Alþýðublaðið - 28.03.1995, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUDAGUR 28. MARS 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
S k o ð a n
Menningarstefna er háljð&ýlfo
Pallborðið
Sumum finnst menning vera eitt-
hvað sem þvælist fyrir. Eitthvað sem
mergsýgur ríkiskassann og „skilar
engu í þjóðarbúið.“ Sumir setja fjár-
hagslega mælikvarða á allt og kretj
ast beinharðra pen-
inga af menning-
unni. Þeim fínnst
hún eiga að „-
standa undir sér
ijárhagslega" og
að samfélag
manna eigi ekki að
leggja neitt til
hennar nema í
formi neyslu.____________________
Sumir fordæma listamenn sem let-
ingja og ómenni sem ekkert viti um
hvað lífið gangi út á, en lífið er í
huga þeirra sem eru þessarar skoð-
unar saltfiskur. Sumir halda að
menningin sé eitthvað sem allir eigi
að hafa gaman af og það er sá þrýsti-
hópur sem hrekur alvarlega lista-
menn út í afskræmingu listar sinnar í
amerískum söngleikjum.
Ég fordæmi þessar skoðanir. Við
erum fámenn þjóð með brothætta
vitund um okkur sjálf í víðáttum um-
heimsins. Okkur er það mikilvægara
en nokkrum öðrum að leggja menn-
ingarstarfsemi hér norðurfrá lið af al-
efli. Við verðum að gera listiðkun
mikiu hærra undir höfði en nú er.
í dag er menningarmálum sinnt af
tveimur starfsmönnum menntamála-
ráðuneytisins. Það er lýsandi fyrir
það skilningsleysi sem listin býr við.
Aðrar jþjóðir hafa þó haft döngun í
sér til að stofna sérstakt ráðuneyti
um menninguna og skilja mikilvægi
hennar, því það segir sig sjálft að án
hámenningar og án skapandi alvar-
legra listamanna er þjóðin ekkert.
Ekki til, hvað sem líður þorsktonn-
um sem streyma að landi.
Hér á landi er illa búið að menn-
ingunni. Hvort sem um er að ræða
skapandi listir eða ræktun fræða og
rannsókna á sögu þessarar þjóðar.
Fomleifarannsóknum er haldið úti
fremur af vilja en mætti og ómetan-
legar upplýsingar, sem skýrt gætu
stöðu okkar í samfélagi manna liggja
undir skemmdum eða verða
gleymskunni að bráð. Þessu þarf að
breyta.
Það er hlutverk
nýrrar kynslóðar
jafnaðarmanna að
taka til hendinni í
þessum málum.
Við treystum okk-
ur til að standa
keik í samstarfi
þjóða, en þá þarf
að vera forgangs-
verkefni að huga að rótunum. Að
þeirri handfestu sem við verðum að
hafa í síbreytilegum heimi. Þetta má
ekki gleymast og þetta mun ekki
gleymast. Hvað sem líður ytri gæð-
um okkar má ekki vanrækja hin
innri.
Því er það skylda stjórnmála-
flokka að móta sér menningarstefnu
aðra en þá að gefa dauðann og djöf-
ulinn, því þá eru þeir um leið að gefa
dauðann og djöfulinn í þjóðarsálina.
Hana er vitaskuld ekki að finna í at-
vinnunöldrurunum sem hringja inn í
kjaftaþætti útvarpsstöðvanna, heldur
í stærstu sigrunum á menningarsvið-
inu. Þar stígur hún upp í hæðir og
eftir henni verður þjóðin metin þegar
fram í sækir.
