Alþýðublaðið - 03.01.1995, Page 5

Alþýðublaðið - 03.01.1995, Page 5
^ ÞRIÐJUDAGUR 3. JANÚAR 1995 ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5 ■ ■*»%'*** <m **r#4<** &b&i-rvm % &m sm f* mz- íím&mÁsm œét* ■i ; ,i U $X#t ié faihtúw <■<• > ¥í g'íí-SSÝ OS '4><r% <$■■ *■?■>#>„, * **■'& 'ím&fí & ngtt &!i *><■■»«*, $*& íxV >i'%#íᣠi *$ %$k ptSm ■ lliliil , ,'• ,' *m mm í fa&* ¥$ %m*ém t w fc*»» köli iiiw!ytfr|>/M 8 é%famM * w&m Ká fytk itkémmt *éz &mm $É E ¥&f:^SS5^ls«áífe** tí N*» «| fcps#* *4r |sw tftiskmmm **p*» m tö 1^.*, |g£ <|$ 4agá*k f # ssm it* &*& zk#£& m þ*t U¥ «4 «# *m* Éfc&s ■ ■ w#$ m m umét &im ¥4 \ * .: . < ?: i8kM*4:*tM. Ég lííi i«>< í'í* ' i hs ' , < 'S<;, . í asÉ* h« t ■ ■*■:• *$*& pi *4&. ■$& $&(%*$ m ; .. . ". ém mm0 «£ m* m •xMti ttó Ss«s«-*» 5»«a* :l$gmíáMtíá ..... OmM $» mtrgi *** V,......- ... ,.,,, .. m Vai.'íi fc fcíM? . ■ xnht*y (-*« tim ..... ísísiti I »i*rt li)n» s **$«»iiS*e* i* t>« *il Uli -»í» **«•* hj^íH í «VÍ»í¥t*».««ss<sá»S'í¥í. %í'SS¥'.»«5 4& &#• fcæm Kveðjuorð meistara Þórbergs Hér fer á eftir niinningargrein Þórbergs Þórðarsonar um Jón Thoroddsen. Greinin birtist í Alþýðublaðinu 3. janúar 1925. Ég minnist þess ekki, að mér hafi nokkum tíma orðið verr við en þegar mér voru sögð þau tíðindi fyrir nokkmm dögum, að Jón Thoroddsen hefði nýlega slasast á götu í Kaup- mannahöfn og að tvísýnt væri um líf hans. Ég var samt að reyna að vona, að slysið hefði verið minna en frá var sagt, og var að reyna að hugga mig við þá tilhlökkun, að ég fengi að sjá Jón aftur með vordögunum. - En í morgun er hringt til mín, og mér sagt, að Jón Thoroddsen sé látinn. Ég man ekki, hvað langt er síðan ég kynntist Jóni Thoroddsen. En nú stendur það mér einhvem veginn svo fyrir hugskotssjónum, að ég hafi allt- af þekkt hann, að hann sé ævagamall vinur minn og samverkamaður. Síð- ustu árin er ég mér þess vitandi, að við áttum jafnan öðm hvom margt saman að sælda. Fyrir íjómm árum unnum við saman nokkra mánuði að þýðingu á einu meistaraverki ind- verska heimspek- ingsins Swami Vi- vekananda. Og síð- ustu vikurnar áður en hann fór af landi burt þýddum við mikið af öðm snilldarriti, Höfuðóvininum eftir Dan Griffiths. Þær stundir fyrn- ast mér aldrei, er ég vann að ritstörfum með Jóni Thorodd- sen. Hann var óvenjulega samvinnu- þýður og laus við tyrfni og tilgerð. Honunt var frábærlega létt um að rita, og stíll hans var mjög einfaldur og skemmtilegur. Ekki fannst mér minna til um hug- kvæmdagáfu Jóns og „genialitet". Þegar okkur rak í rogastans með flóknar setningar, þá var það oftast Jón, sem fann leið út úr þeim ógöng- um, og úrræði hans vom svo frumleg og einföld, að ég skammaðist mín jafnvel fyrir að hafa ekki látið mér detta þetta sjálfum í hug. Hann skrif- aði nokkrar blaðagreinar um pólitísk mál. Og mér fannst þær bera af flestu því, sem ritað er um stjórnmál nú á tímum. Ég efast ekki um, að Jón hefði orðið snjallasti blaðamaður landsins, ef hann hefði gefið sig af alhug við þeim efnum. Hann var stíl- isti og ritsnillingur: Stíll hans var blátt áfram, ljós, rólegur, kurteis og einbeittur. En Jón hafði miklu