Alþýðublaðið - 06.12.1989, Síða 6

6
Miðvikudagur 6. des. 1989
BÓKAFRÉTTIR
Almenna bókafélagið hefur gefið út
bókina Fransí biskví eftir Elínu
Pálmadóttur sem fjaliar um sögu
frönsku íslandssjómannanna um
þriggja alda skeið.
í bókinni rekur Elín áhrifamikla
sögu sem ekki hefur áður verið rak-
in og fyllir upp í stóra eyðu í sögu
sjósóknar við íslandsstrendur.
Heimildasöfnun og ritun bókarinn-
ar hefur tekið níu ár.
Húsið með blindu glersvölunum
eftir Herbjörgu Wassmo er fyrsti
hluti sagnabálksins um stúlkuna
Þóru sem höfundur fékk bók-
menntaverðlaun Norðurlandaráðs
fyrir árið 1987. Sagan gerist á eyju í
Norður-Noregi. Þóra er barn þýsks
hermanns úr hernámsliðinu og hún
og móðir hennar verða báðar að
líða fyrir það. Höfundur lýsir draum-
um og angist Þóru á naerfærinn hátt
og sagan geislar af Ijóðrænni fegurð
þrátt fyrir voveiflega atburði. Hann-,
es Sigfússon skáld þýddi söguna. Út-
gefandi er Uglan.
Bók Thors Vilhjálmssonar, Folda,
kom fyrst út árið 1972 og seldist þá
upp. Nú kemur hún út í nýrri kiljuút-
gáfu. Bókin hefur að geyma þrjár
frásagnir, kallaðar skýrslur, sem all-
ar eru þjóðlegar ferðasögur og um
leið nýtt vín á gömlum belgjum. Sú
fyrsta er ævintýraleg hrakninga-
saga, íslenskir bændur á eftirleitum
á fjöllum. Önnur skýrslan segir af
sendinefnd að skoða sósíalismann í
Kína með sérstæðri blöndu af
sveitamennsku og forvitni. Loka-
skýrslan lýsir sólarlandaferð ís-
lenskra hjóna. Útgefandi er Uglan.
Út er komin „Árni í Hólminum —
engum líkur!“ eftir Eduard Ing-
ólfsson. Eðvarð hefur skráð ævi-
þætti Árna Helgasonar í Stykkis-
hólmi, fyrrum póstmeistara og
sýsluskrifara. Margir þekkja hann
einnig sem höfund bráðskemmti-
legra og landsfleygra gamanvisna —
og skemmtikraft.
Halkkr Stefamson
Sögt^
Bókaútgáfa Máls og menningar hef-
ur sent frá sér bókina Sögur eftir
Halldór Stefánsson. Þetta er „Stór-
bók“ og geymir öll smásagnasöfn
Halldórs, en þau eru í fáum drátt-
um (1930), Dauðinn á þriðju hæð
(1935), Einn er geymdur (1942),
Sögur og smáleikrit (1950), þar
sem leikritunum er þó sleppt, og
Blakkar rúnir (1962).
Út er komin bókin Eyktir eftir
Gunnar Kristinsson, tón- og mynd-
listarmann. í bókinni eru á þriðja
tug Ijóða og jafnmargar myndir sem
höfundur hefur skorið í dúk og
þrykkt.
Ljóðin eru myndræn og túlka
sterkar tilfinningar og óvenjulegt,
erótískt innsæi í heim minninga og
skynjunar.
• Krossgátan
□ 1 2 3 n 4
5
6 n 7
s 9
10 □ 11
□ 12
13 □ _ □
Lárétt: 1 skaöi, 5 örva, 6 skyn, 7
tvíhljóöi, 8 hraðanum, 10 eins, 11
látbragö, 12 fugl, 13 lifir.
Lóðrétt: 1 brigðull, 2 færni, 3
umstang, 4 tæpir, 5 biturt, 7 fé, 9
friður, 12 kind.
Lausn á siðustu krossgátu
Lárétt: 1 smána, 5 svöl, 6 ker, 7
km, 80lgeir, 10 11,11 iða, 12 ær-
ir, 13 auðan.
