Alþýðublaðið - 22.11.1995, Blaðsíða 8

X
Miðvikudagur 22. nóvember 1995 178. tölublað - 76. árgangur Verð í lausasölu kr. 150 m/vsk
■ Pósturinn
Breytingará
gjaldskrá
Gjaldskrá fyrir póstþjónustuna
hefur verið breytt. í heild er ekki
um að ræða hækkun á almennum
bréfa- eða bögglapósti. Tekin hafa
verið upp ný þyngdarþrep fyrir
bréfapóst sem þýðir lækkun fyrir
hluta hans. Gjald fyrir sendingu á
20 gramma bréfi verður óbreytt og
hefur það ekki hækkað síðan 1991.
Það eru einkum gjöld fyrir póst-
gíróþjónustu til útlanda og fyrir
fjármunasendingar sem breytast
með hinni nýju gjaldskrá.
■ Fiskiþing
Úthafsveiði
rædd
Fiskiþing það 54. í röðinni hófst
í Reykjavík í gær. Rétt til setu eiga
56 fulltrúar. Helstu mál þingsins í
ár eru nýting og umgengni um
auðlindir sjávar og stefna og staða
íslands í úthafsveiðimálum.
■ Heilbrigðisnefnd
Opinn fundur
Heilbrigðisnefnd Reykjavíkur
heldur opinn fund í Tjarnarsal
Ráðhússins klukkan 16.30 á
fimmtudaginn og er öllum heimill
aðgangur. A fundinum verður
meðal annars fjallað um verkefni
og skipulag heilbrigðisnefndar
Reykjavíkurborgar auk þess sem
lögð verða fram ný drög að breyt-
ingum á heilbrigðissamþykkt um
hundahald í Reykjavík.
■ Hótel ísafjörður
Bókmennta-
vaka
Á laugardaginn mun menningar-
miðstöðin Edinborg og Mál og
menning - Forlagið standa fyrir
bókmenntavöku á Hótel ísafirði.
Þar munu nokkrir höfundar lesa úr
verkum sínum og Rúnar Helgi
Viggósson flytur erindi um
sjávarplássið og skáldsöguna. Tríó
Tómasar R. Einarssonar sér um
tónlistina. Dagskráin hefst klukkan
15 og er öllum heimill aðgangur.
■ Skólabær
Fyri rlest
frásagna
Félag íslenskra fræða boðar til
fundar í kvöld með Auði Ólafs-
dóttur í Skólabæ við Suðurgötu
og hefst hann klukkan 20.30. Þar
mun Auður, sem er listfræðingur,
flytja erindi þar sem hún fjallar
um margvísleg tengsl bókmennta
og myndlistar í samtímanum,
ur um
rhei ma
meðal annars með hliðsjón af því
hve frásagnir í bókmenntum og í
myndlist eru ólíkar í eðli sínu.
Eftir framsögu Auðar gefst
mönnum kostur á léttum veiting-
um áður en almennar umræður
hefjast. Fundurinn er öllum op-
inn.
■ Þriðja ástin, ný
skáldsaga Nínu
Bjarkar Árnadóttur
Dramatísk
ástarsaga
segir höfundurinn
Þriðja ástin er nafn á nýrri skáld-
sögu Nínu Bjarkar Árnadóttur. Al-
þýðublaðið forvitnaðist um skáldsög-
una hjá höfundinum og spurði fyrst
hver væri þriðja ástin. „Það má ég
ekki gefa upp því vegna þessarar
þriðju ástar er aðalpersónan myrt. Það
kemur reyndar fljótlega í ljós hver hef-
ur drepið hana og morðinginn segir
sögu sína í Helgarblaðið. Þetta er þó
ekki sakamálasaga," sagði Nína
Björk.
Er þetta þó draniatísk ástarsaga?
,Já, ég myndi skilgreina hana þann-
ig. Hún skiptist í þijár víddir. Það er
saga konunnar sem er myrt. Það er
saga morðingjans. Svo er saga, elsku
kallanna minna, Siddó og Valda sem
finna lík konunnar og búa sér til heim
um hana, því þessi kona verður heilög
fyrir þeim. Þeir kallar eru mikil krútt,
það er ég viss um að þér á eftir að
finnast Iíka.“
Og svo er það ástin.
