Alþýðublaðið - 27.06.1990, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 27. júní 1990
NÆSTAFTASTA SÍÐAN
7
Hér er Nelson Mandela ásamt Winnie konu sinni en bandarískir öfgamenn
segja hann úlf t sauöagæru.
Bandarískir
hægrímenn
skipuleggja
mótmæli gegn
Mandela
Bandarískir hægrimenn, sem
hafa harðlega gagnrýnt Nelson
Mandela, hyggjast standa fyrir
öflugri auglýsingaherferð gegn
honum og Afríska þjóðarráðinu
sem þeir telja hryðjuverkasam-
tök sem stjórnað er af kommún-
istum.
Nú nýlega prentuðu þeir heilsíðu
auglýsingu í blaðinu Atlanta Cons-
titution og birtist hún tveimur dög-
um fyrir komu Mandela til Atl-
anta-borgar. Þar sagði: „Það er
rangt að veita höfðinglegar móttök-
ur þeim manni sem vill eyðileggja
land sitt með kommúnísk-ættuðum
sósíalsisma." Þessir sömu hægri-
menn hafa skipulagt fundaferð með
Tamsanqa Linda, en hann er að
þeirra sögn fyrrverandi bæjarstjóri í
blökkumannaþorpinu Ibhayi sem
liggur nálægt Port Elizabeth í Suð-
ur-Afríku. Linda þessi hefur gagn-
rýnt Afríska þjóðarráðið harðlega
og segir það ekkert annað en
skálkaskjól fyrir suður-afríska
kommúnistaflokkinn. Hann heldur
því einnig statt og stöðugt fram að
Mandela ljúgi visvítandi að fólki.
Einn hluti auglýsingaherferðar-
innar er fólginn í því að birt er mynd
af Mandela, leiðtoga Afríska þjóðar-
ráðsins, þar sem hann stendur við
hlið Joe Slovo, formanns Suður-Afr-
íska kommúnistaflokksins, og í bak-
grunni er borði sem ber mynd af
hamri og sigð. Leiðtogarnir hafa
báðir kreppta hnefa á lofti sem
merki um baráttu sína.
Bandarísk áhríf
fíæða yfír Kúbu
Þrátt fyrir að fjandskapur hafi
ríkt milli ríkjanna tveggja í þrjá
áratugi eru Kúbanir sólgnir í
bandaríska menningu og gildir
það jafnt um hornabolta, kvik-
myndastjörnur og poppgoð.
Ólíkt mörgum öðrum heimshlut-
um er amerísk menning ekki á
hverju götuhorni þannig að McDon-
alds hamborgarastaður dregur ekki
athyglina frá stóru myndinni af bylt-
ingarmanninum Che Guevara á
Plaza de la Revolucion eða Bylting-
artorginu. Aftur á móti vekur það
athygli ferðamanna hve mikið er
um bandarískar bækur, kvikmyndir
og sjónvarpsþætti. Þetta vekur
nokkra furðu þar sem óvild hefur
ríkt milli landanna tveggja allt frá
árinu 1961 er Bandaríkin slitu
stjórnmálasambandi við Kúbu. En
hvernig stendur þá á þessum miklu
amerísku áhrifum? Jú, þannig er
mál með vexti að í Bandaríkjunum
er starfandi útvarps- og sjónvarps-
stöð sem senda skemmtiefni með
spænsku tali yfir til Kúbu. Þessum
útsendingum geta Kúbanir hæglega
náð og láta ekki segja sér það tvisv-
ar. Kúbönsk yfirvöld hafa harðlega
mótmælt þessum sendingum og
segja þær brot á alþjóðalögum.
Bandarísk stjórnvöld eru hvergi
bangin og segjast flytja þeim 10
milljónum manna sem búa á Kúbu
fréttir af umheiminum. Þrátt fyrir
að kúbönsk stjórnvöld reyni að
trufla þessar útsendingar geta íbú-
arnir auðveldlega náð þeim á venju-
legum útvarpstækjum. Þegar veður
og vindar eru hagstæðir geta Ha-
vanabúar einnig fylgst með sjón-
varpi frá Flórída og eru þeir alætur
á sjónvarpsefni. Nú mætti ætla að
þessar útsendingar væru einu inn-
flytjendur bandarískrar menningar
til Kúbu en svo er alls ekki. Á Kúbu
starfa tvær sjónvarpstöðvar, sem
báðar eru í ríkiseign, en þær sýna
alltaf af og til bandarískt efni og auk
þess eru bandarískar myndir mjög
algengar í kúbönskum bíóum. Este-
ban Morales, en hann er sérfræðing-
ur í málefnum Bandaríkjanna á
Kúbu, segir ástæðuna liggja í sögu
landsins. „Bandaríkin eru hluti af
sögu okkar. Rússarnir eru að austan.
Hvað varðar hugmyndaheim og
smekk erum við líkari Bandaríkja-
mönnum en Rússum". Þrátt fyrir að
yfirvöld hafi yfirumsjón með flest-
um menningarviðburðum í landinu
hafa þeir leyft flæði bandarísku
popp- menningarinnar inn í landið.