fleiri kosti til bmnns að bera, sem vöktu hjá mér aðdáun á honum. Gáfur hans vom fjölhæfar og snjallar. Hann var engu minni stærðfræðingur en vitmaður á listir og þjóðfélagsmál. Hann las kynstrin öll og var eldfljótur að lesa. I samtali var hann einstaklega skemmtilegur, ef hann talaði á annað borð, en að eðlisfari var hann hljóður og fámáll. Hann hafði það lag á skoðanaandstæðingum sínum, að þræta aldrei við þá. Hann hagaði samtalinu þannig, að þeir urðu Jóni oftast sammála. Endirinn á samtal- inu varð oftast sá, að þessi ímyndaði skoðanamunur var bara innantóm orð á yfirborðinu. En þegar Jón átti þeim mönnum að mæta, sem eru iæddir til að hvika aldrei frá vitlausri skoðun, þá setti hann hljóðan og tók að raula fyrir munni sér. Hann fyrir- leit slíkan hugsunarhátt svo hjartan- lega innilega, að honum datt ekki í hug að slíta sér út á því að eyða að honum orðum. Ekki var minna um vert um mann- kosti Jóns en gáfur. Ég held, að mér sé óhætt að fullyrða, að hann hafi verið óeigingjamasti maður, sem ég hef þekkt. Ég varð þess aldrei var, að hann óskaði neinna veraldargæða handa sjálfum sér. Höfðingsskap hans þekkja allir, sem kynntust hon- um eitthvað. Það, sem hann hafði handa millum, var hverjum heimilt, sem á þurfti að halda. Hann elskaði sjálfan sig svo lítið. Ef Jón hefði ver- ið auðugur maður, rnyndi hann hafa safnað kringum sig snillingum og gáfumönnum, svo að þeir gætu beitt hæfdeikum sínum í þjónustu mann- kynsins. Jón hugsaði ntikið um þjóðfélags- mál á síðari árum. Hann hafði aflað sér allmikillar þekkingar um stjórnmáiaástand- ið í heiminum, og eins og flestir and- ans menn vorra tíma var hann ein- dreginn jafnaðar- maður. Við síð- ustu alþingiskosn- ingar var hann í kjöri í Norður-Isa- fjarðarsýslu. Mér verður lengi minnisstæður kjósendafundur, sem ég var staddur á í Hnífsdal í fyrra haust. Þar tóku allir frambjóðendumir til máls, en þeir voru Jón Auðunn Jónsson, Arn- grímur Bjamason og Jón Thorodd- sen. Ég ætla mér ekki að gera lítið úr stjórnmálaviti og ræðumannshæfi- leikum þeirra Jóns Auðuns Jónsson- ar og Arngríms Bjamasonar. En ég get ekki stillt mig um að segja, að Jón Thoroddsen bar himinhátt höfuð og herðar yfir þá báða, bæði að mælsku, rökfimi og þekkingu á þjóðomálum. Flestir fundarmenn dáðust innilega að frammistöðu Jóns Thoroddsens. Og ég þóttist þá sann- færður um, að hann yrði kosinn. Síð- ar komu þær fréttir vestan úr fjörð- um, að Jón Thoroddsen hefði fallið við kosningarnar. Síðan hef ég vor- kennt vesalings Norður- Isafjarðar- sýslu. Og ég skammast mín fyrir ör- eigana á mölinni í Bolungarvík og bænduma inni í Djúpinu. Ég skammast mín fyrir það, hvað „bændamenning“ ykkar var þá heimsk og auðvirðileg. Jæja, vinur minn! Þú varst að byrja á að vinna að viðreisn hinna mörgu með hinum fáu, sem þora að fóma efnum og áliti í þjónustu göf- ugs málefnis. Ef þér hefði enst aldur til, myndirðu áreiðanlega hafa unnið þessari þjóð mikið og fagurt lífsstarf, því að í þér var mikils manns efni vaxið. En þótt þú sért farinn héðan, þá vona ég, að þú getir haft áhrif á framgang þeirra rnála, sem þér auðn- aðist ekki að koma til vegar héma megin grafar. Drottinn blessi þig, vinur minn! Þórbergur Þórðarson. „Þær stundir fyrnast mér aldrei, er ég vann að ritstörfum með Jóni Thorodd- sen. Hann var óvenjulega samvinnu- þýður og laus við tyrfni og tilgerð. Honum var frábærlega létt um að rita, og stíll hans var mjög einfaldur og skemmtilegur.