Alþýðublaðið - 27.02.1990, Síða 3

3
Þriðjudagur 27. febr. 1990
Fréttir crf ummælum utanrík-
isráðherra voru ónákvæmar
Beiöni Bónus um verslun í Vesturbœ hafnaö:
Ætlum okkur vestureftir fyrr en
seinna segir Jóhannes Jónsson
Utanríkisráðuneytið hefur
sent frá sér fréttatilkynningu
vegna ónákvæmra frétta af um-
mælum utanríkisráðherra
varðandi formennsku Svía í
ráðherranefnd Fríverslunar-
samtaka Evrópu á upplýsinga-
fundi utanríkisráðuneytisins
CISV heitir alþjóðleg friðar-
hreyfing, sem tengist Samein-
uðu þjóðunum gegnum Barna-
hjálp samtakanna. CISV er
stofnað að undirlagi dr.Doris-
ar Allen, bandarísks barnasál-
fræðings.
Samtökin gangast fyrir ung-
lingaskiptum fyrir félagsmenn á
um viðræður EFTA og EB ■ Ól-
afsvík 21. febrúar sl.
Það sem gerðist á fundinum var
að spurt var hvort dregist gæti að
hefja samningaviðræðurnar.
Sagði ráðherra þá m.a. orðrétt:
„Annað veldur mér áhyggjum.
aldrinum 12—15 ára.Tíu unglingar
frá hverju landi fara ásamt farar-
stjóra til annars lands og búa þar í
tvær vikur hjá ClSV-fjölskyldum.
Skipulögð er sérstök sameiginleg
dagskrá, en ungmennin verða
eins og einn úr fjölskyldunni með-
an þau dvelja erlendis.
í ár verða unglingaskiptin við
Newcastle i Englandi 7,—21. apríl
Það er stjórnarkreppa í Svíþjóð.
Ríkisstjórnin þar riðar til falls.
Hugsanlega eru kosningar fram-
undan. Svíþjóð tók við for-
mennskunni af okkur og átti að
skila málinu í höfn, því Svíar settu
sér það metnaðarfulla prógramm
aö ljúka þessum samningum á
þessu ári.”
Fleiri voru orð utanríkisráð-
herra um formennsku Svía í rá-
herranefnd EFTA ekki á þessum
Ólafsvíkurfundi.
og 17,—31. júlí, — og við, Amster-
dam í Hollandi 13. júlí til 12. ágúst.
Nú er um að gera að sækja um,
umsóknarfrestur er til 1. mars,
umsóknir sendast í pósthólf 86,
210 Garðabæ. Nánari upplýsingar
má fá hjá Bryndísi i síma 45382;
Sigurbjörgu í síma 41190 og Guð-
rúnu í síma 657636.
Jóhannesi Jónssyni eiganda
Bónusverslananna hefur verið
hafnað af borgarstjórn að nýta
húsnæði Ellingsen við Boða-
granda undir matvöruverslun.
Verslun þessi hefði verið stað-
sett miðja vegu milli Hagkaupa
og Miklagarðs í Vesturbænum
hefði hún komið til. Jóhannes
segist þó ekki halda að það haf i
verið ástæðan fyrir synjuninni
og sagði jafnframt í samtali við
Alþýðublaðið í gær að hann
ætlaði sér í Vesturbæinn og
það fyrr en seinna.
Jóhannes rekur tvær Bónus-
verslanir í Reykjavík, í Skútuvogi
og Faxafeni og hefur uppi áform
um að færa enn út kvíarnar eins
og fram kemur af orðum hans.
Hann sagði að rökstuðningur fyrir
neitun borgarstjórnar hefði verið
sú að þarna ætti að koma íbúða-
reitur en ekki athafnasvæði, við
því væri ekkert að segja.
Alþjóðleg unglingaskipti:
Viltu kynnast erlendri fjölskyldu á vegum CISV?
Girnilegt brauð laust
þjónað prestakallinu síðan 1976
og fær lausn frá embætti 1. maí
n.k. og gerist prestur við Borgar-
spítalann í Reykjavík. Við spítal-
ann hefur sr. Sigfinnur Þorleifsson
þjónað undanfarin 5 ár, og fær
hann nú séra Birgi til liðs við sig.
Mosfellsprestakali hefur ver-
ið auglýst íaust til umsóknar af
Biskupi íslands. Umsóknar-
frestur er til 18. mars. Presta-
kallið er ein sókn, Lágafells-
sókn, en kirkjurnar eru tvær,
að Lágafelli og Mosfelli.
