Alþýðublaðið - 06.09.1996, Blaðsíða 1

■ Viðbrögð formanns Þjóðvaka við samruna við þingflokk Alþýðuflokks
Merkileg pólitísk tíðindi
Jóhanna: Það er mikilvægast að líta til framtíðar og persónur mega ekki
þvælast fyrir þeirri þróun.
- segir Jóhanna Sigurðardóttir
en viðbrögð forystumanna Al-
þýðubandalags hafa valdið
henni vonbrigðum.
,,Þetta eru mjög ánægjuleg og merk
tíðindi og ekki fráleitt að ætla að þetta
geti verið upphafið að sögulegum sátt-
um jafnaðarmanna á Islandi,“ segir
Jóhanna Sigurðardóttir formaður
Þjóðvaka í samtali við Alþýðublaðið
um sameiningu þingflokka Alþýðu-
flokks og Þjóðvaka. „Eg fagna því
mjög að þessi niðurstaða er fengin. Til
samstarfsins var gengið að miklum
heilindum og allir staðráðnir í því að
ná niðurstöðu sem væri trúverðug til
þess að skila þeim árangri að efla jafn-
aðarmannahreyfinguna og áhrif jafn-
aðarstefnunnar í íslensku þjóðfélagi.
Þessir tveir flokkar, og vonandi einnig
hinir tveir stjómarandstöðuflokkamir,
sjá að ef við eflum ekki hreyfingu
jafnaðarmanna og vinnum að sam-
runaferli sem fyrst getum við horft
fram á það að framsóknarihaldið sitji
hér langt fram á næstu öld. Það dugði
til að ná þessari ánægjulegu niður-
stöðu.“
Jóhanna segir þetta nýjan samstarfs-
vettvang íyrir jafnaðarmenn sem gæti
leitt til mikilla breytinga og umskipta í
íslenskri pólitík. Hún telur þetta væn-
legra skref heldur en að sameina
flokkana. „Það er einusinni svo að
jafnaðarmenn eru fjölmargir í þessu
þjóðfélagi og finnast í öllum flokkum.
Við verðum að horfast í augu við þá
staðreynd að þeir hafa ekki fundið sér
farveg í þessu flokkakerfi sem við bú-
um við. Með því að skapa nýjan sam-
starfsvettvang, sem er óháður flokkun-
um, er líklegra að hægt sé að laða
fleiri jafnaðarmenn til samstarfs. Ég
held að þetta sé ein alvarlegasta til-
„Menn hafa haldið að þetta rit væri
um hagfræði en svo er ekki, heldur
um menntun íslendinga. Jón Ólafs-
son skrifaði ritgerðina árið 1737 í
Kaupmannahöfn. Hann byrjar á að
tileinka Skúla Magnússyni ritið, og
sennilega hafa þeir rætt efni þess, en
Skúli var í Höfn um þetta leyti. Rit-
gerðin var aðeins til í einu eintaki og
mun lengi hafa verið í fórum Skúla
en síðan hefur Jón forseti eignast
það,“ segir Þórunn Sigurðardóttir
bókmenntafræðingur, en hún ritar
inngang að Hagþenki eftir Jón Ólafs-
son úr Grunnavfk. Jón var einn mesti
fræðimaður átjándu aldar og mjög
handgenginn Árna Magnússyni
handritasafnara.
Ritgerð sína nefndi Jón Hagþenki
og tileinkaði það „öllum skynsömum
og sanngjörnum mönnum er þessa
síns föðurlands gagn stunda, velferð
og velgengni." Ritið er gefið út sta-
frétt og með ítarlegum inngangi Þór-
unnar. Að útgáfunni standa „Góðvin-
ir Grunnavíkur-Jóns“ með styrk frá
Hagþenki, félagi höfunda á sviði
fræðirita og kennslugagna, en félagið
fékk einmitt nafn sitt af þessu riti
Grunnvíkings.
Hagþenkir er fyrsta rit sinnar teg-
undar sem skrifað er fyrir íslendinga,
og það var ekki fyrren nokkrum ára-
tugum síðar að gefm voru út rit urn
uppejdi bama í anda upplýsingarinn-
ar á íslandi. Jón Ólafsson úr Grunna-
vík hefur því verið frumkvöðull í
raun sem gerð hefur verið í þá átt að
hér verði til stór og sterkur jafnaðar-
mannaflokkur líkt og er á öðrum
Norðurlöndum."
Formaður Þjóðvaka vildi ekki gera
mikið úr fyrri ýfingum við Jón Bald-
vin Hannibalsson. „Það liggur ljóst
fyrir að við eigum ekki að vera að
dröslast með fortíðina í þessu efni
þegar við höfum fyrir okkur trúverð-
ugan vettvang sem getur skilað ár-
angri. Það er mikilvægast að líta til
þessum efnum, einsog svo mörgum
öðrum, sem hin fjölbreyttu fræðastörf
hans bera vitni um.
