Alþýðublaðið - 10.10.1995, Page 4
1S
ALÞYÐUBLAÐHD
FOSTUDAGUR 6. OKTOBER 1995
ólitískir draumar
Oskast jör n
w __
Olafur Thors er forsætisráðherra í óskastjórn aldarinnar, Gylfi Þ. Gís
Jón Baldvin Hannibalsson er eftirsóttur í landbúnaðarmálin og ýmsirteljc
Alþýðublaðið leitaði til 15
einstaklinga úr öllum áttum og
fól þeim að mynda óskaríkis-
stjórn aldarinnar. Reglurnar
voru einfaldar: Eina skilyrðið
fyrir því, að hægt væri að til-
nefna ráðherra í óskastjómina
var að viðkomandi hefði ein-
hvemtíma á öldinni verið kjör-
inn á þing. Menn þurftu, með
öðrum orðum, ekki að hafa
starfsreynslu sem ráðherrar.
Þannig valdi þriðjungur þátttak-
enda Vilmund Jónsson í óska-
stjóm sína. Hann sat að sönnu á
þingi en hafnaði ráðherradómi
þegar hann bauðst. Þrátt fyrir
skilyrði blaðsins tókst að lauma
nokíaum í ráðherraembætti sem
ekki hafa verið kjörnir þing-
menn. Alls vora 65 tilnefndir,
47 karlar og 18 konur. Það er
ólíkt skárra hlutfall en í vem-
leikanum: Af 106 ráðherrum frá
upphafi hafa aðeins fimm verið
konur. Núverandi ráðherrar
reyndust ekki njóta vemlegra
vinsælda, en þau Halldór Blön-
dal og Ingibjörg Páimadóttir
vom bæði tilnefnd í tvígang,
Davíð Oddsson og Friðrik
Sophusson einu sinni. Það er
annars athyglisvert, að af þeim
sem mestra vinsælda nutu er
flestir ýmist látnir eða hættir
stjómmálaafskiptum. Heimur
versnandi fer, eða hvað?
Guðmundur J. Guðmundsson
Ráðuneyti
Hermanns
Jónassonar
Guðmundur J.
Guðmundsson
formaður Dags-
brúnar og fyrr-
verandi þing-
maður alþýðu-
bandalagsins
valdi framsókn-
armanninn Her-
mann Jónasson
sem forsætisráð-
herra. Aðeins tveir af ráðherrum í
stjóm Guðmundar jaka eiga nú sæti á
alþingi. Alþýðubandalagsmenn eru
annars mest áberandi, fá fjögur ráð-
herraembætti, Samtök fijálslyndra og
vinstrimanna eitt, Alþýðuflokkurinn
eitt og Kvennalistinn eitt. Guðmundur
lét þess getið að þeir sem næst hefðu
staðið ráðherraembættum hefðu verið
Bjami Benediktsson, Gunnar Thor-
oddsen og Steingrímur Hermanns-
son. En ríkisstjórn Guðmundar er
svona:
Forsætisráðherra: Hermann Jónas-
son.
Utanríkisráðherra: Ólafur Ragnar
Grímsson.
Fjármálaráðherra: Albert Guð-
mundsson.
Dómsmálaráðherra: Finnbogi Rút-
ur Valdimarsson. „Stórgáfaður og
stórbrotinn maður.“
Menntamálaráðherra: Gylfi Þ.
Gíslason. „Ber ægishjálm yfir aðra
menntamálaráðherra.“
Félagsmálaráðherra: Bjöm Jónsson.
Sjávarútvegs- og viðskiptaráðherra:
Lúðvík Jósefsson. „Sjálfkjörinn."
Heilbrigðisráðherra: Helgi Seijan.
Iðnaðarráðherra: Magnús Kjartans-
son.
Umhverfts- og ferðamálaráðherra:
Kristín Halldórsdóttir.
Helgi Hjörvar
Ráðuneyti
Inaibjargar
Sóirúnar
„Þessi ríkis-
stjórn sem ég
hef sett saman,
ber af öllum rík-
isstjórnum sem
farið hafa með
völd á íslandi.
Þessi ríkisstjóm
hefði kunnað
mannganginn,"
sagði Helgi
Hjörvar eftir að hafa myndað ríkis-
stjóm undir forsæti Ingibjargar Sól-
rúnar Gísladóttir. Um er að ræða tals-
vert hreinræktaða vinstristjóm: Fimm
ráðherrar koma úr Sósíalistaflokki eða
Alþýðubandalagi en fjórir úr Alþýðu-
flokki, þótt álitamál sé hvort íjármála-
ráðherrann Héðinn Valdimarsson til-
heyri Alþýðuflokki eða Sósíalista-
flokki. Engir framsóknarmenn eða
sjálfstæðismenn hlutu náð fyrir augum
Helga. Umhverfisráðherrann í stjóm
hans, Katrín Thoroddsen, var þing-
maður fyrir Sósíalistaflokkinn.