Með menningarstefnu stjórnmála-
flokka er vitaskuld ekki átt við að hin
dauða hönd ríkisins segi listamönn-
um fyrir verkum og rétti þeim pen-
inga eftir flokksskírteinum, heldur
fremur að listinni sé tryggt það um-
hverfi að enginn geti sagt henni fyrir
verkum. Að samfélagið plægi þann
jarðveg sem skapandi listamenn
spretta úr. Tengsl menningarinnar
við menntamálaráðuneytið á að nýta
til að stórauka listmenntun í grunn-
skólum. Ungveijar leggja ofur-
áherslu á tónlistarmenntun í grunn-
skólum sínum og því eru þeir stór-
veldi á tónlistarsviðinu, þrátt fyrir fá-
„Sumir halda að menningin sé eitthvað sem allir eigi að hafa
gaman af og það er sá þrýstihópur sem hrekur alvarlega listamenn
út í afskræmingu listar sinnar í amerískum söngleikjum."
menni. Listiðkun eykur einnig lík-
umar á því að skólakerfið ali af sér
skapandi einstaklinga, sem jafnframt
hafa búið við þann aga að þeir kunna
að veita sköpunargáfu sinni í farveg
sem myndi ekki bara nýtast við
ástundun listarinnar, heldur smitaði
einnig útfrá sér í þjóðfélagið allt. Þá
gætu krónu- og aurasálimar glaðst
líka.
Höfundur er heimspekinemi
og skipar 4. sætið á framboðslista
Alþýðuflokksins í Reykjavík.
Villtir á vefnum líta í
dag á Vefföng þriggja
kvenna sem eiga það
sameiginlegt að vera
hæfileikaríkir, eld- Laurie
klárir og gullfallegir
nethausar: •Fjöl-
listakonan Laurie
Anderson kynnir
margmiðlunarlist sína Sarah
á http://www.voyager
co.com •(trammy- til-
nefnda söngkonan
Sarah McLachlan
hcillar okkur uppúr
skónum á http://ww
w.wimsey.com.nettwerk/ •Ginn af
fremstu nethausum tímaritsins Wir-
ed, J.C. Her/, hefur gefið út bókina
Surfing on the Intcrnct - a nethead’s
adventures on-line, þar sem ferðast
er um undirheima Nctsins og allt
það safaríkasta dregið uppí dags-
Ijósið. Allt um bókina er að finna á
http://www.timeinc.com/ twep/Featur
es/Surf-Intemet/ Surf-Intem et.html
Guðmundur Óli Gunn
arsson mun hafa það
vandasama verk með
höndum að stýra Óperu-
tónleikum á Akureyri 12.
apríl. Þessi ungi stjórnandi
ræðst ekki á garðinn þar
sem hann er lægstur því
hann mun á tónleikunum
stjórna þeim heimsfræga
tenór Kristjáni Jóhanns-
syni sem er
vanur að
vinna með
þeim allra
stærstu. Einn-
ig syngur
óperusöng-
konan geð-
þekka Sigrún
Hjálmtýs-
dóttir og á
efnisskránni
eru aríur og
dúettar úr óperum á borð
við Carmen, La Boheme og
La Traviata...
En norðanmenn hafa ekki
mestar áhyggjur af því
að Guðmundur Óli nái ekki
að tjónka við tenórinn hug-
umstóra né heldur því að
hljómþurðurinn í KA-heim-
ilinu verði ekki með besta
móti; íþróttamannvirki mið-
ast jú ekki við þá þýðu tóna
sem óperuflytjendur gefa
frá sér). Nei, heldur er það
að rígurinn milli Þórsara og
KA-manna hefur sjaldan
verði meiri og er haft eftir
höfuðpaurum Þórsara að
ekki einn einasti
af þeim muni láta
sjá sig á þessum
tónieikum. Þeir
leyfa sér meira
að segja að efast
um að Kristján
mæti sjálfur, en
hann er gallharð-
ur Þórsari. Deilur
milli íþróttafélag-
anna á Akureyri
hafa oft verið ill-
vígar í gegnum tíðina. Einu
sinni gekk það svo langt að
eftir að mold af íþrótta-
svæði KA var notuð í
kirkjugarðinn á Akureyri,
sagði þáverandi formaður
Þórs, Aðalsteinn Sigur-
geirsson (sonur Geira
„Skoda"), eitthvað á þá
leið að enginn sannur Þórs-
ari myndi nokkru sinni láta
jarðsetja sig þar...
