Alþýðublaðið - 29.09.1989, Qupperneq 2

2
Föstudagur 29. sept. 1989
MMIUBLMÐ
Útgefandi: Blaö hf.
Framkvæmdastjóri: Flákon Flákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Kristján Þorvaldsson
Dreifingarstjóri: Siguröur Jónsson
Setning og umbrot: Leturval, Ármúla 36
Prentun: Blaöaprent hf.
Áskriftarsíminn er 681866
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 75 kr. eintakiö.
EFLUM FLOKK
JAFNAÐARMANNA
Stundum snúast stjórnmál meira um hagsmuni en málefni og
fólk. íslenskir stjórnmálaflokkar voru stofnaðir fyrr á öldinni sem
samastaður stétta sem áttu í erjum. Stefnur flokkanna voru til
hægri ef þær tóku upp hanskann fyrir burgeisa en til vinstri ef
barðist var fyrir réttinum til brauðs. Enn í dag nota stjórnmála-
fræðingar sama mælikvarða um hvað sé til vinstri og hvað til
hægri.
Islensk þjóð er að búa sig undir að fletta upp á árinu 2000, en það
er eins og margir yfirskoðunarmenn stjórnmálaflokka eigi bara
gömul dagatöl. Ráðamenn til „vinstri" í pólitík halda til dæmis að
fólk sem er til vinstri eigi að vera á móti peningum og sólarferð-
um og að þeir hafi samkvæmt hefð einkarétt á að vera félagslega
þenkjandi. Þeir halda líka að sjálfstæðismenn berjist ekki fyrir
rétti þeirra sem minna mega sín. Þegar Alþýðuflokkurinn gekk í
eina sæng með Sjálfstæðisflokki og myndaði Viðreisnarstjórnina
í upphafi sjöunda áratugar urðu margir vinstri menn glaðir innst
í hjarta. Þar sannaðist að kratar stæðu ekki með alþýðunni. Öll
þau ár sem liðin eru hafa vinstri menn lifað góðu lífi á að berjast
hverjir gegn öðrum. Fyrir bragðið hefur Sjálfstæðisflokkur átt
auðvelt með að leika hlutverk flokks allra stétta. í hans röðum eru
allskyns stefnur ríkjandi, allt frá hægri villu um algjört frelsi mark-
aðarins og til hefðbundinnar framsóknarmennsku sem hvílir á
ríkisafskiptum. í Sjálfstæðisflokknum eru í dag samankomnir
fleiri krataren í Alþýðuflokki, ef marka má síðustu skoðanakann-
anir.
I fyrrakvöld var í Ríkisútvarpinu fjallað um velferðarsamfélagið
í umræðuþætti. Ólafur Davíðsson, framkvæmdastjóri Félags ís-
lenskra iðnrekenda taldi að meginlínur í stjórnmálum lægju milli
Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks annarsvegar og Framsóknar-
flokks, Alþýðubandalags og Kvennalista hinsvegar. Allir stjórn-
málaflokkar á Islandi hneigðust að vestrænu velferðarkerfi en
það sem greindi þá að væri stefnan í efnahagsmálum. Skoðanir
sjálfstæðismanna og alþýðuflokksfólks væru hér svipaðar. Al-
þýðuflokkurinn hefur aðhyllst sem mest frelsi í hagkerfinu en vilj-
að standa dyggan vörð um réttlæti og jöfnuð í samfélaginu.
Vinstri menn hafa átt erfitt með að kyngja því að jafnaðarmanna-
flokkur skuli gefa eftir á efnahagssviðinu. Alþýðuflokknum bæri
samkvæmt hefð að skipa sér í flokk með þeim sem vilja sem
mest afskipti ríkisvaldins á öllum sviðum. Á allra síðustu tímum
má þó greina stefnubreytingu. Félagið Birting sem enn hefur að-
setur í Alþýðubandalagi hefur orðið málsvari nýrrar hugsunar í
sósíalistaf lokki.
Peir tímar eru framundan að jafnaðarmenn hvar í flokki sem þeir
standa verða að ákveða hvar eða hvort þeir hyggjast starfa sam-
an. Það er brýnt að á íslandi ef list stór og sterkur jafnaðarmanna-
flokkur. Alþýðuflokkurinn stendur öllum opinn og þar er góður
vettvangur fyrir fólk sem vill efna jöfnuð og réttlæti en er laust
við vinstri efnahagskreddur. Ekkert hefur farið eins illa með efna-
hag þessarar þjóðar og afskipti stjórnvalda sem hafa byggt á
verndunarsjónarmiðum jafnframt því sem stjórnmálamenn hafa
skarað eld að eigin köku. Kröflurnar og flugstöðvarbyggingarnar
hafa komið í veg fyrir að þjóðin hafi getað notið lífskjara af eðli-
legum vinnudegi. Lífsgæðin hafa fengist með óheyrilegri vinnu
vegna þess að jafnhliða því að vinna fyrir eigin framfærslu hafa
menn stritað til þess að þjóðin ætti fyrir afborgunum af gælu-
verkefnum stjórnmálamanna.