Forsætisráðherra: Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir.
Félagsmálaráðherra: Bryndís Hlöð-
versdóttir.
Fjármálaráðherra: Héðinn Valdi-
marsson.
Sjávarútvegsráðherra: Lúðvík Jós-
efsson.
Menntamálaráðherra: Brynjólfur
Bjarnason.
Heilbrigðisráðherra: Vilmundur
Jónsson.
Dóms- og kirkjumálaráðherra: Vil-
mundur Gylfason.
Utanríkisráðherra: Ólafur Ragnar
Grímsson.
Landbúnaðarráðherra: Jón Baldvin
Hannibalsson.
Umhverfisráðherra: Katrín Thor-
oddsen.
Birgir Hermannsson
Ráðuneyti
Olafs Thors
Birgir Her-
mannsson valdi
ráðherra frá
fimm stjórn-
málaflokkum í
ríkisstjóm sína.
Forsætisráðherr-
ann Ólafur
Thors er eini
sjálfstæðismað-
urinn, en fjórir
alþýðuflokksmenn voru kallaðir til,
kvennalistakonan Ingibjörg Sólrún,
framsóknarmaðurinn Eysteinn Jóns-
son og alþýðubandalagskonan Margr-
ét Frímannsdóttir.
Forsætisráðherra: Ólafur Thors. „-
Mesti pólitíski sjarmör aldarinnar og án
efa besti maðurinn til að sannfæra
þjóðina um nauðsyn þeirrar róttæku
breytinga sem stjómin mun beita sér
fyrir (meðal annars aðild að ESB,
veiðigjald í sjávarútvegi, fijálsræði í
landbúnaði, svo fátt eitt sé nefnt).“
Utanríkisráðherra: Ingibjörg Sóirún
Gísladóttir. „Raunsær töffari með
hjartað á réttum stað. Mun kljást við
Evrópumálin af raunsæi, en þó ekki af
kaldri rökhyggju."
Fjármálaráðherra: Vilmundur
Gylfason. „Einn litríkasti og magnað-
asti stjómmálamaður sem þjóðin hefur
eignast. Barðist manna harðast gegn
siðleysi neikvæðra vaxta og er því
sjálfkjörinn fjármálaráðherra, enda
kemst engin hagfræði að þegar siðferð-
ið er í ólagi."
Velferðarráðherra: Vilmundur
Jónsson landlæknir. „Bráðgáfaður
jafnaðarmaður sem hefur það erfiða
verkefhi að mynda heildarstefnu í vel-
ferðarmálum. Um hann mun gusta í
embætti, enda telja allir sína sérhags-
muni holdgervingu almannahags. í
þetta embætti þarf stefnufastan
prinsippmann, sem getur útskýrt mál-
stað sinn í ræðu og riti. Enginn mun
ríða feitum hesti frá ritdeilum við Vil-
mund.“
Atvinnuvegaráðherra: Jón Baldvin
Hannibalsson „Hann veit hvað hann
vill. Sérstaklega mun Jón njóta þess að
sinna málefnum landbúnaðarins - svo
mjög raunar að undir lok kjörtímabils-
ins mun þeir Ólafur Thors eyða saman
sumri í Selárdal við bústörf og aðra
gleði.“
Menntamálaráðherra: Gylfi Þ.
Gíslason „Kemur nokkur annar til
greina? Gylfi Þ. er ffummynd mennta-
málaráðherrans, sem aðrir hafa með
veikum mætti reynt að líkjast. Allir em
miðaðir við Gylfa og ættu í raun ekki
að fá að kallast menntamálaráðherrar
fyrr en að ráðherratíð lokinni, en þá
myndi þjóðin meta hvort viðkomandi
hefði líkst Gylfa nægjanlega mikið.“
Ráðuneyti umhverfis-, sveitar-
stjóma-, og samgöngumála: Eysteinn
Jónsson. .Mikill náttmuvemdarmaður
og formaður Náttúmvemdarráðs um
tíma. Hann hefúr því rétta upplagið til
að sinna þessu mikilvæga embætti."
