Vísir - 02.07.1976, Qupperneq 2

BBHHBBBHHHBBflBHBgBBHBHBBiaff^MBiltfiBliBMHHHHHHBBBBI
______________________________________Föstudagur 2. júli 1976
HHHHHHHHHHHHHHHMHHHHHHHHHKHHHHHHBHHHHHHHHHHHHBÉHBHHnHHHHHHHHHHlHHlHHHHHH^'
visœ
Knútur Knudsen, veöurfræöingur vinnur hér aö gerö veöurkorta til birtingar i sjónvarpinu. Myndin var tekin á Veöurstofunni i vikunni.
Daviö H. Benediktsson, kokkur á
aflaskipinu Gullbergi VE. Já, svo
framarlega sem ég verð i Eyjum.
Hvaö oft veit ég ekki, það fer eftir
verðinu.
■
I
( í Vestmannaeyjum )
T
Ætlar þú að ferðast með
nýja Herjólfi?
Kristmann Kristmannsson, múr-
ari. Þvi reikna ég alveg örugg-
lega með.
„Opnir fyrir hugmyndum, meðan
einhver vill borga fyrir þœr"
„Viö erum opnir fyrir öllum
hugmyndum um notkun sjón-
varpsins, svo lengi sem einhver
hefur efni á aö greiöa fyrir
þær,” sagöi Höröur Frimanns-
son, yfirverkfræöingur sjón-
varpsins, er Vfsir bar undir
hann hugmynd um aö veöurspá-
kort yröu birt á skjánum t.d. i
fimm mlnútur á klukkustundar
fresti, sjómönnum, bændum og
ftugmönnum til glöggvunar eins
og sagt var frá I VIsi I byrjun
júní. „Hins vegar er nauösyn-
íegt fyrir viögeröarmenn okkar
að hafa stillimyndina sem
lengst, svo' viðgerðir megi fara
fram. Til þess aö hægt væri aö
hafa þessa mynd af veöurspá-
korti, þyrfti náttúrulega að fá
kort frá Veöurstofunni meö
reglulegu millibili, auk þess
sem viö yrðum aö setja mann I
þaö aö koma henni á skjáinn á
réttum timum.
Ef einhver vill borga fyrir
þessa þjónustu, er hún sjálf-
sögð.”
Eins og allir vita er fjárhagur
sjónvarpsins mjög bágborinn og
þvi ekki aö vænta frumkvæöis
sjónvarpsins um þessi mál.”
— RJ.
HEIMSSTYRJÖLD LOKIÐ
(í sjónvarpinu)
Björn Leifsson, bankastarfsmaö-
ur. Þaö er ég hræddur um. Ég
ætla að reyna að fara I fyrstu ferö
með lúörasveitinni.
Anna Grimsdóttir, húsmóöir. Já
auðvitað geri ég þaö, en þó ekki
með fyrstu ferð. Maöur hlakkar
heldur betur til.
Georg Hermannsson, kaupfélags-
stjóri.Já auövitaögeriég það. Ég
er ekki sjóveikur svo aö þaö er
ekkert þvl t.il fyrirstöðu
Brynhildur Friöriksdóttir, vinnur
á Tæknistofu bæjarsjóös. Já, al-
veg örugglega.
Ekki er vitaö hvaöa mæli-
kvaröa sjónvarpiö hefur á eigiö
ágæti, en þvl hefur veriö lýst yf-
ir af þulu þess, aö þættirnir um
heimsstyrjöldina slöari þyki
besta efniö, sem þar hefir veriö
flutt.
Nú er þessum þáttum lok-
ið, og þeir munu eflaust hafa
verið margir, sem hafa reynt aö
haga svo umsvifum slnum, aö
þeir hafi átt stund til aö fygljast
meö þeim. Þetta hafa um margt
veriö góöir þættir, þótt sá sé
gallinn á flestu svona efni, aö
þar er fariö of hratt yfir sögu.