Tónlist eftir Stevie Wonder berst út
úr hátölurum á skemmtistöðum og
mjög mikið er um bandarískar vör-
ur, allt frá sápu til stórra mynda af
Michael Jackson. Mikið af þessum
varningi berst frá „la comunidad"
en svo kalla Kúbumenn flótta-
mannabúðirnar á Miami. Mjög al-
gengt er að börn klæðist stutterma-
bolum sem bera myndir banda-
rískra teiknimyndapersóna, en eins
og kúbönsk kona sagði nýlega er
hún sá smábarn í bol sem bar mynd
af Rambó: „Þetta er nú kannski ein-
um of.“
DAGFINNUR
Beðið eftir boði
Þá er hennar hátígn Bretadrottn-
ing stödd á landinu í opinberri
heimsókn.
Ég hef alltaf verið hrifinn af
Bretadrottningu og breska kon-
ungshúsinu yfirleitt.
Eg hef fylgst með uppgangi kon-
ungsfjölskyldunnar, tekið þátt í
sigrum hennar og mótlæti og
þekki flesta meðlimi konungsfjöl-
skyldunnar með nafni og númeri.
Mitt fólk, sem sagt.
Þess vegna þætti mér tilhlýðiiegt,
að ég fengi að nálgast drottning-
una með einhverju móti.
í fyrstu var ég alveg viss um að
ritstjórinn myndi senda mig sem
„royal reporter" til að taka einka-
viðtal við drottninguna. Ritstjór-
inn sagöi að vísu við mig að
drottningin gæfi ekki einkaviðtöl
en hins vegar yrði blaðamanna-
fundur í upphafi heimsóknar.
Ég var ekki sendur þangað.
t*ar sem ég þóttist viss um að ég
yrði ekki sendur á drottningar-
fund fyrir hönd blaðsins, gerði ég
mér þó vonir um að þekking mín
á málefnum bresku konungsfjöl-
skyldunnar væri orðin það víg-
fræg að opinberir aðilar myndu
bjóða mér í eitthvert hinna fjöl-
mörgu boða sem haldin eru til
heiðurs drottningunni.
Þar sem fjölmiðlar eru farnir að
birta nöfn boðsgesta fyrirfram,
fletti ég spenntur gegnum gesta-
listana, í von um að sjá nafn mitt.
Einhverra hluta vegna hafði ég
ekki fengið boðskort. Ég breytti
um heimilisfang um 1975 og má
vera að pósturinn hafi enn ekki
áttað sig á breytingunni og borið
kortið í vitlaust hús.
*
Eg var ekki á gestalista forseta ís-
lands á Hótel Sögu.
Nafn mitt var ekki á hádegis-
verðarboðslista forsætisráðherra
á Þingvöllum.
Ég var ekki heldur skráður í boð
hennar hátígnar í drottningarfley-
inu sem liggur í Reykjavíkurhöfn.
Þetta hlýtur að vera einhver
misskilningur; blöðin eru jú full af
prentvillum. Mér sýndist til að
mynda að mörg nöfnin sem þarna
voru skráð, hlytu að vera prentvill-
ur.
Ég ætla að hringja í gamla heim-
ilisfangið. Það hlýtur að liggja
boðskort einhvers staðar þar í
tröppunum.
God save the Queen.
Kastró útlistar
úrkynjun
kapítalismans
Fídel Kastró, byltingarleiðtogi
og æðstráðandi á Kúbu, er
þekktur fyrir flest annað en
pjatt í klæðaburði en dags dag-
lega klæðist hann grænum
skæruliðabúningi. Nú nýverið
sá hann ástæðu til að fræða þjóð
sína um úrkynjun kapítalist-
anna og máli sínu til stuðnings
tók hann þetta dæmi:
„Þegar einhver hefur efni á að
klæða sig sómasamlega vill hann
skipta um föt daglega. Þegar hann
hefur efni á að skifta um föt daglega
vill hann ólmur skifta um föt á
morgnana, um hádegið og áður en
hann leggst til svefns".
Fidel Castro er síður en svo pjattaður
hvað varðar klæðaburð.
Eyðing
regnskógarins i
Amazon eykst
hröðum skrefum
Brasilísk yfirvöld hafa stað-
fest að nú þegar sé búið að eyða
um 8% af hinum mikla regn-
skógi á Amzon-svæðinu og eyði-
leggingin eykst hröðum skref-
um.
Samkvæmt nýlegri könnun yfir-
valda voru um 46.000 ferkílómetr-
um af skógi eytt á tímabilinu 1988 til
1989. Þetta er landssvæði er stærra
að flatarmáli en Sviss. Til frekari
viðmiðunar má geta þess að Island
er rúmlega 103.000 ferkílómetrar
að stærð. Sérfræðingar segja eyði-
legginguna aukast svo hröðum
skrefum að engu sé líklegra en hún
margfaldist stöðugt líkt og gildir um
fólksfjölgun. Þó brasilískir fræði-
menn séu uggandi yfir eyðingu
regnskógarins segja þeir rangt að
orsaka gróðurhúsaáhrifanna sé ein-
ungis að leita þar. Þeir benda á að
ástæðunnar fyrir hlýnandi veður-
fari á jörðinni sé ekki síður að leita
hjá Bandaríkjunum, Sovétríkjunum
og Kína. Brasilía er einungis ábyrg
fyrir um 5,1% af þeim koltvísýringi
sem fer út í andrúmsloftið meðan
Bandaríkin eru ábyrg fyrir 20%,
Sovétríkin 16% og Kína fyrir 14%.