Dóms- og jafnréttismálaráðherra:
Margrét Frímannsdóttir. „Alþýðu-
bandalagið hefur aldrei mannað sig upp
í það að gera konu að ráðherra - en
haft þó mörg tækifæri til þess. Það er
því kominn tími til að bæta úr því máli
hið snarasta. Hún er ffá Stokkseyri og
þekkir þarf af leiðandi mjög vel til
fangelsismála. Síðan stendur hún í
mikilli jafnréttisbaráttu við goðann úr
Þingeyjarsýslum og sú barátta ætti að
nýtast henni vel í jafnréttismálum."
Guðjón Friðriksson
Annað
ráðuneyti
Oiafs Thors
Það fyrsta
sem vekur at-
hygli við rfkis-
stjórn Guðjóns
Friðrikssonar
er auðvitað að
þar er ekkert
pláss fyrir sjálf-
an Hriflu-Jónas
- sem Guðjón
hefur skrifað
þrjár bækur um. í stjóm hans em fjórir
sjálfstæðismenn, þrír alþýðuflokks-
menn, einn alþýðubandalagsmaður,
einn framsóknarmaður og einn af ráð-
herrum utanþingsstjórnarinnar sem
Sveinn Björnsson ríkisstjóri myndaði
á fyrri hluta fimmta áratugarins.
Forsætisráðherra: Ólafur Thors.
„Skemmtilegur og glæsilegur maður.“
Utanríkisráðherra: Halldór Ás-
grímsson.,Af því hann hefur ekki gert
neitt af sér ennþá.“
Fjármálaráðherra: Jón Þorláksson.
„Talaði ekki bara um að skera niður
rikisútgjöld heldur gerði það.“
Menntamálaráðherra: Gylfi Þ.
Gíslason.,Hinn eini og sanni mennta-
málaráðherra.
Heilbrigðisráðherra: Jóhann Sæ-
mundsson. „Sagði strax af sér þegar
hann sá að hann gæti ekki gert neitt
gagn.“
Sjávarútvegsráðherra: Lúðvík Jós-
efsson. „Harður í hom að taka.“
Dómsmálaráðherra: Vilmundur
Gylfason. .Uitríkur og óhefðbundinn.“
Félagsmálaráðherra: Haraldur
Guðmundsson. „Faðir almannatrygg-
inga.“ '
Samgönguráðherra: Halldór Blön-
dal. „Með því skilyrði að hann hætti
við Gilsfjcirðarbnina.“
,, Landbúnaðarráðherra: Jón Pálma-
son. (Sjálfstæðisflokki). „Hagyrðingur
og var stutt í embætti."
Steinunn Halldórsdóttir
Annað
ráðuneyti
Ingibiargar
Sóirúnar
„Ríkisstjórn
mín saman-
stendur af fram-
sýnum og litrík-
um karaktemm,
sem fylgja sann-
færingu sinni og
em ekki fastir í
flokkspólitískum
viðjum. Hins-
vegar efast ég
stórlega um að þessi stjóm gæti nokk-
umtíma unnið saman með alla þessa
sterku einstaklinga innanborðs," segir
Steinunn Halldórsdóttir formaður Fé-
lags stjómmálafræðinga um ríkisstjóm
sína. Hún valdi fjóra sjálfstæðismenn,
þijá alþýðuflokksmenn og tvo alþýðu-
bandalagsmenn en fól kvennalistakon-
unni íngibjörgu Sólrúnu Gísladóttur
að leiða stjómina.
Forsætisráðherra: Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir.
Utanríkisráðherra: Jón Baldvin
Hannibalsson.
Fjármálaráðherra: Ólafur Thors.
Dóms- og kirkjumálaráðherra: Vil-
mundur Gylfason.
Landbúnaðarráðherra: Vilhjálmur
Egilsson.
Samgönguráðherra: Jón Þorláks-
son.
Heilbrigðis- og tryggingaráðherra:
Lára Margrét Ragnarsdóttir.
Umhverfis- og félagsmálaráðhena:
Svava Jakobsdóttir (þingmaður Al-
þýðubandalagsins 1971-79).
Viðskiptaráðherra: Gylfi Þ. Gísla-
son.
Menntamálaráðherra: Guðrún
Helgadóttir.
Ólafur Þ. Harðarson
Ráðuneyti
Jóns Magnús-
sonar
Það er
skemmst ffá því
að segja, að eng-
inn af núverandi
þingmönnum
eða ráðherrum
lýðveldisins var
valinn í ríkis-
stjórn Ólafs Þ.
Harðarsonar.