Lóðrétt: 1 svell, 2 mörg, 3 ál, 4
aumrar, 5 skolla 7 kiöin, 9 eira, 12
æð.
Straumar og stefnur...
Framh. af bls. 5
inni Oppstigning fra det usynlige
(Upprisa frá því ósýnilega), sem
hefur verið kölluð „lykilróman frá
sýndarmenntalífi Oslóborgar."
Hér er ekki beinlínis um ofbeldi að
ræða, heldur um hvernig nútíma-
maðurinn verður að aðlaga sig
stjórnarvélhyggju þjóðfélagsins.
Bókin fjallar um afskipti einstakl-
ingsins af hugmyndafræði og öðr-
um tískufyrirbærum á hégóma-
legri fiflaöíd okkar, þar sem kjána-
skapurinn er að svæfa okkur.
Aðalpersóna bókarinnar er von-
svikinn róttækur rithöfundur. Rót-
tækni hans er i raun og veru ein-
ungis félagsleg siðvenja, arfleifð
frá æskuárum þegar hann ólst upp
með borgaralegri metorðagirnd
jafnaðarmanna. Með skrípalegum
hætti er hann talinn á að skrá ævi-
sögu íhaldssams og drykkfellds ut-
anríkisráðherra. Þetta ritstarf hef-
ur i för með sér að hann kynnist
viðbjóðslegum undirferli heims-
stjórnmála með CIA-njósnurum,
dularfullum morðingjum og vafa-
sömum tvíförum.
Nokkrir rithöfundar segja frá
hegöun manna í óumflýjanlegu
öngþveiti. Þetta á t.d. við um 0y-
stein Lonn, sem hefur lýst auö-
valdskreppum og sálrænum af-
leiðingum þeirra í mörgum bók-
um, m.a. i Tom Rebers siste retrett
(Síðasta undanhald Toms Reber)
frá því í fyrra. Þessi skáldsaga fjall-
ar um útgerðarmann sem er hótaö
gjaldþroti og um viöbrögö um-
heimsins. Þegar fer aö halla undan
fæti, falla virkismúrarnir og ófyrir-
sjáanlegir kraftar öðlast gildi. Hér
er um bók í úrvalsflokki að ræða
og er hún hin skemmtilegasta af-
lestrar.
Frásagnarlist Oystein Lonn er
stuttorð, ástríðulaus og spör á upp-
lýsingar sem beina lesandanum
að ákveðinni túlkun. Hún minnir
stundum á stíl Tarjeis Vesaas eða
Roys Jacobsen, sem einnig fara
frekar huldu höföi en skrifa opin-
skátt í bókum sínum.
Sálfræðileg glæpasaga
Síðasta skáldsaga Roys Jacob-
sen, Virgo, er efnislega skyld bók-
um 0ysteins Lonn. Roy Jacobsen,
sem heimsótti ísland í boði Nor-
ræna hússins í mars sl„ stendur í
fremstu víglínu þeirrar rithöf-
undakynslóðar sem kvaddi sér
hljóðs í byrjun 9. áratugarins.
Hann hefur fullt vald á hinni erf-
iðu list aö ympra á i staö þess aö
segja beint frá í lýsingum sínum á
afkimum tilverunnar, þ.e.a.s. á
mönnum og samskiptum þeirra
sem leiða í Ijós skyldleikann á milli
svokallaðs heilbrigðs lífs innan
samfélagsins og svokallaðs sjúk-
legs afbrigðileika fyrir utan.
Dagblaðið Verdens Gang í Osló
kynnti Virgo sem hátind síðustu
bókauppskeru í Noregi. Bókin
fjallar um flókna togstreitu á milli
föður og dóttur, einkum og sér i
lagi um æðisgengna baráttu dótt-
urinnar gegn föðurlegu valdboði.