Þessar blikur hafa þó enn
sem komið er farið
fram hjá Guðmundi Óla
stjórnanda. Hann er nú
staddur í Madríd ásamt
Caput-hópnum og verður
út vikuna. Eins og Alþýðu-
blaðið greindi frá fyrir
skömmu standa þaryfir
norrænir menningardagar
með yfirskriftinni „Undir
pólsstjörnu" en Caput-hóp-
urinn er framlag íslands til
hennar ásamt Leikbrúðu-
landi og verkum Magnús-
ar Kjartanssonar mynd-
listarmanns...
Guðmundur Óli og aðrar
menningarspírur eru
ekki þau einu sem stödd
eru úti í Madríd vegna há-
tíðarinnar heldur er Sig-
urður Hall, kokkurinn káti
og snjalli, einnig í borginni
á vegum Útflutningsráðs,
eitthvað að elda...
H i n u m e q i n
"FarSide" oftir Gary Larson.
Fimm á förnum ve
Hver er fegursta fegurðardrottning íslands frá upphafi?
Inga Stefánsdóttir, starfsmað-
ur bakarís: Er það ekki Hólmfríð-
ur Karlsdóttir?
Rannveig Guicharnaud, borg-
ari: Linda Pé.
Tumi Kolbeinsson, nemi: Hófí.
Engin spuming.
Kristín Valdemarsdóttir, ritari:
Mér finnst Hófí bera af.
Kristín Þorsteinsdóttir, hús-
móðir: Hófí. A því leikur enginn
vafi.
V i t i m e n n
ég heyrði nafnið mitt.
Brynja Björk Harðardóttir
fegurðardrottning. DV í gær.
Flest öll lifum við af
því að selja okkur á einn
eða annan máta.
Guðrún Guðlaugsdóttir þar sem hún
veltir því fyrir sér hvað er ósæmilegt
og hvað ekki í Þjóðlífsþönkum sínum.
Mogginn á sunnudag.
Radíusbræður túra.
Þeir eru að vísu ólíkindatól.
En merkilegt ef þeir fara á
túr! Þessi fyrirsögn í blaði
vakti víst önnur hugrenninga-
tengsl en skrifari ætlaði.
Elín Pálmadóttir í pistli sínum Gárur.
Mogginn á sunnudag.
Það þykir ekki tiltökumál
þótt skemmtanalífið sé fullt af
allskonar óþverra. Hann er
alltaf gylltur upp og svo eiga
menn bara að vara sig á að
nota ekki þessi efni.
Árni Helgason, Stykkishólmi.
Mogginn á sunnudag.
Trúlega veltir margur þeirra
vöngum yfir því, hvernig bezt
sé að verja atkvæðinu.
Víkverji. Mogginn á sunnudag.
Og að kveldi er slegið
upp dansiballi undir
dynjandi músík, og sjá
allir þeysa út á gólf.
Steingrímur St. Th. Sigurðsson
í Velvakanda þar sem hann talar um
þvílíkur dásemdastaður Hótel Örk er.
Mogginn laugardag.
Ég held að hann sé verulega
á eftir mér í þessu. Hann
hefur svo oft guggnað og er
alltaf að flytja ræður á kút-
magakvöldum og öðru slíku
og ræður ekki við sig.
Davið Oddsson um samkeppni
frá Össuri Skarphéðinssyni
í baráttunni við aukakílóin.
Morgunpósturinn í gær.
Veröld ísaks

Æskílos (525-456 f.Kr.) - sem er
ásamt Sófóklesi og Evrípídesi
frægasta leikskáld fom- Grikkja, var
samkvæmt fomum heimildum drep-
inn af skjaldböku. Skjaldbakan
verður þó vart fundin alfarið sek um
glæpinn því hún var í klóm arnar
nokkurs sem sveif með hana hintin-
hátt, miðaði á nauðasköllóttan koll
Æskilosar, sem öminn hefur líkast
til mistekið sem stein, og sleppti
skjaldbökunni sem mölbraut haus-
kúpu skáldsins við fremur harða
lendingu.
Byggt á Isaac Asimov's
Book ofFacts.