Alþýðublaðið - 26.09.1990, Blaðsíða 2

2
FRÉTTASK ÝRING
Miðvikudagur 26. sept. 1990
Fólk
Bjöm ÓMsson i
Eden
Björn Ólafsson listmálari
hyggst opna málverka-
sýningu í Eden í Hvera-
gerði 2. október nk. Sýn-
ingin stendur til 14. okt-
óber og er opin alla daga
frá klukkan 09.00 til
22.00. A sýningunni eru
20 olíumálverk og er
myndefnið sótt í íslenskt,
landslag.
FyriHestur um
Svavar
Guðnason
Fimmtudaginn 27. sept-
ember nk. kl. 20.30 held-
ur Júlíana Gottskálksdótt-
ir listfræðingur fyrirlestur
um Svavar Guðnason í
Listasafni íslands. Fyrir-
lestur þessi er haldinn í
tengslum við yfirlitssýn-
ingu á verkum lista-
mannsins í safninu og
nefnist hann: Hin sjálf-
sprottna tjáning og agaða
hugsun.
Tónleikar
Kammermúsik-
kiúbbsins
Fyrstu tónleikar Kamm-
ermúsikkldbbsins á
starfsárinu 1990—1991
verða haldnir sunnudag-
inn 30. sept. nk. kl. 20.30
í Bústaðakirkju. Á efnis-
skránni er ekkert slor því
fyrir hlé er kvintett fyrir
klarínettu og strengja-
kvartett í A-dúr, k. 581 eft-
ir Wolfgang Amadeus
Mozart en þetta verk
samdi hann árið 1789.
Eftir hlé mun strengja-
kvartett í G-dúr, op. 161,
D.887 eftir Franz Schu-
bert óma um kirkjuna en
strengjakvartett þennan
hristi hann fram úr erm-
inni á því herrans ári
1826. Flytjendur eru: Þór-
hallur Birgisson, l.fiðla,
Cathleen Bearden, 2.
fiðla, Helga Þórarinsdótt-
ir, lágfiðla, og Óskar Ing-
ólfsson en hann leikur á
klarínettu. Þess er óskað
að félagar sýni gírókvitt-
un fyrir árgjaldi er þeir
koma á tónleikana.
Skodanakönnun Félagsvísindastofnunar Háskólans
A RETTRI BRAUT
Gifurlegar breytingar hafa átt sér stað á
húsnæðiskerfi Íslendinga á þessu kjörtima-
bili, eða frá árinu 1987. Húsbréfakerfið hef-
ur verið tekið i notkun og kaupleigukerfi
ibúða komið á fét. Þorra íslendinga finnst vel
eða sæmilega hafa tekist til i þeim efnum.
Þrátt fyrir að Alexander Stefánsson, fyrrver-
andi fólagsmálaráðherra, hafi fundið þeim
breytingum sem átt hafa sér stað flest til fer-
áttu eru 73,5% stuðningsmanna Framsókn-
arflokksins annarrar skoðunar en hann.
TRYGGVI HARÐARSON SKRIFAR
Það er Félagsvísindastofn-
un sem hefur gert könnun
um afstöðu íslendinga á
breytingum á húsnæðiskerf-
inu. Könnunin var gerð í byrj-
un september og náði úrtakið
til 1.000 þátttakenda á aldrin-
um 18—75 ára. Alls fengust
svör frá 675 manns. Niður-
stöður könnunarinnar eru
ótvírætt á þann veg að al-
menningur er almennt sáttur
við þær breytingar sem hafa
verið að eiga sér stað í hús-
næðismálum.
78% fylgjandi____________
breytingum_______________
Fyrsta spurningin hljóðaði
svo: „Hvernig finnst þér að
stjórnvöldum hafi tekist til
um breytingar í húsnæðis-
málum á kjörtímabilinu Q>e-
með tilkomu húsbréfakerfis,
kaupleiguíbúða og eflingu fé-
lagslega kerfisins)?“
77,9% fannst vel eða sæmi-
lega hafa tekist til en aðeins
22,1% illa. Yngsti aldurshóp-
urinn var ánægðastur með
breytingarnar, eða 81,3%, á
meðan 72,2% af fólki yfir 55
ára aldri var ánægt með eða
sátt við breytingarnar.
Mest ánægja með breyting-
arnar var í röðum sérfræð-
inga og atvinnurekenda og
taldi 83,1% þeirra vel eða
sæmilega hafa tekist til með-
an 70,6% verkafólks voru
sama sinnis. Þá kemur í Ijós
að breytingarnar eiga mestu
fylgi að fagna á Reykjanesi,
82,4%, en nokkru minna i'
Reykjavík og landsbyggðinni,
eða rúm 76% svarenda.
Sé afstaða fólks skoðuð eft-
ir afstöðu til pólitíkur kemur
í ljós að breytingarnar njóta
mests fylgis meðal stuðnings-
manna Alþýðuflokksins,
90%, og Alþýðubandalags,
93,3%, en minnsts fylgis
meðal stuðningsmanna
Kvennalista, 72,7%, og Fram-
sóknarflokks, 73,5%. Afstaða
stuðningsmanna Sjálfstæðis-
flokksins endurspeglar með-
altalið, 77,9% þeirra svara því
til að vel eða sæmilega hafi til
tekist.
