Alþýðublaðið - 05.06.1996, Blaðsíða 1
I Veikindadögum starfsfólks á sjúkrahúsum fjölgar til muna vegna aukins álags og sjúklingar koma nú veikari inn
Lokanir geðdeilda tffaldast á fjórum árum
Ásta B. Þorsteinsdóttir við umræður utan dagskrár á Al-
þingi í gær: Skortir á veruleikatengsl þeirra sem gera fjár-
lagatillögur í heilbrigðiskerfinu. Rannveig Guðmundsdóttir:
Ástand á geðdeildum veldur miklum áhyggjum.
„Það skortir verulega á veruleika-
tengsl þeirra sem vinna við fjárlaga-
tillögur í heilbrigðiskerfinu. Það
gengur ekki að fella heilbrigðismálin
undir venjuleg viðskiptasjónarmið.
Þar eiga að gilda önnur lögmál,"
sagði Asta B. Þorsteinsdóttir í sam-
tali við Alþýðublaðið, en í gær fór
fram að beiðni hennar umræða utan
dagskrár á Alþingi um vanda sjúkra-
húsanna og yfirvofandi sumarlokan-
ir. __
Ásta óskaði eftir því að heilbrigð-
isráðherra gerði grein fyrir fjárhags-
vanda sjúkrahúsanna og spurðist fyr-
ir um hvernig ráðuneytið hygðist
bregðast við vandanum. Ásta benti á
að samkvæmt skýrslu Ríkisendur-
skoðunar hefði veikindadögum
starfsfólks á Ríkisspítulunum á árun-
um 1990 til 1995 fjölgað frá 81 upp í
106 ársverk. Ásta sagði að þetta væri
greinilega vegna aukins álags .
„Sjúklingar koma mun veikari inn og
aðgerðir eru ekki unnar undir venju-
legum kringumstæðum,“ sagði Ásta.
f samtali við Alþýðublaðið sagðist
Ásta furða sig á þeim fullyrðingum
sem koma fram í skýrslu Ríkisendur-
skoðunar þess efnis að sumarlokanir
virðist ekki hafa komið að sök þar
sem komufjöldi á bráðadeildir
sjúkrahúsanna hafi ekki aukist. Ásta
bendir á að hin mikla umræða um
sumarlokanir hafi haft þau áhrif að
sjúklingar leiti ekki til sjúkrahúsanna
fyrr en neyðin er orðin alger. „Það
hefur líka sýnt sig að þar er verið að
sinna mun veikara fólki en áður og
álag á starfsfólk hefur aukist mjög
mikið.“
Ásta sagði að þessi niðurstaða
Ríkisendurskoðunar sýndi að mjög
skorti á raunveruleikatengsl þeirra
sem skýrsluna vinna. Rannveig Guð-
mundsdóttir formaður þingflokks Al-
þýðuflokksins tók undir með Ástu og
gerði sérstaklega að umtalsefni lok-
anir á geðdeildum. f máli hennar
kom fram að frá árinu 1991 til ársins
1995 hafa lokanir á geðdeildum tí-
faldast. „Það mun draga úr öllum
innlögnum nema brýnustu bráða-
þjónustu. Þannig munu læknar og
starfsfólk geðdeilda lítið geta stjóm-
að og skipulagt þjónustu við geð-
sjúka. Þetta veldur miklum áhyggj-
um og hlýtur að vekja upp áleitnar
spurningar um hvert stefni í málefn-
um geðsjúkra," sagði Rannveig.
■ Fyrstu samtök launafólks með heimasíðu
BSRB á alheimsvefnum
Blað hefur verið brotið í upplýs-
ingamiðlun BSRB, því nú hafa sam-
tökin opnað heimasíðu og eigin vef á
alheimsvefnum.
Á BSRB-vefnum er að finna ýmsar
gagnlegar upplýsingar um samtökin
og réttindi launamanna. Þar eru einnig
greinar úr BSRB-tíðindum, og greinar
sem birst hafa í öðrum blöðum og
varða mál opinberra starfsmanna og
þjóðfélagsþróunina. Þá er út frá síð-
unni vísað á heimasíður erlendra
verkalýðsfélaga og ýmsa aðra áhuga-
verða staði þar sem hægt er að nálgast
upplýsingar. BSRB-vefurinn verður í
stöðugri endurskoðun og nýjar síður
bætast jaíht og þétt inn í hann. Heima-
síðufangið er:
www.tv.is/bsrb/band.htm.
■ Samþykkt á Alþingi að breyta Pósti
og síma í hlutafélag
Alþýðuflokkur sat hjá
í gær var samþykkt á Alþingi með
31 atkvæði gegn 12 að breyta Póst og
símamálastofnun í hlutafélag, og tekur
breytingin gildi 1. september. Stjóm-
arliðar stóðu að samþykkt frumvarps í
þessa veru en stjórnarandstaðan, að
þingmönnum Alþýðuflokksins undan-
skildum, vom á móti. Alþýðuflokks-
menn sátu hjá við afgreiðslu málsins.
Þeir gagnrýndu ekki fyrst og fremst
formbreytinguna sjálfa, heldur þau
vinnubrögð sem viðhöfð vom.
■ Kristján Þórður Hrafnsson
19 3 3
Fréttir um kreppu á forsíðum allra blaða.
Fisksölumarkaðir hrundir og ekkert gengur.
Allsstaðar skortur og uggvænleg fjárhagsstaða.