Ritið skiptist í fjóra hluta: „Um
ungdómsins lærdóm“, „Um bókalær-
dóm í skólagangi", „Urn utanlands-
stúdía" og „Um brúkan alls þessa á
fslandi".
Þórunn segir að stíll Jóns sé mjög
aðgengilegur og auðvelt að lesa hann,
aukþess sem Jón hafi verið skemmti-
legur fræðimaður. Lítið hefur verið
gefið út af verkurn hans, en í bígerð
er að gera bragarbót á því. Trúlegt er
að næst verði gefin út ritgerð Jónsí um
brunann mikla í Kaupmannahöfn árið
1728, en það mun vera ein besta sam-
tímaheimildin um þá atburði.
Þórunn Sigurðardóttir bók-
menntafræðingur segir að stíll
Jóns sé mjög aðgengilegur og
auðvelt að lesa hann, aukþess
sem Jón hafi verið •skemmtilegur
fræðimaður.
framtíðar og persónur mega ekki
þvælast fyrir þeirri þróun."
Jón Baldvin og Jóhanna gengu á
fund Margrétar Frímannsdóttur for-
| - segir Kristinn H. Gunnarsson
j þingmaður Alþýðubandalags.
! „Mjög algengt að menn í for-
] ystusveit vinstrimanna séu
! móðugunargjarnir og í fýlu
] hvervið annan."
I
! „Ég átti von á þessu fyrir þingsetn-
! ingu. Á skal að ósi stemma og þetta er
] rökrétt niðurstaða hjá þessum tveimur
] þingfíokkum og ég vona að þetta sé
] skref til góðs fyrir alþýðuna í landinu.
| Það er það sem máli skiptir," segir
' Kristinn H. Gunnarsson þingmaður
i Alþýðubandalags í samtali við Al-
! þýðublaðið
! í DT í gær er rætt við fjóra þing-
! menn Alþýðubandalagsins og þar
! kveður við fremur neikvæðan tón.
manns Alþýðubandalagsins á dögun-
um og Jóhanna segir ánægjulegt að
Margrét hafi tekið undir óskir þeirra
um að eiga gott samstarf áfram. „Það
er mikilvægt að menn átti sig á því að
þessi sameiningarferill og þessi sam-
starfsvettvangur er opinn öllum hvort
sem menn vilja koma nú að þessu
starfi eða síðar. Það er von mín að Al-
þýðubandalagið geri það.“
Viðbrögð þingmanna Alþýðu-
bandalagsins hafa verið fremur nei-
kvæð með þessi tíðindi. ,Já, þau hafa
valið mér vonbrigðum. Mér finnst
sem þeir forystumenn Alþýðuband-
agsins sem hafa tjáð sig um þetta mál
kannski ekki hafa áttað sig á hvaða
pólitísku tíðindi eru hér á ferðinni.
Formaður Alþýðubandalagsins talar
um að hér sé ekkert að gerast annað
en endurtekning á því sem gerðist
varðandi Bandalag jafnaðarmanna og
Borgaraflokkinn. Þingflokkur þeirra
klofnaði og hluti þess gekk til liðs við
aðra flokka á þingi. Þetta er allt annað
og á sér litla samsvörun inní fortíðina.
Við erum að stofna nýjan þingflokk.
Margrét talar um inngöngu Þjóðvaka í
þingflokk Alþýðuflokksins en á sama
degi í öðru blaði talar Svavar Gestsson
um að það sé búið að leggja niður
þingflokk Alþýðuflokksins. Ég dreg
þá ályktun að þau hafi ekki áttað sig á
því hvað hér eru merkileg tíðindi á
ferðinni. Þegar þau gera það er ég viss
um að þau munu leggja lið þeim sam-
runaferli sem nú er hafinn.“
Fyrirsagnirnar: Pólitísk úthreinsun,
Nýtt starf sérkennilegt, Endurtekið
efni og Engin stórtíðindi hafðar eftir
þeim Margréti Frímanssdóttur, Svav-
ari Gestssyni, Steingrími J. Sigfússyni
og Ragnari Amalds segja sína sögu.
Alþýðublaðið hefur heimildir fyrir því
að lítil ánægja sé með þetta skref inn-
an Alþýðubandalagsins en flokkurinn
hélt þingflokksfund í gær.