Áherslan á ______________
kaupleiguibúdir
Þá var spurt: „Hvern af eft-
irtöldum kostum í húsnæðis-
málum vildir þú að mest
áhersla yrði lögð á í framtíð-
inni?“ Svarendur gátu valið
um húsbréfakerfið, kaup-
leiguíbúðir eða félagslega
húsnæðiskerfið.
Flestir vildu að áherslan
lægi á kaupleiguíbúðum, eða
41,4%, þá húsbréfakerfið,
37,6%, og síðan félagslega
húsnæðiskerfið, eða 21%.
Rétt er að taka fram að kaup-
leiguíbúðir eru innan félags-
lega húsnæðiskerfisins.
Afstaða eftir stéttum end-
urspeglast í hvað lausnir
henta viðkomandi stétt.
Þannig vilja 56,5% sérfræð-
inga og atvinnurekenda að
áherslan verði á húsbréfa-
kerfið en 23,6% verkafólks.
46,3% verkafólks vilja hins
vegar að áherslan verði á
kaupleiguíbúðir meðan
31,8% sérfræðinga og at-
vinnurekenda eru sömu
skoðunar og aðeins 11,8%
þeirra vilja leggja áherslu á
félagslega húsnæðiskerfið
meðan 30,1% verkafólks vill
það.
Spurningin „Ertu almennt
hlynnt(ur) því eða andvíg(ur)
að skattfé sé notað til að
greiða niður húsnæðiskostn-
að íbúðareigenda?" er of
óljós til að hægt sé að draga
viðtækar ályktanir af henni.
Er þar átt við að greiða niður
húsnæðiskostnað jafnt fyrir
alla eða til ákveðinna hópa?
Eru þau 54,6% sem andvíg
segjast, að jánka því að taka
eigi upp markaðsvexti á öll
húsnæðislán? Hefur fólk yfir-
leitt hugmynd um að hægt sé
að bjóða upp á niðurgreidda
vexti án þess að ríkið greiði
það af skattfé landsmanna og
hver annar ætti þá að greiða
niður vextina?
Munurinn á skattfé
og hinu opinbera
í könnuninni var einnig
spurt: „Eru almennt
hlynnt(ur) þvi eða andvíg(ur)
að leigjendur njóti húsaieigu-
bóta frá hinu opinbera?"
54,5% svara því til að þeir séu
því hlynntir en 45,5% segjast
því andvígir. Það sem vekur
athygli er að fleiri virðast
fylgjandi húsaleigubótum en
að greitt sé af skattfé til hús-
næðiseigenda. Kemur það ef-
laust til af því að „skattfé"
skilur fólk sem sína eigin pen-
inga en þegar talað er um að
hið opinbera þá séu einhverj-
ir aðrir að borga. Ef spurning-
unni um að nota skattfé til að
greiða niður húsnæðiskostn-
að íbúðareigenda hefði verið
orðuð öðru vísi og spurt
hvort afnema ætti með öllu
félagslega húsnæðiskerfið og
láta alla greiða markaðsvexti
af húsnæðislánum hefði út-
koman orðið allt önnur.
Þá voru þeir sem sögðust
hlynntir því að greiða niður
húsnæðiskostnað spurðir:
Yfirgnæfandi meirihluti svarenda í könnun Félagsvísindadeildar um húsnæðismál er
sáttur við stefnu Jóhönnu Sigurðardóttur félagsmálaráðherra að stórefla félagslega
íbúöakerfiö.
„Finnst þér að húsnæðisbæt-
ur og niðurgreiðsla vaxta
ættu að miðast við tekjur og
eignir viðkomandi, eða ættu
allir að fá sömu upphæð?"
89,3% fannst að slíkt ætti að
miðast við tekjur og eignir en
aðeins 10% að allir ættu að fá
sömu upphæð.
Nidurstödur á skjön
on étvireeðar____________
Það má því segja að niður-
stöður könnunarinnar eru
nokkuð á skjön. í ráðherratíð
Jóhönnu Sigurðardóttur, nú-
verandi félagsmálaráðherra,
hefur félagslega íbúðarkerfið
verið stórlega eflt. Yfirgnæf-
andi meirihluti svarenda í
könnuninni eru sáttir við þá
stefnu. Á sama tíma segjast
aðeins 45% aðspurðra vera
fylgjandi því að skattfé lands-
manna sé notað til að greiða
niður kostnað íbúðareig-
enda. Þá má ætla að niður-
stöður við þeirri spurningu
hefðu getað orðið aðrar ef
notað hefði verið orðið hús-
næðiskaupenda í stað hús-
næðiseigenda. Umrædd
spurning hefði því þurft frek-
ari skilgreiningar við.
Meginniðurstöður könnun-
arinnar eru þó mjög skýrar.
Yfirgnæfandi meirihluti þjóð-
arinnar er sáttur við þær
bteytingar sem hafa verið að
eiga sér stað á þessu kjör-
timabili. Helstu gagnrýnend-
ur á þeim breytingum sem Jó-
hanna Sigurðardóttir hefur
staðið fyrir eru Alexander
Stefánsson, fyrrirennari Jó-
hönnu sem félagsmálaráð-
herra, og Ásmundur Stefáns-
son, forseti ASÍ. Af flokks-
mönnum Ásmundar í Al-
þýðubandalaginu eru þó
93,3% sáttir eða ánægðir
með þær breytingar sem
gerðar hafa verið og 73,5%
þeirra sem styðja flokk Alex-
anders, Framsóknarflokkinn.
HÚSNÆÐISMÁLIN