Alþýðublaðið - 22.11.1995, Blaðsíða 3

MIÐVIKUDAGUR 22. NÓVEMBER 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
s k o ð a n i r
Hrúturinn er glæsileg skepn
Ja, við mæðgurnar höfum sosum ekki þau
ósköp af skepnum, svaraði sú yngri, einhverja
gemlinga og svo jú talsvert af hrútum. Hrút-
um, sagði ég, er það ekki frekar óhagkvæmt?
Mig varðar ekkert um það svaraði konan,
hrúturinn er svo glæsileg skepna.
Fyrir margt löngu var ég eitthvað
að ragast í sauðfé fram á þingeyskum
heiðum fjarri mannabyggð. Þá gekk
ég allt í einu fram á lítið heiðarbýli
sem kúrði þar utan í ásnum og rauk úr
strompnum. Af forvitni bamsins gekk
ég í hlaðið þar sem búrtfkin tók á móti
mér með gestalátum. I kjölfar tíkur-
innar sigldi síðan kona á óræðum aldri
vörpuleg mjög. Hún spurði hvort ég
vildi ekki ganga í bæinn og fylgdi mér
inn þröng og dimm bæjargöng hlaðin
úr torfi. Þegar komið var í baðstofu
sat þar öldruð kona á palli og reri ffarn
í gráðið. Sú yngri bar mér súkkulaði
Pallborðið |
að drekka og með því spurðu þær mig
spjörunum úr um mannlífið niðri í
sveitinni. Þetta var vel sætt kakó og í
tilraun til að sýnast fullorðnari en ég
var fór ég að spyrja þær á móti útí
skepnuhöld og grassprettu þar á heið-
inni. Ja, við mæðgumar höfum sosum
ekki þau ósköp af skepnum, svaraði
sú yngri, einhverja gemlinga og svo jú
talsvert af hrútum. Hrútum, sagði ég,
er það ekki frekar óhagkvæmt? Mig
varðar ekkert um það svaraði konan,
hrúturinn er svo glæsileg skepna.
Núna þegar þetta rifjast upp fyrir mér
man ég að það var sólskin þennan dag
og friðsæld í loftinu.
Þessi fundur minn við þær mæðgur
hefur sótt á hugann undanfamar vikur
og mánuði og ekki laust við að forsæt-
isráðherra vor minni mig endmm og
sinnum á yngri konuna vörpulegu,
sem var svo elsk að hrútum. Það fær-
ist nefnilega yfir andlit hans þessi
sami kindarlegi þrjóskusvipur þegar
hann lýsir því yfir að aðild íslands að
Evrópusambandinu sé ekki á dagskrá.
Og sautjánda júm' síðastliðin var þessi
vinkona mín úr heiðinni mætt á Aust-
urvöll í gervi ráðherrans og enn með
þann boðskap helstan að hrúturinn
væri glæsileg skepna.
Það er annars grátlegt hvemig um-
ræðan um Evrópumálin hefur þróast.
Grundvallaratriði málsins eru víðs-
fjarri en umræðunni er haldið uppi
með gífuryrðum um, aumingjaskap,
vanmetakennd og landráð, svo nokkrir
orðaleppar séu tíndir til. Það þurfti svo
auðvitað útlending til að benda okkur
á um hvað umræðan ætti að snúast. í
viðtali sem Ingimar Ingimarsson
fréttamaður nkissjónvarpsins átti við
Emmu Bonini ekki alls fyrir löngu,
lýsti hún þeirri skoðun sinni að íslend-
ingar ættu ekki að vera velta íyrir sér á
þessu stigi málsins hvað samningum
þeir hugsanlega gætu náð við Evrópu-
sambandið um fiskveiðar. Grundvall-
arspurningin fyrir Islendinga, sagði
Emma hlýtur að vera hver framtíð er
búin samfélagi sem byggir líf sitt á
sjávarútvegi.