Faðir hennar er látinn laus eftir 20
ára fangelsisvist, sennilega vegna
misþyrmingar og kynferðislegs of-
beldis gagnvart henni. Á fullorð-
ins árum á hún í miklum erfiðleik-
um í samskiptum sínum við karl-
menn og hvernig hún á að bregö-
ast við girnd þeirra. Hún ber taum-
laust hatur til föðurins, en þaö
reynist vera fyrirsláttur. Þrátt fyrir
misgerð hans á æskuárum hennar
er hann eini maðurinn sem hún
hefur haft áhuga á. Þetta leiðir til
þess að atburðir fortíðarinnar
endurtaka sig meö hörmulegum
afleiðingum.
Virgo er hátt hafin yfir samfé-
lagslegar raunsæisskýrslur og
væminn ádeiluskáldskap. Hún á
heima í bókmenntagrein sem
mætti kalla sálfræðilega glæpa-
sögu. Sama má segja um skáldsög-
una hans frá hitt í fyrra, Det nye
uannet (Nýja vatnið). Sakamála-
sagan virðist vera vel valin tján-
ingaraðferð í bókum Roys Jacob-
sen, sem er ekki fyrst og fremst að
reyna að lýsa því augsýnilega, en
heldur að afhjúpa hið ósýnilega.
Nýja uatnid er aðalverk hans hing-
að til og kemur út í íslenskri þýð-
ingu hjá Almenna bókafélaginu
áriö 1990.
(Höfundur er norskur
sendikennari við Háskóla
Islands).
RAÐAUGLÝSINGAR
Símaskráin
1990
Tilkynning til símnotenda
Undirbúningur að útgáfu símaskrár 1990 er nú haf-
inn.
Breytingar og viðbætur, svo sem ný aukanöfn,
þurfa að hafa borist eigi síðar en 15. desember nk.
Nota má eyðublaðið á bls. 849 í núgildandi síma-
skrá.
Breytingar á heimilisfangi þarf ekki að tilkynna sér-
staklega.
Ritstjóri símaskrár
Kratakaffi
í kvöld kl. 20.30 í Félagsmiðstöð jafnaðarmanna
Hverfisgötu 8—10.
Verði ekki kvöldfundir á Alþingi munu þingmenn
flokksins mæta.
Þetta er síðasta KRATAKAFFI fyrir jól.
Alþýðuflokksfélag Reykjavíkur
Utanríkismálanefnd S.U.J.
Við eigum okkur draum.
En þú?
Vikulegur morgunverðarfundur utanríkismála-
nefndar S.U.J. verður haldinn nk. laugardag 9. des.
kl. 9.56, að Hverfisgötu 8—10.
Mætið stundvíslega og brosið í umferðinni.
Hinir ofuraktífu
Alþýðuflokkurinn hlustar
Stefnuskrármál
Málstofa um stefnuskrármál, miðvikudaginn 6. des.
kl. 20.30 í Alþýðuhúsinu, Strandgötu 32, Hafnar-
firði.
A þessum fundi verður rætt um stefnuskrármál.
1. Hver er staða Alþýðu-
flokksins í litrófi ís-
lenzkra stjórnmála?
2. Hvernig ber að setja
fram í stefnuskrá hug-
myndafræði jafnaðar-
stefnunnar?
3. Hvernig verður hug-
myndafræði komið í
framkvæmd?
Hópstjóri: Gísli Ágúst Gunnlaugsson.
Alþýðuflokkurinn
Alþýðuflokkskonur
Desemberfundurinn verður haldinn í Félagsmið-
stöð jafnaðarmanna að Hverfisgötu 8—10, laugar-
daginn 9. des. kl. 12.00—14.00.
Rannveig Guðmundsdóttir
segir frá dvöl sinni á
þingi Sameinuðu þjóðanna.
Mætum allar.
Stjórn S.A.
Alþýðuflokksfélag
Garðabæjar og
Bessastaðahrepps
Jólafundurinn verður föstudaginn 8. des. og hefst
kl. 20.30.
Góðir gestir mæta.
Mætum öll.
Stjórnin
= Viðvörun
Gera aukaverkanir lyfsins
sem þú tekur þig hættulegan
í umferðinni?
Rauður:
þríhymingur