Alþýðublaðið - 17.08.1994, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 17. ágúst 1994
PENINGAMAL
ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5
Aýkorna VIÐSKIPTABANKA og SPARISJÓÐA batnaði verulega ífyrra. Hreinarýjármunatekjur jukust
vegna gengishagnaðar og aukins vaxtamunar. Rekstrarkostnaður lœkkaði vegna minni launakostnaðar
ogýramlög íafskriftareikning minnkuðu. Stöðugildum hefurfækkað um 523 undanfarin fimrn ár:
Hagnaðurfyrir skaíta
hœkkaði um 2 miUjarða
BANKAEFTIRLIT SEÐLABANKANS: Afkoma viðskiptabanka og
sparisjóða í heild batnaði verulega á árinu 1993 samanborið við árið á undan.
Heildartap var 168 milljónir króna en árið áður varþað 2.766 milljónir. Arðsemi
eigin jjár var neikvœð um 0,9% á síðasta ári en var hins vegar neikvœð um 14% á
árinu 1992.1 árslok voru stöðugildi hjá viðskiptabönkum og sparisjóðum
2.548 og hefur þeim fœkkað um 523 undanfarin fimm ár.
Alþýðublaðsmyndir/Einar Ólason
Afkoma viðskiptabanka
og sparisjóða í heild
batnaði verulega á ár-
inu 1993 samanborið við árið á
undan. Heildartap var 168
milljónir króna en árið áður var
það 2.766 milljónir. Arðsemi
eigin fjár var neikvæð um 0,9%
á síðasta ári en var hins vegar
neikvæð um 14% á árinu 1992.
I árslok voru stöðugildi hjá við-
skiptabönkum og sparisjóðum
2.548 og hefur þeim fækkað
um 523 undanfarin fímm ár.
Afkoman á árinu 1993 batn-
aði einkum af þremur ástæð-
um: Hreinar fjármunatekjur
jukust vegna gengishagnaðar
og aukins vaxtamunar; rekstr-
arkostnaður lækkaði, einkum
vegna minni launakostnaðar og
almenns rekstrarkostnaðar; og
framlög vegna útlánaafskrifta
minnkuðu. Hagnaður fyrir
framlög í afskriftareikning og
tekju- og eignarskatt hækkaði
um rúmlega 2,1 milljarð króna
og gjaldfærð framlög í af-
skriftareikning útlána lækkuðu
úr 6,8 milljörðum króna í rúm-
lega 6 milljarða. Staða af-
skriftareiknings í árslok 1993
nam 10,8 milljörðum króna.
Hagnaður
sparisjóða
Þetta kemur fram í ársskýrslu
Bankaeftirlits Seðlabankans
um viðskiptabanka, sparisjóði,
eignarleigufyrirtæki, verðbréfa-
fyrirtæki og verðbréfasjóði.
Sparisjóðimir í heild sýndu 395
milljóna króna hagnað árið
1993 eða 8,4% arðsemi eigin
Qár en 1992 var hagnaður 175
milljónir króna eða arðsemi
eigin fjár 4%. Afkoma ein-
stakra sparisjóða var þó mis-
jöfn á árinu 1993 eða arðsemi
eigin fjár allt frá 29% nei-
kvæðri arðsemi til 21% já-
kvæðrar arðsemi.
Af viðskiptabönkunum sýndi
Búnaðarbankinn skástu af-
komuna, það er 49 milljóna
króna hagnað eða 1,4% arð-
semi eigin fjár á árinu 1993
samanborið við 32 milljóna
króna tap eða -0,9% arðsemi
eigin íjár 1992. Laitdsbankinn
sýndi 43 milljóna króna hagnað
eða 0,9% arðsemi eigin fjár
1993 samanborið við 2.733
milljóna króna tap eða -43%
arðsemi eigin fjár árið á undan.
Islandsbanki sýndi 654 millj-
óna króna tap og var arðsemi
eigin fjár neikvæð um 12.3%
samanborið við 176 milljóna
króna tap og -3,2% arðsemi
eigin fjár á árinu 1992.
Auknar
fjármunatekjur
Hreinar ljármunatekjur við-
skiptabanka og sparisjóða í
heild sem hlutfall af niðurstöðu
efnahagsreiknings hækkuðu úr
tæplega 4,2% í 4,5% eða um
tæplega 0,4% stig milli ára.
Ymsar tekjur að frádregnum
gjaldeyrisskatti lækkuðu lítil-
lega sem hlutfall af niðurstöðu
efnahagsreiknings eða um
0,1% stig en rekstrargjöld að
frádregnum gjaldeyrisskatti
lækkuðu hins vegar úr 5,2% í
4,7% eða um 0,5% stig.
Hreint tekjubil, það er hagn-
aður fyrir framlag í afskrifta-
reikning og tekju- og eignar-
skatt, hækkaði þannig um 0,8%
stig milli áranna 1992 og 1993
eða úr 1,7% í 2,5% af niður-
stöðu efnahagsreiknings. Hér er
um að ræða bata að fjárhæð
rúmlega2,l milljarð króna,
sem skiptist þannig að 1,3
milljarðar er vegna aukningar á
hreinum fjármunatekjum og
rúmlega 0,8 milljarðar vegna
lækkunar á rekstrargjöldum.
Gjaldfærð framlög í afskrifta-
reikning útlána lækkuðu síðan
úr rúmlega 2,8% í 2,4% af nið-
urstöðu efnahagsreiknings sem
er lækkun um 0,4% stig milli
ára eða sem svara tæplega 800
milljónum króna. Afkoma fyrir
skatta batnaði þannig um 1,2%
stig af niðurstöðu efnahags-
reiknings sem samsvarar 2,9
milljörðum króna.
