Alþýðublaðið - 22.02.1995, Side 3

MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
Evrópusambandið og landsbyggðin
Út úr ótal skoðanakönnunutn má
lesa að landsbyggðarfólk sé nei-
kvæðara gagnvart aðild að Evrópu-
sambandinu en þeir sem búa á höf-
uðborgarsvæðinu. Þessa niðurstöðu
get ég engan veg-
in skilið. Að vísu
hafa fylgismenn
aðildarumsóknar
lagt mikla áherslu
á bættan hag
neytenda vegna
lækkunar á land-
búnaðarafurðum
við aðild og þá
eðlilegt að bænd-
ur og búalið rísi upp á afturfætuma.
Sömuleiðis hefur sjávarútvegsstefna
ESB verið helsti þröskuldur í vegi
aðildar íslands inn í Evrópusam-
bandið og eðlilegt að ætla sem svo
að andstaða við ESB-aðild á gmnd-
velli sjávarútvegsmála sé mest á
landsbyggðinni.
Misskilningur á
misskilning ofan
Báðar þessar skýringar em þó á
misskilningi byggðar. Sú fullyrðing
að aðild að Evrópusambandinu
myndi kollvarpa afkomu bændastétt-
arinnar er alröng. Þvert á móti ntyndi
aðild fela í sér aukin tækifæri fyrir ís-
lenska framleiðendur, sérstaklega á
sviði sauðtjárræktar og Kfrænnar
framleiðslu. Innan ESB ríkir fríversl-
un með landbúnaðarafurðir. Frant-
leiðslan er þó ríflega styrkt en sá
styrkur er í ílestum tilfellum ekki
framleiðslutengdur. Um leið og ís-
lendingar gætu keypl evrópskar
landbúnaðarafurðir gætu íslenskir
framleiðendur í fyrsta skipti komið
sínum vömm á markað á viðunandi
verði. I aðildarviðræðum Svíþjóðar,
Noregs og Finnlands við Evrópu-
sambandið fékkst sú niðurstaða að
landbúnaður á norðlægum slóðum
(norðan 62. breiddargráðu) myndi
njóta sérstöðu. Stjórnvöld í Svíþjóð
og Finnlandi geta nú stutt landbúnað
Pallborðið
Jón Þór
Sturluson
skrifar
á umræddum svæðum umfram það
sem sameiginleg landbúnaðarstefna
ESB (CAP) gerir. Heildarstuðningur
við landbúnað má þó aldrei verða
meiri en hann var við undirritun
samninganna. Ef
ísland yrði aðili
að Evrópusam-
bandinu myndi
þetta ákvæði
gilda fyrir allt
landið og það því
nær algerlega
undir Islenskum
stjórnvöldum
komið hversu
landbúnaður yrði
mikið íslenskur
styrktur.
Yfirrád yfir audlindunum
er skilyrdi
Ottinn við að missa yfirráðin yfir
auðlindinni er sömuleiðis ástæðu-
laus. Fyrst og fremst vegna þess að
sjávarútvegsstefna ESB byggir á
reglunni um hlutfallslegt jafnvægi í
veiðum (það sem kallað er „relative
stability") sem þýðir einfaldlega að
aðrar ESB-þjóðir hefðu ekki rétt til
veiða hér við land því engin veiði-
reynsla er fyrir hendi. Forystumenn
þeirra þjóða sem helst hafa hags-
muna að gæta (til dæmis Spánar)
hafa cnn fremur lýst því yfir að ekki
verði krafist veiðiheimilda í fslenskri
landhelgi, sækjum við um aðild.
Alþýðuflokkurinn, eini stjórn-
málaflokkurinn sem vill semja um
aðild að Evrópusambandinu, hefur
lýst því yfir að framsal á auðlindum
hafsins komi ekki til greina. Ef sam-
eign þjóðarinnar á fiskistofnunum
yrði fest í stjómarskrá yrði þetta gull-
tryggt. ESB-andstæðingar þyrftu þá
að finna sér haldbetri rök en kratafó-
bíuna eina saman.
Uppbyggingarstefna ESB
I allri umræðunni um aðild að
Evrópusambandinu eða ekki, eða
öllu heldur umræðunni um hvort rétt
„Alþýðuflokkurinn, eini stjórnmálaflokkurinn sem vill semja um
aðild að Evrópusambandinu, hefur lýst því yfir að framsal á
auðlindum hafsins komi ekki til greina. Ef sameign þjóðarinnar
á fiskistofnunum yrði fest í stjórnarskrá yrði þetta gulltryggt.
ESB-andstæðingar þyrftu þá að finna sér haldbetri rök en krata-
fóbíuna eina saman.“
væri að ræða málið yfir höfuð, hefur
lítið sem ekkert verið minnst að upp-
byggingarstefnu Evrópusambands-
ins. Líklegt er að umtalsverðar fjár-
hæðir gætu fengist til atvinnu- og
innviðauppbyggingar á landsbyggð-
inni. Við inngöngu Svíþjóðar og
Finnlands í Evópusambandið urn
síðustu áramót var settur á stofn nýr
styrkflokkur innan uppbyggingar-
stefnunnar, sem snýr að svæðum þar
sem byggð er mjög dreifð (færri en 8
á hvern ferkílómetra). Island eins og
það leggur sig passar inn í þessa skil-
greiningu, en líklegt er að höfuð-
borgarsvæðið yrði undanskilið.
