Vísir - 07.01.1976, Blaðsíða 8

8
VÍSIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjóri og ábm: Þorsteinn Pálsson
Ritstjóri frétta: Arni Gunnarsson
Fréttastjóri erl. frétta: Guðmundur Pétursson
Auglvsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Áuglýsingar: Hverfisgötu 44tSimar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Siðumúla 14. simi 86611. 7 linur
Askriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands.
t lausasöliu 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Nú má ekki sitja
auðum höndum
Allt bendir nú til þess að átökin við breta innan
fiskveiðilandhelginnar fari enn harðnandi á næstu
vikum. Breska verkamannaflokksstjórnin virðist
leggja allt kapp á að auka flotastyrk sinn á miðun-
um hér við land eftir hrakfarir og klaufaskap flot-
ans á fyrstu vikum þessara átaka.
Breski flotinn varð að athlægi bæði hér heima og i
Bretlandi i viðureigninni við varðskipin fyrstu vik-
urnar. Afburða góð sjómennska flestra islensku
varðskipanna vakti verðskuldaða athygli. Aðför
dráttarbátanna að Þór i mynni Seyðisfjarðar
breytti siðan i raun og veru eðli þessara átaka. Þar
var um svo freklega ihlutun i islensk innanrikismál
að ræða, að bretar voru með þeim aðgerðum eigin-
lega að fótumtroða fullveldi landsins.
Það lá i augum uppi að ögranir af þessu tagi bæri
að kæra fyrir öryggisráði Sameinuðu þjóðanna. Við
fengum þar gott tækifæri til þess að koma sjónar-
miðum okkar á framfæri á áhrifamiklum vettvangi.
Það urðu hins vegar vonbrigði, að ráðið skyldi ekki
taka afstöðu til málsins. Að þvi leyti sitjum við i
sömu sporum og áður. Sennilega mun kæran fyrir
ráði Atlantshafsbandalagsins hafa meiri áhrif, þeg-
ar til lengdar lætur. Á þeim vettvangi getum við
þrýst á breta. Atlantshafsbandalagsrikjunum er
ljóst, hvað i húfi er, ef bretar með þvergirðingshætti
ýta okkur út úr þessu varnarsamstarfi.
Breska verkamannaflokksstjórnin hefur nú enn
aukið umsvif sin hér við land i þvi skyni að trufla is-
lenska löggæslu. Á miðunum eru nú tiu bresk her-
skip, verndarskip og dráttarskip. Hér eru þvi enn að
verða þáttaskil i þessum átökum. Ljóst er, að
breska stjórnin hefur ekki hug á að leysa þrætuna
með friðsamlegu móti.
Engum vafa er undirorpið, að bretar vilja með
þessum aðgerðum sýna fram á, að þeir geti veitt
hér við land sama aflamagn og áður. Að sjálfsögðu
verða þeir að láta i minni pokann fyrr eða siðar. En
vegna ástands fiskistofnanna verðum við að leggja
allt kapp á að flýta þeirri uppgjöf. Meginmarkmiðið
er að draga stórlega úr ásókn erlendra þjóða á fiski-
miðin. Við verðum að nota hvert það ráð, sem færir
okkur nær þvi marki.
Stjórnmálaslit við breta hafa verið rædd, en þau
eru fyrst og fremst formsatriði og h’afa þvi litla þýð-
ingu eins og sakir standa, sama má segja um versl-
unarbann. Með tafarlausri úrsögn úr Atlantshafs-
bandalaginu missum við þann eina vettvang, þar
sem við getum haft raunveruleg áhrif. Formenn
þriggja flokka bæði i stjórn og stjórnarandstöðu
hafa bent á þetta sjónarmið og það er rétt.
En Atlantshafsbandalagið verður okkur ekki sá
bakhjarl i þessari deilu, sem við vonumst eftir, ef
við sitjum þar aðgerðarlausir. Það þarf að liggja
alveg ljóst fyrir á þeim vettvangi, að við litum svo
á, að bretar séu með flotaihlutun sinni að skjóta
okkur út úr varnarsamstarfi vestrænna þjóða.
Sannast sagna er það i sjónmáli að bretum takist
þetta.
Engum blöðum er þvi um það að fletta, að þessar
aðgerðir bresku verkamannaflokksstjórnarinnar
geta haft hroðalegar afleiðingar fyrir varnarsam-
starf vestrænna þjóða. Bretar eru að höggva á einn
hlekk i þeirri varnarkeðju og við verðum að gera
bandalagsþjóðum okkar grein fyrir þvi, að lengur
verður ekki dregið að taka af skarið, ef forða á slysi.