Auðvitað dettur mér ekki í hug að
halda því fram að Evrópusambandið
sé eitthvað gullið og gallalaust fyrir-
heitaland. Það er eins og önnur mann-
anna verk meingallað og þungt í vöf-
um, en eftir stendur að þar fara samtök
ríkja sem skyldust okkur eru og ná-
lægust og þau sjá aukna samvinnu
sem eina svarið í heimi síaukinnar
samkeppni og hverfandi landamæra.
Hví skyldu önnur lögmál gilda fyrir
okkur og okkar þjóð?
Ef ég man rétt voru það niðurstöður
þjóðaratkvæðagreiðslu í Noregi sem
urðu til þess að þeir ráðamenn íslensk-
ir sem andvígir voru aðild okkar að
sambandinu, þorðu að koma útúr
skápnum og lýsa þvf yfir að þetta væri
búið mál, Norðmenn hefðu greitt at-
kvæði fyrir okkur. Framtíð íslands
væri best borgið undir þeirra vemdar-
væng á Evrópska efnahagssvæðinu.
Það er því fróðlegt að fylgjast með
þessum sömu ráðamönnum nú þegar
þeir gráta undan frekju og yfirgangi
Norðmanna í sjávarútvegsmálum.
Og ríkisstjómin með sauðarsvipinn
þrjóskast við. Þrátt fyrir landflótta,
sannanlega lægri laun og verri lífskjör
hér á landi en í nágrannalöndunum,
hóflausa skattheimtu og glórulausa
skuldastöðu heimila, fyrirtækja og
sjálfs ríkissjóðs. Aðild íslands að Evr-
ópusambndinu er ekki á dagskrá.
Áfram skulu fetaðar ijárgötur fortíðar-
innar þó svo að þær leiði til glötunar.
Nýliðið sumar átti ég aftur leið um
heiði bernskunnar. Bær þeirra
mæðgna var fallinn og fíflar og sóleyj-
ar spmttu þar sem fyrr stóð baðstofan.
Rústimar klúktu þama utan í ásnum
eins og áminning um að þó hrúturinn
sé glæsileg skepna býr hann ekki yfir
þeim eiginleika að fóstra með sér nýtt
líf. ■
Nýjasta hefti franska bók-
menntatímaritsins L'At-
elier du roman (Vinnustofa
skáldsögunnar) er helgað
franska sextándu aldar rit-
höfundinum Francois Ra-
belais. Tveir þýðendur Ra-
belais eiga greinar í tímarit-
inu. Annar þeirra er grískur
en hinn er íslendingurinn
Erlingur E. Halldórsson.
Erlingur segir í greininni frá
vinnunni við að þýða Garg-
antúa og Paritagrúl, en
skáldsagan kom út í þýð-
ingu hans hjá Máli og
menningu árið 1993. Tíma-
ritið L'Atelier du roman er
tveggja ára gamalt tímarit
sem þykir bráðskemmtilegt
og mjög andháskóla-og
andkenningasinnað enda að
mestu skrifað af skáld-
sagnahöfundum...
Innan Sjálfstæðisflokksins
eru ótal kjaftasögur á kreiki
þessa dagana, einkum velta
menn fyrir sér hvort Davíð
Oddsson langar að gerast
bóndi á Bessastöðum. Allir
eru sammála um að Friðrik
Sophusson muni ekki
verða arftaki Davíðs, þótt
hann gegni nú varafor-
mennsku. Björn Bjarnason
er maðurinn sem langflestir
veðja á sem framtíðarfor-
ingja Sjálfstæðisflokksins,
en innan Landsvirkjunar er
nú altalað að Friðrik verði
næsti forstjóri stofnunarinn-
ar; leysi Halldór Jónatans-
son af hólmi. Ef einhverjum
finnst þetta ósennilegt ættu
þeir að sperra eyrun við
næstvinsælustu kjaftasög-
unni í Sjálfstæðisflokknum.
