Alþýðublaðið - 08.02.1991, Page 4
4
Föstudagur 8. febrúar 1991
MWIIIIHIÍ Dlll
HVERFISGÖTU 8-10- REYKJAVÍK - SÍMI 625566
Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Hinrik Gunnar Hilmarsson
Dreifingarstjóri: Sigurður Jónsson
Setning og umbrot: Leturval sf.
Prentun: Oddi hf.
SÍMI625566
Eftir lokun skiptiborðs:
Ritstjórn: 625538
Dreifing: 625539
Tæknideild: 620055
Fax: 627019
FORELDRAGREIÐSLUR
ERU GERVILAUSN
Olína Þorvarðardóttir borgarfulltrúi ritar athyglis-
verða grein í Alþýðublaðið í gær, fimmtudag, þar sem
hún fjallar um þá hugmynd sjálfstæðismanna að
greiða foreldrum fyrir að vera heima með börn sín.
Ólína bendir réttilega á, að þessi hugmynd er hvorki
útfærð né rökstudd, heldur meira í ætt við ógrundað
kosningaslagorð. Það er hins vegar umhugsunarefni
að hugmyndin um greiðslur til foreldra hefur verið
sett inn í fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar án þess
að rök eða greiðsluáætlun fylgdu hinum 50 milljónum
króna sem ætlaðar hafa verið foreldrum. Davíð Odds-
son borgarstjóri hefur sagt að hann renni blint í sjóinn
með umrædda fjárhæð í fjárhagsáætlun borgarinnar.
Fyrir utan ringulreiðina sem hlýtur að fylgja óskil-
greindri upphæð sem tengd er jafnstórum málaflokki
og foreldragreiðslum, verður spurt um félagslegt og
siðferðilegt réttlæti þess að halda börnum heima hjá
sér með greiðslum til foreldra. Ólína Þorvarðardóttir
bendir á kjarna þessa máls er hún segir í grein sinni:
„ Þeir sem búa í efnuðu hjónabandi og hafa börn sín
heima eru í fæstum tilfellum með börn sín á dagvist-
arheimilum. Þeim myndu sjálfsagt nýtast fjögur þús-
und krónur sem tekjuviðbót (andvirði þokkalegrar
vinnuskyrtu). En hinir, sem vinna úti og verða að sjá
fyrir sér og sínum, ættu ekkert val. Allt tal um „viðbót-
arvalkost" hljómar því eins og hreint öfugmæli — því
þeim hinum sömu væri ekki gefinn kostur á þessum
tekjuauka, svo framarlega sem þeir þyrftu að leita
vistunar fyrir börn sín utan heimilis. Það er þess
vegna Ijóst, þegar grannt er skoðað, að þessar illa út-
færðu hugmyndir um foreldragreiðslur sem „viðbót-
arvalkost" eru blekking ein, og nýtast síst þeim ein-
staklingum sem helst þyrftu á slíkum greiðslum að
halda. Sú viðleitni að gera fólki kleift að vera heima
með börnum sínum á viðkvæmu aldursskeiði er
vissulega virðingarverð — ef hún er sett fram á ein-
hvern raunhæfan hátt."
Gervilausn sjálfstæðismanna um að greiða foreldr-
um laun er dæmi um félagslega mismunun. Það er
dæmigert skrum til að veifa framan í fólk en tekur ekki
á samfélagsgerðinni sem slíkri til að bæta almenningi
lífsafkomu. Ölína Þorvarðardóttir bendir réttilega á,
að hinn raunverulegi grunnur að betra fjölskyldulífi sé
styttri vinnutími, mannsæmandi laun og aukinn
kaupmáttur. „Þættir á borð við lengra fæðingarorlof,
barnabætur, leikskóla fyrir öll börn og í framhaldi af
því einsetinn skóli eru dæmi um nútímaþjónustu sem
veitt gæti börnum og foreldrum það öryggi sem þau
þarfnast, ekki síst á meðan vinnutími er langur og
launin lág," segir Ólína réttilega í grein sinni.