, Já, ástin, hún er svo margt. Hún er
yndisleg og hræðileg og allt þar á
milli. Ástin getur leitt til ótal dramat-
ískra viðburða. Þá skiptir ekki máli
hvort fólk er lífsreynt, gamalt eða
ungt. Þarna leiðir ástin til þess að
ógæfumaður drepur konu sem hann
Þarna leiðir ástin til þess að ógæfumaður drepur konu sem hann elskar,
segir Nína Björk um efni nýrrar skáldsögu sinnar.
elskar."
Nú er bókin komin út, skipla viðtök-
urþig miklu máli?
„Já, þær skipta mig máli. Það er
kannski bamalegt að þær skuli gera
það en þá er ég bara svona bamaleg.
Mig langar til að þessari bók verði vel
tekið. Sumir rithöfundar segja, dálítið
vemmilega, að bækumar þeirra séu
bömin þeirra, en maður hefur þó skap-
að verkið, finnst að það eigi að koma á
prent og vill að aðrir njóti þess.“
■ Kwasniewski sigraði í forsetakosningunum í Póllandi
Walesa hafði engan bakhjarl
- segir Amór Hannibalsson prófessor.
„Það sem aðallega háði Walesa var
að hann hafði engan bakhjarl. Hann
var eiginlega kominn úr tengslum við
Samstöðu, eða þá hópa sem héldu
áfram að starfa eftir að Samstaða hætti
að starfa sem einingarsamtök," sagði
Arnór Hannibalsson prófessor í
samtali við Alþýðublaðið um úrslit
forsetakosninganna í Póllandi. Þar
beið Lech Walesa ósigur fyrir AJeks-
ander Kwasniewski, sem er fyrrver-
andi kommúnisti.
„Walesa vom mislagðar hendur við
að velja sér embættismenn við forseta-
embættið og þar vom menn sem ekki
vom vinsælir. Síðan lendir hann í því
að framan af var þingið í upplausn og
hann var að reyna að fá þingið til að
setja lög og koma röð og reglu á mál-
in. Það gekk illa og þegar kommún-
istaflokkurinn náði undirtökunum
reyndi Walesa með öllum ráðum að
takmarka völd og áhrif kommúnista
en fór hins vegar ekki alltaf diplómat-
iskt í sakimar. Þá hefur orðið mikil
misskipting efnalegra gæða í pólsku
þjóðfélagi og það undarlega er að þeir
sem mest og best hafa makað krókinn
era fyrrverandi flokksgæðingar sem
skömmtuðu sér fyrirtæki, leyfi og allt
sem þurfti til stunda viðskipti. Þeir em
bakhjarl Kwasniewskis og dettur vita-
skuld ekki í hug að breyta sinni eigin
stöðu og honum dettur það heldur
ekki í hug,“ sagði Amór.
Voru Pólverjar orðnir andsnúnir
Walesa?
„Það er nú þannig að Pólveijar em
alltaf á móti yfirvöldunum og má
rekja það allt aftur til ársins 1795 þeg-
ar Pólland var lagt niður. Síðan hefur
það verið þjóðaríþrótt að vera á móti
yfirvöldunum. Pólverjar eru óþolin-
móðir og vilja fara að sjá árangur.
Raunar er komið'T gang efnahagslíf
sem er miklu fjölbreyttara en það var
fyrir örfáum áram. Það er hins vegar
skriffinskan sem stendur aðallega í
vegi fyrir þróuninni. Það skrýtna er að
síðan kjósa þeir yfir sig fulltrúa þess-
arar sömu skriffmsku."
pólsku þjóðfélagi að það þurfi nýjan
leiðtoga í samræmi við nýja tíma. Það
verður fróðlegt að sjá hvemig næstu
þingkosningar fara. Öll önnur stjóm-
málaöfl en kommúnistaflokkurinn em
illa skipulögð og sundmð. Þá má ekki
gleyma því að Lech Walesa er kaþ-
ólskur og maður kirkjunnar.
