Alþýðublaðið - 07.01.1988, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 7. janúar 1988
7
ÚTLÖND
Umsjón:
Ingibjörg
Árnadóttir
Fókið skelfur úr
kulda í Rúmeníu,
nýjar reglur banna
fólki að hita upp
íbúðir sínar yfir tólf
gráður. Matar-
skammtur er lítill,
kjöt nœstum ófáan-
legt. Þetta ástand er
í landi sem hefur allt
til að bera svo vel-
sœld mœtti ríkja.
Landinu er illa
stjórnað af Nicolae
Ceausescu, sem vill
að litið sé á sig sem
guð. Nú er þolin-
mœði fólks á þrot-
um.
Rúmenskt málverk af Nicolae Ceausescu og Elena konu hans, á þvl llkjast þau guölegum verum. Staðreyndin er, aö mikil óstjórn rlkir I land inu
RÚMENÍA VONLEYSISIHS
Gráar göturnar i Búkarest veröa æ litlausari. Götuljós loga ekki,
bannað aö aka einkabilum og lltiö um almenningsvagna.
Kommúnistaflokkur Rúme-
niu hélt ráðstefnu á dögun-
um, þá fyrstu i fimm ár.
Ekkert sem þar kom fram
bendir til þess að von sé á
endurbótum. Ceausescu vís-
aði á bug óskum um endur-
bætur, að visu samþykkti
hann smávegis launahækk-
anir vegna óróa á nokkrum
vinnustöðum. Þaö gagnar lit-
ið því sáralítið er hægt að
kaupa vegna vöruskorts.
Ceausescu viðurkenndi að
ekki hefði tekist að fram-
fylgja fimm ára áætluninni
eins og æskilegt heföi verið,
en benti ekki á neitt sem
gæti gert hlutina þægilegri.
Aftur á móti sagði hann að
enn meiri sparnaðaryrði að
gæta í orkumálum og eyðslu
á hráefnum á næstu árum.
Kommúnistaflokkur Rúme-
nlu hefur föst tök á þátttak-
endum á ráðstefnu flokksins.
Undir langri ræðu Ceausescu
stóðu þátttakendur oft á fæt-
ur, klöppuðu og hrópuðu
„hetjan Ceausescu, lengi lifi
hann og Kommúnistaflokkur
Rúmeníu".
Flokkurinn kallar gjarnan
áratuga stjórn Ceausescu,
„gullna tímabilið". Hætt er
við að sagnaritarar muni
kalla þetta tímabil eitthvað
allt annað. Trúlega verður
þess minnst sem tímabils
mikillar óstjórnar Nicolae
Ceausescu og fjölskyldu
hans.
Fjölskyldu veldi
Ceausescu er sex.tíu og
niu ára gamall og hefur verið
við völd síðan árið 1967. Á
eftirmann hans hefur lítið
verið minnst, en helst hafa
þótt koma til greina Elena
eiginkona hans eða sonur
hans Nicu, en þau hafa bæði
verið áberandi í valdakerfinu,
Ceausescu hefur sannarlega
borið mikla umhyggju fyrir
fjölskyldu sinni. Yfir fimmtiu
fjölskyldumeðlimir hafa verið
í lykilstöðum í flokknum og í
stjórnkerfinu!
Ceausescu hefur komið á
einskonar persónudýrkun á
sjálfum sér, líkastri þeirri
sem leiðtogar í Norður —-
Kóreu hafa skapað í kringum
sínar persónur. Hann lætur
hylla sig við öll möguleg og
ómöguleg tækifæri. Á sínum
tíma naut hann vissra vin-
sælda og menn kenndu ráð-
gjöfum hans um allt sem af-
laga fór. Nú virðist annað
hljóð í mönnum. Óánægðir
verkamenn fara í mótmæla-
göngur og hrópa „niður með
einræðisherrann", og „við
heimtum brauð“.
Árekstrar og uppþot
Mest hefur borið á uppþot-
um I borginni Brasov. Verka-
menn í verksmiðjunni „Rauði
fáninn", en þar eru framleidd-
ir vörubílar, fóru í mótmæla-
göngur þegar þeim var til-
kynnt að laun þeirra yrðu
lækkuð af því aö framleiöslu
kvóta hefði ekki verið náð.
Ástæðan fyrir því var: skortur
á hráefnum, skortur á vara-
hlutum og stanslausar trufl-
anir í rafmagnsspennu.
Verkamennirnir héldu til
miðborgarinnar, veltu lög-
reglubíl, kveiktu í ráðhúsinu
og réðust til inngöngu í aðal-
skrifstofur kommúnista-
flokksins.
Þetta er fjórði veturinn þar
sem tilfinnanlegur orkuskort-
ur gerir vart við sig. Það get-
urorðið nístandi kalt í Rúme-
niu, byggingar eru þar yfir-
leitt lélegar og næðingur í
húsunum. Bannað er að hafa
nema eina 30 watta Ijósaperu
I hverju herbergi, óleyfilegt er
að nota heimilistæki. Gas, til
eldunar er skammtað og
fæst aðeins smástund á degi
hverjum. Ekki er hlýindum
fyrir að fara á vinnustöðum
og á skrifstofum sitja menn
kappklæddir og jafnvel meö
vettlinga á höndum.
Matarskortur
í Rúmeníu er ströng matar-
skömmtun, og er Rúmenía
eina landið i Evrópu, sem
hefur haft matarskömmtun
síðastliðin tuttugu ár.
Skammturinn af brauði er
300 grömm á dag, kjöt fæst
ekki og erfitt að fá mjólk.
Bannað er að nota einka-
bila, götuljós slökkt og fáar
ferðir almenningsvagna.
Varla er hægt aö tala um
menningarlíf eins og ástand-
iö er i dag. Sjónvarpið sendir
út einn og hálfan tíma á dag
— og er efnið að mestu hrós
um Ceausescu! Það sem er
alveg á hreinu hjá stjórnvöld-
um er- rikið krefst þess að
hver kona fæði fjögur börn
svo áætlun um fjölgun þjóð-
arinnar standist.!
Auöugt land
Frá náttúrunnar hendi er
Rúmenía ákaflega auðugt
land. Rúmenía er eina landið
i Austur—Evrópu, að undan-
skildum Sovétríkjunum, þar
sem bæði finnst olía og gas.
Landið er einnig auðugt af
kolum og ýmsum málmum
og i Transsylvaníu er gnægð
timburs. Suðurhluti landsins
er að mestu frjósamar slétt-
ur, sem ef vel væri á málum
haldið gætu fætt bæði þjóð-
ina sjálfa og einnig alfað er-
lends gjaldeyris með útflutn-
ingi.
I Rúmeníu ræður Stalinis-
minn ríkjum. Samyrkjubú
sem bændur eru skyldugir til
að reka, gefa ekki nóg af sér i
landbúnaðarvörum. Einhliða
áhersla á þunga — iðnaö ger-
ir illmögulegt að efnahagslíf-
ið geti dafnað eðlilega.
Stjórnvöld senda matvæli
og orku til útlanda, til að
borga niður erlendar skuldir,
á meðan þjóðin verður að
bíta i það súra epli að hafa
ekki sjálfsagðar neysluvörur.
Það má segja að jafnvel i
ýmsum þróunarlöndum í
Afríku og Asiu hafi þegnarnir
það betraen í Rúmeníu nú-
tímans.
Þó er það sýnu verst, séð
með augum gestkomandi, að
þjóðin virðist hafa glatað
voninni um betra Iff.
(Arbeiderbladet.)