, sem þeim hafi
ciHri verið nægur gaumur gefinn.
Líklegast er að svo sé, vegna þess,
að menn hafa ebki almennt gert
sér ljóst í hverju mæiingar þess-
ar eru fólgnar. Virðast margir á-
lita, að ekki sé mairk á þeim tak-
andi, en sú skoðun stafar oftast
af þekkingaiieysi, og eínnig af því
að viðkomandi treystir sér ekki í
prófið, er hrædd(ur) um að falla.
Að sjálfsögðu' er einstök mæl-
ing á þjálfunarástandi einstakl-
ings ekki einhlít sönnun, hvorki
fyrir getu né getuleysi hans, ýmis
legt annað hefur ábrif á hæfni
einstaklingsins í íþróttum, s.s.
meðfæddir eiginleikar og áskap-
aðir (æfðir), skilningur á íþrótt-
inni, á'hugi o.fl. Einstök mæling
gefur hins vegar allgóða hugmynd
um þjálfunarstig (kondisjon) og
„eyðslu“ einstaklingsins.
Niðurstaða mælinganna gefur
haldgóðar upplýsingar um stari-
semi hjartans, blóðrásarinnar og
öndunarfæranna, bæði í hvíld og
við ákiveðna vinnu (álag), þ.e.
„gang“ likamans og hversu afl-
gjafi (súrefni) hans og „mótor“
(áðurnefnd líffœri) nýtast. Vel
þjálfaður maður reynir minna á
sig við ákveðið erfiði, en illa þjálf-
aður, hjarta hins fyrrnefnda þarf
ekki að slá eins ört til þess að
fullnægja blóð- og súrefnisþörf-
ínni, það pumpar meira blóð-
magni í hverju slagi, viðkomandi
„eyðir litlu'*.
Mælingamar eru fraimkvæmd
ar með þar til gerðu hjóli, MON-
AIRIK „ergometer", (ergo-starf,
vinna, álag). Viðkomandi er lát-
inn hjóla í ákveðinn tíma og er
hjólið stillt þannig, að álagið er
ákveðið. Þegar hjólað er eftir
taktmæli, þannig að vitað er hvað
viðkomandi fer marga hringi á
mínútu, t.d. 5 hringi, þá er álag-
ið 300 metrar á minútu, því hver
hringur flytur ákveðinn punkt á
felgu hjólsins um 6 metra. Fyrstu
3—4 mínúturnar verður hjartslátt
urinn hraðari, en verður svo jafn
eftir 5—6 mínútur. Þá er athugað,
hve langan tírna hjartað þarf til
þess að slá 30 sinnum. Við fyrsta
próf líða t.d. 12,2 sek,. en þegar
viðkomandi er prófaður á ný eft-
ir ákiveðinn tíma, þá llða e.t.v.
13,0 sek. Hjartað slær sem sé
ekki eins ört, þó jafn mikið sé
á það lagt og súrefnisþörfin því
Frægir judo-kappar
væntanlegir hingað
Námskeið fyrir byrjendur
í Judo hefst mánudaginn 2. októ-
ber kl. 7.30 s.d. Þetta námskeið
stendur yfir út októbermánuð og
verða æfingar tvisvar I viku,
mánudaga og fimmtudaga kl. 7.30
fcil 8.30 s.d.
Judofélag Reykjaivíkur hefur
vetrarstarfsemi sína um þessi
mánaðamót, en það hefur stariað
af miklum krafti í allt sumar og
hefur verið vel mætt á æfingar.
Sex Jt-domenn félagsins fóru á
námskeið í Skotlandi og tóku
fimm þátt í gráðuprófi þar. S.l.
vor var þjálfari félagsins, Sig. H.
Jóhannsson tilnefndur 2. dan
Judo af C. Palmer 5. dan, forseta
Alþjóðasambands Judomanna og
Iohiro Abe 8.dan fulltrúa Kodok-
an í Evrópu.
Miklar breytingar hafa orðið á
þjálfunaraðferðum í Judo á s.l.
árum. Hefur þjálfari Judofélags
Reykjavikur kynnt sér nýjungar
í þjálfun í sumar og verður
kennslan með allt öðrum hætti
hér í vetur en að undanförnuj
enda ekki vafi á að nýtima
kennsluaðferð tekur þeim eldri
langt fram.
í vetur er von á nokkrum
þekktum Judoköppum til þess að
kenna hjá félaginu og mun þar
frægastur vera George Kerr 4.
dan, sem er núverandi Judomeist-
ari Bretlands í millivigt. Einmg
er von á Alex Fraser 2. dan,
sem er ludomönnum hér að góðu
kunnur. Þá munu og verða sýnd-
ar kvikmyndir, sem fengnar verða
að utan.