Margir menntamenn vilja sem minnst
áhrif kirkjunnar á pólitík. Telja að
hún eigi að sinna boðun fagnaðarer-
indisins og mannúðarmálum en ekki
að beita sér í pólitík. Það eru
raunar átök í öllum kaþólskum lönd-
um um siðgæðisgildi, hjónaband
og skilnaði, fóstureyðingar og fleira,
sem unga fólkinu finnst eigi að í
færa svipað horf og er í nágranna-
löndunum. Þar stendur kirkjan í vegi
sem foldgnátt fjall," sagði Arnór
Hannibalsson.
Arnór: Pólverjar alltaf á móti yfirvöldum.
En er forsetinn valdamikill í Pól-
landi?
„Það er nú eitt að þeir hafa ekki get-
að komið sér saman um stjómarskrá
og þar er engin eiginleg stjómarskrá í
gildi. Stuttu eftir umskiptin miklu
samþykkti þingið nokkrar höfuðreglur
sem em kallaðar litla stjórnarskráin.
Hún er alls ekki nógu skýr eða ákveð-
in en forsetaembættið er mótað þar í
höfuðlínum. En vegna þess að margir
flokkar voru á þingi færðust mikil
völd yfir til forsetaembættisins sem
allar líkur benda til að verði fest í sessi
þegar að því kemur að þeir beija sam-
an stjómarskrá. Pólverjar þurfa bæði
stjómarskrá og lög því ekkert atvinnu-
líf gengur án laga og það em margir
sem græða á því að lögin eru óljós.“
Attu von á breytingum með nýjum
forseta?
„Þessi úrslit hafa fyrst og fremst
áhrif innanlands. Nú verða öll völd
nýtt til hins ýtrasta til að raða gömlum
og góðum flokksmönnum á jötuna.
Skriffinskubáknið er þama að mestu
leyti óhreyft og þar em hin eiginlegu
völd. Þegar rfkisstjórnin styðst við
veikan þingmeirihluta er það skriff-
inskan sem ræður. Walesa var að
reyna að festa í sessi markaðshagkerfi
og þingræði en unga fólkið lítur ekki
lengur til sögunnar. Það kýs bara ung-
an mann sem kemur vel fyrir og segist
ætla að stjóma. Eldri kynslóðin er iyr-
ir löngu orðin örþreytt á allri pólitík
og þeir sem sátu heima í kosningunum
vom aðallega eldra fólk.“
Nú átti Walesa stœrstan þátt í að
losa þjóðina við alrœði kommúnista
en hann tapar síðan íkosningunum?
„Já. Það er það andrúmsloft í
■ Ályktun Flugráðs
um niðurskurð
Stefnir í
algjört óefni
Á fundi Flugráðs á dögunum var
samþykkt ályktun þar sem bent er á
að í fj árlagafrum varpi nu sé gert ráð
fyrir svo miklum niðurskurði til
framkvæmda í flugmálum að í al-
gjört óefni stefni. Verði af fyrirhug-
uðum niðurskurði takist hvorki að
ljúka nauðsynlegum framkvæmdum
á landsbyggðinni né mögulegt að
byija á framkvæmdum á Reykjavík-
urflugvelli.
Flugráð minnir á að með lögum
frá 1987 hafi verið samþykkt flug-
málaáætlun með mörkuðum tekju-
stofnum sem eingöngu skyldi varið
til ffamkvæmda í flugmálum. Sam-
kvæmt áætlun fyrir 1996 eigi tekju-
stofnar flugmálaáætlunar, flugvalla-
gjald og eldsneytisgjald að skila 393
milljónum króna. f fjárlagafrum-
varpinu sé gert ráð fyrir að 190
milljónir fari til rekstrar Flugmála-
stjómar af þessum mörkuðu tekju-
stofrium. Þetta þýði 48% niðurskurð
á ffamkvæmdafé og Flugmálastjóm
skilin eftir með 203 milljónir til
framkvæmda á öllum flugvöllum
landsins.