Fækkun stöðugilda
Lækkun á rekstrargjöldum er
fyrst og fremst vegna lækkunar
á launakostnaði og almennum
rekstrarkostnaði en einnig
vegna lækkunar á ýmsum opin-
berum gjöldum eins og tíl
dæmis landsútsvari og iðgjaldi
til Tryggingarsjóðs viðskipta-
banka.
Lækkun á launakostnaði og
almennum rekstrarkostnaði er
árangur fækkunar á stöðugild-
um og afgreiðslustöðum hjá
viðskiptabönkum og sparisjóð-
um. f árslok 1993 voru stöðu-
gildi í bankastörfum hjá við-
skiptabönkum og sparisjóðum
2.548 og hafði fækkað á árinu
unt 156 eða um 5,8% og á ár-
unum 1992 og 1993 fækkaði
um samtals 267 stöðugildi eða
9,5%.
A fimm ára tímabili, frá árs-
lokum 1988 til ársloka 1993
hefur stöðugildum í bankastörf-
unt hjá viðskiptabönkum og
sparisjóðum fækkað um 523
eða 17%. Að meðtalinni
Reiknistofu bankanna svo og
stofnunum tengdum sparisjóð-
unum er heildarfækkun stöðu-
gilda lítið eitt lægri tala eða 498
stöðugildi sem samsvarar
15,7% fækkun. Á árinu 1993
fækkaði afgreiðslustöðum við-
skiptabanka og sparisjóða um 4
eða úr 178 í 174 en á fimm ára
tímabili frá árslokum 1988 til
ársloka 1993 hefur afgreiðslu-
stöðum fækkað um níu.
Sparisjóðir sterkir
Fjárhagsstaðan mæld sem
eiginijárhlutfall samkvæmt eig-
infjárákvæðum laga er best hjá
sparisjóðunum í heild þótt stað-
an sé mjög misjöfn hjá einstök-
um sjóðum eða allt frá því að
vera rétt yfir 8% lágmarkinu
upp í nálægt 50%.
Áf viðskiptabönkunum
stendur Islandsbanki best að
vígi en þar næst kemur Búnað-
arbankinn.
Aukning varð á eiginfjárhlut-
fallinu hjá íslandsbanka á árinu
1993 þrátt fyrir verulegt tap,
sem skýrist af 610 milljóna
króna víkjandi lántöku bankans
seni reiknast með í eiginfjár-
hlutfallinu samkvæmt reglun-
um.
Aukning á eiginfjárhlutfalli
Landsbanka á árinu 1993 skýr-
ist af annars vegar 2.000 millj-
óna króna nýju eigin fé og hins
vegar 1.000 milljóna króna
víkjandi lántöku á árinu en í
árslok nema víkjandi lán bank-
ans samtals tvö þúsund milljón-
um króna.
Hjá Búnaðarbanka hefur orð-
ið lílilsháttar lækkun á eigin-
fjárhlutfallinu á árinu 1993
þrátt fyrir jákvæða rekstraraf-
komu sem skýrist af aukningu
á áhættugrunni, sem eiginfjár-
hlutfallið reiknast af, umfram
aukningu eigin ljár.
Hjá sparisjóðunum í heild
hefur orðið aukning í eiginíjár-
hlutfallinu á árinu 1993 sem
endurspeglar hina tiltölulega
góðu rekstrarafkomu þeirra á
árinu.
Eignarleigufyrirtæki
Afkoma eignarleigufyrir-
tækja í heild varð lakari á árinu
1993 en á árinu á undan. Arð-
semi eigin fjár eignarleigufyrir-
tækjanna í heild varð þannig
2,6% samanborið við 5,8% árið
á undan.
Afkoma Steins hf. var best á
árinu 1993 þar sem arðsemi
eigin fjár var 10,2% en arðsenti
Glitnis hf lökust eða -8,0%
arðsemi eigin fjár. Arðsemi
eigin fjár Lindar hf var -0,2%,
Lýsingar hf 6,2% og Féfangs
hf 7,8%.
Samkvæmt lögum frá 1993
skal eigið fé eignarleigufyrir-
tækis á hverjum tíma eigi nema
lægri fjárhæð en sem svarar 8%
af áhættugrunni, það er heildar-
eignum hlutaðeigandi félags og
liðum utan efnahagsreiknings
samkvæmt nánari reglum um
mat á áhættugrunni til útreikn-
ings á eiginfjárhlutfalli sem
Seðlabankinn setur. Öll eignar-
leigufyrirtækin uppfylltu þessa
lagakröfu í árslok 1993.
Eiginfjárhlutfall þannig
reiknað nam 28,7% hjá Steini
hf., 12,6% hjá Lýsingu hf.,
9,7% hjá Glitni hf., 14,5% hjá
Féfangi hf. og 9% hjá Lind hf.
Verðbréfafyrirtæki
Arðsemi eigin fjár verðbréfa-
fyrirtækja nam 17,3% á árinu
1993 sem er talsvert betri arð-
semi en á árinu á undan.
Á árinu 1993 varð afkoma
Landsbréfa hf. best eða 33%
arðsemi eigin fjár.
Arðsemi annarra verðbréfa-
fyrirtækja varð frá 4,6% hjá
Fjárfestingarfélaginu
Skandía hf. til 19,1% hjá
Kaupþingi hf. en VÍB hf.
og Handsal hf. voru með arð-
semi eigin íjár 17,6% og
14,6%.
Eiginfjárhlutföll verðbréfa-
fyrirtækja, það er eigið fé í
hlutfalli við niðurstöðutölu
efnahagsreiknings, í árslok
1993 voru þessi: Kaupþing hf.
26,6%, VÍB hf. 55,0%, Fjár-
festingafélagið Skandía hf.
86,7%, Landsbréf hf. 33,0% og
Handsal hf. 53,0%.