ONNUR SJONARMIÐ
í þjóðviljanum á miðvikudag birtist
viðtal við Ólaf Ragnar Grímsson
fjármálaráðherra um „skatta, skuld-
ir og moldviðri". Þar víkur Ólafur
meðal annars orðum að frétt Al-
þýðublaðsins þess efnis að komandi
fjárlagafrumvarp verði hugsanlega
afgreitt með að minnsta kosti 4 en
allt upp í 7 milljarða króna halla. í
þjóðviljanum segir hann:
„Nýjasta vitleysan er forsíðu-
frétt í Alþýðublaðinu um 7 millj-
arða halla. Það hefur aldrei stað-
ið til og enginn nefnt þá tölu og
aiger samstaða um það í ríkis-
stjórninni að slíkur halli væri of
mikill. Við höfum lagt til mun
minni halla. Eg ætla ekki að
nefna þá tölu hér, en hún verður
undir bæði lægri og hærri mörk-
um sem sett eru fram í Alþýðu-
blaðinu. Það er satt að segja ekki
mjög gott að fjölmiðlar sem vilja
vera ábyrgir, birti slíkar rang-
fréttir."
ÞAÐ er satt að segja ekki mjög gott
þegar ráðherrar láta svona. Alþýðu-
blaðið hefur öruggar heimildir fyrir
því að fyrir skömmu hafi Ólafur lagt
fram tillögur þar sem fram kemur
að ekki sé raunhæft við svo búið
annað en að næstu fjárlög verði af-
greidd með um 4 milljarða króna
halla.
I téðri forsíðufrétt Alþýðublaðsins
segir:
„Stjórnarflokkarnir munu
vera samála um að ekki sé unnt
að eyða halla ríkissjóðs á einu
ári og er nú reiknað með að af-
greiða fjárlög næsta árs með 4
milljarða króna halla að minnsta
kosti, en jafnlíklegt talið að hann
verði 6—7 milljarðar."
Alþýðublaðið veit til þess að Ólaf-
ur hafi lagt til að hallanum yrði eytt
á 2—3 árum. Flann gerir ráð fyrir
halla. Alþýðublaðið hefur öruggar
heimildir fyrir því að Ólafur hafi lagt
fram ákveðnar tillögur sem gætu
lækkað hallann frá því sem stefndi
að óbreyttu niður í 4 milljarða. Og
Alþýðublaðið þykist vita að eins og
staðan var þegar greinin var rituð
þá var ekki samstaða komin um
minni halla og að þá átti eftir að
leysa dæmið sem þá stóð í 6—7
milljörðum. Ef Ólafur hefur fyllt úr
einhverjar ávísanir síðan þá er hon-
um óskað til hamingju með það.
RÖÐ atburða virðist flækjast fyrir
Ólafi. í „nýjasta brennivínskauþa-
málinu" hefur Ólafur látið hafa eftir
sér að það sé ekki innan ramma
þeirra reglna sem ríkisendurskoðun
hefur sett fram. Hitt var látið ósagt
'að reglur þessar voru settar fram
mörgum mánuðum eftir að viðkom-
andi atburður átti sér stað. Og svona
var það þegar hann bauð heiðurs-
gestinum Lúðvík Jósepssyni og 24
öðrum Allaböllum í veislu í ráð-
herrabústaðnum sl. febrúar. Það var
haldið upp á 30 ára afmæli útfærsl-
unnar í 12 mílur, segir í DV. En tíma-
setningin passaði ekki því miður.
„Eg hef ætlað að gera þetta dá-
lítið lengi en vegna ýmissa
ástæðan hefur þetta dregist"
sagði Ólafur. Voru það bara Alla-
ballar sem færðu út landhelg-
ina? Voru þeir einir verðugir 50
þúsund króna veislunnar á sér-
kjörum?
En mikið er talað um að siðferði
stjórnmálamanna hafi hrakað og
meira segja er vitnað til urrimæla
Steingríms Hermannsonar um
Seðlabankann sem dæmi um það.
