Alþýðublaðið - 16.12.1994, Qupperneq 5

JÓLABLAÐ 1994
ALÞÝÐUMAÐURINN
5b
Anna Karólína Vilhjálmsdóttir framkvæmdastjóri skip-
ar annað sæti Alþýðuflokksins á Norðurlandi eystra í
komandi Alþingiskosningum:
Sjávaraudlindin er
sameign þjóðarinnar
Anna Karólína Vilhjálmsdóttir er
önnur tveggja kvenna sem skipa
efstu sæti á lista Alþýðuflokksins því
Aðalheiður Sigursveinsdóttir mun
skipa þriðja sætið. Aðspurð segist
Anna vera ánægð með ákvörðun
sína að skipa annað sætið á listanum:
„Ég hlakka til að taka þátt í barátt-
unni fyrir Alþýðuflokkinn. Það er
mikil þörf fyrir tilvist þessa flokks
og mér fmnst hann ekki hafa notið
sannmælis á undanfömum misser-
um.“
„Flokkurinn hefur góða málefna-
stöðu á flestum sviðum," sagði Anna
Karólína. „Þá nefni ég til dæmis
sjávarútvegsmálin, landbúnaðarmál-
in og utanríkismálin. Hvað utanríkis-
málin varðar finnst mér sjálfsagt að
fólk myndi sér á eigin spýtur skoðan-
ir um ESB og fái svo sjálft að taka
ákvörðun um það hvort við gerumst
aðilar eða ekki.
Sjávarútvegsmálin eru þessu kjör-
dæmi mjög mikilvæg. Það hlýtur að
skipta gnðarlegu máli fyrir sjávarút-
vegspláss eins og þau sem hér á
Norðurlandi eru að allir hali jafnan
rétt til að nýta auðlindina í hafmu.
Það er grundvallaratriði að sú meg-
ináhersla Alþýðuflokksins að sjáva-
rauðlindin sé sameign þjóðarinnar sé
virt því það hlýtur að skipta sköpum
fyrir framtíð sjávarútvegsplássanna.
„Ekki get ég látið hjá líða að
minnast á landbúnaðarmálin þar sem
margir vinir mínir eru bændur og við
setjumst ósjaldan niður til rökræðna.
Það er nauðsynlegt að gera átak í
markaðsmálum hvað varðar land-
búnaðarafurðir og að bændur taki af
auknum þunga þátt í slíku markaðs-
átaki. Alþýðuflokkurinn hefur haft
þetta lengi á stefnuskrá en bændafor-
ystan virðist vera átta sig á nauðsyn
þessa upp á síðkastið.“
Anna Karólína segist vona að Al-
þýðuflokkurinn nái að minnsta kosti
einum manni inn á þing. Hún telur
að efsti maður listans, Sigbjöm
Gunnarsson, hafi unnið mjög gott
starf fyrir kjördæmið allt en ekki
bara alþýðuflokksfólk.
„Listinn er sterkur, hann er sam-
hentur enda hafa engar deilur verið
uppi um val á honum. Það er jákvætt
að við sent skipum efstu sætin erum
ekki sérfræðingar á neinu ákveðnu
sviði og það mun auðvelda okkur að
hlusta á vilja fólksins og taka mark á
honum,“ sagði Anna Karólína að
lokum.
Anna Karólína: Sjávarútvegsmálin
eru þessu kjördæmi mjög mikil-
væg.
Munurinn á
Akureyring-
um og Reyk-
víkingum
Fyrir utan þ<m hversu Reykvíking-
ar eru niiklu latari við að klára
setningar heldur en samlandar
þeirra í höfuðborg Norðurlands er
annar reginmunur á íhúum þess-
arra tveggja borga. Það er alltént
mat Viðars Eggertssonar, leikhús-
stjóra hjá Leikfélagi Norðurlands,
þekkir báða heima og samkvæmt
honum eru íbúar Akureyrar miklu
betri sögumenn en Reykvíkingar.
