Alþýðublaðið - 22.10.1991, Síða 2

2
Þriðjudaqur22. október 1991
M l>\ IHIIMMHII
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 625566
Útgefandi: Alprent hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson (í starfsleyfi)
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Hinrik Gunnar Hilmarsson
Dreifingarstjóri: Steindór Karvelsson
Setning og umbrot: Leturval sf.
Prentun: Oddi hf.
Símar eftir lokun skiptiborðs:
Ritstjórn: 625538 — Dreifing: 625539 - Fax: 627019
Tæknideild: 620055
Áskriftarverð kr. 1.200 á mánuði.
Verð í lausasölu kr. 90
Enginn fiskur út án
uppboðs hér á landi
Peirri hugmynd að afli af íslandsmiðum verði ekki fluttur út
án þess að koma á markað hérlendis virðist vaxa fiskur um
hrygg. Bæði hafa verið uppi hugmyndir um löndunarskyldu á
íslenskum fiskmörkuðum og eins að allur fiskur verði boðinn
upp á mörkuðum hér á landi og þá í gegnum fjarskipti ef svo
ber undir. Þannig gætu fiskkaupendur boðið í afla á hafi úti
hvort sem um væri að ræða erlenda eða innlenda aðila. Lönd-
unarskyldan mundi hins vegar hafa í för með sér ákveðið for-
skot íslenskrar fiskvinnslu framyfir erlenda. Þó ber að hafa í
huga að ferskur fiskur hefur verið fluttur út í talsverðum mæli
eftir að honum hefur verið landað hér á landi. Er þar einkum
um svokallaðan gámaútflutning að ræða.
Islendingar eiga mikið undir því að verslun með fisk og fiskaf-
urðir verði sem frjálsust. í því skyni hafa íslendingar staðið í
löngum og stöngum samningaviðræðum við Evrópubanda-
lagið um Evrópskt efnahagssvæði, en úrslitaviöræður um
myndun þess stóðu yfir í gær. Þrátt fyrir að íslendingar aðhyll-
ist frjálsa verslun með fisk og fiskafurðir er það eðlileg krafa
að þeir vilji vigta og skoða þann afla sem úr íslenskri fiskveiði-
lögsögu kemur. Grundvöllurinn að verndun fiskimiðanna við
ísland er að réttar og góðar upplýsingar liggi fyrir um hvað er
veitt, hversu mikið og hvernig ásigkomulag fiskjarins sem
veiðist er. Öruggasta leiðin til að tryggja slíkar upplýsingar er
að fiskurinn sé seldur í gegnum fiskmarkaði sem mundu þá
um leið gegna eftirlitsskyldu fyrir íslensk sjávarútvegsyfir-
völd.
Innlendir fiskverkendur hafa eðlilega borið sig illa meðan ver-
ið er að flytja út hráefni í stórum stíl án þess að þeim sé gefinn
kostur á að bjóða í þann afla sem veiðist hér við land. Þeim
hefur fundist nóg að þurfa að standa í samkeppni við ríkis-
studda fiskvinnslu í ýmsum nágannalöndum, sem er auk þess
vernduð með tollamúrum, án þess að ofan á það bætist að
þeim sé í reynd meinað að bjóða í þann afla sem veiðist úr
sameiginlegri auðlind þjóðarinnar. Mörg smærri byggðarlögð
vítt og breitt um landið eiga í miklum erfiðleikum með að
tryggja sér hráefni til vinnslu í fiskverkunarstöðvum sínum og
reyndar á það sama við ýmsar fiskverkanir á stóru útgerðar-
stöðunum. Kvótalögin hafa gert það að verkum að fiskveiði-
kvóti hefur flust til og hafa ýmis byggðarlög orðið fyrir veru-
legum búsifjum þess vegna. Með frjálsum fiskmörkuðum eru
einstök fiskverkunarfyrirtæki hins vegar ekki háð því að eiga
skip með kvóta heldur geta þau keypt hráefni á fiskmörkuð-
um. Það ber því að vinna gegn einokun á veiöum og vinnslu,
sem einkennir núverandi sjávarútvegsstefnu, en jafnframt
þarf að tryggja að ekki komi upp fákeppnismarkaður í veiðum
og vinnslu í framtíðinni. Það má koma í veg fyrir slíkt með
sölu veiðiheimilda, sem kemur í veg fyrir að stór fyrirtæki geti
sölsað undir sig kvótann varanlega og tryggt sér þannig einok-
unaraðstöðu. Sé vilji fyrir því að sjávarútvegurinn skili þjóð-
inni hámarksafrakstri á hverjum tíma verður að tryggja varan-
lega, virka samkeppnisaðstöðu, hvort heldur um veiðar eða
vinnslu er að ræða.
Tveir þingmenn Alþýðubandalagsins hafa nú borið fram
þingsályktunartillögu á Alþingi sem gerir ráð fyrir að fiskur
verði ekki seidur til útlanda án þess að hafa farið í gegnum
uppboðsmarkað hér á landi. Alþýðuflokkurinn, stefnu sinni
trúr, hefur tekið vel undir það sjónarmið og Sighvatur Björg-
vinsson heiibrigðisráðherra lýst yfir stuðningi sínum og Al-
þýðuflokksins við það sem fram kom hjá umræddum þing-
mönnum.