Annar mikilvægur þáttur í umræðunni um foreldra-
laun er jafnréttismálin. Tillaga sjálfstæðismanna um
foreldralaun er í raun tillaga um mæðralaun; tilraun til
að taka konur af vinnumarkaði og fela þeim hefð-
bundið uppeldishlutverk barna á heimilum fyrir
nokkrar krónur. Lausnin á hinum langa vinnudegi á ís-
landi og ómannúðlegu fjölskyldulífi felst ekki í því að
lokka mæðurnar aftur inn í heimilin gegn greiðslu. At-
vinnuþátttöku kvenna verður ekki breytt. Það er
hættuleg tímaskekkja að ætla að færa þjóðfélagið
nokkra mannsaldra aftur í tímann með pólitískri fjár-
magnsstýringu. Mun raunhæfari lausn er að hækka
laun kvenna og eyða kynjafordómum launaumslag-
anna. Ríki, borg og sveitarfélög betrumbæta ekki hag
barna og foreldra með því að greiða foreldrum pen-
inga fyrir að vera heima. Mun nær er að eyða þeim
fjármunum til að byggja upp þá félagslegu þjónustu
sem vinnandi foreldra sárvantar til að auðvelda
brauðstritið. En það er greinilegt að launþegar með
börn á framfæri geta ekki vænst neinna raunhæfra
lausna frá sjálfstæðismönnum í þeim málum. Gervi-
lausn foreldragreiðslnanna segir sína sögu.
„Eina almennilega ruglið i fjármálum í landinu í dag er hjá Reykjavíkurborg þar sem hver glansframkvæmdin á eftir annarri fer tugi prósenta fram úr
áætlun og þjónustukerfi borgaranna brenglast af óhreinindum eins og kransæðar af lambafitu," segir Guðmundur Einarsson m.a. í Föstudagsspjalli sínu.
skrifar
FÖSTUDAGSSPJALL
Efnahagsmálum úhyml
Mikið ad gerq_______________
i rqðuneytinu_______________
Umræða hefur nú verið um að
þingmenn sem taka sæti í ráð-
herrastólum ættu að taka inn vara-
menn sína. Einn ráðherra, gamal-
reyndur og langsetinn í slíkum
stóli, lýsti sig jákvæðan þeirri hug-
mynd enda væri orðið svo mikið
að gera í ráðuneytunum því lands-
málin yrðu sífellt flóknari.
Eitthvað hefur hann misminnt
um grundvallaratriðin því brott-
hvarf ráðherra úr þingmennsku
við þessar aðstæður hefur ekkert
að gera með annir.
Þegar þrígreining valdsins var
fundin upp var ekkert að gera í
ráðuneytum.
Ráðherrann önnum kafni verð-
ur að vinna lengur fram eftir eða
fækka laxveiðidögum sínum ef of
mikð er að gera.
Er heegt að imynda sór betri eftirskrift? Rikis-
stjómin, sem útrýmdi efnahagsmálunum.
t*au undur og stórmerki hafa gerst að rikisstjórn
Steingrims Hermannssonar er búin að breyta um-
rseðuefni stjómmála á íslandi. Það nennir enginn
lengur að tala um hagfætur eða tekjujöfnunartceki.
Nú tala allir eins og finir menn um horfurnar i þróun
Evrópu og stjórnarskrármál.
Ekki eru þó allir rólegir yfir gamla lagið með því að tala um
þessu? Sjálfstæðisflokknum þykir óðaverðbólgustjórnir. Eina al-
að vonum iilt að geta ekki lengur menna ruglið í fjármálum í land-
verið í stjórnarandstöðu upp á inu í dag er hjá Reykjavíkurborg'
bráðabirgðalögum og BHMR.
Það hefur haft með höndum for-
mennsku í nefnd um endurskoðun
skrárinnar í áratugi, en aldrei mátt
vera að því að gera neitt vegna
anna við efnahagsmál.
Nú þegar ekkert er að gera í
þeim er loks tími til að hugsa stórt.
Menn virðast misvel búnir undir
það að nota heilapartana fyrir
grundvallarmálin eftir svo langt
notkunarleysi.
þar sem hver glansframkvæmdin
á eftir annarri fer tugi prósenta
fram úr áætlun og þjónustukerfi
borgaranna þrengjast af óhrein-
indum eins og kransæðar af
lambafitu.
Notkunarleysi___________
heilapartana
Það kom nú reyndar ekki til af
skyndilegum áhuga á heimspeki
stjórnmálanna, heldur átti að nota
það til að klekkja á stjórninni út af