Félag Judomanna hér hefur
hingað cil verið kallað Judokwai
eða Judokan, en hefur nú í sam-
ræmi við reglur Í.S.Í. verið nefnt
Judofélag Reykjavíkur.
Æfingar félagsins fara fram í
húsi Júpiters og Mars á Kirkju-
sandi, gengið inn frá Laugalæk.
(Judofélag Reykjavíkur).
jafn mikil. Þjálfunarstigið er
betra.
'Þetta g-efu'r að sjálfsöguðu vís-
bendingu um þjálfunarstig að
nokkru leyti, en eðliiegast er að
■kanna starisemi hjartans miðað
við líkamsþyngd, því augljóst er
að maður, sem vegur 80 kg. þari
sterkari „mótor“ en annar, sem
aðeins vegur 50 kg. Þetta er hægt
að finna með einföldum útreikn-
ingum, og er þá tekið tillit til
aildurs. Þannig finnst ákveðin
taila, sem kölluð er þjálfunartala
(kondisjonstal). í fyrra dæminu,
sem tilfært er hér að ofan, var
timinn 12,2 sek. fyrir 30 hjarta-
slög. Sé viðkomandi 71 kg. að
þyngd og 25 ára, þá fær hann
töluna 45, cn í síðara dæminu
hækkar hún í 51, sem þýði.r 51
milligr. af súrefni á hvert kg lík-
amsþyngdarinnar á mínútu, þjálf
unartalan er hærri, likamlegt at-
gjörvi betra.
Enda þótt tölur þessar séu ná-
kvæmar, þá er óraunhæft að
miða einn einstakling við annan,
nema ritað sé að báðir séu eins'
á sig komnir líkamlega, og er þá
nauðsynlegt að vita hver er há-
markspúls beggja. Sé hins vegar
sami einstaklingur prófaður með
nokkru millibili. þá er unnt að
fylgjast með því, hvort honum
fer fram, hyort þjálfunarstig hans
er betra eða vérra. Er augljóst
að það er afar míkilsvert fyrir
alla íiþróttamenn að geta fylgzt
með á þennan hátt, og ekki er
það síður nauðsynlegt fyrir þjálf-
arana að vita, hvort æfingar þær,
og þjáilfunaraðferðir yfirleitt, sem
þeir nota, eru við hæfi.
Hægt er að sanna með tölum
að þau landslið, sem áherzliu hafa
lagt á þrekþjálfun um lengri tíma
og reglubundnar þrekmælingar,

Jón Ásgeirsson
hafa uáð beztum árangri. Hins
vegar kemur í Ijós við athugun á
niðurstöðum prófa undanfarinna
ára, að yfirleitt er þjálfunarstig
íþróttamanna langt fyrir neðan
meðallag, og það er ómótmælan-
leg staðreynd, að þol- og þrek-
æfingar hafa setið á hakanum, og
gera cnn. Meðan svo er getum við
ekki búizt við því, að íslenzkir
íþróttamenn standi sig vel í
keppni við aðrsr bjóðir.
„Gamlir
II
menn
á ferli!
Alf-Reykjavík. — Það eru
fleiri félög en Akranes, sem
eiga „olcj boys“ lið í gangi.
Undanfarið liefur úrslitalið
Fram í íslandsmótinu 1957
æft af krafti og hyggst n.k.
laugardag mæta „Gullaldar-
mönnunum" í leik, sem háð
ur verður 'á Akranesi. í
Fram-liðinu eru margir
kunnir kappar, sem léku
með landsliði í eina tið —
og er ósennilegt, að þeir
hafi týnt allri kunnáttu.
Meðal þeirra leikmanna,
sem leika með Fram á laug
ardaginn, er Reynir Karls-
son, núverandi landsliðs-
þjálfari.
Annars verður lið Fram
skipað þessum leikmönn-
Geir Kristjánsson,
Rúnar Guðmannsson,
Gruðmundur Guðmundss.
Reynir Karlsson,
Halldór Lúðvifcsson,
Hinrik Lárusson,
Steinn Guðmundsson,
Guðmundur Óskarsson,
Dagbjartur Grímsson,
Guðjón Jónsson,
Skúli Nielsen.
Eflaust verður gaman að
sjá „gömlu mennma" leika
en eins og áður segir, fer
leikurinn fram á Akranesi
n. k. laugardag. Útilokað
reyndist að fá inni roeð
leikinn í Reykjavík.
Danir unnu stóran sigur gegn NorSmönnum s. I. sunnudag i landsleik í knattspyrnu, sem háSur var f Osló,
en honum lauk 5:0 Dönum i hag. Og öll mörk leiksins skoraSi hinn snjalli framherjij, Hrik Dyreborg. Mynd
in hér aS ofan var tekin eftir leikinn og bera hrifnir danskir áhorfendur Dyreborg út af í gullstól. Og
þarna sést enn fremur norski markvörSurinn þakka honum fyrir leikinn.