Atvinnuleysi. Jón úr Vör ungur drengur.
Verkalýðsátök og Alþýðusambandið klofnað.
Örskammt er frá því að SVR byrjaði akstur.
Laxness er umdeildur. Happdrætti Háskólans stofnað.
Húsmæður strita við saumaskap, þvotta og bakstur.
Öreigaflokkar í eldrauðum hillingum líta
upprisið Rússland og þramma und kröfuspjöldum.
Og Roosevelt vill óspart til atvinnusköpunar nýta
opinbert fjármagn. í Berlín nær Hitler völdum.
Langt er til júnídags fjörutíu og fjögur.
Samt finnst einu skáldi í Reykjavík veröldin fögur.
Ljóðiö er úr glænýrri bók, Blánótt - Ljóö Listahátídar 1996, sem hefur aö geyma úrval úr
525 Ijóðum sem bárust í Ijóöasamkeppni Listahátíðar. Kristján Þórður Hrafnsson skáld á tvö
Ijóðið í bókinni og Alþýðublaðið falaðist eftir birtingu Ijóðsins sem hér birtist.
Tæplega tvöhundruð mættu á fund Péturs Kr. Hafsteins með ungu fólki á Sólon íslandus í fyrrakvöld,
■ Inga Ásta Hafstein í ítarlegu viðtali við Alþýðublaðið
Hef heyrt margar skemmtilegar sögur
„Já, já, ég hef heyrt margar
skemmtilegar sögur, og yfirleitt
finnst mér þær mjög fyndnar," segir
Inga Ásta Hafstein, eiginkona for-
setaframbjóðandans Péturs Kr. Haf-
steins, þegar hún er spurð hvort hún
haldi að margar kjaftasögur fylgi
kosningabaráttunni. Inga Ásta er í ít-
arlegu viðtali við Alþýðublaðið og
kemur víða við: segir frá uppvexti
sínum, áhugamálum, fjölskyldu,
kosningabaráttunni - og auðvitað
Pétri.
Þegar hún var spurð, hvort henni
myndi reynast erfitt að sætta sig við
ef Pétur nær ekki kjöri sagði hún:
„Nei. Við tökum hverju sem að
höndum ber. Þegar framboð var
nefnt í fyrsta sinn, í október í fyrra,
var þetta ákaflega fjarri okkur. Við
höfum ekki átt þann draum áratug-
um saman að komast til Bessastaða.
Það var ekki fyrren eftir páska að
okkur var eiginlega hrint fram af
bjargbrúninni, og við höfum varla
haft tíma til að hugsa um þessar til-
finningar eða setja þær í einhvern
búning. Nái Pétur ekki kjöri finnst
mér það verst gagnvart öllu því góða
fólki sem hefur dottið ofan úr himn-
um og er að vinna baki brotnu fyrir
okkur. Ég veit ekki hvaðan allt þetta
fólk er komið, en það flykkist að
okkur og er reiðubúið að vinna fyrir
okkur dag og nótt. Ég hef aldrei
kynnst öðru eins, og mér fyndist það
sárast gagnvart þessu fólki ef Pétur
næði ekki kjöri. Við erum alsæl ein-
sog við höfum það, Pétur er í góðu
starfi og ég er nýbúin að stofna tón-
listarskóla. En ég fmn líka að þessi
tími breytir okkur.“
■ Er manntaflið of karlmannlegt fyrir konur?
Skák of erfið fyrir konur
-segir Helgi Ólafsson nýbakaður íslandsmeistari í skák.
Helgi Ólafsson sigraði glæsilega á
nýafstöðnu Skákþingi. í viðtali við Al-
þýðublaðið viðrar hann afdráttarlaust
skoðanir sínar á því hvernig skákin
snýr að kynunum. Hann segir hana
einfaldlega of erfiða fyrir konur. „Ég
hef til dæmis hugleitt það mikið og
hef komist að þeirri niðurstöðu að
skákin sé of erfið fyrir konur. Þetta er
spuming um karlmennsku sem konur
hafa einfaldlega ekki. Það er hægt að
komast ákveðið langt eins og Judith
Polgar en sú mýkt sem konur hafa
umfram karla vinnur gegn þeim. Þetta
er kannski karlrembuleg skoðun en ég
held að þetta sé lýsingin," segir Helgi.
Þegar íslandsmeistarinn var beðinn að
rökstyðja þessa skoðun sína betur
sagði hann: „Konur eru bara ekki eins
og karlar. Það er talsverður munur þar
á. Ég er ekkert að segja þeim þetta til
hnjóðs. Þetta er bara svona. Menn
vilja ekkert vera að flíka þessu nú á
tímum þegar allir vilja vera svo „lí-
bó“. En ég held að konur verði að
ganga of rnikið á sig sjálfar til að
virkja þessa karlmennsku sem er í
skákinni. Maður er kannski að tefla í
sjö tíma dag eftir dag alveg dauð-
þreyttur. Það er mjög erfitt. Það er
mikil spenna í skákinni og það fer
mikil taugaorka í hana. Ég held að
konur séu bara það skynsamar að þær
sjá að þeirra tíma er betur varið í aðra
hluti.“
Skákmeistarar á borð við Fischer
hafa áður viðrað svipaðar skoðanir, en
þetta mun í fyrsta sinn sem einn af
fremstu skákmeisturum íslands geng-
ur frarn fyrir skjöldu með þessum
hætti.
Sjá viðtal á blaðsíðu 6