IVIiðvikudagur 7. janúar 1976.{ VISIB
Umsjón:
Guðmundur Pétursson.
J
MORÐIÐ
Á MARTIN
LUTHER
KING
Hver myrti Martin Luther
King?
Morðið var nærri þvi fallið i
gleymsku og dá,en nú hefur það
verið tekið til athugunar á nýjan
leik.
Sérstakar fréttaútsendingar
og greinaflokkar i dagblöðum
hafa komið fram með ýnsar efa-
semdir um morðið á manninum,
sem dreymdi um fullt jafnrétti
hvitra og svartra.
Fjölskylda Kings hefur farið
þess á leit við kunna lögfræð-
inga, að þeir taki mál morðingj-
ans James Earl Ray til endur-
skoðunar, en dómurinn yfir on-
um var byggður á nokkuð tvi-
ræðum forsendum.
Ray var smáglæpamaður,
sem eitt sinn náðist af tilviljun
eftir eitt bankarán. Hann játaði
sekt sina við yfirheyrslur, en
aðeins þremur dögum siðar dró
hann játningu sina til baka.
Sex ára tilraunir
Ray hefur i sex ár barist fyrir
þvi, að mál hans yrði tekið fyrir
að nýju. Hann segist aðeins hafa
verið smápeð i höndum vold-
ugra samsærismanna, sem
undir forustu fransks kanada-
manns skipulögðu morðið á
King. „Raoul” eins og sam-
ræsisforinginn á að heita er ekki
til svo vitað sé.
Bæði CBS-útvarpsstöðin og
stórblaðið The New York Times
hafa birt nýjar kenningar i sam-
bandi við morðið, en tilvist
Raouls hefur ekki enn verið
staðfest.
En engu að siður komu fram i
dagsljósið ný sönnunargögn,
sem nægði til að endurskoðun
málsins myndi borga sig.
En svo lengi sem James Earl
Ray neitar allri samvinnu við
dómsmálaráðuneytið, er hann
aðeins einn pólitiski morðinginn
enn, við hlið Lee Harvey Oswald
og Sirhan Sirhan, sem — likt og
Ray — höfðu enga ákveðna
ástæðu fyrir ódæði sinu, ellegar
þá féllu áður en hægt var að
draga þá fyrir lög og dóm.
Vilja nefndarrannsókn
CBS komst að þeirri niður-
stöðu að King-málið væri best
komið i höndum óháðrar nefnd-
ar, sem forseti Bandarikjanna
skipaði i, og sem hefði óskorað
vald til að rannsaka allar hliðar
málsins.
Fréttamaðurinn Dan Rather
sagði: ,,Ef vil vill er brýnust
þörfin á þvi, að upp komist um
morðingja „dreymandans” þ.e.
Kings.
Það sem rannsakendurnir
hafa mestan hug á að vita, er
ástæðan fyrir morði Kings.
Hverjar voru ástæður James
Earl Ray? Eitt sinn sagðist
hann vera eldheitur svertingja-
hatari.
En Arthur Haines jr. sem,
ásamt föður sinum, var fyrsti
verjandi Rays, sagði: „Allt frá
byrjun vorum við vissir um eitt
atriði varðandi James Earl
Ray : Hann hafði engar pólitisk-
ar ástæður. Við ræddum
margoft við hann og höldum enn
tengslum við hann. Hann hefur
aldrei sýnt nein merki ofstækis
eða kynþáttahaturs.”
„Hann var aðeins ósköp
venjulegur maður. Hann lét lítið
yfir sér, og þótt við byggjum
hann út i vinnu galla eða nauta-
banaskikkju, yrði hann ekkert
meira áberandi.”
Smáafbrotarmaður
Ferill Rays var lika rannsak-
endum Ki :gs-málsins miki!
ráðgáta. Hann hafði verið smá-
glæpamaður, en jafnan verið
öheppinn. Eitt sinn datt hann út
úr bil á leið frá bankaráni og
náðist. 1 annað skipti missti
hann niður bankabók, sem var
merkt honum i miðju ráni.
Rétt fyrir Kingmorðið bjó
hann i Kaliforniu, nýsloppinn úr
fangelsi. Hannáttikærustu.hafði
boðist starf og fór jafnvel i
danstima til að hressa upp á
kynni við annað fólk.