Hann sagði það
með vilja gert því meyju skyldi að
morgni lofa. Hann leitaði ekki síst til
fyrstu áratuga aldarinnar: forsætisráð-
herrann Jón Magnússon gegndi því
embætti þrisvar sinnum um og eftir
1920.
Forsætisráðherra: Jón Magnússon.
„Farsæll maður og frjálslyndur. Þótti
ekki skömngur en sagði: „Hvað hafa
Islendingar að gera við skörunga?" ís-
lendingar hafa átt of mikið af skömng-
um og skemmtilegum stjórnmála-
mönnum. Þess vegna fá þeir hér for-
sætisráðherra sem var heldur leiðinleg-
ur en afar traustur stjómmálamaður.“
Utanríkisráðherra: Bjarni Bene-
diktsson. „Sýndi dirfsku og framsýni
er hann mótaði íslenska utanríkisstefnu
um 1950.“
Fjármálaráðherra: Geir Hallgríms-
son. „Traustur og aðsjáll forystumað-
ur.“
Sjávarútvegs-, landbúnaðar-, iðnað-
ar- og viðskiptaráðherra: Gylfi Þ.
Gíslason. „Aðalhöfundur að mótun
efnahagsstefnu viðreisnarstjómarinnar.
Það sem hann sagði um landbúnað um
1960 hefur reynst vera rétt.“
Dóms- og kirkjumálaráðherra: Vil-
mundur Gylfason. „Það er orðið ljóst
að hann var afar merkur stjómmála-
rnaður."
Heilbrigðis- og tryggingamálaráð-
herra: Vilmundur Jónsson landlæknir.
„Einstakur gáfumaður. Ritgerðir hans
um heilbrigðismál bera vott um ein-
staka skarpskyggni."
Samgönguráðherra: Valtýr Guð-
mundsson. ,Uékk aldrei að vera ráð-
herra en hefði átt það skilið."
Menntamálaráðherra: Hannes Haf-
stein. „Uppkastið og tillögur hans um
kjördæmamál vom hin bestu mál.“
Ráðherra Hagstofu: Jónas Jónsson
frá Hriflu. „Ekki treystandi íyrir öðm
ráðuneyti. Svo yrði fróðlegt að íylgjast
með því hversu mikil völd honum tæk-
ist, á skömmum tíma, að draga til Hag-
stofunnar."
Félags- og umhverfisráðherra:
Magnús Stephensen landshöfðingi.
„Var að vísu ekki þingmaður, en hefði
gegnt þessari stöðu af mikilli prýði.“
Hannes Hólmsteinn Gissurason
Ráðuneyti
Davfðs
Oddssonar
H a n n e s
Hólmsteinn
Gissurarson var
eini viðmælandi
blaðsins sem
ekki þurfti um-
hugsunarfrest
um óskastjórn-
ina. Hann taldi .
hæfilegt að
fimm ráðherrar
sitji í ríkisstjóminni, og fjórir af ráð-
herrum hans hafa jaftiframt gegnt for-
mennsku í Sjálfstæðisflokknum. Af
stjómmálamönnum sem ekki koma úr
Sjálfstæðisflokknum var Hannes Haf-
stein einn urn að hljóta náð fyrir aug-
um nafna síns.
Stjóm Hannesar er svona:
Forsætisráðherra: Davíð Oddsson.
Utanríkisráðherra: Bjarni Bene-
diktsson.
Fjármálaráðherra: Jón Þorláksson.
Atvinnumálaráðherra: Ólafur
Thors.
Menntamálaráðherra: Hannes Haf-
stein.
Karl Th. Birgisson
Þriðja
ráðuneyti
Olafs Thors
Ráðherrar
Karls Th. Birg-
issonar komu úr
öllum flokkum,
og hann var einn
af fáum sem
þorði að velja
Jónas Jónsson
frá Hriflu í ríkis-
stjórnina. Jafn-
aðarmenn eru
annars áberandi, þótt tveir íyrrum for-
menn Sjálfstæðisflokksins gegni lykil-
embættum.
Forsætisráðherra: Ólafur Thors.
„Bara flottastur."
Utanríkisráðherra: Vilmundur
Jónsson. „Það fer vel á því að þessu
embætti gegni flugmælskur, greindur
og frumlegur stjómmálamaður.“
Menntamálaráðherra: Bjami Bene-
diktsson. „Halda þessu í ættinni."
Heilbrigðisráðherra: Jónas Jónsson
frá Hriflu. Hefur áður fengist við heil-
brigðisstéttimar - með góðum árangri.
Félagsmálaráðherra: Héðinn Valdi-
marsson.
Dóms- og kirkjumálaráðherra: Vil-