Vísir - 20.07.1976, Qupperneq 6

Þriftjudagur 20. júli 1976.
VISIR
Enga kommúnista!
VonlHiÖ er, að iitlir grænir
menn taki á móti bandarísku Vik-
ing-flauginni, sem lendir á Mars I
dag.
bessi lending mun kosta banda-
risku geimvisindastofnunina 185
milljarða króna, og er tilgangur
hennar meðal annars sá að kippa
i eitt skipti fyrir öll stoðunum
undan marsbúasögum H.G.
Wells og annarra vísindahöf-
unda.
Engu að siður eru geimvisinda-
mennirnir ekki vonlausir um að
finna lif af einhverju tagi á mars.
Þeir telja liklegra að lif á Mars
finnist i formi agna i ,,jarð”veg-
inum en að plöntu- eða dýralif
komi i ljós á yfirborðinu.
s>umir visindamannanna eru þó
nógu ævintýrasinnaðir til að
vona, að fyrstu myndirnar sem
Marsferjan sendir frá sér eftir
lendinguna veröi af kaktusum eða
trjárunnum.
Einn visindamannanna, dr.
Sagan, sem er meðal bjartsýn-
ustu manna stofnunarinnar, telur
að þótt reikistjarnan hafi öll verið
mynduð úr fjarlægð sé ekki ó-
hugsandi að dýr og jurtir komi i
ljós, þegar nær kemur.
— Það er ekkert sem afsannar
að á Mars sé fjölskrúðugt dýralif,
frá maurum upp i isbirni, sagði
hann i viðtali.
— Það eru þvert á móti ástæður
til að halda, að stórar lifverur
þrifist betur á Mars en þær smáu,
sagði dr. Sagan.
Starfsfélagar hans telja aftur á
móti, að vatnsskortur og sterkir
útfjólubláir geislar komi i veg
fyrir lif á yfirborðinu.
Myndir af sovéskum
geimferjum?
Vikingsferjan, sem lendir á
Mars klukkan rúmlega tólf að'is
lenskum tima er i það minnsta ni-
unda ferjan, sem reynt er að
lenda á reikistjörnunni. Hinar til-
raunirnar hafa allar verið gerðar
af sovétmönnum, svo ekki er loku
fyrir það skotið að fyrstu myndir
Vikingsins verði flök sovéskra
Marsferja.
Aðeins einu sinni hefur sovét-
mönnum tekist að lenda mjúk-
lega á Mars. Sú lending var i
mars 1971. Ferjan sendi frá sér
sjónvarpsmyndir i 20 minútur eft-
ir lendinguna, en svo illa vildi til,
að ekkert sást nema svartur
sandstormur.
Vikingsferjan átti i morgun að
losa sig við geimfarið sem bar
hana upp undir Mars og svifa nið-
ur á yfirborðið með aðstoð fall-
hlifar og eigin eldflaugar.
Lendingin hafði upphaflega
verið ráðgerð 4. júli á þjóðhá-
tiðardegi Bandarikjanna, en
hætta varð við það á siðustu
stundu er i ljós kom að lendingar-
staðurinn var óhentugur. Banda-
riskir visindamenn vona, að lend-
ingarstaðurinn sem ferjunni hef-
ur nú verið valinn á norðurhveli
stjörnunnar reynist jafn-sléttur
og ljósmyndir gefa til kynna.
Meðal verkefnanna, sem ferj-
unni er gert að sinna er að teygja
út einn arma sinna, grafa undir
yfirborðið og taka þar sýnishorn.
Sýnishorninu kemur ferjan siðan
fyrir i sjálfvirkri rannsóknarstofu
um borð, þar sem gengið verður
úr skugga um hvort i þvi sé að
finna lif á einhverju stigi.
5^«

