Alþýðublaðið - 26.07.1994, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 26. júlf 1994
TÍE> INDI
ALÞÝÐUBLAÐIÐ 3
HVAÐ FLYTJUM VH) ÚT - <>r hvað fáum við
fyrir afiirðimar?
Hrossið leggur sig á
70-80 þúsund krónur
- Igulkerjahrogn og humar eru dýrustu afurðimar sem
héðan em fluttar út Bandaríkjamenn borga hærri verð
en Evrópuþjóðir fyrir ýmsa framleiðsluvöru frá Islandi
HROSS til útflutnings á síðasta ári lögðu sig á 70-80 þúsund
krónur til jafnaðar samkvœmt VERSLUNARSKÝRSLUM HAG-
STOFUNNAR fyrir 1993. Þar segir að fluttir hafi verið út 2.449
hestar. Þar af eru 1.081 hestur til undaneldis jyrir 83,5 milljónir
króna; og 1.247 reiðhestar fyrir 89 milljónir.
Alþýðublaðsmynd t Einar Ólason
Hestar til útflutnings á
síðasta ári lögðu sig á
70-80 þúsund krónur til
jafnaðar samkvæmt Verslunar-
skýrslum Hagstofunnar fyrir
1993. Þar segir að fluttir hafi
verið út 2.449 hestar. Þar af eru
1.081 hestur til undaneldis fyrir
83,5 milljónir króna; og 1.247
reiðhestar fyrir 89 milljónir.
Hrossaverð lægra en
menn héldu
Þessar tölur þýða að meðal-
hross til undaneldis hefur kost-
að 77 þúsund krónur; reiðhest-
ur rúmar 71 þúsund krónur og
er það fob-verð hrossanna. Auk
þessara tveggja tollskrámúmera
er talað um „önnur hross“, alls
121 að fobverðmæti 5,3 millj-
ónir króna. Lágt verð á hross-
unum kemur á óvart, eflaust
hafa menn haldið þennan út-
flutning meiri gullnámu en hún
í raun er.
Langstærsti hrossamarkaður-
inn er í Þýskaland, en þangað
voru flutt 1.252 hross, eða rétt
rúmlega helmingurinn. Næst-
stærsta útflutningslandið er
Svíþjóð, en þangað voru fluttir
á fimmta hundrað hestar.
Lambið á lágu verði
Verslunarskýrslur varpa Ijósi
á ýmislegt. Þær segja til dæmis
að lambakjötið okkar góða er
selt á um 185 krónur kílóið frítt
um borð að meðaltali, eða fob
eins og það er kallað á verslun-
armáli. Verð til einstakra landa
er afar mismunandi.
Seld hafa verið 852 tonn af
kindakjöti til útlanda á síðasta
ári. Þannig hafa fengist 243
krónur fyrir kílóið í sölu til
Færeyja, sem er næststærsti
kaupandinn að frystum lamba-
skrokkum, heilum og hálfum.
Svíar keyptu mest, 220 tonn og
borguðu 158 krónur fyrir kfló-
ið. Hollendingar og Bretar
greiddu hinsvegar 136 krónur
fyrir kflóið.
Sviðakílóið á tíkall -
Færeyingar borga
áttfalt það verð
Svið eru útflutningsvara, 108
tonn fyrir 9,4 milljónir króna, -
kílóverðið 86,45 krónur. Fær-
eyingar keyptu 73 tonn en aðrar
þjóðir rúmlega 35 tonn. Færey-
ingar borguðu 123 krónur fyrir
kflóið, en tvær aðrar þjóðir
fengu sviðin að meðaltali á að-
eins 10.54 krónur fyrir kflóið
eða nánast ókeypis.
Fyrir frysta kindaskrokka,
heila og hálfa, fæst enn minna,
að meðaltali er fob-verðið 94
krónur fyrir kflóið. Hinsvegar
er tollflokkurinn „Annað fryst
kindakjöt með beini“ í hærra
verði, því fyrir það kjöt fengust
198 krónur kílóið, og fór það
næstum allt til Svíþjóðar.
Athygli vakti áhugi Japana á
hrossakjötinu okkar. Þeir tóku
97 tonn og greiddu fyrir 48,4
milljónir króna fyrir nýtt og
ferskt hrossakjöt - kflóverðið
því um 50 krónur komið á
flutningstæki.
Stóru tölurnar í
fiskinum
Stærri tölur er að sjálfsögðu
að sjá í þeim tollskrámúmerum
sem geyma fiskafurðir okkar.
Þannig höfum við flutt út fersk-
an, heilan þorsk fyrir 1.140
þúsundir milljóna, 1,1 milljarð,
alls 10.337 tonn. Meðalverðið
110 krónur.
Af 95 milljarða króna út-
flutningi vega sjávarafurðir
þungt, eða 73,2 milljarða
króna, 78,8% af útflutningnum,
hraðfrystingin þar af 49,5% út-
flutningsverðmætisins. Land-
búnaðarafurðir eru 1,6% út-
flutningsins og iðnaðarvörur
17,5%, aðrar vörur 2,1%.