Hvað, spyrja
rannsakendurnir, varð til þess,
að James Earl Ray ók til
Memphis iTennessee, sem hann
hafði aldrei komið til áður, til
þess að myrða mann, sem hann
þekkti ekki?
Ókunnugur í Memphis
Og hvernig, spyrja þeir
einnig, heppnaðist honum að
verða sér úti um hótelherbergi,
þar sem sást til allra ferða
Kings á Lorraine hótelinu beint
á móti?
Arthur Haines segir að slikum
spumingum sé erfitt að svara:
„Hann þekkti ekkert staðhætti i
Memphis. Gistihúsið, þaðan
sem skotinu var hleypt af, hefði
ekki komið i hug hvaða utan-
bæjarmanns sem var sem
heppilegur morðstaður.”
Dan Rather hjá CBS: „Sann-
anirnar gegn Ray um að hann
hefði framið morðið einn og af
sjálfsdáðum, eru ekki jafn pott-
þéttar og yfirvöld vilja vera
láta. Hvergi sást púðurreykur,
engin vitni voru nærstödd, þeg-
ar skotunum var hleypt af.
Enginn sást flýja af morðstaðn-
um.
,,Að visu voru nægar sannanir
fyrir þvi, að Ray hafi verið
þarna að morgni morðdagsins,
en ekki hefur sannast að hann
hafi verið þar einmitt á þeirri
minútu, sem morðið var framið.
„Enn hefur ekki verið hægt að
sanna að riffill Rays sé morð-
vopnið, né heldur hverjar voru
ástæður Rays fyrir morðinu.”
Rak lögfrœðingana
Arthur Haines er Rather
sammála. Hann sagði frétta-
manni að hefðu þeir feðgarnir
ekki verið reknir úr sæti verj-
enda daginn áður en réttarhöld-
in áttu að hefjast, hefðu þeir
örugglega getað sannað sak-
leysi hans.
En Ray kaus i stað þeirra
skrúðmálgan suðurrikjamann,
Percy Foreman, og eftir þvi
sem hann sjálfur segir, var það
Foreman, sem fékk hann til að
játa sekt sina, en hann var siðan
dæmdur i 99 ára fangelsi.
Haines: „Við héldum þá að
annað hvort hefðu einhver
glæpasamtök skorist i leikinn,
eða þá að öfgasamtök til hægri
eða vinstri stæðu að baki morð-
inu. Samt virtist svo sem Ray
hafi veriðflækturi' eiturlyfja- og
vopnasmygl, sem við álitum
skipulagt af vinstrisinnum og
castrósinnum.
„Við héldum að King morðið
hafi verið framið i þvi skyni, að
framkalla kynþáttaóeirðir i
landinu”en kynþáttaóeirðirnar,
sem fylgdu i kjölfar morðsins,
voru einhverjar þær verstu,
sem saga Bandarikjanna
greinir frá.
Málið fyrir hœstarétt
í næsta mánuði mun hæsti-
réttur taka fyrir kröfur James
Earl Ray um ný réttarhöld, á
þeim forsendum, að játning
hans hafi verið þvinguð fram.
Akvörðunar er að vænta i april i
fyrsta lagi.
En hinn nýi lögfræðingur
Rays, Bernard Fensterwald,
segir að verði Ray tryggð ný
réttarhöld, kunni hann að neita
að bera vitni.
„Það er mál Tennesseerikis
að sanna sekt hans” sagði
Fensterwald.
Svo likur eru fyrir þvi, að þó
Ray verði veitt málfrelsi i rétt-
inum, muni hann þegja.
En það þurfa ekki endilega að
vera ný réttarhöld yfir Ray,
sem leiddu til þess, að
King-morðið yrði tekið upp að
nýju.
Þrátt fyrir vinsældir sinar
meðal bandarisku þjóðarinnar,
fékk King sálugi enga Warren-
nefnd til að komast að hinu
sanna um morð hans.
Þaðer ekki fyrr en núna, sem
dómsmálaráðuneytið er að taka
sannanirnargegn Ray til endur-
skoðunar.
Ef til vill verður niðurstaða
ráðuneytisins sú, að timi sé
kominn til að leysa morðið á
„manninum með drauminn”
endanlega.
James Earl Ray á leið úr fangeisi i réttarsalinn I sex ára viðieitni
sinni til þess að fá breytt dómnum, en hann var dæmdur i lifstiðar-
fangelsi.