Séra Birgir Ásgeirsson hefur
FRÉTTIN BAK VIÐ FRÉTTINA
Norrœn samvinna:
EKKI BARA RÆÐUR
OG VEISLUHÖLD
Þá er þing Norðurlandaráðs hafið í Reykjavík og því verð-
ur norrænt samstarf væntanlega ofarlega á baugi næstu
daga. Umhverfismál verða ofarlega á baugi á þessu þingi
og því máttum við ekki seinni vera að koma okkur upp um-
hverfisráðuneyti þó það sé að vísu lítið annað en ráðherr-
ann enn sem komið er. Ýmsum þykir við hæfi að amast við
þingum Norðurlandaráðs og norrænu samstarfi yfirleitt og
telja það einkennast af fundum og ræðuhöldum, pappírs-
mokstri og veisluglaum. En hvað sem slíkri gagnrýni líður
þá fer ekki milli mála að við íslendingar höfum notið góðs
af norrænu samstarfi og lagt til þess mun minna fé en við
höfum fengið í staðinn.
„Það sem mér finnst vanta á norrænt samstarf í þágu almennings, er meiri
fréttamiðlun milli íslands og annarra Norðurlanda. Vilji íslendingar fylgj-
ast með því hvað er aö gerast hjá nágrannaþjóðunum þurfa þeir að vera
áskrifendur að blöðum og tímaritum frá þessum þjóðum," segir Sæmund-
ur Guðvinsson ma. i grein sinni.
Hins vegar er ekki vafi á að það
þarf að gera mun meira af því að
kynna norrænt samstarf meðal al-
mennings hér á Norðurlöndum.
Alltof margir standa í þeirri trú að
hér sé fyrst og fremst um að ræða
[samstarf ráðherra, þingmanna og
lembættismanna. En auðvitað er
iþessi samvinna mun víðtækari.
ömul og ný tengsl
Þótt Kaupmannahöfn sé ekki
llengur höfuðborg íslands er það
engu að síður staðreynd að þang-
að leggja fleiri Islendingar leið
sína árlega en til annarra borga
eða staða í útlöndum. Náin tengsl
Norðurlanda gegnum aldir á
mörgum sviðum er eðlilegur
grunnur til að byggja á samstarf og
samvinnu í dag. Norðurlandaþjóð-
ir eiga sameiginlegra hagsmuna
að gæta á ýmsum sviðum þótt
.hagsmunir skarist að vísu á öðrum
sviðum, til dæmis hvað varðar
fiskútflutning. Á alþjóðavettvangi
vekur samstaða Norðurlanda-
þjóða athygli og kannski hefur
aldrei verið meiri þörf á slíkri sam-
stöðu en núna þegar mun fjöl-
mennari ríki eru að mynda sterk-
ari tengsl sín á milli.
Þegar komið er til Norðurlanda
má glöggt finna velvild í garð Is-
lands og Islendinga og undantekn-
ingalítið er almenningur fullur
áhuga á að bregða sér í íslands-
|ferð, enda láta margir verða af því
log það í síauknum mæli. Þá má
ekki gleyma því, að þúsundir ís-
lendinga eru búsettir í Danmörku,
Noregi og Svíþjóð og mikill fjöldi
hefur dvalið við nám eða störf á
^Norðurlöndum um lengri eða
skemmri tíma. Þegar allt kemur til
alls lítum við á frændþjóðirnar að-
eins sem hálfgildis útlendinga því
þær hafa staðið okkur mun nær
en aðrar þjóðir. En þetta kann að
breytast.
Andrés hornreka
Það eru ekki ýkja mörg ár síðan
Andrésblöðin góðu gerðu íslensk
börn, að minnsta kosti stráka, flug-
læs á dönsku á skömmum tíma.
En það er af sem áður var. Andrés
farinn að koma út í íslenskri þýð-
ingu og nú hafa amerískar teikni-
myndahetjur af allt öðrum toga
velt Andrési af stalli. Þetta er að
vissu leyti táknrænt fyrir þróun-
ina. Engilsaxnesk áhrif hafa stöð-
ugt farið vaxandi í okkar daglega
lífi á kostnað þess sem kalla má
norræn áhrif. Þar valda fjölmiðlar
miklu og þá helst sjónvarpsstöðv-
arnar. Af erlendu efni er yfirgnæf-
andi hluti á ensku eða amerísku.
Lítið fer fyrir norrænu efni með
góðum undantekningum þó.
Minna má á danska myndaflokk-
inn Matador sem naut mikillar
hylli hér, en hann var óralengi á
leiðinni.