Það hlýtur því að gleðja hug og
hjörtu allra þegar rýnt er í glóðvolg
Fjármálatíðindi Seðlabankans, þar
sem sjálfur Jóhannes Nordal segir:
„í stað þeirrar drottnunar-
girni, sem fylgir þeim, sem þykj-
ast hafa fundið lausn allra
vandamála, er heiminum nú í
vaxandi mæli stjórnað af mönn-
Hallinn hans Ólafs. Verður hann 4 eöa
7 milljaröar? Reynslan leiöir það í
Ijós.
um, sem gera sér grein fyrir tak-
mörkum visku sinnar og valds
og eru því hógværari í ákvörð-
unum sínum og fúsari til þess að
hlusta á og vinna með öðrum.“
Einn með kaffinu
Nýi sveinninn hjá múrara-
meistaranum vann á fullu allan
daginn. Hann hljóp fram og aft-
ur með hjólbörur fullar af
steypu. Að lokum spurði einn
múrarinn sveininn hvers vegna
hann legði svona hart að sér.
— Uss, ég er bara að plata
meistarann, sagði sveininn. Ég
legg ekkert hart að mér, þetta
eru sömu steypubörurnar sem
ég hleyp með fram og aftur!
DAGATAL
Bank, bank, glugg, glugg
Bank, bank.
„Sæll Jón Helgason dómsmála-
ráðherra, við erum hérna frá Orat-
or, félagi laganema, og við ætluð-
um að ræða við þig um árlega
brennivínsveislu sem ráðherra
heldur okkur. Okkur datt í hug
hvort þann sautjándi væri ekki í
lagi þín vegna?"
„Kemur ekki til mála. En þið er-
uð velkomnir ef þið viljið mysu og
lambaket."
„Eh ... við höfum samband."
Bank, bank.
„Sæll Matti Matt. Heyrðu held-
urðu ekki að hann Jón bóndi hafi
neitað okkur um brennivínsveisl-
una árlegu, þú veist. Heldurðu
ekki að þú gætir græjað þetta í
staðinn fyrir okkur."
„Sagði Jón þetta, já? Það er auð-
vitað engin hemja að láta svona
við tilvonandi þingmenn
flokks .. . lögfræðinga þjóðarinn-
ar. Auðvitað fáið þið veisluna frá
mér.“
„Er sautjándi í lagi? Við verðum
svona 150 stykki".
Flett, flett.
„Nei, þá verð ég með stóra
veislu út af Flugstöðinni. Atkvæð-
in þar eru fleiri, þó ykkar séu auð-
vitað góð. Segjum þann átjánda."
Ring, ring.
„Ólafur, þetta er Lúlli. Ég sé að
það eru 30 ár liðin frá útfærslu
landhelginnar í 12 mílur. Eigum
við ekki að halda upp ájretta?"
„Vitaskuld Lúlli minn. Á kostnað
ríkisins eðlilega. En ætlið það
flokkist ekki undir sjávarútvegs-
ráðuneytið eða hugsanlega utan-
ríkisráðuneytið?"
„Ja, eins og þú veist Ólafur þá
eiga kratar og frammarar þau
ráðuneyti og ég treysti þeim ekki
fyrir slíkri veislu."
„Kórrétt Lúlli minn. Við björg-
um þessu. Eigum við ekki að hafa
það veislu með nánustu samstarfs-
mönnum?"
„Jú, endilega. Það vill svo til að
það voru einungis flokksbundnir
alþýðubandalagsmenn sem stóðu
að þessu, svona tvær tylftir. Þessir
íhaldsforkólfar í embættisstólun-
um gerðu auðvitað ekki neitt."
Ring, ring.
,,Frikki Soph? Þetta er Siggi Páls,
þú veist, við vorum samstúdentar.
Heyrðu það eru 25 ár síðan við út-
skrifuðumst. Geturðu ekki haldið
veislu af því tilefni, þú veist eins og
alltaf er verið að gera fyrir félagið
okkar Orator?"
„Auðvitað vinur, þetta var nú
helvíti fjölmennur og skemmtileg-
ur árgangur! Eigum við að segja ,
kokteilboð í Rúgbrauðsgerðinni
og svo ball á eftir?"
Bank, bank.
„Blessaður Halldór. Ég færi þér
kveðju frá fulltrúaráði framsókn-
arfélaganna. Okkur datt í hug að
gott væri að hitta þig á léttu nótun-
um og ganga frá nokkrum kjör-
dæmismálum."
„Ég er nú hræddur um það. Ég
býð heim til mín."
„Er . . . það gæti verið nokkuð
fjölmennt. Er einhver sjens að þú
getir græjað nokkrar flöskur á þú
veist hvaða prís?"
„Sama og gert. Ég tala við þig
þegar ég er búinn að sinna grát-
kórnum."
Bank, bank.
Ring, ring.
Glugg, glugg.
Skál, kling.