Tíminn - 20.04.1969, Page 7

Tíminn - 20.04.1969, Page 7
TIMINN 7 SUNNUDAGUR 20. aprfl 1969. Útgefandl: PRAMSÓKNARFLOKKURINN Framírvæmdastjön: Kristjan Benediktsson tutstjórar: Þórarmn Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og Lndriðl G. Þorsteinsson Fulltrói ritstjórnar: Tómas Karlsson Auglýs- ingastjórl: Stelngrlmuj Gplason Ritstjórnarskrifstofur 1 Eddn búsinu, símar 18300—18306 Skrifstofur: Bankastrætl 7 Af- greiðslusimi: 12323 Auglýsingasimi- 19523 Aðrai skrifstofur síml 18300. Áskriftargjald kr 150,00 á mán innanlands — f lausasölu kr. 10,00 eint. — Prentsmiðjan Edda h.t. Það þarf fyrirhyggju í Tiinni ágætu ræðu, sem Ólafur Jóhannesson flutti, er haim setti aðalfund miðstjómar Framsóknarflokks- ins, rifjaði hann upp hina þekktu búskaparsögu Hrafna- Flóka. Hrafna-Flóki lét glepjast af góðri veiði og gætti því ekki að afla heyjanna. Þess vegna féll búfénaður hans. Íslandssagan geymir síðan lærdómsríka aðvörun um, að ekki dugar að setja á guð og gaddinn. Þrátt fyrir þetta, eru þeir orðnir margir, sem hafa látið glepjast eins og Hrafna-Flóki. Seinasta dæmið um þetta, eru núv. valdamenn landsins. í stjómartíð Bjama Benediktssonar og Gylfa Þ. Gíslasonar hefur aflazt meira og selzt betur en nokkm sinni áður í þjóðarsög- mvni eða á árunum 1964—67. Þá var möguleiki til að gera mikið og leggja jafnframt mikið fyrir. En hvort tveggja var vanrækt. Öllum góðæristekjunum var ekki aðeins eytt jafnóðum, heldur safnað miklum skuldum til viðbótar. Þótt sitthvað væri gert, var ekki neitt hirt um að framkvæma hlutina í réttri röð og það því oft látið ganga fyrir, sem helzt mátti bíða. Strax og meðálár- ferði kom tfl sögunnar, var þjóðin alveg óundirbúin að mæta þeim breytingum, er af því hlutust. Þetta er ein meginskýring á þeim erfiðleikum, sem nú er glímt við. En einn örlagaríkur munur er á Hrafna-Flóka og núv. rikisstjóm. Hrafna-FIóki lærði af óförunum. Hann gerð- ist síðar ráðdeildarsamur bóndi, sem gætti þess að vinna verkin í réttri röð. Núverandi ríkisstjóm hefur hins vegar enn ekki lært neitt af því, sem á undan er geng- ið. Enn treystir hún mest á handahófið og duttlungana. Hún má ekki heyra nefnda neina stjóm á fjárfestingu og innflutningi. Þetta verður hvort tveggja að láta stjómlaust áfram — eða frjálst, eins og ráðherramir kalla það. Hver og einn, sem eitthvað þekkir til sög- unnar, veit þó mæta vel, að frelsi án stjómar, er ekk- ert annað en stjómleysi. pess vegna er stefna núv. ríkisstjómar óhæf og dæmd til að misheppnast því meira, sem henni er lengur fylgt. Hún er stefna ráðleysis og stjómleysis. Hún hafnar bæði forsjá og fyrirhyggju. Ólafur Jóhannesson lauk áðurnefndri ræðu sinni með þessum orðum: „Við skulum umfram allt ekki gleyma þeim bama- lærdómi okkar í íslandssögu, að húsbændur í þessu landi þurfa að vera framsýnir með forsjá, — að í þessu landi verður að byggja á fyrirhyggju — að hér dugir ekki að setja á Guð og gaddinn.“ Þjóðinni mun því aðeins famast vel, að hún hugfesti vel þessa staðreynd og lifi í samræmi við hana. Semjið strax Stórfelld verkfallsalda er að hefjast, ef ekki verður gengið til kaupsamninga. Tjónið verður mikið fyrir alla. Þó verður ekki sagt, að ve'rkalýðshreyfingin hefjist handa fyrr en í seinustu lög, þar sem hún er búin að bíða eftir nýjum samningum í nær tvo mánuði. Kröf- ur hennar verða ekki heldur taldar óbilgjamar, þar sem hún krefst aðeins sömu samninga og samið var um í fyrra. Ríkisstjómin og atvinnurekendur taka því á sig þunga ábyrgð, ef til verkfalls kemur af þessum ástæð- um. Það er krafa þjóðarinnar, að það sé samið strax og vinnufriðurinn tryggður, því að hann er frumskilyrði þess, að hægt sé að rétta við eftir óstjóm undanfarinna ára. Þ.