Nú segja margir að skandinav-
ískt sjónvarpsefni sé með því leið-
inlegra sem gerist í veröldinni og
víst er að ýmislegt sem við höfum
séð frá frændþjóðunum hefur ver-
ið æri þunglyndislegt. En þetta
hefur verið að breytast og nægir
að minna á sókn Dana í gerð kvik-
mynda og sjónvarpsefnis.
Lítið um fréttir
Það sem mér finnst vanta á nor-
rænt samstarf í þágu almennings,
er meiri fréttaflutningur milli Is-
lands og annarra Norðurlanda.
Vilji íslendingar fylgjast með því
hvað er að gerast hjá nágranna-
þjóðunum þurfa þeir að vera
áskrifendur að blöðum og tímarit-
um frá þessum þjóðum. Þær fréttir
sem við fáum í gegnum íslenska
fjölmiðla frá Norðurlöndum eru
einkum af pólitískum toga eða af
einhverjum áföllum sem dynja yf-
ir menn til sjávar og sveita. Við vit-
um lítið um hvað er í gangi á
menningarsviðinu, svo dæmi sé
tekið. Ekki hvaða leikhúsverk
njóta mestrar hylli í höfuðborgum
Norðurlanda, ekki hvaða bækur
seljast þar mest eða hvaða sýning-
ar eru í gangi í listasölum.
Ríkisútvarpið ku vera með
mann á föstum launum með að-
setri í Kaupmannahöfn og á hann
að sinna fréttum frá Norðurlönd-
um. Mér finnst alltof lítið bera á
honum hverju sem um er að
kenna. Ég efast um að hann sendi
meira efni á mánuði en hann Jón
Einar í Osló sem sinnir frétta-
mannsstarfinu bara í hjáverkum.
Ég er ábyggilega ekki einn um það
að vilja fá að vita hvernig fólk hef-
ur það almennt á Norðurlöndum
þó ekki væri annað. Við megum
ekki iáta norrænt samstarf fara
fram fyrir ofan höfuðið á okkur, ef
svo má að orði komast. Norræna
húsið í Reykjavík gegnir mikil-
vægu hlutverki í þessu sambandi
og er ómissandi tengiliður við
önnur Norðurlönd á sviðum bók-
mennta og lista og þar er hægt að
lesa blöðin frá Norðurlöndum. En
það eiga ekki allir íslendingar
greiðan aðgang að Norræna hús-
inu, alla vega ekki meðan ein-
hverjir kjósa að búa utan höfuð-
borgarinnar. Það þyrfti að gera
mun meira af því að fara með ýms-
ar dagskrár sem fram fara í Nor-
ræna húsinu út um land svo fleiri
mættu njóta en þeir sem búa í
næsta nágrenni hússins.
Ekki bara þiggjendur
Auðvitað erum við ekki og eig-
um ekki að vera bara þiggjendur í
norrænu samstarfi. Á vegum
Norðurlandaráðs hefur farið V
fram margs konar kynning á ís-
lenskri menningu annars staðar á
Norðurlöndum sem yfirleitt hefur
hlotið góða dóma og vakið at-
hygli. Nægir að nefna Bókmennta-
verðlaun Norðurlandaráðs sem
hafa vakið athygli á íslenskum höf-
undum og sömuleiðis má minna á
kynningu á verkum íslenskra tón-
skálda.
Einstaka fýlupokar halda því
fram að þátttaka okkar í norrænu
samstarfi sé ekki annað en það að
láta troða upp á okkur hrútleiðin-
legu norrænu menningarefni og
þakka sínum sæla fyrir að hafa
Dallas og Santa bla bla bla. En
þetta er auðvitað rugl. Og við
þurfum ekki að vera með neina
minnimáttarkennd gagnvart öðr-
um Norðurlandaþjóðum, jafnvel
þótt okkur gangi illa að sigra Dani
i fótbolta. Við bætum það upp
margfalt í handboltanum. Sam-
skiptin á sviði íþróttamála eru
mikil og mikilvæg. Þá verður
spennandi að sjá hvað kemur út úr
nýstofnuðum kvikmyndasjóði
sem á að styrkja gerð norrænna
kvikmynda og sjónvarpsefnis.
Við skulum fyrir alla muni halda
áfram að efla norræna samvinnu
hvar og hvenær sem því verður
viðkomið og leitast við að njóta
þess besta sem okkur býðst frá
öðrum Norðurlöndum um leið og
við bjóðum fram það besta sem
við höfum að bjóða.