Ferskur, heill eldislax hefur
selst á 324 krónur kflóið í fyrra.
Alls voru seld 1.294 tonn á 419
milljónir króna, þar af 448 tonn
til Bandaríkjanna. Fyrir heil-
fyrstan eldislax fengust 316
krónur, en 109 tonn fóru á er-
lendan markað, þar af helming-
urinn til Danmerkur. Fyrir haf-
beitarlax fengust 122 krónur á
kflóið, útflutningur nam 13
tonnum. Meira fékkst fyrir 11
tonn af villtum laxi, eða 316
krónur kflóið.
Fyrir heilfrystan eldissilung
fengust 257 krónur kflóið, út-
flutningurinn nam aðeins 22
tonnum.
Fullvinnslan
snarhækkar verðið
Fullvinnsla hefur mikið að
segja fyrir verðið. Þannig feng-
ust 11 milljónir fyrir 22,3 tonn
af ferskum laxaflökum, 498
krónur kflóið. Sama er með sil-
unginn, fyrir 10 tonn fengust
5,6 milljónir eða 567 krónur
kflóið.
Þegar borin eru saman sala á
landfrystum og sjófrystum heil-
um þorski kemur í ljós að land-
frystingin skilar betra verði.
Fyrir 136,1 tonn af landfrystum
heilum þorski voru greiddar
18,7 milljónir króna - eða
137,75 krónur kflóið. Fyrir
þann sjófrysta fengust 168,8
milljónir fyrir 1.843 tonn, - eða
sem nemur 91.58 krónur á kfló-
ið.
Þegar skoðað er verð á fryst-
um þorskflökum í blokk kemur
í ljós að samtals hafa verið seld
nímlega 23.500 tonn af þeirri
vöru. Sjófrystu flökin í blokk-
um alls 3.036,8 tonn og meðal-
verð þeirra um 299 krónur kfló-
ið. Landfrystu blokkimar voru
20.449,3 tonn og meðalverð
þeirra 236 krónur.
Mest verð í
Bandaríkjunum
Fyrir þessar afurðir greiddu
Bandaríkjamenn hagstæðustu
verðin. Fyrir landfrysta þorsk-
blokk greiddu þeir 253 krónur
kflóið, meðan Bretar greiddu
207 krónur, Frakkar 241 krónu.
Þjóðverjar greiddu 253 krónur
eða sama verð og Bandaríkja-
menn. Fyrir sjófrysta blokk
greiddu Bandaríkjamenn 361
krónu fyrir kflóið miðað við
261 krónu sem Bretar greiddu
fyrir sömu afurð.
Igulkerin dýrasta
afurðin
Án efa er dýrasta sjávaraf-
urðin frá Islandi fersk ígul-
keijahrogn. Flutt vom utan,
langmest til Japans, 46,2 tonn
og fyrir það fengust 91,5 millj-
ónir króna, - eða 1980,67 krón-
ur fyrir kflóið.
Næstdýrasta afurð okkar
virðist vera frystur humar í
skel. Seld vom 758 tonn til út-
landa á síðasta ári, fyrir 674
milljónir króna. Nærri helming-
ur aflans fór til Bandaríkjanna,
og þar í landi fékkst besta verð-
ið, eða 1273 krónur til jafnaðar
fyrir kflóið. Danir keyptu 93
tonn og greiddu okkur 497
krónur fyrir kflóið, Italir svip-
að. Þjóðverjar keyptu aðeins
800 kíló og greiddu hátt meðal-
verð, eða 1.799 krónur.
Ávextir og
grænmeti í
útflutningi
Ýmislegt er flutt út frá ís-
landi og dálítið skondið að sjá
ávaxtaútflutning. Smámagn af
ávöxtum auk grænmetis hefur
verið flutt til Grænlands og
jafnvel Færeyja.
Þá hafa frændur vorir, Svíar
og Danir hesthúsað nokkmm
tonnum af fylltu súkkulaði frá
íslandi, en kílóverðið á góðgæt-
inu er ekki hátt, eða 300 krón-
ur.
Langmest
flutt út til
landa
Evrópusambandsins
íslendingar fluttu út vömr
fyrir 56,6 milljarða króna til
landa Evrópusambandsins á
síðasta ári; en fyrir 8,5 millj-
arða til félaga okkar í EFTA.
Til Bandaríkjanna vom ílutt-
ar út vörur fyrir 15 milljarða;
og til Japana fyrir 8,8 milljarða.
Til annarra landa var flutt út
vara fyrir 4,9 milljarða.
Tónleikar í SIGURJÓNSSAFNI
Á þriðjudagstónleik-
uni í Ustasafni Sigur-
jóns Ólafssonar í
kvöld munu tveir ung-
ir tónlistarmenn koma
fram, þau Hávarður
Trjggvason bassa-
leikari og Steinunn
Birna Ragnarsdóttir
píanóleikari. Þau leika verk fyrir kontrabassa og píanó, tónlist
eftir Adolf Misek, Giovanni Bottesini og Nino Rota. Tón-
leikamir hefjast klukkan 20:30. Á meðfylgjandi myndum má
sjá Hávarð og Steinunni Bimu, -ung og vel menntuð í tónlist.