Þ. JAMES RESTON: Hve mikið eiga Bandaríkin að iækka framlögin til vígbúnaðar? Þetta verður stórfelit deilumál á komandi misserum STEFNA rJkiBetijánniar Nix- öms er smuátt oig sanátt a@ síkýr- ast. Ými&Iegt benidiir tál, a@ íonsetimin Ihiatfd ábveðið að draiga tafarlaust úr afbeidimiu í Vietnam, ætli aíð hefjast handa með því að imininlka 'heraflLanm -vemllega fiyrir iiok þeissa árs, semija siðian nim. vopaalhlé, og því næst um laiusn og brott- hivanf aQQis banidiairíslkB heraifLa úir landimu fyniir 'k)Ik ársirns 1970. Vitanfliega eru tdl möng af- brigði atf þesisairi megiimstefniu. Til dæimdis eru sflooðanir ráð- gijatfa Nixons þegar skipt-ar um það atriðd, hve mianga her- rnenm eigd að Ikveðija heim á þessai ári, og er haflidli® fram ýmsium töiuon maiflflii 50 og 100 þúsund. Ráðigjatfatnnir eru ósam málla um, að hve mifldiu ieyti eigi að baldla áfinam leitair- og eyðd- laggingaifleiðönigiruim í Víiet nam, em svo virðiist, sean búið sé að álbveða í megiadnáttum, hivert stefoa beni. Taflomairikið virðist vena minnd hernaður og minmikan'di atfskipti, oig atf þess um söburni er þegar tekið að dedfla uim það í kyrrþey, hivert finaimlagdð tl varnaimiála slkuli vema að lobinni styrjöflddnmi í Vietnaan. ÞRÆTAN um eidvarma- toerfið er aiðeims uippbatf þess- aæar dedfliu. Enn hetfur ékfld bomið fram opiniberdega, hive dedfliam um fmaönilagið tl vamn- amnáflanna er dljúptælk eða um tfangsanilkl, en einstakir menm enu fanniir að búa sig undir stómátalk á þessu siviði. Þar er elklki aðeins um það að ræða, að lækba fmamtlagið tl hersins uim tfáeiniar miflllj'óniir dofllama, helidiur að bjóða hötfuðmáðagerð um hemstjórm'arinmar bimginn og læbba fmaimliaigið tíl hemmái anma í ednmi svipaa úr um það bl 8 miflljarða dofllama í 50—55 miflflljairða. Þetta er hið stóna vdðtfamigs- fmi á stjórmimiáliasiviðinu, eean niú hlflir uppi vdð sjónlhring í Bamidamííbjunium, og í samainibumði við það bliilbna öil öamur viiðtfangsiafai, eins og kymlþáttamálim, hásikólarnir, uimjbæturnar á borigumum, fá- tæflotin og heilbrdigðismáfl im. Þessir uanideldu 25 milflijarðar dollara smiemta ebfld aðeins stetfmina í varmaimiáfliunum, heflidiur máða úmslitum um all- ar umbætur á sviðd stjómnmália og tfélaigsmiálla. NIXON tforseti er efldd hmiif- inn atf stórmáílum eims og þessu. Hanm vdli helzt sveigja rikjandi stefnu liítið editt og lláta líta út tfyrir breytingar án þess að þær séu svo ýfcja mifld- ar í reymd. En hamn stendur amdispænis djúptækum og háskalegum vamda, sem var- færnislegar smiábreytingar hröfldcva ebkd til áð leysa. í sumniudaigsiútgáfuim blaðamma er lengi búið að fjaila á kurt- eisfliagan hátt uim samtvinaun varmamála og iðnaðar, en nú hatfa vaidamiiklir menn álkveð- ið að taflca um hornirn á þess- um bola og bnýja fram alvar- Laird varnarmálaráSherra Bandaríkjanna lega breytimigu, beina veruleg- uim hfluta þjóðartelbnainma frá hervörmiuan og tl emdurbóta tfyiriir. Henstjórmdn, taflsmiienn geím- ramnsófcnanma og volduigir öld unigaideilMiaxiþinigmenm rá þedim lanidsvæðuim, sem njjóta glóðs atf uuntfanigismiMuim verk- saimmdmigum til etfldmgar her- vörnum, hatfa gert sér ijósa þessa væntamíLegu baráttu uan tframlliag á fjárlögum á umidan þeim stjónnimiállainiiönnum, pred ikunim, blaðamönmum og stú- dentum, sem sflcrifa, tala og tfama í gömigur tfélagsiegiumi um bótum í iandinu tl framidrátt- ar. Þeár emu þegar farnir að balida fram, að nauðsyni'egt verði, a'ð styrjöldimni í Viet- mam atfstaðinoá, að þróa og etfLa þau varnafcerfi, sean hatfi arðið alð sdtja á haflcamum með- am á henni stóð. ÞESSIR áróðursmenm eru efldd sérliega