„Ég get bara svarað fyrir sjálfan
mig,“ segir Kristinn. „Ég er ekki
óánægður með þetta og vona að
mönnum gangi vel í þvi sem þeir ætla
sér. Mér líður ekki illa yfir þessu og er
ekki óhamingjusamur. Auðvitað getur
þetta haft breytingar í fór með sér. Það
verður forvitnilegt að fylgjast með því
á næstu vikum. Þeir eiga sviðið núna
og best að bíða átekta. Það er mjög al-
Hallgrímur Helgason
leysir læknadeiluna
Tilvistarkrísa franskra
jafnaðarmanna
Dularfullu Hafnafjarð-
armálin halda áfram
Flestir kratar lukkuleg-
ir með nýja þingflokk-
inn
Guðrún Vilmundardóttir
ræðir við Aiain Sayag
um franska súrrealist-
ann Matta
■ alprent@itn.is
AJbýðu-
blaðið
nettengt
Alþýðublaðið hefur um skeið ver-
ið tengt fntemetinu en fyrir skömmu
var sett upp tölvutengt póstfang: al-
prent@itn.is. Alþýðublaðið vill
hvetja fólk til að senda línu með at-
hugasemdum og hugmyndum um
efnistök og efnisþætti. Þá er hægt að
senda blaðinu greinar í gegnum tölv-
upóstinn sem sparar setningavinnu
og þannig hægt að koma pistlum
fyrr í blaðið en áður.
Útför Baldvins
Jónssonar á
mánudag
Utför Baldvins Jónssonar hæstarétt-
ailögmanns fer fram frá Dómkirkjunni
í Reykjavík næstkomandi mánudag, 9.
september, klukkan 15. Baldvin lést í
Kaupmannahöfn 1. september síðast-
liðinn, 85 ára að aldri. Hans verður
minnst í blaðinu í næstu viku.
móðgast?
gengt að menn í forystusveit vinstri-
mamia séu móðugunargjamir og í fýlu
hver við annan. Af hverju eigum við
að móðgast þó kratarnir reyni að
styrkja sig? Ég sé enga ástæðu til þess.
Miklu frekar eigum við að reyna að
tala við þá.“
Kristinn telur best að Margrét Frí-
mannsdóttir svari því sjálf hvort hún
sé óánægð með þetta skref í ljósi þess
bréfs sem hún sendi til forystumanna
stjómarandstöðuflokkanna fyrr í sum-
ar þar sem hún boðaði til viðræðna um
sameiningu. Einnig vildi hann ekki tjá
sig um þá ákvörðun Einars Karls Har-
aldssonar að taka að sér verkefni fyrir
þingflokk jafnaðarmanna, en Einar
Karl er lét nýverið af starfi fram-
kvæmdastjóra Alþýðubandalagsins.
■ Hagþenkir, rit Jóns Ólafssonar úr Grunnavík,
gefið út í fyrsta skipti
„Tileinkað öllum skynsömum
og sanngjörnum mönnum...1
■ Rannveig Guðmundsdóttir formaður þing-
flokks jafnaðarmanna
Þingmenn Alþýðuflokksins
áfram bundnir af stefnuskrá
„Við erum ekki að ráðast á Alþýðubandalagið með því að ráða
fagmann úr þeirra röðum í verkefni."
„Því hefur verið haldið fram að þingmenn Alþýðuflokksins verði ekki bundnir
stefnumótun flokksstjómar og flokksþings Alþýðuflokksins en þetta er alrangt.
Þingmenn Þjóðvaka em ekki bundnir af stefnuskrá Alþýðuflokksins en þing-
menn Alþýðuflokksins em það á sama hátt og áður. Álþýðuflokkurinn á svo
sannarlega eftir sem áður sína sjö þingmenn, en nú í þingflokki Alþýðuflokks og
Þjóðvaka - þingflokki jafnaðarmanna,“ segir Rannveig Guðmundsdóttir for-
maður þingflokks jafnaðarmanna í grein í Alþýðublaðinu í dag.
Rannveig fjallar meðal annars um gagnrýni sumra þingmanna Alþýðubanda-
lagsins á ráðningu Einars Karls Haraldssonar í sérstök verkefni á vegum þing-
flokks jafnaðarmanna og segir: „Við emm ekki að ráðast á Alþýðubandalagið
með því að ráða fagmann úr þeirra röðum í verkefni. Við eram ekki að brjóta í
bága við lög Alþýðuflokks með því að ráða mann utan Alþýðuflokksins til verk-
efhis á vegum þingflokks jafnaðarmanna. Þvert á móti erum við í verki að vekja !
vonir um að sem flestir geti fundið farveg að einu og sama markinu, þjóðfélagi !
jafnaðarmanna.“ !
■ Sameining þingflokka Alþýðuflokks og Þjóðvaka
Afhverju eigum við að