— TH
BJORN E HAFBERG SKRIFAR
laðurínn sem
þorír að
minnsta
osti að taia
tæpitunguiaust
Ekki geri ég ráð fyrir að
„Hvíta bókin“ margnefnda, eða
stefna og starfsáætlun stjórnar-
flokkanna sem nýlega kom fyrir
almenningssjónir, hafi orðið
mönnum sama opinberunin og
vænta mátti. Það hefði til dæmis
mátt spara mönnum það ómak
að semja hástemmda iangloku
um sjávarútvegsstefnuna, svo
ekki sé taiað um pappírseyðsl-
una, með t.d. eftirfarandi kafla
um sjávarútvegsmálin í heild:
Sjávarútvegsstefna núverandi
stjórnarflokka felst í því að skipa
nefnd til að koma með nýjar tillögur
að framtíðarskipan útvegs hér á
landi. Verkefni nefndarinnar skal
vera að stefna að því að búa til
stefnu sem stuðli að því að allt fari á
sem bestan veg, þannig að allir geti
verið sáttir, góðir, glaðir og ánægðir.
Ákveðið hefur verið að stefna að
því að gefa fiskverð frjálst sem allra
fyrst, og síðast en ekki síst er nauð-
synlegt aö koma á fót nýju stjórn-
sýslustigi í sjávarútvegsmálum eða
nýju bákni, eins og ýmsir kusu að
kalla slíkar stofnanir hér á árum áð-
ur.
En það er ástæðulaust að örvænta
þótt ekki séu boðaðar róttækari
breytingar á þessum höfuðatvinnu-
vegi þjóðarinnar í þessari maka-
lausu bók. Engum dettur í hug að
allar þessar skýrslur, ályktanir og yf-
irlýsingar séu eitthvað til að taka
mark á. Ekki þarf nema líta lauslega
yfir aögerðir stjórnarinnar þá fáu
mánuði sem hún hefur setið til aö
sjá að kosningaloforðin t.d. voru
ekki annað en saklaus brandari,
svona rétt til að hafa eitthvað að
segja þegar menn komust í sjón-
varp, eða heimsóttu afdalabændur
og útkeyröan verkalýð sem vildi fá
sína skemmtun eins og tíðkast hefur
þegar stjórnmálamenn gera yfir-
reiö.
I framhaldi af þessu er merkilegt
að velta því fyrir sér hvort lands-
menn eigi aö taka með meiri alvöru
orð og yfirlýsingar forsætisráðherr-
ans eða ályktun frá flokki hans,
flokki allra sjálfstæðra stétta.
í hnotskurn verður ekki betur séð
en að vægi oröa og yfirlýsinga ein-
stakra manna sé jafnan margfalt
meira en ályktanir jafnvel virðu-
legra stjórnsýslu- eða flokksstofn-
ana, eins og flokksráðsfundur sjálf-
stæðismanna hlýtur að teljast.
Því mega fátækir bændur, verka-
menn og sjómenn á afkjálkabyggö-
um þessa lands á næstunni eiga von
á tilboði sem þeir verða örugglega í
vandræðum meö aö hafna. Formað-
ur Sjálfstæðisflokksins hefur nefni-
lega boðað að nú skuli mönnum,
sem eiga heima á krummaskuðum
þessa lands, gert tilboð um aö flytja,
væntanlega til höfuðstaðarins, og fá
í staðinn ölmusu sem gæti kannski
dugað sem útborgun í gluggalausa
kjallarakompu í borginni við Sund-
in.
Nú á bara eftir að reyna á hver
ræður meiru, formaðurinn eða
flokkurinn. Til að gera nú ekki vonir
landsbyggðarmannanna að engu
mætti auðveldlega benda á fáeinar
athafnir sem sýna, svo ekki verður
um villst, að formaðurinn í Sjálf-
stæðisflokknum er sá sem tekur
ákvarðanir, og vælulegar yfirlýsing-
ar flokksmanna eru ekki annað en
hjal manna sem engu ráða þegar á
reynir.
En formaðurinn er ekki bara sá
sem ræður — hann er líka sá sem
þorir, að minnsta kosti að tala tæpi-
tungulaust, og það er meira en sagt
verður um flesta íslenska stjórn-
málamenn samtímans. Hvort menn
eru svo sammála því sem formaður-
inn segir og gerir er allt önnur saga.
t
Ástkær móöir okkar, tengdamóöir, amma og
langamma
Pernílla M. Olsen
Norðurbrún 1
hefur veriö jarösett í kyrrþey aö eigin ósk
Börn, tengdabörn, barnabörn og barnabarnabörn.
Sighvatur
Björgvinsson
verður með viðtalstíma á
skrifstofu Alþýðuflokksins,
Hverfisgötu 8-10 í Reykjavík,
fimmtudaginn 24. október nk.
frá kl. 17.00-19.00.
Tímapantanir á skrifstofu
flokksins í síma 91-29244 frá
kl. 10.00-16.00.
Skrifstofa Alþýðuflokksins.