“ Forsíða Alþýðublaðsins 3. janúar 1925. kvöld. Sigurður Thor- oddsen, bróðir Jóns, var þá við verkfræðinám í Kaupmannahöfn. Hann segir svo frá jarðarför bróður síns: „Hann var svo jarð- settur í Vestre Kirkega- ard. Pálmi (Hannesson, síðar rektor MR) flutti ræðu við athöfnina, há- pólitíska... Við gröfma birtist stúlka, klædd sorgarbúningi svörtum frá hvirfli til ilja, sem enginn okkar þekkti eða hafði afspurn af, enda vissum við ekki betur en að Jón hefði mest verið með stúlku, sem við kölluðum 396. Nú, ég komst seinna að því hver stúlkan var, því hún tók upp á því að heimsækja mig. Gerði hún það nokkmm sinnum. Nom- ina sumt odiosa.“ Vinir Jóns Thorodd- sens minntust hans ævinlega með mikilli viðkvæmni, virðingu og hlýju. Tómas Guð- mundsson orti í minn- ingu hans eitt fegursta ljóð sem kveðið hefur verið á íslensku. Og Stefán Jóhann sagði í Minningum sínum: „Hef ég fáa eða engan hitt, sem eins góðum gáfum var gæddur og Jón, eins listfengur og eins góður drengur... Þess félaga og vinar hef ég mest saknað allra vanda- lausra.“# SKIÐA- FERÐIR frá 4. febrúar 1995 Flug og bíll til SALZBURG, 2 í bíl Verð frá 46.090 kr. Innifalið erflug, bílaleigubíll, ótakmarkaður akstur, tryggingar og allir skattar Flug og gisting í Kirchberg Verð í tvíbýli frá 60.390 kr. Afsláttur fyrir áskrifendur Stöðvar 1 4000 kr. í brottfer 4. febrúar SOLAR- FERÐIR KANARÍ í beinu leiguflugi eða um Amsterdam með ARKE REIZEN KÝPUR - MADEIRA - TENERIFE um AMSTERDAM með Arke Reizen Fáðu upplýsingar um verð og ferðatilhögun hjá okkur FT.LAUDERDALE - ORLAND Flug og bíll í 2 vikur (2 í bíl) Verd frá 47.400 kr. Innifalið er flug, bílaleigubíll, ótakmarkaður akstur, bílatrygging og flugvallarskattar. Orlando - flug og gisting, 7 nætur, frá 47.400 kr. Innifalið er flug, gisting og flugvallarskattar Allar nánari upplýsingar á skrifstofunni ©lcðtteO1 Pantið í síma S5-23-200 9-9. BORGARFERÐIR LONDON Brefttför 19. jcm. - 2. febr. - 16. febr. Hótel Shaftsbury - verð í tvíbýli 30.140 kr. Hótel Mount Royal - verð í tvíbýli 33.080 kr. Hótel St. Giles - verð í tvíbýli 31.400 kr. Hótel Clifton Ford - verð í tvíbýli 33.860 kr. Innifalið í verði er flug, gisting í 3 nætur, morgun- verður og allir flugvallarskattar. Brefttför 21. jcm. - 4. febr. - 18. febr. Hótel Hospitality Inn - verð í tvíbýli 27.260 kr. Innifalið í verði erflug, gisting í 3 nætur, morgun- verður og allir flugvallarskattar. AMSTERDAM Brottför 26. jan. - 9. febr. - 23. febr. Hótel Citadel - verð í tvíbýli 29.990 kr. Hótel Ascot - verð í tvíbýli 32.690 kr. Innifalið í verði erflug, gisting í 3 nætur, morgun- verður og allir flugvallarskattar. FERÐASKRIFSTOFA _ REYKJAVÍKUR ' Aðalstræti 16 - sími 55-23-200 «-

x

Alþýðublaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.