Hún gengur út á að Björn
og Davíð vilji losa sig við
Þorstein Pálsson - og að
nú sé makkað um það að
hann verði ritstjóri Morgun-
blaðsins. Þetta hljómar nátt-
úrlega einsog ósvífin lyga-
saga, enda hafa Morgun-
blaðið og Þorsteinn eldað
grátt silfur saman um langt
skeið. En þetta segir sagan
semsagt...
Bók Þórs Whiteheads
um aðdraganda her-
námsins á íslandi er líkleg
til að vekja mikla athygli. Nú
þegar hefur ýmislegt komist
í fréttir af efni bókarinnar:
þar má nefna að ríkisstjórn-
in hafði vorið 1940 sett upp
leynilegar stöðvar til að
geta látið Breta vita ef Þjóð-
verjar létu á sér kræla. Þá
hefur Þór dregið fram í
dagsljósið upplýsingar um
njósnara á ræðismanns-
skrifstofu Breta. Hann upp-
lýsir líka að Adolf Hitler
skrifaði á yngri árum óperu
- sem átti að gerast á ís-
landi! En mikiu fleira af efni
bókarinnar mun vekja at-
hygli og umtal, meðal ann-
ars er ítarlega gert grein fyr-
ir samskiptum Gunnars
Gunnarssonar skálds við
nasista og sagt frá fundi
hans og Hitler. Þá er sagt
frá tilvistarkreppu og tví-
skinnungi íslenskra komm-
únista í stríðsbyrjun, en
vegna griðasamnings Sta-
líns og Hitlers vörðu
kommúnistar framferði
þýsku nasistanna - og voru
einir íslendinga um þann
verulega vafasama heiður...
hinumegin
f i m m á förnum vegi
Fylgdist þú með forsetakosningunum í Póllandi?
Gerður Steinarsdóttir
kaupmaður: Nei, þetta er
ekki á mínu áhugasviði.
Filippus Þórhallsson veg-
farandi: Nei, en ég veit að
Lech Walesa vann.
Ólafur Sigurðsson nemi:
Nei.
Dögg Júlíusdóttir nemi:
Nei.
Steinunn Hannesdóttir
sjúkraliði: Nei.
JÓN ÓSKAR
v i t i m e n n
Þetta er einhver drápsfíkn
í einhverjum karlfautum út í bæ.
Þeir viðurkenna að hafa verið
að veiða kettí í gildrur en
þegar til á að taka er ekkert
hægt að sanna.
Mikil er vonska karlkynsins.
Sólveig Pálmadóttir í DV.
Útkoman var auðvitað
fáránleg - en samt var fróðlegt
að heyra þessa tónsmíð, sem er
nokkurs konar risaeðla í
tónlistarheiminum.
Jónas Sen um tónlist í DV
„Kjaftakerlingar“
eru kjaftæði.
Fyrirsögn í DV
Ðavíð sagði að þetta mál
hefði ekki verið rætt í
ríkisstjóminni, en ástæðulaust
væri að færast undan þeirri
ábyrgð, sem fylgdi þátttöku
í öryggisráðinu.
Á nú að fara að flytja út íslenska stjórnvisku?
Morgunblaðið.
Það á að gefa ungu fólki
kost á að ganga í herþjónustu og
síðar að fá framtíðarstörf á því
sviði. En það á ekki að skylda neinn
til þess, heldur veija harðan
kjama sem vill og óskar þess að
taka þátt í vömum landsins.
Eyjólfur Guömundsson meindýraeyöir um ís-
lenskt landvarnarliö í Morgunblaðinu.
fréttaskot úr fortíð
Mussolini
skeinistánefi
Frá Rómaborg er símað, að undirbún-
ingur sé hafinn undir hátíðlega för
Mussolinis til Afríkustranda. 16 her-
skip verða í fórinni. Ásóknar- og ný-
lenduveldisstefna Mussolinis liggur til
grundvallar. Nokkrum stundum eftir,
að ffen þessi barst til Khafnar, kom sú
fregn þangað, að kvenmaður hefði
gert tilraun til að drepa Mussolini.
Særði hún hann í nefið.
Alþýðublaðið
8. apríl 1926.