Hávarður er fastráðinn við ílæmsku óperuna í Antwerpen.
Steinunn kennir við Tónlistarskólann í Reykjavík...
ÞÝSK TÍMARIT á sölustöðum á
útgáfudegi
Fyrirtækið Birningur hf, sem Friðrik Friðriksson, blaða-
kóngur og útgefandi Pressunnar, er eigandi að, hefur tekið að
sér dreifingu þýskra tímarita á Islandi. Bimingur og Jón Þ.
Árnason hafa samið um að Birningur taki við dreifingarmál-
unum, en um þau hefur Jón annast um árabil. Úrval þýskra
tímarita er mikið og gott. Má þar nefna vikublöðin Spiegel,
Stem og Focus og tískutímaritin vinsælu Burda, Verena,
Anna og Carína. En titlamir eru maigir, alls um 70 og mun
Bimingur hf. kappkosta að koma tímaritunum svo fljótt setn
auðið er í sölu. Sem dæmi má nefna að Spiegel og Focus
verða á sölustöðum um miðjan mánudag, sama dag og þau
koma út í Þýskalandi. Þýsk blöð þykja afar góður kostur og
ekki spillir verðið sem er lágt...
SÉRA SIGURÐUR vígður í
Skálholti
Síðastliðinn sunnudag var séra Sigurður Sigurðarson, sókn-
ítrprestur á Selfossi, vígður til embætlis vígslubiskups í Skál-
holti. Athöfnin fór fram á Skálholtshátíð. Biskup íslands,
hen-a Óiafur Skúlason, annaðist vígsluna og þjónaði fytir alt-
ari, ásamt séra Guðmundi Óla Ólasyni, sóknarpresti í Skál-
holti, séra Kristjáni Val Ingóifssyni, rektor, og hinum nýja
vígslubiskupi, sem einnig predikaði. Vígslu lýsti séra Sigurð-
ur Helgi Guðmundsson og aðrir vígsluvottar vom séra Sig-
urjón Einarsson, prófastur, séra Tómas Guðmundsson,
prófastur, séra Karl V. Matthíasson, sóknarprestur og séra
Kristján Búason, dósent. Kirkjukórar Skáiholts- og Selfoss-
kirkju sungu við athöfnina undir stjóm organistanna, Hiimars
Arnar Agnarssonar og Glúms Gylfasonar...
Sturlungaöld JÖHANNESAR
GEIRS
Síðastliðinn sunnudag opnaði sýning í Safnahúsinu á Sauð-
árkróki á verkum Jóhannesar Geirs Jónssonar, listmálara.
Sýninguna kallar Jóhannes Geir Sturlungaöld - úr sögu
Skagafjarðar 1208-1255. Uppistaðan em verk sem listamað-
urinn vann fyrir Gagnfrœðaskóla Sauðárkróks. Efni mynd-
anna er sótt í örlagaatburði Sturlungaaldar í Skagafirði. Opið
daglega fráklukkan 15 til 18 og 20 til 22 til 14. ágúst...
MÓTMÆLA byggingu
Hæstaréttarhúss
Hópur lolks sem stóð að söfnun undirskrifta síðastliðinn vetur
til að mótmæla staðsetningu húss Hœstaréttar innan urn þrjú
stórhýsi miðborgarinnar, hefur mótmælt byggingu Hæstarétt-
arhússins formlega. Hefur hópurinn sitthvað að segja um þau
vinnubrögð sem viðhöfð hafa verið í málinu og telur að mál-
inu sé engan veginn lokið, enda þótt stórvirkar vinnuvélar róti
nú upp svæðinu. Vill hópurinn afstýra enn einu „slysinu" í
miðborg Reykjavíkur. Talsmenn hópsins em þau Kristín Ást-
geirsdóttir, alþingiskona, Gerður Steinþórsdóttir, kennari,
Skúli Norðdahl og Guðrún Jónsdóttir arkitekt...
Er FALL fararheill?
Og attur að byggingu húss Hœstaréttar á bflastæðinu fyiir aft-
an Safnahúsið við Hverfisgötu. Vfst er að einhvetjir „mót-
mælendur*1 glottu í kampinn síðastliðinn fnnmtudag þegar
vinnuvélamönnum við nýju bygginguna varð það á að slíta
háspennustreng með þeim afleiðingum að rafrnagn fór af stór-
um hluta tniðbæjaríns í klukkustund. Fylgjendur byggingar
hússins á þessutn stað létu þó hvergi á sér bilbug finna og
sögðu fail vera fararheill. Þegar biaðamaður Alþýðublaðsins
hringdi í ákveðna veitustofnun og spurðist fyrir um hverju raf-
magnsleysið sætti varð þar fyrir svömm einn pirraður sem
svaraði: „Helvítis fíflin slitu í sundur háspennustreng við lng-
ólfsstræti"...