Auðvitað má deila um allar slíkar
styrkveitingar. En uppbyggingar-
stefnu Evrópusambandsins má ekki
rugla saman við byggðastefnu að ís-
lenskum sið. ESB myndi ekki veita
íslenskum fyrirtækjum beina styrki
eða niðurgreidda lánafyrirgreiðslu
heldur fyrst og fremst almenna að-
stoð við uppbyggingu, samgöngur
og nýsköpun í þeim tilgangi að við-
halda byggð í landinu og skapa fjöl-
breyttara atvinnulíf.
Af hverju þessi neikvædni?
En af hveiju er landsbyggðarfólk
svo andsnúið aðild að Evrópusam-
bandinu? Annað hvort eru aðrir
þættir en landbúnaður, sjávarútvegur
og byggðamál fólki efst í huga eða
það er ekki nægilega uppiýst um
staðreyndir ntálsins. Eg held að síð-
ari skýringin hljóti að vera sú rétta.
Það er þó engan vegin fólkinu sjálfu
að kenna, að umræðan hefur alls
ekki verið nægilega uppfræðandi.
Abyrgðin er í höndum þeirra sem
neita að ræða málið. Það er hins veg-
ar hlutverk Alþýðuflokksins og ann-
arra sem vilja láta reyna á samninga
við Evrópusambandið að hafa for-
ystu um kynningu á þessum sem
öðrum þáttum Evrópumálanna.
Höfundur er hagfræðingur
og formaður Sambands ungra
jafnaðarmanna.
Grís dagsins
Ólafur Ragnar -
Grímsson virð- , —w
ist ætla reyna
grísa á að " -
Davíð Odds-
son verði þann-
ig stemmdur
eftir kosningar,
að honum
hugnist að
mynda stjórn
með Alþýðu-
bandalaginu. Sú var allavega trú
Garra í Tímanum í gær:
„Ekki er hægt að skilja Alþýðu-
bandalagið öðruvísi en svo að ill-
gerlegt sé að vinna með Fram-
sóknarflokknum...Á Stöð 2 um
helgina afneitaði Ólafur Ragnar
líka Jóni Baldvini Hannibals-
syni og sagðist aldrei munu
vinna með honum í ríkis-
stjórn...Ólafur Ragnar hefur lýst
því yfir að framboð Jóhönnu
Sigurðardóttur og þeirra Þjóð-
vakamanna sé til mikillar óþurft-
ar og spilli og skemmi...Kvenna-
listinn og Alþýðubandalagið
hafa lengi eldað grátt silfur og
ekki hefur sambandið batnað við
að Kvennalistinn hryggbraut
Ólaf í fyrrahaust...Vinstri vonin
hjá Ólafi Ragnari er að styðja
Davíð Oddsson til áframhald-
andi setu í stjórnarráðinu." Nú...?
Framsóknarmenn á Norð-
urlandi eystra héldu
kynningarfund á framboðs-
lista sínum um daginn. Það
er ekki í frásögur færandi,
en fulltrúar hinna framboð-
anna fyrir norðan eru afar
óánægðir með að kynningin
fór fram í Listasafni Ak-
ureyrar í Listagilinu á
venjulegum opnunar-
tfma. Blásaklausir
gestir og listunnendur
urðu þannig þátttak-
endur í framboðs-
kynningu Framsóknar.
I öðrum flokkum þykir
mönnum að framsóknar-
menn hafi með þessu mis-
notað aðstöðu sína. Gárung-
arnir valinkunnu hafa hins-
vegar það eitt við framboðs-
kynningu Framsóknar að at-
huga, að hún hefði fremur
átt að fara fram á minjasafni
en listasafni...
Menningarverðlaun DV
verða afhent innan tíð-
ar, og bíða margir listamenn
spenntir enda njóta verð-
launin almennrar viðurkenn-
ingar. I bókmenntum eru
fimm bækur tilnefndar, eftir
Hallgrím Helgason, Sjón.
Jakobínu Sigurðar-
dóttur, Baldur Ósk-
arsson og Vigdísi
Grímsdóttur. Full-
víst þykir að
annaðhvort
|, Hallgrímur
eða Sjón
hreppi
hnossið. Sú hefð
hefur skapast að
handhafi Is-
lensku bók-
menntaverðlaun-
anna fær ekki
menningarverðlaun
DV og því er næsta
víst að Vigdís
Grímsdóttir bætir
ekki einni rósinni
enn í safnið. Skáld-
sögur Sjóns og
Hallgríms fengu
mjög góða dóma gagn
rýnenda, og bók Hallgríms
seldist einsog heitar lumm-
ur. Hvorugur var hinsvegar
tilnefndur til íslensku bók-
menntaverðlaunanna...