DAGSKRAiN
Sjónvarpið
17.50 Síðasta risaeðlan 18.20
Þvottabirnirnir 18.50 Táknmálsfréttir
18.55 Úrskurður kviðdóms (4) 19.50
Maurinn og jarðsvínið 20.00 Fréttir
og veður 20.30 Grænir fingur 20.45
Orkugjafar framtíðarinnar 21.30
Drepum drekann 23.00 Ellefufréttir
23.10 Drepum drekann. Framhald
23.25 Dagskrárlok.
Stöð 2
16.45 Nágrannar 17.30 Fimm félagar
17.55 Albert feiti 18.20 Funi 18.45 í
sviðsljósinu 19.19 19.19 20.30
Murphy Brown 21.00 Okkar maður
21.15 Bjargvætturinn 22.00 Aspel
22.45 Umhverfis jörðina á 15 mínút-
um 23.00 Svefnherbergisglugginn
(The Bedroomwindow) 00.30 Dag-
skrárlok.
Rás 1
06.45 Veðurfregnir. Bæn 07.00 Fréttir
07.03 í morgunsárið 09.00 Fréttir
09.03 Litli barnatíminn: Kátir krakkar
eftir Þóri S. Guðbergsson 09.20
Morgunleikfimi 09.30 Landpóstur-
inn 10.00 Fréttir 10.03 Þjónustu- og
neytendahornið 10.10 Veðurfregnir
10.30 Úr bókaskápnum 11.00 Fréttir
11.03 Samhljómur 11.53 Á dagskrá
12.00 Fréttayfirlit 12.01 Úrfuglabók-
inni 12.20 Hádegisfréttir 12.45
Veðurfregnir. Dánarfregnir. Auglýs-
ingar 13.00 í dagsins önn 13.30
Miðdegissagan: „Vatn á myllu
Kölska" eftir Ólaf Hauk Símonarson
14.00 Fréttir 14.03 Harmonikkuþátt-
ur 15.00 Fréttir 15.03 Sumarspjall
16.00 Fréttir 16.03 Að utan 16.10
Dagbókin 16.15 Veðurfregnir 16.20
Barnaútvarpið 17.00 Fréttir 17.03
Tónlist eftir Beethoven 18.00 Fréttir
18.03 Sumaraftann 18.30 Tónlist
18.45 Veðurfregnir. Auglýsingar
19.00 Kvöldfréttir 19.30 Auglýsingar
19.32 Kviksjá 20.00 Fágæti 20.15
Samtímatónlist 21.00 Fósturbörn
21.30 Sumarsagan: „Manntafl" eftir
Stefan Zweig 22.00 Fréttir 22.07 Að
utan 22.15 Veðurfregnir. Orð kvölds-
ins 22.30 Birtu brugðið á samtímann
23.10 Sjónaukinn 24.00 Fréttir 00.10
Samhljómur 01.00 Veðurfregnir
01.10 Næturútvarp.
Rás 2
07.03 Morgunútvarpið 08.00 Morg-
unfréttir 09.03 Morgunsyrpa 11.03
Sólarsumar 12.00 Fréttayfirlit. Aug-
lýsingar 12.20 Hádegisfréttir 14.03
HM-hornið 14.10 Brot úr degi 16.03
Dagskrá 18.03 Þjóðarsálin 19.00
Kvöldfréttir 19.32 Zikk Zakk 20.00
íþróttasálin 22.07 Landið og miðin
23.10 Fyrirmyndarfólk 00.101 háttinn
01.00 Næturútvarp.
Bylgjan
07.00 Hallur Magnússon og Kristín
Jónsdóttir 09.00 Fréttir 09.10 Páll
Þorsteinsson 11.00 Ólafur Már
Björnsson 14.00 Helgi RúnarÓskars-
son 17.00 Síðdegisfréttir 17.15
Reykjavík síðdegis 18.30 Hafþór
Freyr Sigmundsson 22.00 Ágúst
Héðinsson 02.00 Freymóður T. Sig-
urðsson.
Stjarnan
07.00 Dýragarðurinn 09.00 Á bakinu
i dýragarðinum 10.00 Bjarni Haukur
Þórsson 12.00 Hörður Arnarsson
15.00 Snorri Sturluson 18.00 Kristó-
fer Helgason 21.00 Ólöf Marin Úlf-
arsdóttir 01.00 Björn Sigurðsson.
Aðalstöðin
07.00 Á nýjum degi 10.00 Kominn
tími til 13.00 Með bros á vör 16.00 í
dag, í kvöld 19.00 Við kvöldverðar-
borðið 20.00 Á yfirborðinu 22.00 í
lífsins ólgusjó 24.00 Næturtónar.