Þaö veitir næsta snöggsoöna
vitneskju og yfirborðskennda
um gang mála, og skilur eftir
tómarúm og hungur eftir meiri
vitneskju, án þess aö hún liggi
fyrir á bókum, nema þá I ein-
staka verkum eins og Hafning
og hrun þriöja ríkisins eftir
Shierer, Krossferö I Evrópu eft-
ir Eisenhower, dagbækur Alan
Brooke og minningar Mont-
gomery, svo eitthvaö sé nefnt af
heimildaverkum. Næsta lltið
hefur boristaf bókum úr austur-
vegi um strfösganginn, nema
eitthver hitasóttarkenndur texti
um hetjudáðir, sem þó vissu-
lega voru drýgöar, og dýröar-
rollur um herstjórnarlist
Stalins. Þá hefur sáralitiö eöa
ekkert komiö út af bókum á aö-
gengilegum málum um strlðiö
frá sjónarhóli japana eöa kin-
verja, nema bók Snow. Þannig
hafa þessir sjónvarpsþættir um
striöiö fært á einum vcttvang
margt af þvl, sem ckki hefur
verið hægt aö fá I bókum, og má
furðulegt heita, aö ekki skuli
hafa veriö gerö skiljanleg sam-
antekt um strlöiö I heild af fólki
á borö viö Barböru Tuchman
(Guns of August), Alan Moore-
head (Gallipoli) eöa Trevor
Roper (Siöustu dagar Hitlers).
Aö visu sitja rússar uppi meö
miklar upplýsingar, svo og kfn-
verjar, sem yfirleitt liggja ekki
á lausu fyrir sagnfræðinga,
enda ekki laust sem sk... heldur.
Og ómögulegt er aö segja striös-
söguna án samvinnu viö þessar
tvær stórþjóöir.
Ein einhverntima verður saga
striösins skráö I heild, en þá er
aö vita hve skrifar sika sögu. Nú
þrjátiu árum eftir lok þess er
þegar fariö aö bera á þvl aö ein-
stakar þjóöir vilji þakka sér sig-
urir.n, sbr. skemmtun I Há-
skólabió fyrir skemmstu, þar
sem Islendingum var boöiö aö
fagna með þeim sem „unnu”
striöiö.
Ekki var liöinn nema skamm-
ur timi frá þvi fyrri heimsstyrj-
öldinni lauk þegar út voru
komnar mikilsverðar skáldsög-
ur um það striö. Það er tlmanna
tákn, aö eftir siöara strlöiö
komu engar skáldsögur eftir
mikilsverða höfunda. Þetta
lenti allt I þrætubók, flóttasög-
um, minningum og njósnaupp-
gjöri. Dagbók önnu Frank
stendur ein fyrir samanburöi
viö Tiöindalaust á vesturvíg-
stöövunum eftir Erik Maria
Remarque, Vopnin kvödd eftir
Ernest Hemingway, ljóö
Ruperts Brooke og sögur
Richard Aldington. Þetta eitt
með öðru sýnir hvaö þessi siöari
heljarátök heimsbyggöarinnar
voru langt frá þvi aö kveikja
annað en þjáningar og dauöa.
Allar styrjaldir fram aö heim-
styrjöldinni siöari höföu leitt af
sér mikilsverðan skáldskap allt
frá Hómer til Hemingways. Eft-
ir 1945 lagöist hin fátæklegasta
þögn yfir sviöiö, eins og best
færi á þvi aö öxin og jöröin
geymdi þaösem til hennar haföi
veriö lagt.
Hér á landi, eins og annars
staöar, reis svonefnd eftir-
striöskynslóð á legg. Hennar
hefur m.a. veriö getiö I tveimur
eöa þremur minningaverkum
eftir Jón óskar. í staö tilfinn-
inga virðist hafa komiö form-
della meö tilsvarandi slappleika
iframsetningu. Helstvar fundið
til meö þvi sem geröist annars
staðar, einkum ef þaö varö
hengt utan á hentuga pólitlk.
Svo voru menn ýmist aö ganga
af trú eöa taka trú og liföu æsi-
lega á pólitiskum máigögnum.
Hitt virðist engu eöa litlu hafa
skipt, aö heimsstyrjöldin haföi
lika sin áhrif á tslandi. Þau voru
ekki rómantisk frekar en ann-
ars staðar. En þaö var þó ekki
fyrr en i þessu striöi aö timi
járnaldar leið undir lok á ts-
landi. Æskan 1945 gekk mót
nýrri öld meö togleöurstugguna
út úr sér og I nælonsokkum
fengnum á svörtum, altekin al-
þjóöahyggju, sem jaöraði viö
þjóöernisvillu.
Svarthöfði.
BBflBBI' I