Sérframboð Péturs
Bjarnasonar á Vest-
Ijörðum veldur miklum
titringi innan Fram-
sóknarflokksins.
Harðir stuðnings-
menn Gunn-
laugs M. Sig-
mundssonar.
hins nýja oddvita
Framsóknar á
Vestfjörðum, er afar
óhressir með það sem
þeim þykir vera linkuleg
viðbrögð flokksforystunnar.
Halldór Asgrímsson og
aðrir forystumenn hafa í
lengstu lög forðast að
afneita framboði Pét-
urs, og láta að því
liggja að hann
verði veikominn í
þingflokk Fram-
sóknar, nái hann
kjöri. Þetta gerir
Gunnlaugi auðvitað
erfitt að treysta sig í
sessi sem leiðtogi vest-
firskra framsóknarmanna,
og vilja hans menn að
flokksforystan taki af skarið
og „afneiti" Pétri...
Hinumegin
"Farside" eftir Gary Larson.
Fimm á förnum vegi Hvernig líst þér á nýgerða kjarasamninga?
Viti menn
Þegar Kristrún og Heiðbergur vöknuðu til lífsins mörgum
klukkustundum síðar sneru þau fúllyndislega aftur til garð-
vinnunnar - og voru fullkomlega ómeðvituð um útvarps-
hálsböndin og eyrnamerkin sem líffræðingar geimveranna
höfðu kornið fyrir á þeim.
Hilmar Sigurðsson, grafískur
hönnuður: Mér líst vel á kjara-
samningana, sérstaklega hvað tókst
að semja á stuttum tíma.
Þuríður Jónsdóttir, sjúkra-
nuddari: Mér líst ekki vel á þessa
kjarasamninga, enda er ég flúin af
landi brott vegna slæmrar afkomu.
Sonja B. Jónsdóttir, ritstjóri
Veru: Kjarasamningarnir eru ekki
góðir. Þetta er ekki nóg til að skapa
réttlátt þjóðfélag; einkum hvað
varðar launamun kynjanna.
Margrét Sveinsdóttir, kennari:
I fljótu bragði sýnist mér kjarasamn-
ingamir hvorki fugl né fiskur.
Kolbeinn Bjarnason, tónlistar-
maður: Ég hef ekki kynnt mér
kjarasamningana nægilega vel til að
leggja mat á þá.
Ég hef beðið þess í 110 ár að
öðlast frægð og ætla því að
njóta stundarinnar vel.
Jeanne Calment, sem varð 120 ára í
gær. Morgunblaðið.
F'yrir 30 árum hafði
lögfræðingur í Arles augastað
á íbúð Calment og samdi um
það við hana, að hann skyldi
greiða henni 34.000 krónur á
niánuði meðan hún lifði gegn
því að fá íbúðina að henni
látinni. Nú er hann búinn að
borga íbúðina að minnsta
kosti þrisvar sinnum og er
sjálfur kominn á eftirlaun, 77
ára gamall.
Frétt Morgunblaðsins af eldhressri 120
ára Jeanne Calment.
Vinstri vonin hjá Ólafí
Ragnari er að styðja Davíð
Oddsson til áframhaldandi
setu í stjórnarráðinu.
Garri Tímans í gær.
Nei, ég er ekki ánægður með
þessa kjarasamninga. Þetta
eru ekkert annað en
nauðungarsamningar.
Sigurdur T. Sigurösson
verkalýðstogi. DV í gær.
Kvennalistinn vill þjóðarsátt
um stórbætt kjör kvenna. Er
einhver á móti því?
Kristín Halldórsdóttir, frambjóðandi
Kvennó á Reykjanesi. Mogginn í gær.
Meintur elskhugi Díönu og
fórnarlamb dónasímhringinga
hennar: Enn heltekinn
af ást til Díönu.
Fyrirsögn í DV í gær.
Veröld ísaks
Mögnuð snilligáfa og botnlaus eymd
hafa frá upphafi vega verið tengd
sterkum böndum: Gahleó bjó í útlegð
mestalla sína ævi, hraktist borg úr
borg og endaði að lokum í fangelsi:
Descartes dvaldi einnig í útlegð, var
neyddur til að gegna herþjónustu og
lét á endanum lífið fjarri heimalandi
sínu; Andreas Vesalius, franski líf-
færafræðingurinn, lifði flækingslífi,
var ásakaður um villutrú, þjófnað á
líkum og aflimun þeirra - á tímabili
stóð hann meira að segja á þröskuldi
aftöku, en var neyddur til að fara í
pílagrímsferðalag til Helga landsins
og lét lffið í skipsskaða í þeirri ferð;
Kópernikus dirfðist aldrei að gera
uppgötvanir sfnar opinberar; Kepler
hlaut aldrei þann lífeyri sem keisari
hans lofaði honum.
„Isaac Asimov's Book of Facts"