m
..
m

«r-;
Vlkingsferjan, sem lenda átti á Mars kiukkan 12:12 aö islenskum tima eða klukkan rúmlega fjögur aö
Marstlma eins og segir i tilkynningu bandarisku geimvisindastofnunarinnar.
Greinilegt er að þarlendir visindamenn eru búnir að skipta reikistjörnunni I tlmabelti eins og þau sem
tlðkast hér á jörðinni.
Fremst á myndinni er þriggja metra armur, sem taka á sýnishorn undir yfirborði reikistjörnunnar.
INNRÁS
TIL MAI
— þjóðsagan um grœnu
marsbúana afsönnuð í dag?
— hvítir málaliðar ráðnir, því minnihlutastjórn hvítra
treystir svörtu hermönnunum ekki of vel
Mjög erfitt er orðið fyrir
stjórnina að manna her landsins
sem skyldi. Nánast allir vopn-
færir ungir menn af hvlta kyn-
stofninum hafa verið kvaddir i
herinn en svartir menn eru þó i
meirihluta i hernum.
Breska sjónvarpið BBC, sagði
i gær, að 80% allra nýliöa i hern-
um væru málaliðar frá Vestur-
löndum.
Málaliðarnir koma einkum
frá Bretlandi og Bandarikjun-
um en einnig frá Þýskalandi og
Suður Afriku.
Mannfall hefur orðið I bardög-
um i Rhodeslu siðustu daga.
Það sem af er árinu hafa 52 her-
menn stjórnarinnar fallið i bar-
dögum og 517 skæruliðar.
Engar tölur eru til yfir fjölda
óbreyttra borgara sem fallið
hefur, en hún mun all-há og fer
hækkandi. Flestir óbreyttra
borgara sem fallið hafa eru
annað hvort hvitir menn, sem
skæruliðar hafa myrt, eða
svartir menn, sem brotiö hafa
reglur um útgöngubann i landa-
mærahéruðunum við Mósam-
bik.
Frá upphafi átakanna i land-
inu hafa 127 hermenn stjórnar-
innar og 1130 skæruliðar fallið.
Erlendir fréttamenn i Rhodesiu
telja að upplýsingar frá stjórn-
inni um mannfall séu áreiðan-
legar. Hlutfallið milli fallinna
hermanna og skæruliða hefur
lækkað úr 1 á móti 12 i einn á
móti fimm siöustu vikur.
Erfitt hefur verið fyrir stjórn-
ina að halda uppi snurðulausu
Nánast allir vopnfærir hvitir Rhodeslumenn eru nú I hernum. Samt atvinnulifi, þar eð um 15.000 að
eru svartir fleiri I her Rhodesiu. Stjórn landsins reynir nú að fá minnsta kosti af hvitum karl-
hvita málaliöa erlendis frá og álitur þá sennilega tryggari sér en mönnum landsins eru i hernum.
blökkumenn, sem hafa gengið á mála hjá stjórninni. Herinn á i vax- Hvitir ibúar Rhodesiu eru litið
andi erfiðleikum með aö halda aftur af skæruliðum. eitt fleiri en islendingar.
Mannfall í Rhódesíu
Vestur-þýska stjórnin hefur
lent i mikium erfiðleikum vegna
þeirra ummæla, sem höfðeru eft-
ir Helmut Schmidt kanslara
landsins um, að Vesturlönd
mundu ekki aöstoöa Italiu ef
kommúnistar kæmust þar i
stjórn.
Bretar og frakkar hafa neitað
að nokkur slik skilyrði hafi veriö
rædd afleiðtogum Vesturlanda og
italir hafa mótmælt harðlega.
Þýska stjórnin segir, að rangt sé
haft eftir kanslaranum, og
ummæli hans séu slitin úr sam-
hengi og þannig sé auðvelt að
mistúlka þau.
ítalskir stjórnmálamenn streða
nú við að mynda rikisstjórn á
ttallu og þurfa til þess velvild
eða hlutleysi vinstriaflana I land-
inu.
Þess er skemmst aðminnast að
Schmidt kanslari sagöi rétt fyrir
þingkosningarnar á ítaliu, aö
kristilegir demókratar ættu skilið
að fá rassskell I kosningunum.
Heima fyrir hefur Schmidt ver-
iö gagnrýndur fyrir opinská um-
mæli um vandamál annarra
þjóöa.
Talsmenn þýsku stjórnarinnar
hafa tekið það skýrt fram, að
stjórnin mundi harma aðild
kommúnista að rikisstjórn á
Itaiiu en neitað að hafa skipt sér
af innanlandsmálum þar.
Ford bandarikjaforseti sagði i
gær að hann væri mótfallinn hug-
myndinni um þátttöku kommún-
ista i rikisstjórn á Itallu vegna
þeirra áhrifa sem slikt hefði á
Nato samstarfið.
Búist er við aö þýska stjórnin
fallist næstu daga á að endurnýja
lán sitt til itala en það nemur
sem svarar 370 milljörðum
islenskra króna. Til skuldar
þessarar stofnuðu italir árið
1974, og bjargaði hún þá lirunni
frá falli.
Þrœlahald hjá
Sameinuðu
þjóðunum
Tvær systur frá Filippseyj-
um hafa höfðað mál I New
York gegn starfsmönnum
Sameinuðu þjóðanna og sakað
þá um þræiahald.
Systurnar flytja málið fyrir
hönd erlendra starfsstúlkna,
sem þær segja að hafi verið
fluttar inn sem ódýr húshjálp.
Systurnar halda þvi fram að
þeim hafi verið gert að vinna
meira en 14 tima á dag, sjö
daga i viku fyrir 30 til 40 þús-
und á mánuði. Matar-
kostnaður, fatakostnaður og
önnur gjöld hafi verið dreginn
af þeim launum.
Onnur systranna hefur unnið
á heimilum starfsmanna
Sameinuðu þjóðanna i fimm
ár og segirc hún að sér hafi
verið meinað að nota sim-
ann eða taka á móti simtölum
eða tala við aðra en fjöl-
skyldumeðlimi.
Systurnar fara fram á 540
miiljarða króna i skaðabætur
fyrir sina hönd og starfssystra
sinna.