„Akureyringar eru upp til hópa
sagnaþulir miklir í eðli sínu,“ segir
Viðar. „Þegar þeir kynnast ein-
hverjum nýjum aðila eru þeir ekki
f rónni fyrr en þeir vita deili á hon-
um - hverra manna hann er, til að
geta sett hann á réttan stað f
spjaldskrá hugans og tilfinning-
anna. Þeim er lífsnauðsyn að
skipulag sé á öllu og að þeir hafi
góða yfirsýn yfir samfélag sitt. Að
öðrum kosti fyllast þeir óöryggi og
þá getur andrúmsloftið orðið
slæmt, þó loftslagið á Akureyri sé
öllu jafna miklu betra en í Rcykja
vík.
Aðalheiður Sigursveinsdóttir skipar þriðja sæti
Alþýðuflokksins á Norðurlandi eystra í komandi
Alþingiskosningum:
„íslands konur, hefjist handa!"
Guðm. Guðmunds. Aðalheiður: íslands konur, hefjist handa! Heimtið yð-
ar rétt!
Mikið á ég Hannesi Hafstein að
þakka. Ef hans hefði ekki notið við
væru íslendingar aðeins helmingur-
inn af þvf sem þeir eru í dag. Hver
veit nema að við værum í sömu spor-
um og Svisslendingar sem nýverið
„gáfu“ konum kost á því að kjósa í
öllum kosningum þar í landi, ef
Hannesar hefði ekki notið við. Það
eru mikilmenni eins og hann, Stein-
vör Sighvatsdóttir, Maddama Vil-
helmína Lever og Brfet Bjamhéðins-
dóttir sem við eigum að það að
þakka hversu framarlega við stönd-
um í jafnréttismálum hér á landi.
Lítum aðeins nánar á þessa mögn-
uðu einstaklinga sem gerðu svo mik-
ið til þess að greiða leiðir komandi
kynslóða. Steinvör er ein af fáum
konum sem getið er um í Sturlunga-
sögu, og það ekki án ástæðu þar sem
hún var ein valdamesta kona lands-
ins. í Sturlungu segir að ef að deilu-
mál um jarðarskika kæmu upp
skildu Sigvarður, þáverandi biskup
og Steinvör ráðfæra sig um hið rétta
í hverju máli fyrir sig. Ef þau greindi
hins vegar á skildi Steinvör ráða.
Hún hafði, sem sagt, mikið, ef ekki
mesta vald sem kona hefur haft í Is-
landssögunni og er því einn af hom-
steinum i kvennfrelsisbaráttunni.
Maddama Vilhelmína Lever var
hinsvegar fyrsta konan til þess að
kjósa hér á landi. Það var í kosningu
til sveitarstjómar á Akureyri árið
1863 að hún sá sér leik á borði, hún
brá þeim einföldu rökum fyrir sig að
konur væm líka menn. Þar við sat að
hún kaus, en síðar var textanum í
kosningalöggjöfinni breitt til þess að
fyrirbyggja allan slíkan misskilning.
Það var svo litlum fjörtíu og fjór-
um ámm síðar að Bríet Bjamhéðins-
dóttir kveður sér hljóðs og hvetur
konur til þess að krefjast sömu launa
og sömu réttinda og karlmenn sem
vinna sömu störf. Arið 1909 fá svo
allar konur kosningarétt til sveitar-
stjómar. Það var svo loks árið 1911
fyrir vasklega ffamgöngu Hannesar
Hafstein að konur fengu kosninga-
rétt til Alþingis. Þessu fólki á ég
mikið að þakka.
Höfum vid gengid götuna
til góds?
En hvemig stöndum við í dag.
Höfum við konur í raun fengið það
sem við ætluðum okkur árið 1907
þegar að Bríet kom fram á sjónar-
sviðið og sagði: „Konan er sköpuð til
þess að gegna sömu skyldum og
njóta sömu rjettinda og karlmaður-
inn, að svo miklu leyti sem hæfileik-
ar hennar og vilji leyfa“.