frurnifliegir, en því áflcveðniami. Þeir vara raáfcvæm- lega rétta valdiamenn við nýrri vönitum í edidtfLaugabúnaði. Þeir ræða uim „nýjar upplý®iaigar“ sem „sanmi“, að sovétnnene bafd ytfir að ráða el'dlflaugum tdl frumámása, sem dnagi mlli bednnsálltfa og geti eyðiiagt varndr ofldcar og stefnt öryggi ofldcar í voða. Þeir jáita að vísu, að við verð uim 'að dxaiga mokfcuð úr fram- lagi tl varmamiália að styrjöld- inmi í Vietmarai loklnni, tl þess að batfa meira fé atflögu en áð- ur tdll úrbóta beima fyirdr, en balda fast firam og fimflega, að af ofangmmdum ástæðum verðumi við að vera „naiurasæ- ir“ og fliáta oldour aægja að lækka finamiliagið um fiáeina m'lljiarða doll'ara. Vera má, að efldki sé sérlega frumlegt að átfrýja á þamrn bátt til þjóðanmetnaðar og ótt ams við Sovétríkin, en áióður- inm er fyrst og fremst stefnt beimt að þeim öldunigardeildar þinigmöninum, sem eiga vafld sitt og fyfligi einkum undir á- framibaiidi á veitimgu hárra tfjár hæða til varnamáila. HÉR kemiur edamig tíl, að Meflvin Laiiird varmafmél'aráöi herra tfró Wiscomsdn er eim ráðheriranin í stjórm Nixoms, sem sjáltfur ræður ytfir ötfluigu stjórmimiálaiyadidi. Leiðtoigiar RepubLifcania tafca miilldð tiflMt tdfl hans. Skoðandr hans sjáltfs á vömum Landsi'ns enu mrjög svipaðar og sflcoðamir æðátu hershötfðLnigijanina, Russelils, Stennds og amniainna aíldraðra bemnaðarsimma í öfldumgadeild- imni. Þanna er um að ræða ötfiuga samsteypu, sem betfur eklki alðeins á að sfcipa mifldu vaflidi í stj'órmmálum, varmamál uim og aitvinmureflcstri, heldur eimnig iamarn verfcalýðlslhreytf- imgarinnar, sem edms og nú bonflir við, villl gjarma hailda fjárveitimgum til hermáfla við- líka háum og þaar ná eru, jiatfnved etftir að styrjöLddinini í Vietniami er Lofldð. Þetta er efldci stjórnmiála- samsœri. Þetta eru sdöur en svo kaldrdfjaðir menm. Þedr tirúa þvd í edmilægnd, að bezta leiðin tl að verja Iamdið tfyrdr utan áð kamandi óvdnum, baflda viðumandi blómigum í at- baf.nailffimu og draga úr at- vinnulieysi, sé að bafa fjárveit ingumia tíl vamarmáfla nillli 75 og 80 miflflijarða dolara. Máildð er í naun og vemu hedmspefldfleigs e'ðflds. Hverndg venða vamir þjóðarimnar bezt tryggðar? Hvont stafar hennd meiri voði aif utan að bomiamdi óvimum eða blofndmigi og upp- llausm imman lamdB? Og Loba- spumndmgin er svo, hivort tafca eigí 20—25 miil'jarða dio'llara atf framfliagi till bervamma oig verja til atlh'atfna á heimiavíig- stöðvum, eða bafllda átfmam að igera náð fymir, að sá hásfci, sem stafar áð utan, sé öllu öðnu geigvænflegmi. DEILT verður um þessii mál jafnvei þó að fyrirætlaimir rífc- isstjórnarimin'ar um mdmni hernáð og úndmátt úr atfsfcipt um í Vietnaim vetrði að engu. Á stjórmiamárum Trumians báði þjóðim sömu delu um, hve hin æðsta hemstjóm ættd að Ihaifa ráðstöfumamrétt á milái ifié. Mumiuriam er aðeims sá, að himir herslcáu sögöu þá, að oikfc ur ymðj tortímt ef við náðlstöf- uðum ekflci 15 mdiljörðum dolfl ama tl vairmiammiáflianna, en him- ir friölsömu hé'ldu fram, að fnamdágið yirðd að tákmarika við 10—12 mdliljarða. Raunin hetfur orðið sú, að himir hemskáu hatfa borið hærra hflut í helan mammsaldur, og þrátt fýrir rúralega 75 miflij- arða dolfliara framflag tii her- varna er hættam, sem yfdr vof- ir eriendis fmá, bim sama og fyrr, en him inm'Lemdu vamda- rnál emu m'iikiu alvamlegmi en áður. Við okkur blasir alvar- Leg og umfamgsmifldl deila um fnaimiag tál hermála, þar sem ekki verður með nokkru móti umnt að standa straum atf end urbótuim á inmlendum vett- vangi n'ema dregið sé til stórma muna úr finamflaigi tl varna- mál'a.

x

Tíminn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.