Eru baráttumál kvenna eins langt
á veg kominn hér á landi og menn
vilja vera láta? Fá konur jafn vel
borgað og karlar fyrir sömu vinnu?
Því miður ekki, og oft á tíðum langt
því frá. Konur em flestar hveijar í
láglaunastöðum. Hverju sætir það,
óverðugri vinna eða lakari starfs-
kraftar? Hvomgt. Mín skoðun er sú
að við höfum sofnað eilítið á verðin-
um í baráttunni fyrir jöfnum rétti
kynjanna. Það var góð og gild bylt-
ing kvenfrelsisins sem færði okkur
íslendingum mun fleiri konur til
áhrifa í þjóðfélaginu. Nú getum við
meira að segja státað okkur af konu
sem forseta og einni sem borgar-
stjóra. Þetta lítur allt mjög vel út á
pappímum, en kjaramál kvenna hafa
því miður ekki batnað að sama skapi.
Hvemig stendur á því að baráttan
er ekki komin lengra en raun ber
vitni? Þrátt fyrir að hafa gengið í
gegnum hina ötulu kvennfrelsisbar-
áttu þá njóta konur ekki sömu kjara
og sömu réttinda þegar á heildina er
litið. Er það vegna þess að við höfum
ekki hæíileika til þess eða vilja? Það
er víst þetta bakslag sem veldur, því
að það er eins og maðurinn geti
aldrei stigið tvö skref áfram án þess
að taka svo að minnsta kosti eitt aft-
urábak.
Sú kynslóð sem nú er í þann mund
að slíta bamskónum ólst upp með
kvennabaráttunni og verður að lok-
um ónæm fyrir áróðrinum. Ég tala
nú ekki um ef sömu slagorðin gilda
sem áttu við um eitthvað sem löngu
er unnið, allavega til hálfs. Þegar svo
er komið þurfa menn að setja ný
markmið og haga baráttunni eftir
þeim. Sameiginleg rödd kvenna til
úrbóta við atvinnuleysinu heyrist
ekki, jafnvel þó að konur séu í meiri-
hluti atvinnulausra og búa að jafnaði
lengur við atvinnuleysi. Hveiju sætir
þetta? Vonandi er ástæðan ekki sú að
þær konur sem við stjómvölinn hafa
verið séu þess ekki megnugar að
bæta stöðu kvenna. Konur sem starfa
í pólitík hljóta að vilja kynsystmm
sínum sömu kjör og karla og þannig
stefna þær saman að einu marki, burt
séð frá öllum flokkadráttum. En mér
virðist nú samt sem að konur séu í æ
harðnandi samkeppni sín á milli, að
þær séu enn undirgefnar og hlýðnar,
í stað þess að snúa bökum saman og
látum drauminn um jafnan rétt kynj-
anna rætast. (Það felst ekkert síður í
því að berjast fyrir fæðingarorlofi
karla). Við megum ekki láta það ger-
ast að afskipti kvenna á atvinnu-
markaðnum fari minnkandi þrátt fyr-
ir slæman efnahag. Við vorum ekki
til þess fæddar að skríða aftur inní
eldhúsið. Ekki ber svo að skilja á
skrifum þessum að karlmennirnir
okkar vinni okkur allt til foráttu, en
það er nú einu sinni svo að það hlýt-
ur að standa okkur næst að berjast
fyrir okkar réttindum, það er einl'ald-
lega þegnskylda okkar.
Islands konur, hefjist handa!
Heimtið yðar rétt!
ír
Óskum viðskiptavinum okkar
gleðilegra jóla
og farsældar á komandi ári.
Þökkum viðskiptin.
w%
HITA- OG VATNSVEITA
AKUREYRAR
Óskum viðskiptavinum okkar
oq starfsfólki
og farsældar á komandi ári
Þökkum viðskiptin